ยาในกลุ่ม anticholinergic เช่น Benadryl นั้นเพิ่มความเสี่ยงในการเกิดภาวะความจำเสื่อมหรือไม่?

เผยแพร่ครั้งแรก 12 ก.ค. 2018 อัปเดตล่าสุด 17 พ.ย. 2020 เวลาอ่านประมาณ 2 นาที
ยาในกลุ่ม anticholinergic เช่น Benadryl นั้นเพิ่มความเสี่ยงในการเกิดภาวะความจำเสื่อมหรือไม่?

งานวิจัยที่เพิ่งตีพิมพ์ในวารสาร JAMA Internal Medicine ได้ระบุว่ามีหลักฐานที่แสดงความเชื่อมโยงระหว่างการใช้ยาในกลุ่ม anticholinergic เช่น diphenhydramine' target='_blank'>Benadryl กับการเกิดโรคความจำเสื่อม

ยาในกลุ่ม anticholinergic นั้นจะไปยั้บยั้งการออกฤทธอ์ของ acetylcholine ซึ่งเป็นสารที่ทำหน้าที่ส่งสารภายในระบบประสาทของร่างกาย acetylcholine ในสมองยังมีส่วนในการเรียนรู้และความจำ ในขณะที่ acetylcholine ในส่วนอื่นๆ ของร่างกายนั้นจะกระตุ้นการหดตัวของกล้ามเนื้อ ตัวอย่างยาในกลุ่ม anticholinergic ประกอบด้วยยาแก้แพ้บางตัว. ยาต้านเศร้ากลุ่ม tricyclic, ยาที่ใช้ควบคุมการทำงานของกระเพาะปัสสาวะที่มากเกินไป และยาที่ใช้บรรเทาอาการของโรคพาร์กินสัน

แพ็กเกจที่คุณอาจสนใจ
ปรึกษาเภสัช สั่งยา ฟรีค่าส่งทั่วประเทศ*

แชทกับเภสัชกรฟรี! 9 โมงเช้าถึงเที่ยงคืน พร้อมรับส่วนลดค่ายา 5% HDmall ออกค่าส่งให้สูงสุด 40 บาท

สิ่งที่งานวิจัยค้นพบ

งานวิจัยที่เพิ่งตีพิมพ์นั้นได้ทำการติดตามผู้ชายและผู้หญิงที่มีอายุมากกว่า 65 ปีและทำการเก็บข้อมูลยาทุกชนิดที่พวกเขารับประทานในช่วง 10 ปีก่อนเข้าร่วมงานวิจัย ร่วมกับการติดตามข้อมูลการตรวจสุขภาพของแต่ละคนประมาณคนละ 7 ปี

นักวิจัยได้ค้นพบว่าการใช้ยาในกลุ่ม anticholinergic นั้นมีแนวโน้มที่จะทำให้เกิดโรคความจำเสื่อมได้มากขึ้น นอกจากนั้นหากมีการรับประทานยาสะสมมากขึ้น ก็จะเพิ่มความเสี่ยงในการเกิดโรคความจำเสื่อมให้มากขึ้นเช่นกัน การรับประทานยากลุ่ม anticholinergic เป็นเวลาอย่างน้อย 3 ปีหรือเทียบเท่านั้นทำให้เพิ่มความเสี่ยงต่อการเกิดโรคความจำเสื่อมถึง 54% เมื่อเทียบกับการรับประทานยาในกลุ่มดังกล่าวน้อยกว่า 3 เดือน

งานวิจัยนี้จึงเป็นหลักฐานที่สนับสนุนว่าไม่ควรใช้ยาในกลุ่ม anticholinergic ในระยะยาว ร่างกายมนุษย์มีการหลั่งสาร acetylcholine ลดลงเรื่อยๆ เมื่อมีอายุมากขึ้น ดังนั้นการไปยับยั้งการทำงานของสารนี้ในผู้สูงอายุจึงจะทำให้ผลข้างเคียงของยาเช่นมีปัญหาเกี่ยวกับความจำระยะสั้น, การให้เหตุผล สับสน, ง่วงนอน. ปากแห้ง. ปัสสาวะไม่ออกและท้องผูกเพิ่มขึ้น

งานวิจัยนี้ยังได้ล้มล้างความเชื่อที่ว่าหากรับประทานยาต้านเศร้าในกลุ่ม tricyclic นั้นจะช่วยลดอาการระยะเริ่มต้นของโรคความจำเสื่อมอีกด้วย 

งานวิจัยนี้จึงเป็นเครื่องย้ำเตือนให้ทุกคนต้องคอยตรวจเช็ครายการยาที่ตนเองกำลังรับประทานอยู่เป็นระยะ เพื่อดูว่ายาดังกล่าวนั้นช่วยรักษาอาการของคุณได้อยู่หรือไม่

ยาหลายตัวจะมีผลข้างเคียงที่รุนแรงมากขึ้นให้ผู้สูงอายุ เนื่องจากผู้สูงอายุนั้นมีอายุที่มากขึ้น, การทำงานของไตและตับนั้นเกิดขึ้นช้าลงทำให้กำจัดยาออกจากเลือดได้ช้าลง ทำให้มียาคงอยู่ในกระแสเลือดได้นานขึ้น นอกจากนั้นผู้สูงอายุยังมีไขมันที่มากขึ้นและมีกล้ามเนื้อลดลงซึ่งจะไปเปลี่ยนแปลงการกระจายตัวและการสะสมของยาในเนื้อเยื่อส่วนต่างๆ ของร่างกาย ผู้สูงอายุยังมักจะมีการรับประทานยาหลายชนิดซึ่งอาจเกิดปฏิกิริยาระหว่างกันและส่งผลต่อประสิทธิภาพของยาได้

คุณควรทำอย่างไร?

คุณสามารถเข้าไปดูรายชื่อในกลุ่ม anticholinergic และดูว่ายาที่คุณกำลังรับประทานอยู่นั้นมีผลข้างเคียงที่เกี่ยวกับเรื่องของความจำรุนแรงในระดับใด เพราะว่าในบางกรณีก็สามารถเปลี่ยนไปใช้ยากลุ่มอื่นแทนได้ เช่นการเปลี่ยนจากการรับประทานยาต้านเศร้ากลุ่ม tricyclic ไปเป็นยาในกลุ่ม selective serotonin re-uptake inhibitor (SSRIs) เช่น citalopram (Celexa) หรือ fluoxetine (Prozac) หรือการรับประทานยาแก้แพ้กลุ่มใหม่เช่น loratadine (Claritin) แทน diphenhydramine หรือ chlorpheniramine (Chlor-Trimeton) การฉีดโบทอกซ์และการฝึกความทรงจำนั้นก็สามารถช่วยลดอาการกลั้นปัสสาวะไม่ได้ได้เช่นกัน

แต่วิธีที่ง่ายที่สุดที่คุณควรทำก็คือการนำยาทั้งหมดที่คุณกำลังรับประทานอยู่ทั้งยาที่แพทย์สั่งและยาที่ซื้อมารับประทานเองไปให้แพทย์ดูเมื่อพบแพทย์ครั้งถัดไป


4 แหล่งข้อมูล
กองบรรณาธิการ HD มุ่งมั่นตั้งใจให้ผู้อ่านได้รับข้อมูลที่ถูกต้อง โดยทำงานร่วมกับแพทย์และบุคลากรทางการแพทย์ รวมถึงเลือกใช้ข้อมูลอ้างอิงที่น่าเชื่อถือจากสถาบันต่างๆ คุณสามารถอ่านหลักการทำงานของกองบรรณาธิการ HD ได้ที่นี่
4 Brain-Slowing Medications to Avoid if You're Worried About Memory. Better Health While Aging. (https://betterhealthwhileaging.net/medications-to-avoid-if-worried-about-memory/)
Common anticholinergic drugs like Benadryl linked to increased dementia risk. Harvard Health. (https://www.health.harvard.edu/blog/common-anticholinergic-drugs-like-benadryl-linked-increased-dementia-risk-201501287667)
Cumulative Use of Strong Anticholinergic Medications and Incident Dementia. National Center for Biotechnology Information. (https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4358759/)

บทความนี้มีจุดประสงค์เพื่อให้ความรู้แก่ผู้อ่าน และไม่สามารถแทนการแนะนำของแพทย์ การวินิจฉัยโรค หรือการรักษาได้ ผู้อ่านควรพบแพทย์เพื่อให้แพทย์ตรวจที่สถานพยาบาลทุกครั้ง และไม่ควรตีความเองหรือวางแผนการรักษาด้วยตัวเองจากการอ่านบทความนี้ ทาง HD พยายามอัปเดตข้อมูลให้ครบถ้วนถูกต้องอยู่เสมอ คุณสามารถส่งคำแนะนำได้ที่ https://honestdocs.typeform.com/to/kkohc7

ผู้เขียนและผู้รีวิวบทความไม่มีส่วนเกี่ยวข้องกับสินค้าหรือบริการที่นำเสนอแต่อย่างใด เว้นแต่จะระบุในเนื้อหา การแนะนำสินค้าและบริการแสดงขึ้นอัตโนมัติจากระบบของเว็บไซต์หรือแอปพลิเคชัน

ขอบคุณที่อ่านค่ะ คุณคิดว่าบทความนี้มีประโยชน์มากแค่ไหนคะ
(1 ดาว - น้อย / 5 ดาว - มาก)

บทความต่อไป