การตรวจหา ANCA/MPO/PR3 Antibodies จากการเจาะเลือด

เผยแพร่ครั้งแรก 24 ก.ค. 2019 อัปเดตล่าสุด 11 ก.พ. 2020 เวลาอ่านประมาณ 4 นาที

การตรวจหา ANCA/MPO/PR3 Antibodies จากการเจาะเลือด ทำเพื่อวินิจฉัยการเกิดโรคหลอดเลือดอักเสบที่เกิดจากการแพ้ภูมิตัวเอง Autoimmune Vasculitis คนทั่วไปที่ไม่มีอาการจำเพาะไม่จำเป็นต้องเข้ารับการตรวจ และไม่จำเป็นต้องเตรียมตัวใดๆ ก่อนตรวจทั้งสิ้น

ชื่ออื่น: ANCA antibodies, cANCA, pANCA, Serine protease 3, MPO, PR3, Anticytoplasmic auto-antibodies, 3-ANCA, PR3-ANCA, MPO-ANCA, Myeloperoxidase antibodies, Proteinase 3 antibodies

แพ็กเกจที่คุณอาจสนใจ
ปรึกษาเภสัช สั่งยา ฟรีค่าส่งทั่วประเทศ*

แชทกับเภสัชกรฟรี! 9 โมงเช้าถึงเที่ยงคืน พร้อมรับส่วนลดค่ายา 5% HDmall ออกค่าส่งให้สูงสุด 40 บาท

ชื่อทางการ: Antineutrophil cytoplasmic antibodies

จุดประสงค์การตรวจ ANCA/MPO/PR3 antibodies

การตรวจหา Antineutrophil Cytoplasmic Antibodies (ANCA) จากเลือด ทำเพื่อวินิจฉัยโรค Autoimmune Vasculitis หรือหลอดเลือดอักเสบที่เกิดจากระบบภูมิคุ้มกันบางชนิด เช่น

  • โรคหลอดเลือดอักเสบ GPA (Granulomatosis with Polyangiitis)
  • โรคหลอดเลือดอักเสบ MPA (Microscopic Polyangiitis)
  • โรคหลอดเลือดอักเสบ EGPA (Eosinophilic Granulomatosis with Polyangiitis)

แพทย์อาจตรวจ ANCA เพื่อติดตามการรักษา หรือตรวจหาการกำเริบของโรคเหล่านี้ นอกจากนี้การตรวจ ANCA ยังช่วยแยกระหว่างโรคลำไส้ใหญ่อักเสบชนิดเป็นแผล (Ulcerative colitis (UC)) และโรคโครห์น (Crohn’s Disease) ซึ่งเป็นชนิดของกลุ่มโรคที่มีการอักเสบของระบบทางเดินอาหาร (IBD) ที่พบได้บ่อย

เมื่อไรที่ต้องตรวจ ANCA/MPO/PR3 Antibodies?

แพทย์อาจตรวจ ANCA/MPO/PR3 Antibodies เมื่อผู้ป่วยมีสัญญาณบ่งชี้ว่าเป็นโรคดังต่อไปนี้

โรคหลอดเลือดอักเสบ (Vasculitis) : แพทย์อาจตรวจ ANCA/MPO/PR3 Antibodies เมื่อผู้ป่วยมีสัญญาณและอาการที่บ่งชี้ถึงโรคหลอดเลือดอักเสบ เช่น มีไข้ อ่อนเพลีย น้ำหนักลด มีเหงื่อออกตอนกลางคืน เมื่อโรคลุกลามอาจทำให้เส้นเลือดทั้งร่างกายเสียหาย จนทำให้เกิดอาการต่ออวัยวะอื่นๆ เช่น

  • ดวงตา : ตาแดง หรือมีปัญหาเกี่ยวกับการมองเห็น
  • หู : สูญเสียการได้ยิน
  • จมูก : มีน้ำมูก หรือมีอาการที่เกิดขึ้นบริเวณระบบทางเดินหายใจส่วนบนอื่นๆ
  • ผิว : มีผื่น หรือ วัณโรคของต่อมน้ำเหลือง
  • ปอด : ไอ หรือหายใจลำบาก
  • ไต : มีโปรตีนในปัสสาวะมาก (Proteinuria)

กลุ่มโรคที่มีการอักเสบของระบบทางเดินอาหาร (Inflammatory Bowel Disease) : แพทย์อาจตรวจ ANCA พร้อมกับตรวจ ASCA (Anti-Saccharomyces Cerevisiae Antibodies (ASCA)) เมื่อผู้ป่วยมีสัญญาณและอาการที่บ่งชี้ถึงโรค IBD เช่น

  • ปวดและเกร็งที่ท้อง
  • ท้องร่วง
  • เลือดออกที่ทวารหนัก
  • เป็นไข้ อ่อนเพลีย
  • มีอาการที่ข้อต่อ ผิว กระดูก และอวัยวะที่เกี่ยวข้อง
  • พัฒนาการและการเจริญเติบโตช้าในเด็ก

วิธีเก็บตัวอย่างเพื่อตรวจ ANCA/MPO/PR3 Antibodies

แพทย์จะตรวจ ANCA/MPO/PR3 Antibodies จากเลือดโดยการแทงเข็มเข้าไปในเส้นเลือดดำในแขน ซึ่งผู้เข้ารับการตรวจไม่จำเป็นต้องเตรียมตัวล่วงหน้า

รายละเอียดการตรวจ ANCA/MPO/PR3 Antibodies

Antineutrophil Cytoplasmic Antibodies (ANCA) เป็นออโตแอนติบอดีที่ระบบภูมิคุ้มกันผลิตขึ้น ซึ่งจะทำลายโปรตีนภายในเซลล์เม็ดเลือดขาว Neutrophils จึงต้องมีการตรวจ ANCA เพื่อตรวจหาและวัดปริมาณของออโตแอนติบอดีเหล่านี้ในเลือด โดยตัวอย่างเลือดที่นำมาตรวจจะถูกนำมาผสมกับ Neutrophils ย้อมด้วยสารเรืองแสง แล้วนำไปวางบนกระจก หากพบ ANCA ก็จะสร้างแพทเทิร์นที่สามารถมองเห็นผ่านกล้องจุลทรรศน์

แพ็กเกจที่คุณอาจสนใจ
ปรึกษาเภสัช สั่งยา ฟรีค่าส่งทั่วประเทศ*

แชทกับเภสัชกรฟรี! 9 โมงเช้าถึงเที่ยงคืน พร้อมรับส่วนลดค่ายา 5% HDmall ออกค่าส่งให้สูงสุด 40 บาท

แพทย์อาจพบ ANCA ในผู้ที่เป็นโรคแพ้ภูมิตัวเองชนิดที่ทำให้เกิดการอักเสบ เนื้อเยื่อเสียหาย และการทำงานของอวัยวะล้มเหลว ในขณะที่แอนติบอดี cANCA/PR3 มักถูกพบในคนที่เป็นโรคหลอดเลือดอักเสบ GPA และแอนติบอดี pANCA/ MPO มักพบในผู้ที่เป็นโรคหลอดเลือดอักเสบ MPA

แพทย์อาจตรวจทั้ง ANCA MPO และ PR3 ร่วมกัน หรืออาจจะตรวจ MPO และ PR3 หากผลตรวจ ANCA เบื้องต้นเป็นบวกก็ได้ และอาจใช้วิธีตรวจอื่นๆ เพื่อช่วยวินิจฉัย เช่น

  • การหาอัตราการตกตะกอนของเม็ดเลือดแดง (Erythrocyte Sedimentation Rate (ESR)) และ C-Reactive Protein (CRP) เพื่อตรวจการอักเสบ
  • การตรวจความสมบูรณ์ของเม็ดเลือด (Complete Blood Count (CBC)) เพื่อวัดและประเมินเซลล์เม็ดเลือดขาวและเซลล์เม็ดเลือดแดง
  • การตรวจปัสสาวะ เพื่อหาค่า Blood Urea Nitrogen (BUN) และครีเอตินีน สำหรับประเมินการทำงานของไต

ความหมายของผลตรวจ ANCA/MPO/PR3 antibodies

การแปลผลของ ANCA จะต้องทำอย่างระมัดระวัง และพิจารณาหลายปัจจัย เช่น

  • โรคหลอดเลือดอักเสบ (Vasculitis) : ผลตรวจของ ANCA PR3 และ MPO ที่เป็นบวกจะช่วยสนับสนุนการวินิจฉัยโรค Systemic Autoimmune Vasculitis และแยกความแตกต่างของแต่ละประเภท แต่หากผลตรวจ ANCA เป็นลบหมายความว่าอาการของผู้ป่วยไม่น่าจะเกิดจากโรค Autoimmune Vasculitis นอกจากนี้าอาจพบผลตรวจ PR3 Antibodies และ cANCA หรือ pANCA ที่เป็นบวกในคนไข้ที่เป็นโรคหลอดเลือดอักเสบ EGPA มากกว่า 80% ส่วนผลตรวจ MPO Antibodies และ pANCA ที่เป็นบวกสอดคล้องกับภาวะหรือโรคต่างๆ ดังนี้
    • โรคหลอดเลือดอักเสบ MPA
    • ภาวะไตอักเสบ (Glomerulonephritis)
    • โรคหลอดเลือดอักเสบแบบ EGPA
    • โรค Goodpasture syndrome (โรคแพ้ภูมิตัวเองชนิดหนึ่งที่ทำลายปอดและไต)
    • โรคแพ้ภูมิคุ้มกันตัวเอง (Systemic Lupus Erythematosus (SLE))
    • โรคข้ออักเสบรูมาตอยด์ (Rheumatoid Arthritis)
    • โรคโจเกร็น ซินโดรม (Sjogren syndrome)

    ตารางแสดงถึงผลตรวจที่อาจพบได้ในผู้ที่เป็นโรคหลอดเลือดอักเสบ

    ภาวะ

    ของผู้ป่วยที่มีรูปแบบ cANCA (PR3 antibodies)

    แพ็กเกจที่คุณอาจสนใจ
    ปรึกษาเภสัช สั่งยา ฟรีค่าส่งทั่วประเทศ*

    แชทกับเภสัชกรฟรี! 9 โมงเช้าถึงเที่ยงคืน พร้อมรับส่วนลดค่ายา 5% HDmall ออกค่าส่งให้สูงสุด 40 บาท

    ของผู้ป่วยที่มีรูปแบบ pANCA (MPO antibodies)

    โรคหลอดเลือดอักเสบแบบ GPA

    90% ในโรคระยะกำเริบ และ 60%-70% ในโรคที่ไม่ได้อยู่ในระยะกำเริบ

    น้อยกว่า 10%

    โรคหลอดเลือดอักเสบแบบ MPA

    30%

    60%

    โรคหลอดเลือดอักเสบแบบ EGPA

    น้อยมากจนแทบไม่พบ

    50%-80%

    โรคหลอดเลือดอักเสบแบบ PAN

    น้อยมากจนแทบไม่พบ

    น้อยมากจนแทบไม่พบ

  • กลุ่มโรคที่มีการอักเสบของระบบทางเดินอาหาร (Inflammatory Bowel Disease) : การตรวจ ANCA สามารถช่วยประเมินผู้ป่วยที่มีอาการของกลุ่มโรคที่มีการอักเสบของระบบทางเดินอาหารได้ คือ
    • หาก Atypical ANCA เป็นบวก และ ASCA เป็นลบ ก็มีแนวโน้มว่าผู้ป่วยเป็นโรคลำไส้ใหญ่อักเสบชนิดเป็นแผล
    • หาก Atypical ANCA เป็นลบ และ ASCA เป็นบวก ก็มีแนวโน้มว่าผู้ป่วยเป็นโรคโครห์น แต่ผู้ที่มีผล ANCA หรือ ASCA เป็นลบ อาจเป็นโรคลำไส้ใหญ่อักเสบชนิดเป็นแผล โรคโครห์น หรือกลุ่มโรคที่มีการอักเสบของระบบทางเดินอาหาร

สิ่งที่ควรรู้เกี่ยวกับ ANCA/MPO/PR3 Antibodies

  • ไม่จำเป็นต้องได้รับการตรวจ ANCA ทุกคน เพราะการตรวจ ANCA จำเป็นสำหรับผู้ป่วยที่มีอาการที่บ่งชี้ถึงโรค Systemic vasculitis หรือกลุ่มโรคที่มีการอักเสบของระบบทางเดินอาหารเท่านั้น
  • นอกจากโรคหลอดเลือดอักเสบ และกลุ่มโรคที่มีการอักเสบของระบบทางเดินอาหารที่สามารถทำให้ผล ANCA เป็นบวกแล้ว ยังมีโรคหรือภาวะอื่นที่ทำให้ผล ANCA เป็นบวก ได้แก่
    • โรคข้ออักเสบรูมาตอยด์
    • โรค Systemic Lupus Erythematosus (SLE)
    • ภาวะที่เกี่ยวกับปอด
    • โรค Autoimmune hepatitis
    • การใช้ยาบางชนิด
    • การติดเชื้อที่เกี่ยวข้องกับหัวใจหรือระบบทางเดินหายใจ

ที่มาของข้อมูล

Lab Test Online, ANCA/MPO/PR3 Antibodies (https://labtestsonline.org/tests/ancampopr3-antibodies), 21 December 2018.


2 แหล่งข้อมูล
กองบรรณาธิการ HD มุ่งมั่นตั้งใจให้ผู้อ่านได้รับข้อมูลที่ถูกต้อง โดยทำงานร่วมกับแพทย์และบุคลากรทางการแพทย์ รวมถึงเลือกใช้ข้อมูลอ้างอิงที่น่าเชื่อถือจากสถาบันต่างๆ คุณสามารถอ่านหลักการทำงานของกองบรรณาธิการ HD ได้ที่นี่
medlineplus.gov/lab-tests, ANCA / MPO / PR3 Antibodies Detection (https://medlineplus.gov/lab-tests/antineutrophil-cytoplasmic-antibodies-anca-test/)
ncbi.nlm.nih.gov, ANCA / MPO / PR3 Antibodies Detection (https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3112505/)

บทความนี้มีจุดประสงค์เพื่อให้ความรู้แก่ผู้อ่าน และไม่สามารถแทนการแนะนำของแพทย์ การวินิจฉัยโรค หรือการรักษาได้ ผู้อ่านควรพบแพทย์เพื่อให้แพทย์ตรวจที่สถานพยาบาลทุกครั้ง และไม่ควรตีความเองหรือวางแผนการรักษาด้วยตัวเองจากการอ่านบทความนี้ ทาง HD พยายามอัปเดตข้อมูลให้ครบถ้วนถูกต้องอยู่เสมอ คุณสามารถส่งคำแนะนำได้ที่ https://honestdocs.typeform.com/to/kkohc7

ผู้เขียนและผู้รีวิวบทความไม่มีส่วนเกี่ยวข้องกับสินค้าหรือบริการที่นำเสนอแต่อย่างใด เว้นแต่จะระบุในเนื้อหา การแนะนำสินค้าและบริการแสดงขึ้นอัตโนมัติจากระบบของเว็บไซต์หรือแอปพลิเคชัน

ขอบคุณที่อ่านค่ะ คุณคิดว่าบทความนี้มีประโยชน์มากแค่ไหนคะ
(1 ดาว - น้อย / 5 ดาว - มาก)