หนูมีการทานยาคุม เมอร์ซิลอนแบบ 28 เม็ดหลังประจำเดือนหมดได้ 4 วัน พึ่งเริ่มทานวันนี้เป็นวันที่ 3 แล้วพี่งรู้ว่าทานผิด ทานของวันที่ 23,24 ซึ่งเป็นยาคุมเม็ดเล็ก วันนี้มีประจำเดือนมาเล็กน้อยมีอาการปวดท้องเล็กน้อย อยากถามว่าเป็นอัตรายไหมค่ะ วันนี้หนูทานยาคุมต่อในเม็ดปกติ

สวัสดีครับ
การรับประทานยาคุมเม็ดเล็กของแผงยาคุมเมอซิลอน 28 นั้นจะไม่มีผลช่วยในการป้องกันการตั้งครรภ์เนื่องจากยาดังกล่าวเป็นเพียงยาเม็ดแป้งที่ไม่มีฮอร์โมนครับ ในกรณีนี้จึงควรกลับมาเริ่มรับประทานยาเม็ดใหญ่ของแผงก่อน

ทั้งนี้ก็จะต้องมีการพิจารณาด้วยว่าในช่วงที่ผ่านมาที่ยังไม่ได้เริ่มรับประทานยาคุมอย่างถูกต้องนั้นได้มีเพศสัมพันธ์โดยไม่มีการป้องกันไปด้วยหรือไม่ ถ้ามี หมอก็แนะนำว่าควรหายาคุมฉุกเฉินมารับประทานให้เร็วที่สุดก่อน โดยให้รับประทานภายใน 72 ชั่วโมงหลังมีเพศสัมพันธ์ก็จะช่วยลดโอกาสตั้งครรภ์ลงได้ 75-85% แต่ถ้าหากเลยช่วงเวลาดังกล่าวไปแล้วก็ยังอนุโลมให้รับประทานภายใน 120 ชั่วโมงหลังมีเพศสัมพันธ์ได้ แต่ประสิทธิภาพของยาก็จะลดลงไปเรื่อยๆตามเวลาที่ผ่านไปครับ

ส่วนแนวทางการรับประทานยาคุมต่อจากนี้ หมอแนะนำให้รับประทานดังนี้ครับ
- หลังจากนี้ให้รับประทานยาคุมวันละ 1 เม็ดไล่ตามลำดับไปเรื่อยๆ โดยต้องรับประทานยาคุมเม็ดใหญ่ให้หมดก่อนที่จะรับประทานยาคุมเม็ดเล็ก
- ให้งดการมีเพศสัมพันธ์หรือใช้ถุงยางอนามัยร่วมด้วยไปก่อนในช่วงที่รับประทานยาคุม 7 วันแรก เพราะในช่วงนี้ยาคุมจะยังไม่สามารถออกฤทธิ์ป้องกันการตั้งครรภ์ได้อย่างเต็มที่
- เมื่อรับประทานยาถึงยาเม็ดแป้งเม็ดเล็กแล้วจะมียาหายไป 2 เม็ดเนื่องจากได้รับประทานไปแล้ว ในกรณีนี้อาจแก้ไขโดยให้รับประทานยาเม็ดที่เหลือวันละ 1 เม็ดไปก่อนและให้เว้นการรับประทานยาไป 2 วันหลังจากรับประทานยาหมดแผงก่อนที่จะเริ่มยาคุมแผงใหม่

เพื่อความชัดเจน ขอทราบข้อมูลเพิ่มเติมดังนี้นะคะ
1. เริ่มรับประทานยาคุมแผงนี้ในวันที่เท่าไหร่คะ
2. ประจำเดือนรอบล่าสุดมาตั้งแต่วันที่เท่าไหร่ถึงเท่าไหร่คะ
3. นับจากวันแรกที่ประจำเดือนมา มาจนถึงปัจจุบัน มีเพศสัมพันธ์ในวันที่เท่าไหร่บ้าง และป้องกันอย่างไรคะ

“ไม่มีความกังวลเรื่องการคุมกำเนินค่ะเพราะไม่ได้มีเพศสัมพันธ์ในระยะเวลานี้ หากแต่กังวลในส่วนที่มีประจำเดือนหลังจากที่พึ่งหมดไปใน 4 วัน”

การมีเลือดออกผิดปกติหลังจากเพิ่งหมดประจำเดือนไปในกรณีนี้อาจเกิดได้จากหลายสาเหตุครับ เช่น
- ผลข้างเคียงจากการรับประทานยาคุมในช่วง 1-3 แผงแรก
- มีการอักเสบติดเชื้อในอุ้งเชิงกราน
- มีความผิดปกติของเยื่อบุโพรงมดลูกหรือมดลูกบางอย่าง

ในกรณีนี้อาจต้องลองสังเกตดูว่าถ้าเลือดที่ออกมานั้นออกมาในปริมาณมาก หยุดยาก หรือออกมาติดต่อกันหลายวัน หรือมีตกขาวผิดปกติร่วมด้วย ก็ควรไปพบแพทย์นรีเวชเพื่อตรวจประเมินอาการเพิ่มเติมก่อนครับ

ขอบคุณสำหรับข้อมูลเพิ่มเติมค่ะ

จากข้อมูลที่ให้มา แสดงว่า...
- วันที่ 23 กันยายน รับประทานเม็ดที่ 1 ของแผง (เม็ดยาฮอร์โมน)
- วันที่ 24 กันยายน รับประทานเม็ดที่ 23 ของแผง (เม็ดแป้ง)
- วันที่ 25 กันยายน รับประทานเม็ดที่ 24 ของแผง (เม็ดแป้ง) และเมื่อรู้ตัวว่าใช้ผิด ก็แกะเม็ดยาฮอร์โมนมารับประทานอีก 1 เม็ด

จะเห็นได้ว่า มีการขาดยาไปเพียง 1 วันนะคะ ซึ่งสำหรับยาคุมเมอซิลอน การขาดยา 1 วัน ไม่มีปัญหาค่ะ

แต่เนื่องจากผู้ถามเริ่มรับประทานยาคุมแผงนี้ไม่ทัน 5 วันแรกของการมีประจำเดือนนะคะ จึงต้องรับประทาน "เม็ดยาฮอร์โมน" ติดต่อกันให้ครบ 7 วันก่อนจึงจะมีผลคุมกำเนิดได้

ดังนั้น ปัญหาที่เกิด ไม่ใช่เป็นเพราะแกะยามาใช้ผิดแล้วทำให้ขาดยา 1 วันค่ะ แต่เป็นเพราะรับประทานยาคุมแผงแรกไม่ทันเวลา 5 วันแรกของการมีประจำเดือน จึงอาจยับยั้งไข่ที่จะตกในรอบเดือนนี้ไม่ทัน

แต่เนื่องจากผู้ถามไม่มีความเสี่ยงที่จะตั้งครรภ์ เพราะยังไม่มีเพศสัมพันธ์เลย จึงไม่มีปัญหานะคะ ไม่จำเป็นจะต้องใช้วิธีคุมกำเนิดฉุกเฉินมาลดความเสี่ยงใด ๆ ค่ะ

เมื่อขาดยาไป 1 วัน ผู้ถามสามารถรับประทาน "เม็ดยาฮอร์โมน" เพิ่มอีก 1 เม็ดในตอนนี้ เพื่อทดแทนที่ไม่ได้รับประทานเมื่อวานได้นะคะ แต่อาจทำให้เกิดผลข้างเคียงจากยามากขึ้น เช่น คลื่นไส้ อาเจียน ปวดศีรษะ

และไม่ว่าจะรับประทาน "เม็ดยาฮอร์โมน" เพิ่มอีกหรือไม่ ก็ควรจะงดมีเพศสัมพันธ์ หรือต้องใช้ถุงยางอนามัยร่วมด้วยไปอีก 7 วันนับจากนี้อยู่ดี (เริ่มต้นนับ 1 ใหม่ตั้งแต่วันนี้) ดังนั้น หากกังวลเรื่องผลข้างเคียงจากยา อาจไม่จำเป็นจะต้องรับประทานเพิ่มอีกก็ได้ค่ะ

หากผู้ถามรับประทานยาคุมถูกต้องและต่อเนื่องนับจากวันนี้เป็นต้นไป ในเวลารับประทานยาคุมปกติของวันพุธหน้า ก็สามารถมีเพศสัมพันธ์หลั่งในได้ตามปกติแล้วนะคะ
..
..
ส่วนเลือดที่ออกมากะปริบกะปรอย ถ้าไม่มีอาการปวดท้องรุนแรงหรือมีอาการผิดปกติอื่น ๆ ร่วมด้วย (เช่น ตกขาวผิดปกติ, มีกลิ่นเหม็นคาวหรือกลิ่นรุนแรง, แสบหรือคันช่องคลอด) ก็เป็นไปได้ที่จะเกิดจากยาคุมเมอซิลอนเอง

โดยอาจเกิดจากการใช้ปกติ หรือเกิดจากการลืมรับประทานยาก็ได้เช่นกัน คงระบุได้ยาก เนื่องจากผู้ถามเพิ่งรับประทานมาเพียงแค่ 2 - 3 วันเท่านั้น แต่ไม่ใช่ประจำเดือนค่ะ เพราะผู้ถามเพิ่งมีประจำเดือนมาวันที่ 14 กันยายนนี่เอง และการรับประทานยาคุมผิดดังกล่าว ไม่ได้เร่งให้ประจำเดือนมาเร็วกว่าปกตินะคะ

ในกรณีที่เป็นผลข้างเคียงจากยา อาจพบได้เรื่อย ๆ ในการใช้ยาคุมแผงแรก ๆ (1 - 3 แผงแรก) หรือเมื่อรับประทานไม่ตรงเวลา โดยเฉพาะสำหรับยาคุมที่มีปริมาณฮอร์โมนต่ำมากอย่างเมอซิลอนค่ะ

ดังนั้น ควรรับประทานยาคุมต่อให้ตรงเวลาสม่ำเสมอ ทั้งเพื่อให้เกิดประสิทธิภาพสูงสุดในการป้องกันการตั้งครรภ์ และลดปัญหาเลือดออกกะปริบกะปรอยนะคะ