โรคกลัวชุมชนคืออะไร
โรคกลัวชุมชน (Agoraphobia) เป็นโรควิตกกังวลชนิดหนึ่งที่มีลักษณะเด่นคือ ผู้ป่วยจะมีความกลัวขั้นรุนแรงในสถานที่และสถานการณ์ที่หาทางหลีกหนีได้ลำบาก หรือยากต่อการได้รับความช่วยเหลือเมื่อเกิดปัญหา
นอกจากนี้ ผู้ป่วยโรคกลัวชุมชนยังมักจะรู้สึกไม่สามารถช่วยเหลือตัวเองได้ หากเกิดสถานการณ์ลำบากขึ้น ซึ่งเป็นการกระตุ้นให้เกิดความวิตกกังวลและตื่นกลัวอย่างรุนแรง หรือรู้สึกอับอาย รวมถึงรู้สึกไม่สบายใจหรือไม่ปลอดภัยเมื่ออยู่ในที่สาธารณะ โดยเฉพาะในที่ที่เต็มไปด้วยผู้คน และส่งผลให้ผู้ป่วยไม่กล้าออกไปข้างนอกตามลำพัง และไม่สามารถดำเนินชีวิตตามปกติได้
ปรึกษาสุขภาพจิต วันนี้ ที่คลินิกหรือรพ. ใกล้บ้านคุณ เริ่มต้นที่ 882 บาท ลดสูงสุด 51%
จองผ่าน HD ประหยัดกว่า / จ่ายทีหลังได้ / ผ่อน 0% ได้ / พร้อมแอดมินคอยตอบทุกคำถาม!
สำหรับคำว่า "อะโกรโฟเบีย" (Agoraphobia) นั้นมีที่มาจากภาษากรีกโบราณ โดยคำว่า “อะโกรา" (Agora) แปลว่า ตลาด จึงเป็นที่มาของชื่อเรียกอาการกลัวเวลาอยู่ในที่สาธารณะเปิดโล่ง
สาเหตุที่ทำให้เกิดโรคกลัวชุมชน
สาเหตุที่ทำให้เกิดโรคกลัวชุมชนนั้นยังคงมีความคลุมเครืออยู่ แต่ก็มีปัจจัยบางอย่างที่อาจทำให้หลายคนมีความเสี่ยงต่อการเกิดโรคดังกล่าว ได้แก่
- พันธุกรรม
- ความแตกต่างของพื้นที่สมองในการควบคุมความกลัวและความวิตกกังวล
- มีประวัติการถูกกระทำทางกายหรือทางเพศในวัยเด็ก
นอกจากนี้ ยังพบว่าโรคกลัวชุมชนยังมีความเกี่ยวข้องกับโรคตื่นตระหนก (Panic disorder) ซึ่งเป็นโรคเกี่ยวกับความกลัวที่จะเกิดขึ้นแบบฉับพลันและรุนแรงทั้งๆ ที่ในขณะนั้นอาจไม่มีสถานการณ์หรือปัญหาใดๆ เกิดขึ้น
โรคกลัวชุมชนจะเกิดขึ้นในระยะที่ผู้ป่วยโรคตื่นตระหนกเริ่มตื่นกลัวและอยากหลีกเลี่ยงสถานการณ์ หรือสถานที่ที่อาจทำให้เกิดอาการตื่นตระหนกได้ และการหลีกเลี่ยงนี้เองก็สามารถนำไปสู่ความกลัวที่จะเผชิญกับสถานการณ์บางอย่าง เช่น กลัวการขับรถ ไม่กล้าอยู่ในลิฟต์
อาการของโรคกลัวชุมชน
- ไม่ชอบการอยู่ตามลำพังในสถานที่ที่หาทางออกได้ลำบาก หรือกลัวที่จะควบคุมตัวเองไม่ได้ในที่สาธารณะโดยไม่มีเหตุผล
- ชอบอยู่ตามลำพังและปลีกตัวจากสังคม รวมถึงไม่ชอบอยู่ท่ามกลางผู้คนเยอะๆ
- กลัวการเดินทางโดยการขนส่งสาธารณะ เช่น รถไฟ รถเมล์
- ช่วยเหลือตนเองไม่ได้
- อยู่นิ่งกับที่ ไม่ทำกิจกรรมใดๆ ในชีวิตประจำวัน
เพราะไม่สามารถเข้าสังคมและอยู่ร่วมกับผู้อื่นได้อย่างปกติ ทำให้ผู้ป่วยโรคกลัวชุมชนจำเป็นต้องพึ่งพาคนรอบตัวมากเป็นพิเศษ เช่น การบริหารจัดการทรัพย์สิน ต้องมีคนอยู่เป็นเพื่อนทุกครั้งที่ออกไปข้างนอก
มีการจำกัดพื้นที่การทำงานที่อาจสร้างความอึดอัดและต้องให้ผู้อื่นเข้าหาก่อน หรือมักให้ผู้ที่มีธุระต้องพูดคุยปรึกษากันมาหาที่บ้านมากกว่าออกไปเจอกันข้างนอก นอกจากนี้ ยังมีอาการที่แสดงออกทางร่างกายอื่นๆ ตามมาอีก เช่น
หมดปัญหาเหงื่อออกมากที่มืออย่างถาวร รักษาแล้วมือแห้ง ชีวิตง่ายขึ้น!
จองผ่าน HD ประหยัดกว่า / เบิกประกันได้ / ผ่อน 0% ได้ / ปรึกษาหมอก่อนผ่าตัดได้ไม่จำกัดครั้ง
- คลื่นไส้ หรือปัญหาอื่นๆ เกี่ยวกับระบบทางเดินอาหาร เช่น ท้องเสีย
- หัวใจเต้นเร็ว
- รู้สึกไม่สบาย หรือปวดบริเวณหน้าอก
- มึนงง หรือวิงเวียนศีรษะคล้ายจะเป็นลม
- หายใจเร็ว
- มีเหงื่อออก และหนาวสั่น
- หน้าแดง หรือหน้าซีด
- รู้สึกคล้ายสำลัก
- รู้สึกชา หรือเจ็บแปลบ ๆ
การวินิจฉัยโรคกลัวชุมชน
แพทย์จะเริ่มวินิจฉัยจากการสอบถามอาการและตรวจร่างกายก่อน รวมถึงอาจมีการตรวจเลือดเพื่อแยกสาเหตุอื่นๆ ที่ทำให้เกิดอาการเดียวกันได้ออกไป จากนั้นแพทย์จะสอบถามอาการที่เกิดขึ้น ว่าผู้ป่วยมีอาการตื่นกลัว หวาดระแวง วิตกกังวล และหลีกเลี่ยงที่จะอยู่ในสถานการณ์ดังกล่าวนี้บ่อยหรือไม่
- ขณะใช้บริการขนส่งสาธารณะแม้ในระยะทางสั้นๆ ก็ตาม
- ขณะอยู่ในที่โล่ง เช่น ที่จอดรถ สะพาน และห้างสรรพสินค้า
- ขณะอยู่ในโรงละคร หรือสถานที่ปิดอื่นๆ
- ขณะเข้าแถว หรืออยู่ท่ามกลางผู้คน
- ขณะออกมานอกบ้านโดยลำพัง
การรักษาโรคกลัวชุมชน
โดยทั่วไป โรคกลัวชุมชนและโรควิตกกังวลอื่นๆ มักรักษาด้วยการบำบัดทางจิต (Psychotherapy) โดยจิตแพทย์ เช่น ความคิดและพฤติกรรมบำบัด ซึ่งการบำบัดนี้อาจประกอบไปด้วยการพัฒนาด้านต่างๆ ดังนี้
- เรียนรู้เทคนิคจัดการกับความเครียด
- ทำความเข้าใจ และรู้จักควบคุมความรู้สึกตนเองในสถานกาณ์ตึงเครียด
- ทำความเข้าใจว่าสิ่งที่คุณกลัวเป็นสิ่งที่ไม่น่าจะเกิดขึ้นจริง
- ลดการตอบสนองต่อสถานที่ หรือสถานการณ์ที่ที่กระตุ้นให้คุณเกิดความวิตกกังวล
- ให้ผู้ป่วยได้เผชิญหน้ากับสิ่งที่กลัวจนสามารถรับมือกับความกลัวนั้นได้ และหายกลัวไปในที่สุด
นอกจากนี้ แพทย์อาจสั่งยาเพื่อบรรเทาอาการตื่นตระหนก โดยเฉพาะกลุ่มยารักษาโรคซึมเศร้า และยาคลายกังวล ได้แก่
- Klonopin (Clonazepam)
- Paxil (Paroxetine)
- Prozac (Fluoxetine)
- Xanax (Alprazolam)
โรคกลัวสังคมอาจเป็นโรคทางจิตเวชที่พบเห็นได้ไม่บ่อยนัก และอาจสร้างความรำคาญให้บุคคลรอบตัวผู้ป่วยได้ ดังนั้น ผู้ที่อยู่ใกล้ชิดหรือต้องทำงานร่วมกับผู้ป่วยจึงจำเป็นต้องเข้าใจภาวะความผิดปกติดังกล่าว และคิดหาวิธีรับมือเพื่อที่จะอยู่ร่วมกับผู้ป่วยโรคนี้ได้โดยไม่เกิดปัญหา
ดูแพ็กเกจปรึกษาปัญหาสุขภาพจิต เปรียบเทียบราคา โปรโมชันล่าสุดจากโรงพยาบาลและคลินิกชั้นนำได้ที่นี่ หรือไม่พลาดทุกการอัปเดตแพ็กเกจเหล่านี้ เมื่อกดเป็นเพื่อนทางไลน์ @hdcoth และกดดาวน์โหลดแอป iOS และ Android
ใจสั่นผิดปกติค่ะ