Cyanobacteria เป็นกลุ่มของเชื้อแบคทีเรียที่พบได้ทั่วโลก เชื้อเหล่านี้สามารถเจริญได้ได้ในแหล่งน้ำทุกที่ ทั้งน้ำสะอาด ไม่สะอาด หรือในน้ำทะเล และสามารถสังเคราะห์แสงได้
โดยปกติแล้วเราจะสามารถเห็นเชื้อนี้ได้ด้วยตาเปล่าหากอยู่ในที่ที่อุดมไปด้วยแร่ธาตุและอากาศอบอุ่น ซึ่งเป็นปัจจัยที่ทำให้แบคทีเรียชนิดนี้โตอย่างรวดเร็วในทะเลสาบหรือแหล่งน้ำอื่นๆ
แบคทีเรียเหล่านี้อาจเรียกอีกชื่อหนึ่งว่าสาหร่ายสีเขียวแกมน้ำเงิน เนื่องจากสี ลักษณะของผิวสัมผัส และการอยู่อาศัยในแหล่งน้ำ แต่ไม่ได้จัดเป็นพืชเหมือนสาหร่ายอื่นๆ พวกมันสามารถผลิตสารพิษที่ทำให้เกิดอันตรายต่อมนุษย์และสุนัขได้
ปรากฏการณ์ Cyanobacteria Blooms คืออะไร?
ปรากฏการณ์ Cyanobacteria Blooms มักเกิดในน้ำนิ่ง เช่น ทะเลสาบ บึง และลำน้ำเล็กๆ เมื่อน้ำอยู่ในอุณหภูมิที่อบอุ่น ได้รับแสงแดดเพียงพอ และมีสารอาหาร เช่น ฟอสฟอรัส และไนโตรเจนมากเพียงพอ ปรากฏการณ์นี้เกิดขึ้นบ่อยที่สุดในระหว่างฤดูร้อนและต้นฤดูใบไม้ร่วง แต่ก็สามารถเกิดได้ในช่วงเวลาอื่นๆ ของปีเช่นกัน
เนื่องจากเชื้อชนิดนี้ลอยอยู่ในน้ำ ทำให้การขยายพันธุ์จะเกิดในรูปแบบฟองหรือเป็นผืนอยู่บนผิวน้ำ และทำให้จากน้ำใสกลายเป็นขุ่นได้ แม้ว่าโดยทั่วไปแล้วเชื้อแบคทีเรียกลุ่มนี้จะมีสีเขียวแกมน้ำเงิน แต่ขณะที่เกิดปรากฏการณ์นี้ขึ้น พวกมันอาจเปลี่ยนเป็นสีเขียว น้ำตาลหรือแดงได้ ในบางกรณีปรากฏการณ์นี้ก็ไม่ได้ส่งผลต่อลักษณะทางกายภาพของแหล่งน้ำ ทำให้ยากที่จะระบุว่าเหตุการณ์นี้เกิดขึ้นเมื่อไหร่ ทั้งนี้เมื่อปรากฏการณ์ดังกล่าวสิ้นสุดลง หรือช่วงที่แบคทีเรียค่อยๆ ตายลง อาจทำให้น้ำมีกลิ่นเหม็นได้
อันตรายจากปรากฏการณ์ Cyanobacteria Blooms
Cyanobacteria อาจมีประโยชน์ในการสร้างสารอาหารให้กับพืชได้ เช่น ข้าว หรือถั่ว อย่างไรก็ตามการเกิดปรากฎการณ์ Cyanobacteria Blooms อาจเป็นอันตรายได้เช่นกัน ซึ่งเรียกว่า Harmful Algal Blooms (HABs) เนื่องจากขณะที่เกิดเหตุการณ์ดังกล่าวจะมีการใช้ออกซิเจนในน้ำและเกิดการบังแสงแดดซึ่งจำเป็นต่อการดำรงชีวิตของพืชน้ำจืดและสัตว์ นอกจากนั้น Cyanobacteria บางชนิดยังอาจผลิตสารพิษที่รุนแรง ซึ่งเรียกว่า Cyanotoxin ระหว่างที่เกิด Habs ได้
ในสหรัฐอเมริกา เชื้อสายพันธุ์ที่มีการสร้างสารพิษบ่อยที่สุดคือสายพันธุ์ Microcystis สายพันธุ์ Anabaena และสายพันธุ์ Oscillatoria ซึ่งจะผลิตสารพิษในกลุ่ม Microcystin กลุ่ม Cylindrospermopsin กลุ่ม Anatoxin และกลุ่ม Saxitoxin ออกมา
ผลกระทบของเชื้อ Cyanotoxins ต่อสุขภาพ
การได้รับ Cyanotoxins จากการดื่ม การว่ายน้ำ หรือการหายใจเอาอากาศซึ่งมีเชื้อ Cyanobacteria หรือสารพิษของเชื้อเข้าไป สามารถส่งผลต่อผิวหนัง ระบบประสาท และตับได้ โดยจะทำให้เกิดอาการได้หลากหลาย เช่น
- ระคายเคืองที่ผิวหนังและมีผื่นขึ้น
- ปวดท้อง
- คลื่นไส้และอาเจียน
- ท้องเสีย
- มีไข้
- ปวดหัว
- เจ็บคอ
- ปวดกล้ามเนื้อและข้อ
- มีตุ่มน้ำหรือแผลในปาก
- เกิดอาการแพ้
- หายใจลำบาก
- รู้สึกร้อนหรือเจ็บแปล๊บตามนิ้วมือและนิ้วเท้า
- ซึมลง
- พูดช้า
- มีน้ำลายมากขึ้น
เชื้อชนิดนี้ยังอาจทำให้เกิดการทำลายของตับอย่างรุนแรงถึงขั้นเป็นอันตรายต่อชีวิตได้ หากได้รับเชื้อ Cyanobacteria จากการล้างไตด้วยน้ำที่ปนเปื้อน นอกจากนี้สุนัขก็มักได้รับผลกระทบจากปรากฏการณ์ Cyanobacteria blooms เมื่อพวกมันไปว่ายน้ำหรือดื่มน้ำที่ปนเปื้อน ปรากฏการณ์นี้ได้ฆ่าสุนัขไปแล้วประมาณ 100 ตัว ในระหว่างปี ค.ศ. 2002-2012 อย่างไรก็ตามเชื่อว่าตัวเลขดังกล่าวยังเป็นตัวเลขที่น้อยกว่าความเป็นจริง เนื่องจาก CDC ได้ทำการสำรวจเพียง 13 รัฐเท่านั้น
เกิดอาการคันที่ผิวหนังพอคันเสร็จสักพักผิวหนังจะพองมีน้ำใสข้างในถ้าเป็นมากถึงกับอักเสบและเป็นหนองอยากทราบว่าเกิดจากอะไรค่ะ