กองบรรณาธิการ HD
เขียนโดย
กองบรรณาธิการ HD

ถ่ายและผายลมเป็นน้ำมัน เกิดจากอะไร?

เผยแพร่ครั้งแรก 15 เม.ย. 2018 อัปเดตล่าสุด 16 พ.ค. 2023 เวลาอ่านประมาณ 2 นาที
ถ่ายและผายลมเป็นน้ำมัน เกิดจากอะไร?

หลายๆ คนคงเคยเป็นกันบ้าง ที่อยู่ๆ ก็ถ่ายเป็นน้ำมัน หรือผายลมแล้วกลายเป็นน้ำมันไหลออกมา เชื่อว่าคงสร้างความตกใจให้ไม่น้อยเลย ไขมันที่ออกมา อาจใสและลื่นคล้ายมูก มีสีส้มหรือเหลือง แต่บางทีหากถ่ายเป็นไขมันออกมามากๆ ก็อาจเห็นน้ำมันลอยเป็นดวงๆ ได้ หลายคนที่เป็นแบบนี้คงกังวลว่า มันเกิดจากอะไร อันตรายหรือเปล่านะ? บางคนก็รู้สึกไม่มั่นใจจนไม่กล้าออกไปไหน หรือต้องใส่ผ้าอนามัยไว้ตลอดเวลา เพราะกลัวน้ำมันจะเลอะเปรอะเปื้อน ... ดังนั้น เรามาดูกันดีกว่าว่า การถ่ายและผายลมเป็นน้ำมันเกิดจากอะไร แล้วจะแก้ไขได้อย่างไร

ทำไมถึงมีไขมันออกมาได้?

โดยปกติร่างกายของเราจะย่อยและดูดซึมไขมันได้ทั้งหมด จากนั้นจะเก็บสะสมไว้ภายในร่างกาย ตามพุง แขน ขา นั่นแหละ จึงมีโอกาสน้อยมากที่จะหลงเหลือไขมันที่ไม่ถูกดูดซึม ออกมาทางลำไส้กลายเป็นอุจจาระ แต่บางทีก็เกิดขึ้นได้เช่นกัน สาเหตุที่ทำให้มีไขมันออกมาเวลาถ่ายและผายลม อาจเกิดจาก

  1. ทานอาหารที่มีไขมันหนาแน่นมาก และมีไขมันบางชนิดที่ร่างกายดูดซึมไม่ได้ เช่น ไข่ปลาต่างๆสังเกตว่าเวลาเราทานอาหารพวกไข่ปลาสลิดทอด แกงส้มไข่ปลา บางครั้งจะผายลมออกมาเป็นไขมันได้เหมือนกัน
  2. ทานยาดักไขมัน เช่น ยา Xenical ทำให้มีไขมันบางส่วนที่ไม่ถูกดูดซึม และถูกขับออกมาทางอุจจาระ หลายคนเลือกทานยาชนิดนี้เพราะเข้าใจว่าการที่ร่างกายดูดซึมไขมันไม่ได้จะช่วยให้ผอม ซึ่งไม่เป็นความจริงเลย ไขมันที่ออกมาทางอุจจาระหลังทานยา มีแค่ประมาณ 30% ของไขมันทั้งหมดในอาหารเท่านั้น ไขมันที่เหลือส่วนมากยังถูกดูดซึมได้อยู่ และอาหารจำพวกข้าว แป้ง น้ำตาล ที่ทานเข้าไปก็สามารถเปลี่ยนเป็นไขมันสะสมในร่างกายได้อยู่ดี
  3. มีความผิดปกติของอวัยวะที่เกี่ยวข้องกับการย่อยไขมัน เช่น ตับ ซึ่งผลิตน้ำดี ตับอ่อน ซึ่งผลิตเอนไซม์ lipase หรือถุงน้ำดี ทำให้อาหารจำพวกไขมันไม่ถูกย่อยและดูดซึม จึงกลายเป็นน้ำมันปะปนออกมากับอุจจาระได้

ถ่ายและผายลมเป็นน้ำมัน อันตรายหรือไม่ และจะรักษาอย่างไร?

ถ้าเราหาสาเหตุพบแล้ว ว่าการถ่ายเป็นน้ำมันมาจากอาหารที่ทาน ก็เบาใจได้เลยว่าไม่เป็นอันตรายใดๆ เพียงแต่จะทำให้เรารู้สึกไม่มั่นใจ และระบบขับถ่ายแปรปรวน ต้องเข้าห้องน้ำบ่อยๆ ควบคุมการถ่ายและผายลมไม่ได้ วิธีแก้ไขก็เพียงงดทานอาหารไขมันสูง จำพวกไข่ปลา ของทอดต่างๆ ดื่มน้ำมากๆ ทานผักผลไม้ที่มีเกลือแร่สูง ก็จะช่วยให้หายไวขึ้นได้ ส่วนถ้าใครรู้ว่าสาเหตุมาจากยาดักไขมัน ก็ควรหยุดทานยา เพราะนอกจากจะไม่ช่วยให้ผอมแล้ว ยังทำให้มีน้ำมันออกมาเลอะเทอะเวลาถ่ายหรือผายลม ทำให้เรารู้สึกไม่สบายใจอีกด้วย

แต่หากสาเหตุไม่ได้มาจากอาหารและยา อีกทั้งผ่านไป 2-3 วัน ก็ยังคงถ่ายและผายลมเป็นน้ำมันออกมาอยู่ ให้เราสังเกตอาการต่อไปนี้ ว่า...

  • เราถ่ายเป็นน้ำมันบ่อยแค่ไหน และนานแค่ไหนแล้ว
  • เรามีอาการตัวเหลือง ตาเหลือง ร่วมด้วยไหม
  • สีอุจจาระผิดปกติหรือไม่ เช่น อุจจาระมีสีซีด สีเทาหรือขาว
  • มีการถ่ายเป็นเลือดไหม
  • มีอาการคันตามเนื้อตัวด้วยหรือไม่

หากมีอาการตามที่ว่ามานี้ด้วย ให้รีบไปพบแพทย์ เพราะสาเหตุของการถ่ายและผายลมเป็นน้ำมัน อาจเกิดจากโรคหรือความผิดปกติของอวัยวะที่ย่อยไขมันก็ได้

บทความแนะนำ


9 แหล่งข้อมูล
กองบรรณาธิการ HD มุ่งมั่นตั้งใจให้ผู้อ่านได้รับข้อมูลที่ถูกต้อง โดยทำงานร่วมกับแพทย์และบุคลากรทางการแพทย์ รวมถึงเลือกใช้ข้อมูลอ้างอิงที่น่าเชื่อถือจากสถาบันต่างๆ คุณสามารถอ่านหลักการทำงานของกองบรรณาธิการ HD ได้ที่นี่
Causes of Loose Stool and How to Fix Them. Verywell Health. (https://www.verywellhealth.com/loose-stool-causes-89204)
Steatorrhea: Causes, symptoms, and treatment. Medical News Today. (https://www.medicalnewstoday.com/articles/320361)
Steatorrhea (Fatty Stool): Causes, Symptoms, and Treatments. Healthline. (https://www.healthline.com/health/steatorrhea)

บทความนี้มีจุดประสงค์เพื่อให้ความรู้แก่ผู้อ่าน และไม่สามารถแทนการแนะนำของแพทย์ การวินิจฉัยโรค หรือการรักษาได้ ผู้อ่านควรพบแพทย์เพื่อให้แพทย์ตรวจที่สถานพยาบาลทุกครั้ง และไม่ควรตีความเองหรือวางแผนการรักษาด้วยตัวเองจากการอ่านบทความนี้ ทาง HD พยายามอัปเดตข้อมูลให้ครบถ้วนถูกต้องอยู่เสมอ คุณสามารถส่งคำแนะนำได้ที่ https://honestdocs.typeform.com/to/kkohc7

ผู้เขียนและผู้รีวิวบทความไม่มีส่วนเกี่ยวข้องกับสินค้าหรือบริการที่นำเสนอแต่อย่างใด เว้นแต่จะระบุในเนื้อหา การแนะนำสินค้าและบริการแสดงขึ้นอัตโนมัติจากระบบของเว็บไซต์หรือแอปพลิเคชัน

ขอบคุณที่อ่านค่ะ คุณคิดว่าบทความนี้มีประโยชน์มากแค่ไหนคะ
(1 ดาว - น้อย / 5 ดาว - มาก)

บทความต่อไป