ทำไมคนถึงเป็นโรคซึมเศร้า

เผยแพร่ครั้งแรก 13 ก.ย. 2018 อัปเดตล่าสุด 17 พ.ย. 2020 เวลาอ่านประมาณ 3 นาที
ทำไมคนถึงเป็นโรคซึมเศร้า

โรคซึมเศร้าเป็นโรคที่พบได้ในคนทุกช่วงอายุ ทุกสถานะ และทุกเชื้อชาติ และถึงแม้ว่าโรคซึมเศร้านั้นเป็นโรคที่พบได้ค่อนข้างบ่อยโดยเฉพาะในวัยรุ่น แต่ทำไมบางคนถึงซึมเศร้าในขณะที่คนอื่นไม่เป็น?

ไม่มีคำตอบเดียวสำหรับโรคซึมเศร้า

มีหลายสิ่งที่ส่งผลต่อการที่ใครคนใดคนหนึ่งนั้นจะมีอาการซึมเศร้า บางปัจจัยนั้นก็เป็นเรื่องทางชีวภาพเช่นพันธุกรรม, สารเคมีในสมองและฮอร์โมน บางปัจจัยนั้นเกิดจากสิ่งแวดล้อมเช่นแสงแดด ฤดูกาลหรือสถานการณ์ที่พบเจอในสังคมและครอบครัว และบางครั้งก็เกี่ยวข้องกับลักษณะนิสัยของแต่ละคนเช่นการตอบสนองต่อเหตุการณ์ต่างๆ ในชีวิตหรือคนที่เราสามารถขอความช่วยเหลือได้ ทั้งหมดนี้ล้วนส่งผลต่อคำตอบของคำถามที่ว่าทำไมบางคนถึงเป็นโรคซึมเศร้าในขณะที่คนอื่นไม่เป็น

แพ็กเกจที่คุณอาจสนใจ
หมดปัญหาเหงื่อออกมากที่มืออย่างถาวร รักษาแล้วมือแห้ง ชีวิตง่ายขึ้น!

จองผ่าน HD ประหยัดกว่า / เบิกประกันได้ / ผ่อน 0% ได้ / ปรึกษาหมอก่อนผ่าตัดได้ไม่จำกัดครั้ง

พันธุกรรม

งานวิจัยพบว่าโรคซึมเศร้านั้นสามารถพบได้มากขึ้นในครอบครัว บางคนอาจจะได้รับพันธุกรรมที่ส่งผลต่อการเกิดโรคซึมเศร้า แต่ไม่ใช่ทุกคนที่มีสมาชิกในครอบครัวเป็นโรคซึมเศร้าแล้วจะต้องเป็นเช่นเดียวกัน และมีหลายคนที่ไม่เคยมีประวัติคนในครอบครัวเป็นมาก่อนก็เป็นโรคนี้ได้ ดังนั้นปัจจัยทางพันธุกรรมนั้นจึงเป็นเพียงแค่ปัจจัยหนึ่งแต่ไม่ใช่เหตุผลเดียว

สารเคมีในสมอง

ในสมองมีสารสื่อประสาทที่ทำหน้าที่สื่อสารระหว่างเซลล์ประสาทในสมอง สารสื่อประสาทบางตัวนั้นทำหน้าที่ควบคุมอารมณ์ และเมื่อมีอาการซึมเศร้า ก็มักจะพบว่าสารสื่อประสาทเหล่านี้นั้นอยู่ในระดับต่ำหรือทำงานได้ไม่เต็มประสิทธิภาพ

พันธุกรรมและสารสื่อประสาทเหล่านี้อาจมีความเกี่ยวข้องกันได้ โดยการมีสารพันธุกรรมที่เพิ่มความเสี่ยงต่อการเกิดโรคซึมเศร้านั้นจะทำให้คนนั้นมีแนวโน้มที่จะมีปัญหาเกี่ยวกับสารสื่อประสาทที่ทำให้เกิดโรคซึมเศร้าได้

ความเครียด สุขภาพ และฮอร์โมน

ความเครียด การดื่มแอลกอฮอล์หรือยา และการเปลี่ยนแปลงทางฮอร์โมนนั้นล้วนส่งผลต่อสารเคมีในสมองและอารมณ์

โรคบางโรคอาจทำให้เกิดอาการคล้ายกับโรคซึมเศร้าได้ เช่นภาวะไทรอยด์ฮอร์โมนต่ำอาจทำให้เกิดอาการเศร้าได้ในผู้ป่วยบางราย การติดเชื้อไวรัส ebv นั้นอาจจะทำให้คนคนนั้นมีพลังงานลดลง ซึ่งเมื่อรักษาโรคเหล่านี้แล้วอาการซึมเศร้าที่เกิดขึ้นนั้นมักจะหายไป

การนอนหลับให้เพียงพอและออกกำลังกายอย่างสม่ำเสมอนั้นมักจะส่งผลบวกต่อการทำงานของสารสื่อประสาทและอารมณ์

แพ็กเกจที่คุณอาจสนใจ
ปรึกษาเภสัช สั่งยา ฟรีค่าส่งทั่วประเทศ*

แชทกับเภสัชกรฟรี! 9 โมงเช้าถึงเที่ยงคืน พร้อมรับส่วนลดค่ายา 5% HDmall ออกค่าส่งให้สูงสุด 40 บาท

แสงแดดและฤดูกาล

แสงแดดนั้นส่งผลต่อการสร้างเมลาโทนินและ serotonin ในสมอง สารสื่อประสาทเหล่านี้ทำหน้าที่ควบคุมการตื่น – หลับในร่างกาย, ระดับพลังงานและอารมณ์ ดังนั้นเมื่อมีแสงแดดลดลง สมองก็จะสร้างเมลาโทนินมากขึ้น ในขณะที่เมื่อมีแสงแดดมากขึ้น สมองก็จะสร้าง serotonin มากขึ้น

การมีกลางวันที่สั้นและกลางคืนที่ยาวนั้นอาจทำให้ร่างกายมีเมลาโทนินสูงและ serotonin ต่ำ ซึ่งอาจทำให้เกิดอาการซึมเศร้าได้ในบางคน ในผู้ป่วยที่เป็นโรคซึมเศร้าตามฤดูกาลเช่นนี้ การได้รับแสงแดดจะช่วยปรับอารมณ์ให้ดีขึ้นได้

เหตุการณ์ต่างๆ ในชีวิต

บางครั้งการเสียชีวิตของคนในครอบครัว, เพื่อนหรือสัตว์เลี้ยงก็ทำให้เกิดอาการเสียใจที่มากกว่าปกติซึ่งนำไปสู่โรคซึมเศร้า นอกจากนั้นเหตุการณ์อื่นๆ ในชีวิตเช่นพ่อแม่หย่าร้าง แยกกันอยู่ หรือแต่งงานใหม่ก็อาจกระตุ้นให้เกิดโรคซึมเศร้าได้เช่นกัน

เหตุการณ์เหล่านี้จะทำให้เกิดโรคซึมเศร้าหรือไม่นั้นมักจะขึ้นกับความสามารถในการจัดการกับปัญหาของคนคนนั้น รวมถึงการมองโลกในแง่บวกและความช่วยเหลือจากคนรอบข้าง

สิ่งแวดล้อมทางครอบครัวและสังคม

ในบางคน การอยู่ในครอบครัวที่มีความคิดแง่ลบ เครียด หรือไม่มีความสุขนั้นอาจทำให้เกิดโรคซึมเศร้าได้ สถานการณ์อื่นๆ ที่มีความเครียดสูงเช่นความยากจน การไม่มีบ้าน หรือความรุนแรงในครอบครัวก็อาจจะทำให้เกิดโรคซึมเศร้าได้เช่นกัน และการต้องเผชิญกับการถูกเพื่อนล้อ หรือแรงกดดันจากเพื่อนนั้นก็อาจจะทำให้คนคนนั้นรู้สึกโดดเดี่ยว กลายเป็นคนผิดหรือรู้สึกไม่มั่นคงได้

สถานการณ์เหล่านี้ไม่ได้ทำให้เกิดโรคซึมเศร้าเสมอไป แต่การเผชิญกับมันโดยไม่ได้ระบายหรือไม่มีคนคอยช่วยเหลือนั้นจะทำให้เป็นโรคซึมเศร้าได้ง่าย

แพ็กเกจที่คุณอาจสนใจ
หมดปัญหาเหงื่อออกมากที่มืออย่างถาวร รักษาแล้วมือแห้ง ชีวิตง่ายขึ้น!

จองผ่าน HD ประหยัดกว่า / เบิกประกันได้ / ผ่อน 0% ได้ / ปรึกษาหมอก่อนผ่าตัดได้ไม่จำกัดครั้ง

การตอบสนองต่อเหตุการณ์ในชีวิต

ชีวิตคนนั้นมีทั้งขึ้นและลง ดังนั้นวิธีการที่เราตอบสนองต่อเหตุการณ์ต่างๆ นั้นจึงสำคัญมาก มุมมองความคิดของเรานั้นอาจทำให้เกิดอาการซึมเศร้า หรืออาจจะช่วยทำให้ไม่เป็นโรคซึมเศร้าก็ได้

งานวิจัยพบว่ามุมมองความคิดเชิงบวกนั้นช่วยป้องกันการเกิดโรคซึมเศร้า แม่แต่ในคนที่มีพันธุกรรม สารเคมีในสมองหรือเหตุการณ์ในชีวิตที่ทำให้เสี่ยงต่อการเกิดโรคซึมเศร้า ในทางกลับกัน คนที่มักคิดในแง่ลบนั้นก็จะมีความเสี่ยงต่อการเกิดโรคซึมเศร้าเพิ่มขึ้นเช่นกัน

เราไม่สามารถควบคุมพันธุกรรม สารเคมีในสมองหรือปัจจัยอื่นๆ ที่ทำให้เกิดโรคซึมเศร้าได้ แต่เราสามารถควบคุมมุมมองความคิดของพวกเราต่อเหตุการณ์เหล่านั้นได้

การพยายามคิดแง่บวกนั้นจะช่วยป้องกันการเกิดโรคซึมเศร้า เช่นเดียวกับการพัฒนาทักษะในการจัดการกับปัญหาและความสัมพันธ์ที่คอยช่วยเหลือกัน ทั้งหมดล้วนแต่เป็นความสามารถในการรับและจัดการกับเหตุการณ์ยากลำบากที่เกิดขึ้นในชีวิตได้

ต่อไปนี้เป็น 3 วิธีที่สามารถช่วยเพิ่มความสามารถดังกล่าว 

  1. พยายามคิดว่าการเปลี่ยนแปลงนั้นเป็นเรื่องท้าทายและเป็นปกติของชีวิต เมื่อมีปัญหาเกิดขึ้น ให้ลงมือแก้ไข
  2. เตือนตัวเองว่าเมื่อมีลงแล้วก็ต้องมีขึ้นและปัญหาทุกอย่างนั้นเป็นเรื่องชั่วคราวและสามารถแก้ได้ ไม่มีอะไรคงอยู่ตลอดไป
  3. สร้างระบบที่คอยช่วยเหลือ ลองขอความช่วยเหลือจากเพื่อนและครอบครัว (หรือขอแค่ให้พวกเขาอยู่ด้วยเวลาที่คุณร้องไห้) เวลาที่คุณต้องการ และให้ความช่วยเหลือเวลาที่พวกเขาต้องการ นี่จะทำให้ความสัมพันธ์ของคุณแน่นแฟ้นขึ้นและช่วยให้ผ่านพ้นช่วงเวลาดังกล่าวไปได้

การคิดแง่บวกและความสามารถในการตั้งรับและแก้ปัญหานี้ไม่ใช่เวทมนต์ที่สามารถป้องกันเราจากโรคซึมเศร้าได้ทันที แต่คุณสมบัติเหล่านี้จะช่วยลดปัจจัยอื่นที่อาจทำให้เกิดปัญหาลงได้


3 แหล่งข้อมูล
กองบรรณาธิการ HD มุ่งมั่นตั้งใจให้ผู้อ่านได้รับข้อมูลที่ถูกต้อง โดยทำงานร่วมกับแพทย์และบุคลากรทางการแพทย์ รวมถึงเลือกใช้ข้อมูลอ้างอิงที่น่าเชื่อถือจากสถาบันต่างๆ คุณสามารถอ่านหลักการทำงานของกองบรรณาธิการ HD ได้ที่นี่
Why Do People Get Depressed? (for Teens). Nemours KidsHealth. (https://kidshealth.org/en/teens/why-depressed.html)
Why Some People Are More Prone to Depression. Verywell Mind. (https://www.verywellmind.com/why-are-some-people-more-prone-to-depression-1067622)
What does depression feel like?. Medical News Today. (https://www.medicalnewstoday.com/articles/314071)

บทความนี้มีจุดประสงค์เพื่อให้ความรู้แก่ผู้อ่าน และไม่สามารถแทนการแนะนำของแพทย์ การวินิจฉัยโรค หรือการรักษาได้ ผู้อ่านควรพบแพทย์เพื่อให้แพทย์ตรวจที่สถานพยาบาลทุกครั้ง และไม่ควรตีความเองหรือวางแผนการรักษาด้วยตัวเองจากการอ่านบทความนี้ ทาง HD พยายามอัปเดตข้อมูลให้ครบถ้วนถูกต้องอยู่เสมอ คุณสามารถส่งคำแนะนำได้ที่ https://honestdocs.typeform.com/to/kkohc7

ผู้เขียนและผู้รีวิวบทความไม่มีส่วนเกี่ยวข้องกับสินค้าหรือบริการที่นำเสนอแต่อย่างใด เว้นแต่จะระบุในเนื้อหา การแนะนำสินค้าและบริการแสดงขึ้นอัตโนมัติจากระบบของเว็บไซต์หรือแอปพลิเคชัน

ขอบคุณที่อ่านค่ะ คุณคิดว่าบทความนี้มีประโยชน์มากแค่ไหนคะ
(1 ดาว - น้อย / 5 ดาว - มาก)

บทความต่อไป