กองบรรณาธิการ HD
เขียนโดย
กองบรรณาธิการ HD

การออกกำลังกายของสมอง

เผยแพร่ครั้งแรก 13 ก.ย. 2018 อัปเดตล่าสุด 17 พ.ย. 2020 เวลาอ่านประมาณ 3 นาที
การออกกำลังกายของสมอง

คุณสามารถทำให้สมองได้รับประสบการณ์ใหม่ที่รวมเอาทั้งการรับสัมผัสต่างๆ เข้ากับสิ่งกระตุ้นอารมณ์ซึ่งจะกระตุ้นให้สมองส่วนต่างๆ นั้นต้องทำงานร่วมกับเพิ่มขึ้น ทำให้เซลล์ประสาทนั้นหลั่งสารที่ช่วยในเรื่องของความจำออกมาในปริมาณมากและยังทำให้เซลล์ที่อยู่รอบข้างนั้นแข็งแรงและชะลอการเสื่อมตามวัยอีกด้วย ลองใช้การฝึกสมองต่อไปนี้ระหว่างการทำกิจกรรมในช่วงเช้าของคุณหรือในช่วงที่คุณว่างแล้วสังเกตถึงความแตกต่างที่เกิดขึ้น

แปรงฟันด้วยมือข้างที่ไม่ถนัด

งานวิตัยพบว่าการใช้งานสมองซีกที่ไม่ถนัด (เช่นในแบบฝึกหัดนี้) นั้นจะทำให้สมองส่วนที่ควบคุมและได้รับข้อมูลจากมือนั้นเกิดการขยายตัวอย่างรวดเร็ว วิธีฝึก : แปรงฟันรวมถึงเปิดและบีบยาสีฟันด้วยมือข้างที่ไม่ถนัด

แพ็กเกจที่คุณอาจสนใจ
ตรวจสมอง วันนี้ ที่คลินิกหรือรพ. ใกล้บ้านคุณ เริ่มต้นที่ 1,567 บาท ลดสูงสุด 69%

จองผ่าน HD ประหยัดกว่า / จ่ายทีหลังได้ / ผ่อน 0% ได้ / พร้อมแอดมินคอยตอบทุกคำถาม!

หลับตาอาบน้ำ

มือของคุณอาจจะสังผัสได้ถึงร่างกายส่วนต่างๆ ได้ดีขึ้นเวลาที่มองไม่เห็นและจะส่งข้อมูลดังกล่าวไปที่สมอง แบบฝึก :  ลองใช้เพียงการรับสัมผัสในการหาตำแหน่งก๊อกน้ำและปรับอุณหภูมิ ก่อนที่จะอาบน้ำและทำทุกอย่างในระหว่างที่ยังหลับตา

เปลี่ยนกิจกรรมในตอนเช้า

งานวิจัยพบว่าการทำสิ่งใหม่ๆ นั้นจะช่วยกระตุ้นสมองเป็นบริเวณกว้างซึ่งแสดงให้เห็นว่ามีการทำงานของสมองเพิ่มขึ้นในหลายๆ ส่วน ก่อนที่จะค่อยๆ ลดลงเมื่อกิจกรรมดังกล่าวนั้นกลายเป็นนิสัยและทำได้โดยอัตโนมัติ แบบฝึก: แต่งตัวหลังกินอาหารเช้า พาสุนัขออกไปเดินในเส้นทางใหม่ หรือเปลี่ยนช่องโทรทัศน์ที่เคยดูเป็นประจำ หรือแม้กระทั่งการเปลี่ยนมาดูรายการสำหรับเด็กก็อาจจะทำให้สมองของคุณนั้นสังเกตได้ถึงบางสิ่งบางอย่างที่คุณอาจจะเคยมองข้ามไปได้

เปลี่ยนสิ่งของต่างๆ ให้กลับหัว

เวลาที่คุณมองทุกอย่างกลับด้านจากซ้ายเป็นขวา สมองซีกซ้ายส่วนภาษานั้นจะทำการระบุสิ่งของดังกล่าวอย่างรวดเร็วและหันเหความสนใจไปที่อื่น เวลาที่คุณเห็นของที่วางกลับหัว สมองซีกขวานั้นจะทำงานและพยายามแปลความหมายของรูปร่าง สี และสิ่งต่างๆ แบบฝึก : ให้หมุนรูปครอบครัว, นาฬิกาตั้งโต๊ะ หรือปฏิทินกลับหัว

เปลี่ยนที่นั่งที่โต๊ะอาหาร

ในครอบครัวส่วนใหญ่ สมาชิกแต่ละคนนั้นจะมีที่นั่งของตัวเอง แต่สมองของคุณจะได้ประโยชน์จากการทำสิ่งใหม่ๆ แบบฝึก : ให้เปลี่ยนที่นั่งที่คุณเคยนั่ง คนที่เคยนั่งข้างๆ วิวของห้องหรือแม้แต่วิธีการที่คุณเอื้อมมือไปหยิบเครื่องปรุง

สร้างความสัมพันธ์ใหม่กับจมูก

คุณอาจจะลืมวิธีที่คุณเรียนรู้ที่จะเชื่อมโยงกลิ่นของกาแฟเข้ากับการเริ่มต้นวันใหม่ การเชื่อมโยงกลิ่นใหม่ๆ เช่นวานิลลา ส้ม หรือเปปเปอร์มิ้นท์เข้ากับกิจกรรม จะทำให้คุณกระตุ้นทางเดินของกระแสประสาทส่วนใหม่ แบบฝึก : ให้วางน้ำหอมกลิ่นโปรดของคุณไว้ใกล้เตียงเป็นเวลา 1 สัปดาห์ ดมกลิ่นของมันเป็นอย่างแรกเวลาที่ตื่น ก่อนจะดมอีกครั้งเวลาที่คุณอาบน้ำและแต่งตัว

เปิดกระจกรถ

สมองส่วน hippocampus ซึ่งทำหน้าที่ประมวลผลเกี่ยวกับความทรงจำนั้นจะทำงานมากเป็นพิเศษเวลาที่ได้รับกลิ่น เสียง และการมองเห็นเพื่อสร้างความเชื่อมโยงให้เกิดขึ้นในสมอง 

แพ็กเกจที่คุณอาจสนใจ
ตรวจสมอง วันนี้ ที่คลินิกหรือรพ. ใกล้บ้านคุณ เริ่มต้นที่ 1,567 บาท ลดสูงสุด 69%

จองผ่าน HD ประหยัดกว่า / จ่ายทีหลังได้ / ผ่อน 0% ได้ / พร้อมแอดมินคอยตอบทุกคำถาม!

แบบฝึก : ลองพยายามได้กลิ่นและเสียงใหม่ๆ ระหว่างการขับรถในเส้นทางเดิมๆ โดยการเปิดกระจก

เล่นกับเงินทอน

เนื่องจากสมองเรามักจะต้องพึ่งการมองเห็นเพื่อแยกความแตกต่างระหว่างสิ่งของต่างๆ การใช้การสัมผัสเพื่อระบุความแตกต่างนั้นจึงเพิ่มการกระตุ้นที่สมองที่ทำหน้าที่ประมวลผลข้อมูลและจะนำไปสู่การเชื่อมต่อของเซลล์ประสาทที่แข็งแรงมากขึ้น (ผู้ป่วยที่สูญเสียการมองเห็นนั้นก็เรียนรู้ที่จะเรียนอักษรเบรลล์จากการที่สมองนั้นทุ่มเทให้กับการประมวลผลจากการสัมผัสเช่นเดียวกัน) วิธีฝึก : วางถ้วยที่บรรจุเหรียญต่างๆ ไว้ในรถ และในขณะที่รถติด ลองพยายามแยกเหรียญต่างๆ ออกจากกันโดยใช้เพียงการสัมผัส หรือคุณอาจจะลองแยกเหรียญที่อยู่ในกระเป๋ากางเกงของคุณก็ได้

เล่นเกม “10 สิ่ง”

การบังคับให้สมองนั้นคิดสิ่งอื่นนอกเหนือจากชีวิตประจำวันนั้นจะช่วยให้สมองแข็งแรง แบบฝึก : สมมติว่ามีคนให้ของธรรมดาแก่คุณมา 1 ชิ้น ให้คุณแสดงว่ามันเป็นของอย่างอื่น 10 อย่าง

แสกนซุปเปอร์มาร์เก็ต

ร้านค้าต่างๆ มักออกแบบมาเพื่อให้ของที่จะได้กำไรสูงที่สุดนั้นอยู่ในระดับสายตา ดังนั้นเวลาที่คุณไปเลือกซื้อของ คุณก็อาจจะไม่ได้มองเห็นของทุกอย่างในนั้น แบบฝึก : ให้หยุดที่ชั้นใดก็ได้และลองมองให้ละเอียดตั้งแต่บนยันล่าง หากคุณเห็นบางอย่างที่คุณไม่เคยเห็นมาก่อน ให้หยิบมันมาอ่านส่วนผสม และคิดเกี่ยวกับมัน คุณไม่จำเป็นต้องซื้อมันก็ได้ เพราะเพียงแค่นี้คุณก็ได้ทำอะไรที่แปลกออกไปจากที่เคยทำแล้ว

ทำงานศิลปะเป็นกลุ่ม

ศิลปะนั้นจะช่วยกระตุ้นสมองส่วนที่ไม่ใช่ภาษาและอารมณ์ เวลาที่คุณสร้างสรรค์งานศิลปะ คุณจะใช้สมองส่วนที่เกี่ยวกับรูปร่าง สี ลักษณะ และกระบวนการคิดที่แตกต่างจากการคิดแบบมีหลักการ หรือแบบเป็นเส้นตรงที่คุณใช้มาตลอดทั้งวัน แบบฝึก : ลองให้แต่ละคนวาดอะไรก็ได้ภายใต้หัวข้อที่กำหนด เช่นฤดู อารมณ์ หรือเหตุการณ์ในปัจจุบัน

มีปฏิสัมพันธ์กับคนรอบข้างมากขึ้นในระหว่างวัน

 งานวิจัยพบว่าการไม่มีปฏิสัมพันธ์กับคนรอบข้างนั้นส่งผลลบอย่างรุนแรงต่อความจำโดยรวม แบบฝึก : หากคุณกำลังหิวน้ำ ให้ซื้อน้ำจากร้านค้าแทนการกดตู้ขายน้ำอัตโนมัติ

อ่านสิ่งต่างๆ ในแบบอื่น

เวลาที่คุณอ่านออกเสียงหรือฟังคนอื่นอ่าน เราจะใช้สมองคนละส่วนเมื่อเทียบกับการที่คุณอ่านเงียบๆ ด้วยตัวเอง แบบฝึก : ให้อ่านออกเสียงกับเพื่อน สลับบทบาทระหว่างผู้อ่านและผู้ฟัง มันอาจจะทำให้คุณอ่านหนังสือได้ช้า แต่พวกคุณก็จะได้ใช้เวลาที่มีคุณภาพร่วมกัน

รับประทานอาหารใหม่ๆ

ระบบการรับกลิ่นนั้นสามารถแยกกลิ่นต่างๆ ได่โดยการกระตุ้นตัวรับกลิ่นที่แตกต่างกัน และมีความเกี่ยวข้องโดยตรงกับสมองส่วนที่คุมอารมณ์ ดังนั้นการได้กลิ่นใหม่ๆ นั้นอาจจะกระตุ้นให้เกิดอารมณ์และการเชื่อมโยงที่คุณไม่คาดคิด แบบฝึก : ให้ลองทานอาหารใหม่ๆ ที่คุณไม่คุ้นเคย


17 แหล่งข้อมูล
กองบรรณาธิการ HD มุ่งมั่นตั้งใจให้ผู้อ่านได้รับข้อมูลที่ถูกต้อง โดยทำงานร่วมกับแพทย์และบุคลากรทางการแพทย์ รวมถึงเลือกใช้ข้อมูลอ้างอิงที่น่าเชื่อถือจากสถาบันต่างๆ คุณสามารถอ่านหลักการทำงานของกองบรรณาธิการ HD ได้ที่นี่
What kinds of exercise are good for brain health?. Harvard Health. (https://www.health.harvard.edu/blog/what-kinds-of-exercise-are-good-for-brain-health-2018050213762)
Role of exercise on the brain. National Center for Biotechnology Information. (https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5091051/)
10 Brain Exercises That Boost Memory. Everyday Health. (https://www.everydayhealth.com/longevity/mental-fitness/brain-exercises-for-memory.aspx)

บทความนี้มีจุดประสงค์เพื่อให้ความรู้แก่ผู้อ่าน และไม่สามารถแทนการแนะนำของแพทย์ การวินิจฉัยโรค หรือการรักษาได้ ผู้อ่านควรพบแพทย์เพื่อให้แพทย์ตรวจที่สถานพยาบาลทุกครั้ง และไม่ควรตีความเองหรือวางแผนการรักษาด้วยตัวเองจากการอ่านบทความนี้ ทาง HD พยายามอัปเดตข้อมูลให้ครบถ้วนถูกต้องอยู่เสมอ คุณสามารถส่งคำแนะนำได้ที่ https://honestdocs.typeform.com/to/kkohc7

ผู้เขียนและผู้รีวิวบทความไม่มีส่วนเกี่ยวข้องกับสินค้าหรือบริการที่นำเสนอแต่อย่างใด เว้นแต่จะระบุในเนื้อหา การแนะนำสินค้าและบริการแสดงขึ้นอัตโนมัติจากระบบของเว็บไซต์หรือแอปพลิเคชัน

ขอบคุณที่อ่านค่ะ คุณคิดว่าบทความนี้มีประโยชน์มากแค่ไหนคะ
(1 ดาว - น้อย / 5 ดาว - มาก)

บทความต่อไป