มีคำถามค่ะ ปกติทานยาคุมทุกเดือน พอดีว่าช่วงวันที่ 29 มีนาคม ปกติแล้ว ปจด.จะมา แต่ทีนี้บังเอิญว่าป่วยแล้วไปนอน รพ. ทั้งฉีดยาให้น้ำเกลือ แล้ว ไม่ได้กินยาคุม (ต้องทานยาคุม วันที่ 2 เม.ย.) จนตอนนี้ ปจด. ก็ยังไม่มา (มีเพศสัมพันธ์ล่าสุดวันที่ 12 เม.ย. หลั่งนอก ไม่ได้ทานยาคุมฉุกเฉิน) อยากทราบว่าถ้าครั้งต่อไปจะมีเพศสัมพันธ์ สามารถใส่ถุงและทานยาคุมฉุกเฉินได้ไหมคะ แล้วจะท้องไหมคะ

เมื่อไม่ได้รับประทานยาคุมต่อแล้วก็จะไม่มีผลคุมกำเนิดจากยานะคะ ดังนั้น เมื่อมีเพศสัมพันธ์โดยไม่ป้องกัน หรือป้องกันด้วยวิธีที่มีประสิทธิภาพต่ำ ก็มีโอกาสตั้งครรภ์ได้ค่ะ

ซึ่งการหลั่งนอก มีโอกาสตั้งครรภ์ได้ 4 - 22% แต่โดยทั่วไปถือว่าความเสี่ยงค่อนไปทางสูง คือ 22% นะคะ แม้ว่าเมื่อเทียบกับการหลั่งในที่มีโอกาสตั้งครรภ์ 85% แล้วจะดูว่าปลอดภัยกว่า

แต่ถ้าเทียบกับการใช้ถุงยางที่ถูกต้องและไม่รั่วซึมหรือฉีกขาด ที่จะมีโอกาสตั้งครรภ์เพียง 2% ก็จะเห็นได้ว่าการหลั่งนอกไม่ใช่ทางเลือกที่ดีในการป้องกันการตั้งครรภ์

แนะนำให้งดมีเพศสัมพันธ์ไปก่อน หรือถ้าหลีกเลี่ยงไม่ได้ ควรใช้ถุงยางอนามัยทุกครั้ง แล้วรอดูว่าจะมีประจำเดือนมาหรือไม่

ถ้ารอนานแล้วยังไม่มีประจำเดือนมา ควรตรวจการตั้งครรภ์ด้วยชุดทดสอบทางปัสสาวะในตอนเช้าหลังตื่นนอน ห่างจากวันที่มีเพศสัมพันธ์ครั้งล่าสุดอย่างน้อย 14 วันนะคะ
..
..
..
การใช้ยาคุมฉุกเฉิน สามารถใช้ได้ในกรณีที่จำเป็นค่ะ เช่น ถุงยางฉีกขาด แต่ไม่ควรนำมาใช้แทนวิธีคุมกำเนิดปกติ หรือใช้เพียงเพราะไม่อยากใส่ถุงยาง เพราะยาคุมฉุกเฉินไม่ได้มีประสิทธิภาพสูงนัก จึงมีโอกาสคุมกำเนิดล้มเหลวและตั้งครรภ์ได้มากกว่านั่นเองนะคะ

1. ผู้ถามใช้ยาคุมยี่ห้ออะไรคะ
2. แผงล่าสุดที่ใช้ รับประทานถึงเม็ดที่เท่าไหร่ของแผง และรับประทานในวันที่เท่าไหร่คะ
3. ประจำเดือนรอบล่าสุดมาตั้งแต่วันที่เท่าไหร่ถึงเท่าไหร่คะ
4. ป่วยด้วยโรคอะไรคะ

ขอบคุณสำหรับข้อมูลเพิ่มเติมค่ะ

ผู้ถามน่าจะมีการใช้ยาคุมถูกต้อง ซึ่งถือว่ามีความเสี่ยงน้อยมากที่จะตั้งครรภ์ในช่วงที่ยังมีผลคุมกำเนิดจากยาค่ะ

โดยปกติ ในผู้ที่รับประทานยาคุมกำเนิด ผลกระทบจากปัจจัยอื่น ๆ จะมีผลน้อยต่อการมาหรือไม่มาของประจำเดือน เนื่องจากมีผลจากการใช้และหยุดใช้ยาคุมเป็นปัจจัยหลัก การป่วยของผู้ถามจึงไม่น่าจะมีผลกระทบจนทำให้ประจำเดือนไม่มาตามรอบปกติในช่วงที่เว้นว่าง 7 วันดังกล่าว แต่ก็ไม่ใช่ว่าจะเป็นไปไม่ได้ค่ะ

ซึ่งหากประจำเดือนคลาดเคลื่อนจากสาเหตุนี้ ก็ควรจะมาตามปกติในภายหลัง หรือในรอบประจำเดือนถัดมานะคะ

แต่เนื่องจากผู้ถามมีเพศสัมพันธ์ในช่วงที่ไม่ได้มีผลคุมกำเนิดจากยาคุมรายเดือนแล้ว และป้องกันด้วยวิธีที่มีประสิทธิภาพต่ำ จึงทำให้มีความเสี่ยงที่จะตั้งครรภ์ได้ค่ะ

ดังนั้น หากผู้ถามกังวลใจเรื่องการตั้งครรภ์ สามารถตรวจการตั้งครรภ์ด้วยชุดทดสอบทางปัสสาวะ ในตอนเช้าหลังตื่นนอน โดยใช้ปัสสาวะแรกของวัน และตรวจในวันที่ 26 เมษายนเป็นต้นไปได้ค่ะ

หรือหากไม่ต้องการรอ วันนี้สามารถไปตรวจการตั้งครรภ์ทางเลือดที่โรงพยาบาลหรือคลินิกสูตินรีเวชที่มีบริการนี้ได้นะคะ ซึ่งในกรณีที่ไม่ตั้งครรภ์ จะได้ปรึกษาสูตินรีแพทย์เพื่อพิจารณาการรักษาปัญหาประจำเดือนที่ไม่มาตามปกติได้ด้วย

ถ้ายังไม่ได้ไปพบสูตินรีแพทย์ โดยผู้ถามเลือกที่จะตรวจการตั้งครรภ์ด้วยตัวเอง ในกรณีที่ไม่ตั้งครรภ์ ประจำเดือนก็ควรจะมาค่ะ ซึ่งหากมาตามรอบปกติ ก็ควรจะเป็นในช่วงนี้จนถึงก่อนสิ้นเดือนนะคะ อย่างไรก็ตาม หากไม่มีประจำเดือนมาติดต่อกันตั้งแต่ 3 เดือนขึ้นไปทั้งที่ไม่ได้ตั้งครรภ์ ก็ควรไปพบสูตินรีแพทย์เพื่อตรวจเพิ่มเติมและพิจารณาการรักษาที่เหมาะสมค่ะ

เมื่อไม่ได้ต่อยาคุมตามกำหนดไปนานแล้ว เมื่อจะเริ่มใช้อีกครั้งก็ต้องใช้หลักการของ "ยาคุมแผงแรก" ค่ะ นั่นคือ ให้เริ่มรับประทานภายใน 5 วันแรกของการมีประจำเดือนนั่นเอง

ซึ่งประจำเดือนปกติควรจะมีปริมาณมากจนชุ่มผ้าอนามัย 2 - 3 แผ่น/วัน และมาต่อเนื่องกัน 3 - 7 วันนะคะ

ดังนั้น หากผู้ถามมั่นใจว่าเลือดที่ออกมาเป็นประจำเดือนจริง ๆ ก็ให้เริ่มยาคุมแผงแรกภายใน 5 วันแรกของการมีประจำเดือนได้เลย และจะถือว่ามีผลคุมกำเนิดได้ตั้งแต่เม็ดแรกที่รับประทานค่ะ