อาการคันหู (Itchy ear)

หู เป็นอวัยวะที่มีใยประสาทละเอียดอ่อนอยู่ภายในมากมาย จึงอาจทำให้เกิดอาการคันได้บ่อยครั้งเมื่อเส้นประสาทถูกรบกวน บางคนอาจมีอาการคันหูเรื้อรัง เพราะเส้นประสาทในหูของพวกเขามีความไวสูง แต่บางครั้ง อาการคันหูก็อาจเกิดจากโรคหรือภาวะทางการแพทย์บางชนิดได้

อาการร่วมกับอาการคันหู

ปกติแล้ว อาการคันหูมักทำให้เกิดการระคายเคืองและความรู้สึกรำคาญเท่านั้น สามารถบรรเทาอาการได้ด้วยการเกา แต่ถ้าหากเกาแรงเกินไป ก็อาจทำให้เกิดการอักเสบและติดเชื้อได้ ซึ่งอาจทำให้เกิดอาการบวม มีของเหลวไหลออกจากหู ร่วมกับเป็นไข้

สาเหตุของอาการคันหู

อาการคันหูสามารถเกิดขึ้นได้จากหลายสาเหตุ เช่น

• ผิวหนังแห้ง : หากหูไม่สามารถผลิตน้ำมันหรือขี้หูออกมาปกคลุมได้เพียงพอ ผิวหนังภายในหรือที่ใบหูอาจแห้งและทำให้เกิดอาการคัน สังเกตได้จากผิวลอกเป็นขุยออกมาจากหูร่วมด้วย
• ผิวหนังอักเสบภายในรูหู (Ear Canal Dermatitis) : ภาวะนี้เกิดขึ้นเมื่อผิวหนังภายในและรอบๆ รูหูเกิดการอักเสบ โดยอาจเป็นผลมาจากการแพ้ผลิตภัณฑ์ที่ใส่เข้าไปหรือใช้งานใกล้กับหู เช่น หูฟัง หรือการแพ้โลหะในต่างหู
• หูชั้นนอกอักเสบ (Otitis Externa) : หรือเรียกอีกชื่อว่า หูอักเสบในนักว่ายน้ำ (Swimmer’s ear) เกิดการติดเชื้อที่หูชั้นนอก ตามด้วยอาการอักเสบ และมีผิวหนังบวมแดง ร่วมกับอาการคัน
• การใช้เครื่องช่วยฟัง (Hearing Aid Use) : เครื่องช่วยฟังสามารถทำให้มีน้ำค้างอยู่ในรูหู หรือทำให้เกิดอาการแพ้ต่อวัสดุที่ใช้ จึงอาจทำให้เกิดอาการคันได้
• โรคสะเก็ดเงิน (Psoriasis) : เป็นความผิดปกติของผิวหนังทำให้เกิดผื่นแดงขึ้น โรคสะเก็ดเงินสามารถเกิดขึ้นได้กับส่วนต่างๆ ของร่างกาย เช่น แขน ขา หรือในหู

หากมีอาการคันหู ควรเข้าพบแพทย์เมื่อใด

หากพบว่ามีเลือดออกรุนแรง มีของเหลวไหลออกจากหู เริ่มสูญเสียการได้ยิน หรือถ้าหากอาการคันหูไม่ดีขึ้นภายหลังการดูแลตนเองที่บ้านแล้ว ควรรีบไปพบแพทย์ทันที

แพทย์จะทำการตรวจหูและซักประวัติทางการแพทย์เพื่อค้นหาสาเหตุที่เป็นไปได้ โดยอาจมีการตรวจดูขี้หูส่วนเกิน หรือขี้หูบริเวณใกล้กับแก้วหูซึ่งอาจทำให้เกิดอาการคัน เพื่อระบุสาเหตุอย่างแม่นยำมากขึ้น

การรักษาอาการคันหู

อาการคันหูมักเกิดจากความผิดปกติของผิวหนังในบริเวณรอบๆ ซึ่งอาจเกิดจากการแพ้ กรณีนี้ให้หลีกเลี่ยงการใช้ผลิตภัณฑ์ใดๆ ที่อาจก่อให้เกิดการระคายเคือง เช่น ต่างหู หูฟัง หรือการใช้เครื่องสำอางบริเวณหู

แต่ถ้าดูแลตัวเองแล้วไม่ดีขึ้น แพทย์อาจสั่งยาต่อไปนี้ เพื่อช่วยบรรเทาอาการคันหู ได้แก่

• ยาขี้ผึ้งปฏิชีวนะเพื่อฆ่าเชื้อแบคทีเรีย
• เบบี้ออยล์เพื่อทำให้ผิวชุ่มชื้น และนุ่มนวล
• ครีมสเตียรอยด์สำหรับทา เพื่อบรรเทาการอักเสบ เช่น 1% Hydrocortisone หรือ 0.1% Betamethasone
• ยาหยอดหูลดอักเสบ
• แอลกอฮอล์เจือจาง
• กรดอะซิติก
• ไฮโดรเจนเปอร์ออกไซด์
• ยาปฏิชีวนะ ในกรณีที่พบเลือดหรือหนองไหลออกมาจากหูร่วมด้วย

การป้องกันอาการคันหู

เพื่อป้องกันการระคายเคือง ให้หลีกเลี่ยงการทำความสะอาดหูด้วยวัตถุต่างๆ เช่น ก้อนสำลี ก้านไม้พันสำลี คลิปหนีบกระดาษ และกิ๊บติดผม

และควรปฏิบัติดังต่อไปนี้ เพื่อหลีกเลี่ยงการระคายเคืองที่หู

• เลือกใช้เครื่องประดับ หรือต่างหูลดอาการแพ้ (Antiallergic jewelry) ซึ่งสามารถป้องกันอาการแพ้และอาการคันได้
• หากว่ายน้ำเป็นประจำ ให้ล้างหูด้วยสารทำความสะอาดเพื่อทำให้น้ำในช่องหูแห้ง
• หากมีปัญหาเกี่ยวกับการผลิตขี้หูมากเกินไปเป็นประจำ อาจต้องกำจัดขี้หูให้อยู่ในระดับเหมาะสมด้วยวิธีการที่แพทย์รับรอง เช่น การใช้ยาหยอดหู หรือกระเปาะยางสูบดูดออกมา (Syringe bulb)