พญ. นันทิดา สาลักษณ แพทย์เฉพาะทางสาขาตจวิทยา
เขียนโดย
พญ. นันทิดา สาลักษณ แพทย์เฉพาะทางสาขาตจวิทยา

ไขทุกข้อสงสัยเกี่ยวกับ “ผมบาง”

ไขคำตอบ ผมบางเกิดจากอะไรบ้าง กรรมพันธุ์เกี่ยวข้องขนาดไหน ผมบางแล้วตัดผมสั้นจะยิ่งทำให้บางลงอีกหรือเปล่า พร้อมแนะนำวิธีรักษาที่ถูกต้อง ได้ผล
เผยแพร่ครั้งแรก 13 ต.ค. 2019 อัปเดตล่าสุด 17 พ.ย. 2020 เวลาอ่านประมาณ 3 นาที
ไขทุกข้อสงสัยเกี่ยวกับ “ผมบาง”

เรื่องควรรู้

ขยาย

ปิด

  • ผมบางอาจเกิดได้จากหลายปัจจัย ทั้งพันธุกรรมที่ไวต่อระดับของฮอร์โมนแอนโดรเจน ทำให้เส้นผมปกติเกิดการบางเล็กลง หรืออาจเกิดจากระบบภูมิคุ้มกันของร่างกาย ทำให้ผมร่วงเป็นหย่อม 
  • นอกจากนี้ยังมีปัจจัยอื่นๆ ที่เป็นผลกระทบต่อผมร่วงผมบาง เช่น ความเครียด ผมร่วงหลังผ่าตัด ผมร่วงหลังคลอด และยาบางชนิด 
  • การตัดผมสั้นไม่ได้มีส่วนทำให้เกิดโรคผมบางชนิดต่างๆ นอกจากนี้ยังทำให้การดูแลง่ายขึ้น ทายาได้ถึงหนังศีรษะดีขึ้น หรือสังเกตการลุกลามของโรคผมบางได้ง่ายขึ้น
  • การรักษาอาจใช้ยายาที่ได้รับการรับรองมาตรฐานโดยองค์การอาหารและยาสหรัฐอเมริกาในการรักษาภาวะผมบางทางพันธุกรรม ได้แก่ ยาทาไมนอกซิดิล 2-5% (2-5% Minoxidil)
  • ดูแพ็กเกจทรีตเมนต์บำรุงผมได้ที่นี่

ผมบางมีหลากหลายสาเหตุ โดยอาจบางเฉพาะที่ศีรษะ หรือมีขนที่บริเวณอื่นของร่างกายบางด้วย สาเหตุเป็นได้ทั้งกรรมพันธุ์ การเปลี่ยนแปลงของฮอร์โมน โรคหรือภาวะต่างๆ ของร่างกาย หรือการใช้ยาบางชนิด โดยที่พบบ่อยที่สุดมักเป็นเรื่องของกรรมพันธุ์

ผมร่วงบางแต่ละสาเหตุ อาการต่างกัน

อาการผมร่วงผมบาง จะมีลักษณะต่างๆ กันตามแต่สาเหตุ ดังนี้

แพ็กเกจที่คุณอาจสนใจ
หมดปัญหาเหงื่อออกมากที่มืออย่างถาวร รักษาแล้วมือแห้ง ชีวิตง่ายขึ้น!

จองผ่าน HD ประหยัดกว่า / เบิกประกันได้ / ผ่อน 0% ได้ / ปรึกษาหมอก่อนผ่าตัดได้ไม่จำกัดครั้ง

  1. ผมบางแบบพันธุกรรม พันธุกรรมมีส่วนในการกำหนดความไวของเส้นผมต่อระดับของฮอร์โมนแอนโดรเจน (Androgen) ทำให้เส้นผมปกติเกิดการบางเล็กลงบริเวณด้านหน้าและด้านบนของหนังศีรษะ

    โดยจะยิ่งพบบ่อยขึ้นและยิ่งบางรุนแรงขึ้นเมื่ออายุเพิ่มขึ้นเรื่อยๆ หรือทำให้ไรผมค่อยร่นขึ้นไปจากทางด้านหน้า ส่วนผมที่ด้านหลังของศีรษะหรือท้ายทอยจะไม่ได้รับอิทธิพลจากฮอร์โมน ทำให้ไม่บางแบบทางด้านหน้าและด้านบน

  2. ผมร่วงเป็นหย่อมๆ การที่ผมหลุดร่วงเป็นหย่อมๆ คล้ายรูปเหรียญ ตามบริเวณต่างๆ ของหนังศีรษะได้ทุกบริเวณ เกิดจากระบบภูมิคุ้มกันของร่างกายกระทำต่อรากผม ในบางรายอาจมีขนร่วงเป็นหย่อมที่บริเวณคิ้ว หนวด หรือเครา ร่วมด้วย และอาจมีอาการคันหรือเจ็บก่อนที่ผมจะร่วงเป็นหย่อมๆ ได้

  3. ภาวะผมร่วงทั่วศีรษะเนื่องจากมีเหตุมากระตุ้น เกิดจากความเจ็บป่วยทางกาย ความเครียด หลังผ่าตัด หลังคลอดบุตร หรืออาจเป็นผลจากยาบางชนิด ทำให้ระยะวงจรของเส้นผมถูกกระตุ้นเร็วกว่าปกติและเกิดการหลุดร่วง 

อ่านเพิ่มเติม: กินยาแล้วหัวล้าน...เป็นไปได้จริงหรือ?

ข้างต้นเป็นสาเหตุของผมร่วงผมบางที่พบได้บ่อย หากเป็นแล้วยังมีโอกาสหายกลับเป็นปกติได้ แต่นอกจากนี้ยังมีโรคผมร่วงผมบางอีกหลายชนิด โดยบางชนิดอาจทำให้เกิดการร่วงอย่างถาวรได้

ผมร่วงผมบาง เกี่ยวกับกรรมพันธุ์หรือไม่?

สาเหตุของผมบางที่พบบ่อยที่สุดมักเป็นเรื่องของผมบางแบบพันธุกรรม ร่วมกับภาวะฮอร์โมนเพศชายมากกว่าปกติ (Androgenetic alopecia) พบได้บ่อยในเพศชาย ส่วนในเพศหญิงสามารถพบผมบางประเภทนี้ได้เช่นกัน แต่ยังไม่ทราบสาเหตุที่แน่ชัด คาดว่าอาจมาจากหลายปัจจัยนอกเหนือจากสาเหตุทางพันธุกรรม

ปัจจุบันมีชื่อเรียกใหม่ในทางสากล นั่นคือ “โรคผมบางที่มีรูปแบบเฉพาะ” (Male pattern hair loss กับ Female pattern hair loss) นิยมใช้กันมากกว่าชื่อเดิมอย่าง “โรคผมบางแบบพันธุกรรม” 

ผมบางชนิดดังกล่าวนี้มักจะพบในช่วงวัยรุ่นเป็นต้นไป แต่หากพบในช่วงก่อนวัยรุ่น ผมจะบางที่บริเวณด้านบนของศีรษะ โดยที่ไม่มีการบางของผมบริเวณง่ามทั้งสองข้างของศีรษะ และผู้ที่มีผมบางในลักษณะนี้ตั้งแต่ก่อนวัยรุ่น มักจะมีประวัติครอบครัวในบิดาหรือมารดา อย่างน้อยคนใดคนหนึ่ง มีประวัติผมบาง

ผมบาง ผมบางมาก ถ้ายิ่งตัดผมสั้นจะมีผลอะไรไหม?

เนื่องจากผมบาง ไม่ว่าจะเป็นผมบางพันธุกรรมหรืออื่นๆ เกิดจากสาเหตุจำเพาะที่กระทำต่อเส้นผมและหนังศีรษะ การตัดผมสั้นจึงไม่ได้มีส่วนในแง่ของพยาธิสภาพที่ทำให้เกิดโรคผมบางชนิดต่างๆ เพียงอาจทำให้การดูแลง่ายขึ้น ทายาได้ถึงหนังศีรษะดีขึ้น หรือสังเกตการลุกลามของโรคผมบางได้ง่ายขึ้น เป็นต้น

แพ็กเกจที่คุณอาจสนใจ
หมดปัญหาเหงื่อออกมากที่มืออย่างถาวร รักษาแล้วมือแห้ง ชีวิตง่ายขึ้น!

จองผ่าน HD ประหยัดกว่า / เบิกประกันได้ / ผ่อน 0% ได้ / ปรึกษาหมอก่อนผ่าตัดได้ไม่จำกัดครั้ง

มีวิธีรักษาผมบางหรือไม่ ทำอย่างไร?

หากผมบางเนื่องจากกรรมพันธุ์ ควรรักษาให้เร็วที่สุดเพื่อไม่ให้ผมยิ่งบางลงเรื่อยๆ เมื่อเวลาผ่านไป โดยทั่วไปมักเริ่มการรักษาด้วยยา ยาที่ได้รับการรับรองมาตรฐานโดยองค์การอาหารและยาสหรัฐอเมริกาในการรักษาภาวะผมบางทางพันธุกรรม ได้แก่ ยาทาไมนอกซิดิล 2-5% (2-5% Minoxidil

และยาชนิดรับประทานเพื่อลดระดับฮอร์โมนเพศชายที่ส่งผลต่อการบางของผมอย่างที่อธิบายไปแล้ว ยาตัวหลังนี้ใช้ได้ทั้งในผู้หญิงและชาย แต่สำหรับผู้หญิงจะจำกัดกว่า 

อย่างไรก็ตาม ยาทั้งหมดควรสั่งจ่ายและควบคุมติดตามอาการโดยแพทย์ผู้เชี่ยวชาญด้านเส้นผมและหนังศีรษะ

ผลข้างเคียงของยาทาไมนอกซิดิล มักทำให้เกิดอาการศีรษะแห้งหรือระคายเคือง หรืออาจทำให้เกิดผื่นแพ้สัมผัสได้ รวมทั้งผู้ใช้ยาบางรายอาจมีเส้นผมระยะท้ายบางส่วนหลุดร่วงเมื่อใช้ยาระยะ 4-6 สัปดาห์แรก แต่อาการจะดีขึ้นเมื่อใช้ยาต่อไป

นอกจากนี้ ปัจจุบันยังมีการรักษาผมร่วง ผมบาง ด้วยการใช้แสงบางชนิด เช่น Light emission diode ในความยาวคลื่นที่เหมาะสม ซึ่งผู้สนใจสามารถรับการรักษาต่อเนื่องที่โรงพยาบาล หรือใช้อุปกรณ์ในรูปแบบหมวกเลเซอร์ปลูกผม นำไปรักษาต่อเนื่องที่บ้าน (แต่การทำที่บ้านมักจะต้องใช้ความถี่ในการทำมากกว่าการรักษาที่โรงพยาบาล)

การปลูกผมเป็นอีกทางเลือกหนึ่งสำหรับโรคผมบาง แต่ต้องประเมินการรักษา บริเวณที่จะทำการรักษา และจำนวนเส้นผมที่ใช้โดยแพทย์ผู้เชี่ยวชาญ โดยทั่วไปมักต้องทำการรักษาด้วยยามาตรฐานมาระยะหนึ่ง เพื่อให้เส้นผมขึ้นเพิ่มเสียก่อน แล้วจึงจะรักษาด้วยการปลูกผม

การปลูกผมจะใช้วิธีย้ายเส้นผมในตัวผู้มีผมร่วง ผมบางเอง จากบริเวณท้ายทอย ซึ่งไม่ได้รับอิทธิพลจากฮอร์โมน มาปลูกในบริเวณศีรษะทางด้านหน้าหรือด้านบน เพื่อให้มีความหนาแน่นขึ้น

ควรใช้อะไรบำรุงผม ผมจึงจะกลับมาหนาดังเดิม

การบำรุงผมโดยทั่วไปที่ไม่ใช่การรักษามาตรฐาน มักไม่สามารถทำให้ผมกลับมาหนาดังเดิมได้ ภาวะผมบางควรได้รับการรักษาที่มาตรฐานโดยแพทย์ จึงจะไปแก้ไขสาเหตุได้อย่างตรงจุด ทันเวลา การปล่อยไว้หรือพยายามรักษาเองอาจยิ่งทำให้ผมบางลง

ดูแพ็กเกจทรีตเมนต์บำรุงผม เปรียบเทียบราคา โปรโมชันล่าสุดจากโรงพยาบาลและคลินิกชั้นนำได้ที่นี่ หรือไม่พลาดทุกการอัปเดตแพ็กเกจเหล่านี้ เมื่อกดเป็นเพื่อนทางไลน์ @hdcoth และกดดาวน์โหลดแอป iOS และ Android


3 แหล่งข้อมูล
กองบรรณาธิการ HD มุ่งมั่นตั้งใจให้ผู้อ่านได้รับข้อมูลที่ถูกต้อง โดยทำงานร่วมกับแพทย์และบุคลากรทางการแพทย์ รวมถึงเลือกใช้ข้อมูลอ้างอิงที่น่าเชื่อถือจากสถาบันต่างๆ คุณสามารถอ่านหลักการทำงานของกองบรรณาธิการ HD ได้ที่นี่
พญ. ชินมนัส ตั้งจาตุรนต์รัศมี, ความรู้เรื่องโรคผมบาง จากพันธุกรรม (ศีรษะล้าน) ใน https://www.posttoday.com/life/healthy/449677, 20 สิงหาคม 2559.
Mayo Clinic Staff, Mayo Clinic, Hair loss in https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/hair-loss/symptoms-causes/syc-20372926, 12 February 2019.
Bolognia, JL., Jorizzo, JJ., Schaffer, JV., Callen, JP., Cerroni, L., Heymann, WR., Schwarz, T. (2012). Dermatology, 3rd edition. London: Elsevier.

บทความนี้มีจุดประสงค์เพื่อให้ความรู้แก่ผู้อ่าน และไม่สามารถแทนการแนะนำของแพทย์ การวินิจฉัยโรค หรือการรักษาได้ ผู้อ่านควรพบแพทย์เพื่อให้แพทย์ตรวจที่สถานพยาบาลทุกครั้ง และไม่ควรตีความเองหรือวางแผนการรักษาด้วยตัวเองจากการอ่านบทความนี้ ทาง HD พยายามอัปเดตข้อมูลให้ครบถ้วนถูกต้องอยู่เสมอ คุณสามารถส่งคำแนะนำได้ที่ https://honestdocs.typeform.com/to/kkohc7

ผู้เขียนและผู้รีวิวบทความไม่มีส่วนเกี่ยวข้องกับสินค้าหรือบริการที่นำเสนอแต่อย่างใด เว้นแต่จะระบุในเนื้อหา การแนะนำสินค้าและบริการแสดงขึ้นอัตโนมัติจากระบบของเว็บไซต์หรือแอปพลิเคชัน

ขอบคุณที่อ่านค่ะ คุณคิดว่าบทความนี้มีประโยชน์มากแค่ไหนคะ
(1 ดาว - น้อย / 5 ดาว - มาก)

บทความต่อไป