ภาวะบุคลิกภาพผิดปกติชนิดก้ำกึ่ง (Borderline Personality Disorder หรือ BPD) จะเชื่อมโยงกับความแตกต่างของอาการแสดง การวินิจฉัยว่าผู้ใดมีภาวะบุคลิกภาพผิดปกติชนิดก้ำกึ่งจะต้องมีอาการแสดงอย่างน้อย 5 ข้อจากทั้งหมด 9 ข้อ ผู้มีภาวะผิดปกติชนิดก้ำกึ่งแต่ละคนจะมีอาการที่แตกต่างกัน ทำให้เกิดการสงสัยในหมู่ผู้เชี่ยวชาญว่าลักษณะบุคลิกภาพก้ำกึ่งสารถแบ่งตามอาการแสดงที่ชัดเจนเป็นกี่ประเภท?
การแบ่งชนิดย่อยของภาวะบุคลิกภาพผิดปกติชนิดก้ำกึ่ง
การแบ่งชนิดย่อยของภาวะบุคลิกภาพผิดปกติชนิดก้ำกึ่งเป็นหัวข้อที่นิยมนำเสนอในหนังสือจิตวิทยา มีการอภิปรายกันอย่างกว้างขวางถึงการแบ่งชนิดย่อยที่แตกต่างกันของภาวะบุคลิกภาพผิดปกติชนิดก้ำกึ่ง ตัวอย่างเช่น ในหนังสือของเจ้าแม่เรื่องบุคลิกภาพก้ำกึ่ง ดร. คริสติน ลอว์สัน ได้แบ่งชนิดย่อยของมารดาที่มีบุคลิกภาพผิดปกติชนิดก้ำกึ่ง ดังนี้
ปรึกษาเภสัช สั่งยา ฟรีค่าส่งทั่วประเทศ*
แชทกับเภสัชกรฟรี! 9 โมงเช้าถึงเที่ยงคืน พร้อมรับส่วนลดค่ายา 5% HDmall ออกค่าส่งให้สูงสุด 40 บาท
- the Waif (ลักษณะเด็กกำพร้า คนไร้ถิ่นฐาน ไร้พ่อแม่)
- the Hermitt (ลักษณะฤาษี กลัว หลีกเลี่ยงการเผชิญหน้า)
- the Queen (ลักษณะราชินี ชอบควบคุมคนอื่น)
- the Witch (ลักษณะแม่มด ชอบกระทำรุนแรงซาดิสต์)
ในคู่มือประจำบ้านของ Ronadi Kreger แบ่งคนที่มีภาวะบุคลิกภาพผิดปกติชนิดก้ำกึ่ง ออกเป็น ประสิทธิภาพการทำงานต่ำ/ประเภทธรรมดา (lower-functioning/conventional types) และ ประสิทธิภาพ การทำงานสูง/ประเภทที่มองไม่เห็น (higher-functioning/invisible types)
ชนิดธรรมดา (conventional types) จะมีพฤติกรรมทำลายตนเองสูงและต้องการการรักษาในโรงพยาบาล มีประสิทธิภาพทำงานต่ำไม่สามารถไปทำงานหรือไปโรงเรียน มีการเรียกพฤติกรรมทำลายตนเองว่า "การแสดงเข้าหาตนเอง" ซึ่งมีความสัมพันธ์กับอาการภายใน
ชนิดที่มองไม่เห็น (invisible types) จะมีประสิทธิภาพทำงานสูง มีพฤติกรรมชนิด "แสดงออกข้างนอก" เช่น พูดจาหยาบคาย วิจารณ์คนอื่นๆ และกลายเป็นความขัดแย้ง ซึ่งมีความสัมพันธ์กับอาการสู่ภายนอก
การแบ่งภาวะบุคลิกภาพผิดปกติชนิดก้ำกึ่งข้างต้น มาจากความคิดเห็นส่วนตัวของผู้เชี่ยวชาญนักวิจัยพยายามที่จะใช้วิธีเชิงปริมาณเพื่ออธิบายชนิดย่อยของบุคลิกภาพผิดปกติชนิดก้ำกึ่ง ทำให้หัวข้อนี้มีความซับซ้อนมากขึ้น
บุคลิกภาพก้ำกึ่งแบ่งเป็นกี่ประเภท?
การวิจัยเกี่ยวกับการแบ่งชนิดของภาวะบุคลิกภาพผิดปกติชนิดก้ำกึ่ง มีการปนเปกันมาก บางการวิจัยชี้ว่า สามารถรักษาภาวะบุคลิกภาพผิดปกติชนิดก้ำกึ่ง โดยไม่ต้องแบ่งชนิดย่อยที่ชัดเจน ขณะที่การศึกษาอื่นๆ มีการแบ่งชนิดย่อยชองภาวะบุคลิกภาพผิดปกติชนิดก้ำกึ่ง
มีการศึกษาอ้างอิงตาม ตำราการวินิจฉัยและสถิติของภาวะจิตผิดปกติ (the Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders) ได้แบ่งตามกลุ่มอาการแสดงของภาวะบุคลิกภาพผิดปกติชนิดก้ำกึ่ง ดังนี้
ปรึกษาเภสัช สั่งยา ฟรีค่าส่งทั่วประเทศ*
แชทกับเภสัชกรฟรี! 9 โมงเช้าถึงเที่ยงคืน พร้อมรับส่วนลดค่ายา 5% HDmall ออกค่าส่งให้สูงสุด 40 บาท
- Cluster A มีความคิดหวาดระแวงและพฤติกรรมแปลกๆ
- Cluster B มีบุคลิกที่น่าทึ่ง ยิ่งยโส
- Cluster C มีบุคลิกที่น่ากลัว
อีกการศึกษา วิจัยภาวะบุคลิกภาพผิดปกติชนิดก้ำกึ่งในเด็กผู้ชายและเด็กผู้หญิงวัยรุ่นพบว่า มีข้อมูลที่น่าเชื่อถือในเด็กผู้หญิงมากกว่าเด็กผู้ชาย เด็กผู้หญิงที่มีภาวะบุคลิกภาพผิดปกติชนิดก้ำกึ่งมีแนวโน้มที่มีลักษณะการทำงานประสิทธิภาพสูง มีอาการภายใน ซึมเศร้า เรียกร้องความสนใจ และแสดงอาการภายนอก คือ โกรธง่าย
การศึกษาที่สาม แบ่งภาวะบุคลิกภาพผิดปกติชนิดก้ำกึ่งออกเป็น 3 ลักษณะย่อย คือ เก็บตัว (withdrawal-internalizing) วุ่นวาย (disturbed-internalizing) และกังวล (anxious-externalizing)
ที่น่าสนใจคือสองการศึกษาล่าสุดชี้ให้เห็นถึงความแตกต่างระหว่างอาการภายใน (internalizing) กับอาการภายนอก (externalizing) และประสิทธิภาพการทำงานที่สูงเมื่อเทียบกับประสิทธิภาพการทำงานที่ต่ำ ซึ่งเป็นประเด็นสำคัญในอาการบ่งชี้ของภาวะบุคลิกภาพผิดปกติชนิดก้ำกึ่งและอาจเป็นประเด็นสำหรับประเมินผลงานของนักจิตวิทยาในหัวข้อนี้ แต่เนื่องจากหลายๆ งานวิจัยมีความเห็นที่ไม่สอดคล้องกัน การศึกษาที่มากขึ้นเป็นจึงเป็นสิ่งจำเป็น
ผลกระทบของการรักษา
มีการศึกษาพบว่า ผู้มีอาการแตกต่างกันของภาวะบุคลิกภาพผิดปกติชนิดก้ำกึ่งอาจตอบสนองต่อการรักษาที่แตกต่างกัน ด้วยชนิดที่ชอบวุ่นวายมากจะไม่ตอบสนองเชิงบวกในการรักษา ขณะที่ผู้ชนิดมีความกังวลมีการตอบสนองเชิงบวก การพยากรณ์โรคสำหรับผู้มีภาวะบุคลิกภาพผิดปกติชนิดก้ำกึ่งอาจจะแตกต่างกันขึ้นอยู่กับอาการแสดงของแต่ละบุคคล ควรมีการวิจัยมากขึ้นก่อนจะสรุปชัดเจนเกี่ยวกับการตอบสนองต่อการรักษาที่แตกต่างกัน
