การแพ้กลูเตนนั้นเป็นภาวะที่ร่างกายนั้นไม่สามารถย่อยโปรตีนกลูเตนที่พบในข้าวสาลีและธัญพืชบางชนิด ภาวะแพ้กลูเตนนี้อาจมีได้ตั้งแต่แพ้เล็กน้อยไปจนถึงเป็นโรคเซลิแอคก็ได้
โรคเซลิแอคนั้นเป็นโรคความผิดปกติของระบบภูมิคุ้มกันที่รุนแรงที่จะถูกกระตุ้นโดยการรับประทานกลูเตนและทำให้เกิดการทำลายลำไส้เล็ก
ปรึกษาเภสัช สั่งยา ฟรีค่าส่งทั่วประเทศ*
แชทกับเภสัชกรฟรี! 9 โมงเช้าถึงเที่ยงคืน พร้อมรับส่วนลดค่ายา 5% HDmall ออกค่าส่งให้สูงสุด 40 บาท
อาหารที่มักจะมีส่วนผสมที่มีกลูเตนประกอบด้วย
- พาสต้า
- ขนมปัง
- แครกเกอร์
- เครื่องปรุงและเครื่องเทศ
อาหารที่ควรหลีกเลี่ยง
ข้าวสาลีนั้นเป็นอาหารหลักที่รับประทานและเป็นอาหารอย่างแรกที่ควรหลีกเลี่ยงหากมีภาวะแพ้กลูเตน นอกเหนือจากข้าวสาลีเฉยๆ แล้วยังรวมถึงผลิตภัณฑ์ที่แปรรูปมาจากข้าวสาลีเช่นกันเช่น
- แป้งสาลี
- Wheat bran
- Wheat germ
- Couscous
- Cracked wheat
- Durum
- Einkorn
- Emmer
- Farina
- Faro
- Fu
- Gliadin
- แป้ง graham
- Kamut
- Matzo
- Semolina
- Spelt
ธัญพืชที่มีกลูเตนนั้นไม่ได้มีเฉพาะข้าวสาลี แต่ยังรวมถึง
- ข้าวบาร์เลย์
- Bulgur
- ข้าวโอ๊ต (ข้าวโอ๊ตนั้นไม่ได้มีกลูเตน แต่มักจะถูกผลิตและแปรรูปในสถานที่ที่มีธัญพืชที่มีสารกลูเตนและอาจจะทำให้มีกลูเตนปนเปื้อนได้)
- ข้าวไรย์
- Seitan
- Triticale และ Mir (พันธุ์ผสมระหว่างข้าวสาลีและไรย์)
กลูเตนยังอาจจะอยู่ในส่วนผสมเช่น
- บาร์เลย์มอลต์
- ซุปไก่
- น้ำส้มสายชูจากมอลต์
- น้ำสลัดบางชนิด
- เบอร์เกอร์ผัก (หากไม่ได้ระบุว่าปราศจากกลูเตน)
- ซีอิ๊วขาว
- เครื่องปรุงรส
- เส้นโซบะ
- ซอสตต่างๆ
อาหารที่ปราศจากกลูเตน
รายการอาหารที่ควรหลีกเลี่ยงนั้นอาจจะดูเยอะ แต่พบว่ามีอาหารหลายชนิดที่สามารถรับประทานแทนได้ และปราศจากกลูเตนโดยธรรมชาติเช่น
- ผักและผลไม้
- ถั่ว bean
- เมล็ดต่างๆ
- Legume
- ถั่ว nut
- มันฝรั่ง
- ไข่
- ผลิตภัณฑ์จากนม
- น้ำมันและน้ำส้มสายชู
- ข้าวโพด
- ข้าว
- ปลา
- เนื้อวัวไม่ติดมัน
- เนื้อไก่
- อาหารทะเล
ธัญพืชหลายชนิดและอาหารหลายชนิดก็ปราศจากกลูเตนเช่นกันเช่น
- Amaranth
- Arrowroot
- Buckwheat
- Cassava
- Millet
- ควินัว
- ข้าว
- Sorghum
- ถั่วเหลือง
- Tapioca
มันอาจจะฟังดูยากที่จะรับประทานอาหารแบบไม่มีกลูเตน แต่ในผู้ป่วยส่วนใหญ่พบว่าประโยชน์ที่ได้รับนั้นมากกว่าความลำบากที่เกิดขึ้น ขั้นแรกเลยก็คือการกำจัดผลิตภัณฑ์ที่มีกลูเตนออกจากห้องครัวของคุณและซื้อของที่ไม่มีกลูเตนเข้ามาแทน คุณสามารถหาขนมปัง พาสต้า แครกเกอร์หรือซีเรียลที่ไม่มีกลูเตนได้ในปัจจุบัน
หากต้องการทำขนมให้ใช้แป้งชนิดอื่นๆ แทนเช่น
- Buckwheat
- ข้าวโพด
- Millet
- ข้าว
- Sorghum
- ควินัว
- ถั่วลูกไก่
คุณจะต้องใช้ xanthan gum หรือ guar gam เป็นสารแทนกลูเตนแทนเวลาอบขนม และควรเลือกรับประทานอาหารที่ปรุงสด ไม่แปรรูปโดยธรรมชาติเพื่อหลีกเลี่ยงกลูเตน
การรับประทานอาหารนอกบ้าน
การรับประทานอาหารที่ร้านอาหารนั้นอาจจะเป็นเรื่องท้าทายหากคุณมีภาวะแพ้กลูเตน แต่นั่นก็ไม่ได้หมายความว่าคุณจะทานอาหารนอกบ้านไม่ได้ คุณควรมองหาเมนูที่เขียนว่าไม่มีกลูเตนหรือเลือกเมนูที่คุณเคยทำที่บ้านเช่นเนื้อย่างและผักต้ม
อาหารที่ควรหลีกเลี่ยงที่ร้านอาหารประกอบด้วย อาหารทอด ซอสบางชนิด หรืออาหารอะไรก็ตามที่อาจจะถูกทอดโดยใช้กระทะเดียวกับอาหารที่มีกลูเตน
โรคเซลิแอคนั้นต้องมีการระมัดระวังเป็นพิเศษเวลาที่รับประทานอาหารนอกบ้าน ดังนั้นควรแจ้งที่ร้านก่อนเสมอ ร้านอาหารบางร้านนั้นอาจจะไม่สามารถรับประทานได้เลยเช่นอาหารจานด่วน อาหารบุฟเฟ่ต์ สลัดบาร์และร้านขนมส่วนใหญ่ ในทางกลับกัน ร้านอาหารบางร้านเช่นร้านอาหารมังสวิรัตินั้นมักจะมีอาหารที่ปราศจากกลูเตน บางร้านอาจจะมีการเตรียมอาหารที่ปราศจากกลูเตนเป็นพิเศษ
ผลลัพธ์
หากคุณเป็นโรคเซลิแอค การรับประทานอาหารที่ไม่มีกลูเตนนั้นจำเป็นต่อสุขภาพของคุณ ในระยะแรกอาจจะฟังดูเป็นเรื่องที่ยาก แต่หากใช้ความพยายามและใช้เวลา คุณก็จะเคยชินกับมัน หากทำได้ให้ค่อยๆ เริ่มอย่างช้าๆ เพื่อให้คุณเริ่มคุ้นเคยกับการรับประทานอาหารแบบไม่มีกลูเตน ตัวอย่างเช่น อาจจะลองรับประทานอาหารที่ไม่มีกลูเตนเลยวันละ 1 มื้อ และค่อยๆ เพิ่มขึ้นเรื่อยๆ จนกระทั่งไม่มีอาหารที่มีกลูเตนอีกต่อไป นอกจากนั้นหากเลือกร้านอาหารที่มีอาหารที่มีอาหารที่ไม่มีกลูเตนก็อาจจะง่ายขึ้นเช่นกัน
หากต้องการมั่นใจว่าอาหารที่รับประทานนั้นไม่มีกลูเตนแน่นอน การทำเองนั้นก็เป็นวิธีที่ง่ายที่สุดและมั่นใจที่สุด คุณสามารถปรึกษาแพทย์หรือนักโภชนาการได้หากมีข้อสงสัย
