การผ่าตัดทำลำไส้เล็กเปิดทางหน้าท้องคืออะไร?

การผ่าตัดทำลำไส้เล็กเปิดทางหน้าท้อง หรือไอลีออสโตมี (Ileostomy) คือ การผ่าตัดเปิดผนังหน้าท้องเพื่อระบายของเสียออกจากร่างกาย เมื่อลำไส้ใหญ่หรือไส้ตรงไม่สามารถทำงานได้อย่างปกติ ซึ่งมีภาวะหลายอย่างที่จำเป็นต้องทำหัตถการนี้ เช่น

• โรคมะเร็งลำไส้ใหญ่หรือไส้ตรง
• โรคลำไส้อักเสบเรื้อรัง เช่น โรคโครห์น (Crohn's disease) หรือโรคลำไส้ใหญ่อักเสบเป็นแผลเรื้อรัง (Ulcerative colitis)
• ความผิดปกติของลำไส้แต่กำเนิด
• แฟมิเลียล โพลิโพซิส (Familial polyposis) โรคทางพันธุกรรมที่มีความเสี่ยงเป็นมะเร็งลำไส้ใหญ่
• ลำไส้เล็กได้รับการบาดเจ็บหรือมีภาวะฉุกเฉินเกี่ยวกับลำไส้เล็ก

ก่อนการผ่าตัดทำลำไส้เล็กเปิดทางหน้าท้อง อาจต้องมีการตัดลำไส้เล็ก ลำไส้ใหญ่ หรือไส้ตรงออกไปบางส่วนหรือทั้งหมดก่อน การผ่าตัดลำไส้เล็กเปิดทางหน้าท้องนั้นอาจทำชั่วคราวเป็นเวลาสั้นๆ หรือเป็นเวลานานก็ได้ แต่ในกรณีที่ตัดเอาลำไส้ใหญ่และไส้ตรงออกไปแล้ว จะต้องทำถาวรเท่านั้น

วิธีการผ่าตัดทำลำไส้เล็กเปิดทางหน้าท้อง

ก่อนการผ่าตัด แพทย์อาจให้หยุดใช้ยาแอสไพริน (Aspirin) ยาไอบูโพรเฟน (Ibuprofen) ยานาพร็อกเซน (Naproxen) หรือยาอื่นๆ เป็นเวลาสองสัปดาห์ก่อนการผ่าตัด พยายามรับประทานอาหารที่มีใยอาหารสูง และดื่มน้ำอย่างน้อย 6 แก้วต่อวันในช่วงสองสัปดาห์ก่อนการผ่าตัด ในวันที่ผ่าตัดสามารถรับประทานอาหารเช้าและอาหารกลางวันเบาๆ ได้ ซึ่งแพทย์จะแนะนำว่าให้รับประทานอาหารอะไรและเมื่อไหร่จะงดอาหารและน้ำ บางกรณีอาจต้องใช้ยาระบายหรือยาสวนทวารก่อนการผ่าตัดด้วย

เมื่อถึงเวลาผ่าตัด ศัลยแพทย์จะลงแผลทางหน้าท้องจากนั้นลำไส้เล็กจะถูกดึงขึ้นมาเปิดออกติดกับแผลที่เรียกว่า สโตมา (stoma) เพื่อขับถ่ายของเสียที่คั่งค้างอยู่ภายใน

หลังการผ่าตัดทำลำไส้เล็กเปิดทางหน้าท้อง

ผู้เข้ารับการผ่าตัดจะต้องนอนโรงพยาบาลเป็นเวลาอย่างน้อย 3-7 วันหลังการผ่าตัดทำลำไส้เล็กเปิดทางหน้าท้อง และต้องกินแต่น้ำซุปในวันแรกหลังการผ่าตัด ซึ่งในวันที่สองจึงจะสามารถรับประทานอาหารเป็นชิ้นได้ หลังการผ่าตัดแล้ว ของที่อยู่ในทางเดินอาหารจะถูกขับออกมาทางลำไส้ที่เปิดทางหน้าท้อง โดยลำไส้เล็กที่เปิดทางหน้าท้องนี้อาจนูนออกมาจากหน้าท้องเล็กน้อยหรือบุ๋มลงไปจากผิวก็ได้

ลำไส้เล็กที่เปิดทางหน้าท้องนี้จะไม่มีปลายประสาททำให้ไม่รู้สึกเจ็บหรือไม่สบายตัว ส่วนของเสียจากระบบทางเดินอาหารจะถูกเก็บในถุงที่ล้อมรอบรูเปิดที่ติดอยู่กับผิวหนัง โดยถุงนี้ต้องใส่อยู่ตลอดเวลาและเททิ้งเมื่อเต็ม 

ความเสี่ยงของการผ่าตัดทำลำไส้เล็กเปิดทางหน้าท้อง

ความเสี่ยงที่สำคัญของการผ่าตัดทำลำไส้เล็กเปิดทางหน้าท้อง ได้แก่

• เลือดออกจากผนังหน้าท้อง
• ภาวะขาดน้ำ
• ดูดซึมสารอาหารได้ยาก
• อวัยวะข้างเคียงได้รับบาดเจ็บ