การคุมกำเนิดหลังคลอดบุตรมีหลายวิธีค่ะ นอกจากวิธีที่ใช้ฮอร์โมน เช่น รับประทานยาคุม, ฉีดยาคุม หรือฝังยาคุมแล้ว บางคนก็เลือกใช้วิธีที่ไม่ใช้ฮอร์โมน เช่น การใช้ถุงยางอนามัย และก็มีบางคนเช่นกันที่คุมกำเนิดด้วยวิธีธรรมชาติ นั่นคือ คุมกำเนิดด้วยการให้นมลูก ไม่ว่าจะโดยตั้งใจ (เพราะทราบว่าวิธีนี้คุมกำเนิดได้) หรือว่าโดยไม่ตั้งใจ (เพราะไม่ทราบเลยว่ามีผลในการคุมกำเนิด แค่ใช้ยาคุมไม่ทันเท่านั้นเอง ฮ่า...)
มาลองเปรียบเทียบ “การคุมกำเนิดหลังคลอดด้วยการให้นมบุตร หรือ Lactational amenorrhea method (LAM)” และ “การรับประทานยาเม็ดคุมกำเนิดสูตรหญิงให้นมบุตรยี่ห้อเอ็กซ์ลูตอน (Exluton)” กันดีกว่านะคะ
หมดปัญหาเหงื่อออกมากที่มืออย่างถาวร รักษาแล้วมือแห้ง ชีวิตง่ายขึ้น!
จองผ่าน HD ประหยัดกว่า / เบิกประกันได้ / ผ่อน 0% ได้ / ปรึกษาหมอก่อนผ่าตัดได้ไม่จำกัดครั้ง
1. วิธีปฏิบัติ
 | |
ให้ลูกดูดนมอย่างสม่ำเสมอทุก 2 – 3 ชั่วโมง | รับประทานยาคุมวันละ 1 เม็ดให้ตรงเวลาสม่ำเสมอ |
การคุมกำเนิดหลังคลอดด้วยการให้นมบุตร หรือ Lactational amenorrhea method (LAM) เป็นการคุมกำเนิดตามธรรมชาติ โดยผลของฮอร์โมนโปรแลคตินที่พบมากในช่วงนี้เพื่อกระตุ้นการสร้างน้ำนม จะไปยับยั้งไม่ให้ไข่ตก ซึ่งจะมีประสิทธิภาพสูงสุดในช่วงระยะเวลาหนึ่งเท่านั้น
หากเต้านมได้รับการกระตุ้นอย่างเหมาะสม คือมีการดูดกระแทกถี่ ๆ ติดต่อกันนานและสม่ำเสมอทุก 2 – 3 ชั่วโมง ก็จะมีการหลั่งโปรแลคตินออกมาเรื่อย ๆ เพื่อกระตุ้นให้มีการสร้างน้ำนมให้เพียงพอสำหรับทารก และผลจากการยับยั้งไข่ตก จึงทำให้สามารถคุมกำเนิดได้ด้วยนั่นเอง
แต่การปฏิบัติที่เหมาะสม จะต้องให้ลูกดูดนมจากเต้า (หรือปั๊มนมในลักษณะที่ใกล้เคียงการดูดของทารก) อย่างน้อย 6 – 10 ครั้งต่อวัน และต้องให้นมด้วยเต้านมทั้งสองข้าง ทั้งกลางวันและกลางคืน ไม่เว้นช่วงห่างเกิน 4 ชั่วโมงในเวลากลางวัน หรือเกิน 6 ชั่วโมงในเวลากลางคืน
แต่วิธีการนี้จะไม่สามารถใช้ได้เมื่อเริ่มมีประจำเดือนมาแล้วนะคะ
และนอกจากนี้ ปริมาณของฮอร์โมนโปรแลคตินที่หลั่งออกมาอาจไม่สูงเพียงพอที่จะยับยั้งไข่ตกได้อย่างมีประสิทธิภาพเมื่อคลอดไปนานเกิน 6 เดือนแล้วค่ะ
จึงถือว่าการใช้ LAM เพื่อคุมกำเนิดหลังคลอด จะใช้ได้ผลดีเฉพาะกับผู้ที่เลี้ยงลูกด้วยนมแม่อย่างเดียว และให้ลูกดูดนมหรือปั๊มนมอย่างสม่ำเสมอทุก 2 – 3 ชั่วโมง + ยังไม่มีประจำเดือนมา + อยู่ในช่วง 6 เดือนหลังคลอด
หมดปัญหาเหงื่อออกมากที่มืออย่างถาวร รักษาแล้วมือแห้ง ชีวิตง่ายขึ้น!
จองผ่าน HD ประหยัดกว่า / เบิกประกันได้ / ผ่อน 0% ได้ / ปรึกษาหมอก่อนผ่าตัดได้ไม่จำกัดครั้ง
ส่วนยาคุมเอ็กซ์ลูตอน เป็นยาคุมชนิดฮอร์โมนโปรเจสตินเดี่ยว มีเม็ดยาแผงละ 28 เม็ด ซึ่งทุกเม็ดประกอบด้วยตัวยา Lynestrenol ในปริมาณ 0.5 มิลลิกรัม/เม็ด ผู้ใช้จะต้องรับประทานยาคุมวันละ 1 เม็ด ทุกวันต่อเนื่องกันไปตลอด และเมื่อหมดแผงแล้วก็ให้ต่อแผงใหม่ในวันถัดมา โดยไม่ต้องเว้นว่างเพิ่มเติม
โดยปกติจะแนะนำให้เริ่มใช้หลังคลอดประมาณ 6 สัปดาห์ ซึ่งเป็นช่วงที่จะเริ่มมีไข่ตกแล้ว อย่างไรก็ตาม หากให้นมลูกไม่ตรงตามแนวทางของ LAM ก็อาจมีไข่ตกได้เร็วกว่านั้น องค์การอนามัยโลกจึงแนะนำว่า หากจำเป็น ก็สามารถเริ่มใช้หลังคลอดได้เลยค่ะ
และใช้ต่อไปได้เรื่อย ๆ แม้จะไม่ได้ให้นมลูกแล้วก็ตาม หากทนผลข้างเคียงเรื่องการมีเลือดกะปริบกะปรอย, ประจำเดือนไม่ปกติ หรือไม่มีประจำเดือน ซึ่งเป็นผลข้างเคียงเด่น ๆ ของยาคุมสูตรให้นมลูกได้ แต่ต้องรับประทานตรงเวลาสม่ำเสมอนะคะ เพราะถ้ารับประทานเอ็กซ์ลูตอนช้ากว่าเวลาปกติเกิน 3 ชั่วโมง ก็จะไม่มีผลคุมกำเนิดต่อเนื่องค่ะ
2. ประสิทธิภาพ
| |
ผู้ใช้มีโอกาสตั้งครรภ์ 0.5 – 2% | ผู้ใช้มีโอกาสตั้งครรภ์ 0.3 – 9% |
ถ้าปฏิบัติได้อย่างถูกต้อง การคุมกำเนิดหลังคลอดด้วยการให้นมบุตร หรือ Lactational amenorrhea method (LAM) ถือเป็นวิธีคุมกำเนิดตามธรรมชาติที่มีประสิทธิภาพสูงค่ะ ผู้ใช้มีโอกาสตั้งครรภ์เพียง 0.5 - 2% และไม่มีผลข้างเคียงจากยาอีกด้วย
ส่วนการรับประทานยาคุมเอ็กซ์ลูตอน หากรับประทานถูกต้องและตรงเวลาสม่ำเสมอ จะมีโอกาสตั้งครรภ์เพียง 0.3% นะคะ แต่ประสิทธิภาพก็อาจลดลงและเสี่ยงที่จะคุมกำเนิดล้มเหลวได้มากขึ้นหากรับประทานไม่ถูกต้องหรือไม่เหมาะสม
ดังนั้น หากพิจารณาที่ประสิทธิภาพสูงสุดของแต่ละวิธี ก็ถือว่าใกล้เคียงกันค่ะ โดยยาคุมจะมีประสิทธิภาพสูงกว่าเล็กน้อย อย่างไรก็ตาม ในทางปฏิบัติ การที่ต้องให้นมลูกอย่างสม่ำเสมอทุก 2 – 3 ชั่วโมง อาจทำได้ยากกว่าการรับประทานยาให้ตรงเวลาแค่วันละครั้ง ดังนั้น การใช้ยาคุมกำเนิดในหญิงหลังคลอด อาจทำให้ผู้ใช้มั่นใจได้มากกว่าค่ะ
หมดปัญหาเหงื่อออกมากที่มืออย่างถาวร รักษาแล้วมือแห้ง ชีวิตง่ายขึ้น!
จองผ่าน HD ประหยัดกว่า / เบิกประกันได้ / ผ่อน 0% ได้ / ปรึกษาหมอก่อนผ่าตัดได้ไม่จำกัดครั้ง
3. ค่าใช้จ่าย
| |
การคุมกำเนิดด้วยการให้นมบุตร ไม่มีค่าใช้จ่าย | ยาคุมเอ็กซ์ลูตอน ราคาแผงละ 110 - 150 บาท |
ถ้าให้ลูกดูดนมจากเต้าตัวเอง ไม่ต้องนับรวมค่าอุปกรณ์สำหรับการปั๊มนม ก็ถือว่า LAM เป็นวิธีคุมกำเนิดที่ไม่มีค่าใช้จ่ายนะคะ
อย่างไรก็ตาม ด้วยราคาที่ไม่สูงมากของยาคุมเอ็กซ์ลูตอน จึงไม่น่าจะเป็นปัญหาหรือจุดสำคัญในการตัดสินใจค่ะ
