สารเสพติดส่วนมากมักอยู่ในรูปของยาเม็ด ยาผง หรืออาจเป็นใบของพืชบางชนิดที่ออกฤทธิ์ทำให้เกิดอาการเสพติด แต่ความจริง ยังมีสารเสพติดในรูปแบบของสารระเหย ที่ทำให้ผู้เสพเกิดอาการเสพติดได้ผ่านการสูดกลิ่นของมัน
ความหมายของสารเสพติดประเภทสารระเหย
สารระเหย (Inhalants) คือ สารเสพติดประเภทที่สามารถระเหยเป็นกลิ่นไอ หรือเป็นก๊าซ เมื่อสูดดมไประยะหนึ่ง ผู้เสพจะมีอาการเสพติดสารเหล่านั้นจนต้องสูดดมเอาสารเหล่านั้นเข้าร่างกายอีก
ปรึกษาเภสัช สั่งยา ฟรีค่าส่งทั่วประเทศ*
แชทกับเภสัชกรฟรี! 9 โมงเช้าถึงเที่ยงคืน พร้อมรับส่วนลดค่ายา 5% HDmall ออกค่าส่งให้สูงสุด 40 บาท
สารเสพติดประเภทสารระเหยพบมากในสารที่ใช้ในงานอุตสาหกรรม อุปกรณ์ทางการแพทย์ หรือผลิตภัณฑ์ใช้ในครัวเรือน เช่น กาว ทินเนอร์ สเปรย์ดับกลิ่นตัว สเปรย์ฉีดผม แลคเกอร์ น้ำยาล้างเล็บ น้ำมันรถ ก๊าซดมยาสลบคลอโรฟอร์ม
ประเภทของสารระเหย
สารระเหยมีอยู่ 4 ประเภทหลักๆ คือ ไอระเหย ก๊าซต่างๆ ละอองฉีดพ่น และสารกลุ่มไนเตรท โดยสารระเหยประเภท ไอระเหย ก๊าซ และละอองฉีดพ่น จะทำให้ผู้เสพมีอาการเมาและเพลิดเพลิน
ส่วนสารระเหยกลุ่มไนเตรทจะกระตุ้นความรู้สึกทางเพศและทำให้ผู้เสพรู้สึกสนุกสนานเพลิดเพลิน
สารระเหยแต่ละประเภทมีลักษณะ ดังนี้
- ประเภทไอระเหย จะมาในรูปแบบของของเหลวและจะระเหยกลายเป็นไอในอุณหภูมิห้อง เช่น ทินเนอร์ผสมสี น้ำยาล้างต่างๆ น้ำมันรถ กาว และหมึกเติมปากกาเคมี
- ประเภทก๊าซ รวมถึงก๊าซที่ใช้ทางการแพทย์ เช่น ก๊าซอีเธอร์ หรือก๊าซไนโตรเจน รวมทั้งผลิตภัณฑ์ทำความสะอาดที่ใช้ในบ้านทั่วไป เช่น ก๊าซบูเทน ก๊าซโปรเพน หัวกดวิปครีมที่มีส่วนประกอบของก๊าซไนโตรเจน และสารทำความเย็น
- ประเภทละอองฉีดพ่น หรือสเปรย์ ซึ่งเป็นผลิตภัณฑ์ที่มักใช้กันทั่วไปตามบ้านเรือน ไม่ว่าจะเป็นสเปรย์สี สเปรย์ระงับกลิ่นกาย สเปรย์ฉีดผม สปรย์น้ำมันพืช และสเปรย์ป้องกันไฟฟ้าสถิตตามเสื้อผ้า
- ประเภทสารประกอบไนเตรท ซึ่งหมายรวมถึง ไซโคลเฮ็กซิลไนไตรท์ (Cyclohexyl nitrite) เอมิลไนไตรท์ (Amyl nitrite) และบิวทิลไนไตรท์ (Isobutyl nitrite) โดยสารเหล่านี้กลุ่มผู้เสพจะเรียกในอีกชื่อว่า “ป๊อปเปอร์ (Poppers)" หรือ “สแนปเปอร์ (Snappers)"
สาเหตุที่หลายคนจึงนิยมใช้สารระเหย
สารระเหยถือเป็นยาเสพติดที่ช่วยกระตุ้นอารมณ์เคลิบเคลิ้มให้กับผู้เสพชนิดหนึ่ง ทั้งยังมีราคาถูก สามารถหาซื้อได้ง่ายตามร้านค้าทั่วไป
ทั้งนี้การใช้สารเคมีเหล่านี้อย่างถูกต้องตามวัตถุประสงค์ไม่ได้เป็นปัญหาแต่อย่างใด แต่หากนำมาเสพเป็นสารระเหยกลับทำให้เกิดความเสี่ยง และอัตรายร้ายแรงต่อสุขภาพ และอาจถึงขั้นทำให้เสียชีวิตได้
ตรวจสารพิษ สารเสพติดวันนี้ ที่คลินิกหรือรพ. ใกล้บ้านคุณ เริ่มต้นที่ 194 บาท ลดสูงสุด 68% บาท
จองผ่าน HD ประหยัดกว่า / จ่ายทีหลังได้ / ผ่อน 0% ได้ / พร้อมแอดมินคอยตอบทุกคำถาม!
อาการของผู้เสพสารระเหย
การสูดดมสารระเหยทำได้หลายวิธี ไม่ว่าจะเป็นการสูดดม พ่นสปรย์เข้าทางจมูก และทางปาก การดมแบบถุงกาว การสูดดมจากผ้าชุบสารระเหย หรือสูดดม หรือสูบจากลูกโป่งก๊าซหัวเราะ และจะออกฤทธิ์ภายในไม่กี่นาทีหลังจากสูดเข้าไป
ผลจากการเสพสารระเหยยจะทำให้ผู้เสพรู้สึกเมาคล้ายกับอาการเมาเหล้าและเมายานอนหลับ รวมถึงทำให้รู้สึกเคลิบเคลิ้ม ตื่นเต้น เพ้อฝัน ผู้เสพบางรายอาจมีอาการง่วงซึม มึนงง พูดจาไม่รู้เรื่อง หรือหมดสติได้
นอกจากนี้ผู้เสพอาจมีเลือดออกทางจมูก ไอเรื้อรังจากการระคายเคืองสารดังกล่าว ส่วนระบบอื่นๆ ภายในร่างกายที่ได้รับผลกระทบจากสารระเหย จะมีอาการต่อไปนี้
- ระบบประสาทส่วนกลาง ประสาทการรับรู้ลดลง มองเห็นภาพไม่ชัด การได้ยินไม่มีประสิทธิภาพ ตาไวต่อแสง ร่าเริงผิดปกติ ลิ้นแข็งจนทำให้พูดลำบาก สมองเสื่อม เสียการทรงตัวได้ง่าย
- ระบบประสาทส่วนปลาย เกิดอาการชาตามมือ และเท้า มือสั่น
- ระบบทางเดินหายใจ ระคายเคืองโพรงจมูก และหลอดลม หลอดลมอักเสบ ปอดอักเสบ เยื่อบุจมูกมีเลือดไหล
- ระบบทางเดินอาหาร มีเลือดออกในกระเพาะอาหาร ระบบการทำงานของตับผิดปกติ
- ระบบทางเดินปัสสาวะ ไตอักเสบ ปัสสาวะมีเลือดปน หรือเป็นน้ำเลือด
- ระบบหัวใจ และหลอดเลือด จังหวะการเต้นของหัวใจผิดปกติ เกล็ดเลือดต่ำ ตัวซีด เลือดออกง่ายกว่าปกติ หรือหัวใจล้มเหลว และเสียชีวิตหลังสูดสารระเหยภายในไม่กี่นาที
นอกจากนี้สารระเหยยังส่งผลกระทบต่อภาวะอารมณ์ ทำให้ผู้เสพมีภาวะซึมเศร้า รู้สึกสับสนอยู่ไม่นิ่ง หรือหงุดหงิดง่ายกว่าปกติด้วย
หญิงตั้งครรภ์ที่เสพสารระเหยขณะตั้งครรภ์สามารถส่งผลกระทบทำให้ทารกในครรภ์มีน้ำหนักตัวน้อย รวมถึงมีโครงสร้างร่างกายผิดปกติด้วย ทารกหลายรายที่มารดาเสพสารระเหย เมื่อคลอดออกมาแล้วจะมีพัฒนาการช้ากว่าเด็กปกติอีกด้วย
อาการเรื้อรังจากการเสพสารระเหย
นอกจากผลกระทบของการเสพสารระเหยที่กล่าวไปข้างต้น การเสพติดสารระเหยอย่างต่อเนื่องยังสามารถทำให้เกิดความผิดปกติ หรือโรคเรื้อรังบางอย่างที่ยากจะรักษาให้หายได้ เช่น
ปรึกษาเภสัช สั่งยา ฟรีค่าส่งทั่วประเทศ*
แชทกับเภสัชกรฟรี! 9 โมงเช้าถึงเที่ยงคืน พร้อมรับส่วนลดค่ายา 5% HDmall ออกค่าส่งให้สูงสุด 40 บาท
- โรคหลอดลมอักเสบ
- ความจำเสื่อม
- สมองเสื่อม
- สมองพิการ
- เป็นโรคมะเร็งเม็ดเลือดขาว
- เป็นโรคมะเร็งปอด
- เป็นโรคกล้ามเนื้ออ่อนแรง
- กล้ามเนื่อฝ่อจนเป็นอัมพาต
- เป็นโรคซึมเศร้า
อันตรายของสารระเหย
อันตรายจากการเสพสารระเหยให้ผลข้างเคียงที่ร้ายแรง และอาจทำให้เสียชีวิตได้เช่นเดียวกับการเสพสารเสพติดอื่นๆ หรือบางคนเสียชีวิตจากการเสพสารระเหยเพียงครั้งเดียว
อันตรายที่อาจเกิดขึ้นกับผู้เสพจนทำให้เสียชีวิตได้ ดังนี้
- อาการไหลตาย หรือช็อกตาย อาการนี้เป็นอาการที่เกิดขึ้นได้ในผู้เสพสารระเหย เพราะผู้เสพจะมีภาวะหัวใจเต้นผิดปกติและหัวใจวาย โดยอาการนี้สามารถเกิดขึ้นได้แม้เป็นการเสพสารระเหยครั้งแรก
- ภาวะหายใจไม่ออกหรือขาดอากาศหายใจเฉียบพลัน นั่นเพราะสารพิษถูกส่งและเข้าไปแทนที่ออกซิเจนในปอด
- อาการสำลักสารระเหย ผู้เสพอาจมีอาการสำลัก และอาเจียนอย่างหนักได้
- เกิดอาการหอบและหายใจไม่ออก โดยเฉพาะการดมจากถุงกาว ซึ่งถุงกาวอาจไปปิดกั้นอากาศ หรือออกซิเจนสู่ปอด
- อุบัติเหตุ หรืออันตรายต่างๆ ที่อาจเกิดขึ้น ผู้ที่มีอาการเมาจากการเสพสารระเหยมักเกิดปัญหาเกี่ยวกับการคิดตัดสินใจ
นอกจากนี้ความเสียหาย หรืออุบัติเหตุจนถึงแก่ชีวิตมักเกิดจากผู้เสพที่ใช้ยานพาหนะ หรือกระโดดจากที่สูงขณะมึนเมาสารระเหย บางครั้งพบว่า มีอุบัติเหตุเกิดขึ้นจากการใช้สารระเหย เช่น ไฟไหม้ การประทุของก๊าซ - ฆ่าตัวตาย ผู้เสพบางคนเกิดผลข้างเคียงจากการเสพสารระเหยจนทำให้เกิดภาวะซึมเศร้า และกระตุ้นให้อยากฆ่าตัวตาย
สารระเหยอาจดูเหมือนเป็นสารเสพติดที่ไม่ทำให้เสพติดได้ แต่ความจริงแล้วผู้เสพสารระเหยสามารถเกิดอาการลงแดงได้หากขาดการเสพสารไประยะหนึ่ง
ผู้เสพจะมีพฤติกรรมก้าวร้าว หงุดหงิด เหงื่อออกมาก ปวดเมื่อยตามตัว คลื่นไส้อาเจียน และอาจคลุ้มคลั่งจนทำร้ายร่างกายตนเอง หรือผู้อื่นได้
สัญญาณบอกอาการเสพติดสารระเหย
อาการจากการเสพสารระเหยมีลักษณะเช่นเดียวกับการเสพสารเสพติดอื่นๆ ที่ทำให้เกิดผลข้างเคียงมากมาย ดังนี้
- อารมณ์แปรปรวน
- มีอารมณ์ก้าวร้าวอย่างรุนแรง กระวนกระวายใจ และหงุดหงิด
- มีอาการเหนื่อยล้า
- เบื่ออาหาร
- อาเจียนบ่อยๆ
- มีอาการประสาทหลอน และเกิดภาพหลอน
- เกิดผดผื่น หรือแผลพุพองบนใบหน้า
- มีอาการน้ำมูกไหล หรือไอบ่อยๆ
- รูม่านตาขยาย
- มีขี้ตา หรือน้ำตาไหลผิดปกติ
- มีกลิ่นปาก หรือกลิ่นของทางเดินหายใจรุนแรง
ลักษณะผู้เสพสารระเหย
ผู้เสพสารระเหย หรือผู้ที่สัมผัสสารระเหยเป็นเวลานานจะมีพฤติกรรมผิดแปลกไปจากเดิม เช่น
- ปวดศีรษะ หรือวิงเวียนศีรษะ
- ไม่มีสติ รับฟังเสียงคนรอบข้างไม่เข้าใจ
- พูดจาไม่รู้เรื่อง พูดไม่ชัด
- ดูง่วงซึมจนสับสน หรือซึมเศร้า
- น้ำลายไหล
- เสียการทรงตัว เดินโซเซ หรือยืนไม่ได้
- มือไม้อ่อน ไม่สามารถหยิบจับอะไรได้
- มีเลือดออกทางจมูก
- ไอเรื้อรัง
- หายใจลำบาก
- คลื่นไส้อาเจียน
- มีเศษผ้า หรือถุงใส่สารเคมีสำหรับสูดดมติดตัว
วิธีรักษาผู้เสพสารระเหย
การรักษาผู้ติดสารระเหยมักเกี่ยวข้องกับการปรับพฤติกรรมของผู้ป่วย แพทย์ หรือนักบำบัดจะรักษาผู้ป่วยด้วยการปรับพฤติกรรม และฝึกพวกเขาให้ดำเนินชีวิตอยู่ให้ได้โดยไม่ต้องพึ่งยา
การเลิกยาให้ได้ผล ผู้ป่วยต้องหลีกเลี่ยงสถานการณ์ที่อาจทำให้กลับไปเสพยาอีกครั้ง และต้องหาวิธีการป้องกันไม่ให้กลับไปสู่สภาพเดิม อย่างไรก็ตาม การเลิกยาด้วยตัวเองอาจเป็นเรื่องยาก ดังนั้นการปรึกษาแพทย์ หรือนักบำบัดจะทำให้การเลิกยาได้ผลมากกว่า
การเลิกยาอาจต้องใช้ระยะเวลา และยากที่จะเลิกได้ด้วยตัวเอง เพราะทุกคนต้องการการช่วยเหลือ และสนับสนุน และสามารถไว้วางใจได้ว่าการรักษากับแพทย์หรือนักบำบัดนั้นเชื่อมั่นได้ เนื่องจากพวกเขาได้รับการฝึกฝนมาเพื่อการบำบัดรักษาผู้ติดยาโดยเฉพาะ
หากพบว่า เพื่อนของคุณกำลังเสพสารระเหย อย่าเพิ่งตื่นตระหนก เพราะท่าทีกังวล หรือตกใจอาจทำให้ผู้ที่เสพหวาดผวา ชัก หมดสติ หรือเสียชีวิตจากอาการช็อกได้ ให้รีบแจ้งหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง เช่น โทรหาตำรวจ หรือโรงพยาบาลเพื่อขอความช่วยเหลือ
และหากคุณเป็นผู้เสพเอง แนะนำให้ปรึกษาผู้ปกครอง แพทย์ อาจารย์ที่ปรึกษา หรือนักบำบัด เพราะพวกเขาเหล่านี้จะให้คำแนะนำที่ถูกต้องเหมาะสมและพร้อมที่จะให้ความช่วยเหลือตลอดเวลา
สารระเหยจัดเป็นสารเสพติดที่อยู่รอบตัว และหลายอย่างเป็นผลิตภัณฑ์ที่ต้องใช้ชีวิตประจำวันอย่างหลีกเลี่ยงไม่ได้ คุณจึงต้องระมัดระวังในการใช้สิ่งของที่มีกลิ่นเป็นสารระเหยที่ทำให้เสพติดได้
เพราะสารระเหยสามารถเข้าไปก่อพิษต่ออวัยวะสำคัญในร่างกายหลายอย่าง ทั้งหัวใจ ปอด ตับ ไต และทำให้ประสิทธิภาพการทำงานของอวัยวะเหล่านั้นลดลงโดยไม่สามารถรักษาให้กลับมาใช้งานได้ดีขึ้นดังเดิม
ส่วนมากผู้เสพสารระเหยมักเป็นเยาวชนเสียส่วนมาก ผู้เสพสารระเหยที่อายุไม่เกิน 17 ปี ศาลจะมีคำสั่งให้กล่าวตักเตือน และนำตัวส่งเข้าสถานบำบัดเพื่อบำบัดยาเสพติดต่อไป
โทษทางกฎหมายเกี่ยวกับสารระเหย
ผู้ที่ผลิตสารระเหยขึ้นมาเพื่อใช้เป็นยาเสพติดโดยเฉพาะยังมีโทษทางกฎหมายอีกด้วย โดยผู้ที่ผลิต นำเข้า หรือขายสารระเหยที่มีเครื่องหมายเตือนให้ระมัดระวังเพื่อเสพติด หรือไม่ถูกต้องตามกฎหมาย มีโทษจำคุกไม่เกิน 2 ปี ปรับไม่เกิน 20,000 บาท หรือทั้งจำทั้งปรับ
ผู้ขาย จัดหาสารระเหยเพื่อเสพติดให้แก่ผู้ที่ติดสารระเหย มีโทษจำคุกไม่เกิน 3 ปี ปรับไม่เกิน 60,000 บาท หรือทั้งจำทั้งปรับ
ส่วนผู้ที่ชักจูง หว่านล้อม ยุยงส่งเสริมให้ผู้อื่นเสพสารระเหย ก็มีโทษจำคุกไม่เกิน 2 ปี ปรับไม่เกิน 20,000 บาท หรือทั้งจำทั้งปรับ
เปรียบเทียบราคาและแพ็กเกจตรวจสารเสพติด จากคลินิกและโรงพยาบาลใกล้คุณ และไม่พลาดทุกอัปเดตเรื่องสุขภาพและโปรโมชั่นเมื่อกดดาวน์โหลดแอป iOS และ Android
