เหาและโลน (Lice)

เหาและโลน เป็นปรสิตที่ติดต่อกันได้ระหว่างคนสู่คน แม้จะไม่ได้เป็นอันตรายมาก แต่ก็อาจสร้างความรำคาญได้ เพราะฉะนั้นจึงควรกำจัดให้หมดสิ้นทันทีที่รู้ตัวว่าติดเหาหรือโลนมา
เผยแพร่ครั้งแรก 29 พ.ค. 2019 อัปเดตล่าสุด 17 พ.ย. 2020 เวลาอ่านประมาณ 2 นาที
เหาและโลน (Lice)

เหาและโลน เป็นปรสิตที่ติดต่อกันได้ระหว่างคนสู่คน แม้จะไม่ได้เป็นอันตรายมาก แต่ก็อาจสร้างความรำคาญได้ เพราะฉะนั้นจึงควรกำจัดให้หมดสิ้นทันทีที่รู้ตัวว่าติดเหาหรือโลนมา

เหาและโลนเป็นปรสิตกลุ่มหนึ่งที่อาศัยอยู่บนเส้นผมและดูดเลือดมนุษย์เป็นอาหาร เหาและโลนชนิดที่แพร่หลายที่สุด คือ เหาบนหนังศีรษะ โดยเหาตัวเมียสามารถวางไข่บนโคนเส้นผมของมนุษย์ได้มากถึงวันละ 6 ฟอง ไข่เหาจะติดแน่นอยู่บนเส้นผมจากสารชนิดหนึ่งที่หลั่งจากเหาตัวเมีย หลังจากที่วางไข่แล้ว จะใช้เวลาประมาณ 1 สัปดาห์ในการฟักเป็นตัวอ่อน และจะเจริญเติบโตอย่างรวดเร็ว

แพ็กเกจที่คุณอาจสนใจ
หมดปัญหาเหงื่อออกมากที่มืออย่างถาวร รักษาแล้วมือแห้ง ชีวิตง่ายขึ้น!

จองผ่าน HD ประหยัดกว่า / เบิกประกันได้ / ผ่อน 0% ได้ / ปรึกษาหมอก่อนผ่าตัดได้ไม่จำกัดครั้ง

เหาที่โตเต็มวัยจะมีขนาดเท่ากับเมล็ดงาและมองเห็นได้ยาก เนื่องจากมีสีตั้งแต่สีขาวไปจนถึงสีน้ำตาลเข้ม เหาสามารถดูดเลือดได้วันละ 4-5 ครั้ง โดยใช้ส่วนหนึ่งของปากกัดเข้าไปในผิวหนังและหลั่งสารที่ทำหน้าที่ป้องกันการแข็งตัวเพื่อดูดเลือดอย่างต่อเนื่อง

โดยทั่วไปแล้ว มีเหาและโลนที่สามารถพบได้มากที่สุดในร่างกายมนุษย์ 3 ประเภท ได้แก่

  1. เหาบนหนังศีรษะ (Head Lice) : เหาบนหนังศีรษะจะเป็นปรสิตถาวร (Obligate Parasite) หรือสิ่งมีชีวิตที่ไม่สามารถอยู่รอดได้หากปราศจากมนุษย์เพื่อทำการอาศัย และไม่สามารถมีชีวิตรอดบนสัตว์มีขนชนิดอื่นๆ ได้เลย เหาสามารถเติบโตได้ทุกที่บนหนังศีรษะ แต่โดยทั่วไปมักพบในบริเวณผมที่หลังคอและผมรอบหูซึ่งเป็นที่ที่อบอุ่นที่สุด
  2. เหาตามตัว (Body Lice) : เหาตามตัวจะวางไข่บนเสื้อผ้าแทนที่จะวางบนร่างกายโดยตรง และมักจะเข้ามาเกาะบนร่างกายในช่วงต้องการอาหารเท่านั้น เหาชนิดนี้สามารถเป็นพาหะของโรคได้หลายชนิด เช่น โรคไข้รากสาดใหญ่ (Scrub Typhus) โรคไข้กลับ (Relapsing fever) และโรคไข้เทรนช์ (Trench fever)
  3. โลนตามขนอวัยวะเพศ (Public Lice) : โลน เป็น กลุ่มของเหาชนิดหนึ่งที่มีขาหน้าขนาดใหญ่ จึงทำให้มีลักษณะคล้ายปู โลนเป็นเหาที่มีขนาดเล็กที่สุดและอาศัยอยู่บริเวณขนอวัยวะเพศ ซึ่งจะมีการติดต่อจากคนสู่คนในระหว่างการร่วมเพศ

การติดต่อของเหาและโลน

การติดเหาสามารถเกิดขึ้นได้กับทุกคน แต่มักเกิดขึ้นในเด็กวัยเรียนมากกว่ากว่าช่วงวัยอื่น เพราะพวกเขาอาศัยอยู่ใกล้กันและอาจนอนในเตียงเดียวกัน ปกติแล้วการติดเหาสามารถเกิดขึ้นได้ด้วยสองวิธีเท่านั้น คือ การสัมผัสแบบตัวต่อตัวโดยตรง เช่น การกอดกันหรือเอาหัวชนกันเพื่ออ่านหนังสือเล่มเดียวกัน และอีกวิธีคือการใช้หมวก ผ้าพันคอ หรือของใช้ส่วนตัวร่วมกัน

ส่วนตัวโลนมักแพร่กระจายการร่วมเพศ เพราะฉะนั้นหากพบว่าเด็กคนใดที่เป็นโรคโลน อาจหมายความได้ว่าเด็กคนนั้นตกเป็นเหยื่อของการถูกล่วงละเมิดทางเพศ

แม้การเป็นเหาจะไม่ได้เป็นอันตรายร้ายแรง แต่บางครั้งอาการแพ้ขี้เหาอาจทำให้เกิดอาการคัน โดยการเกาหนังศีรษะอย่างรุนแรงอาจนำไปสู่การทำลายชั้นผิวหนัง และอาจนำไปสู่การติดเชื้อเฉพาะที่ได้ และหากพบเหาที่อาศัยอยู่บนขนตา ก็อาจนำไปสู่การอักเสบของดวงตาและโรคตาแดง

การรักษาโรคเหา

มีหลายวิธีที่สามารถกำจัดเหาได้อย่างมีประสิทธิภาพ เช่น การใช้ผลิตภัณฑ์กำจัดเหาที่มีขายตามท้องตลาด เช่น แชมพูฆ่าเหา วิธีการทางธรรมชาติ เช่น การใช้ใบน้อยหน่า และยาตามใบสั่งแพทย์ ซึ่งล้วนแต่เกี่ยวข้องกับกระบวนการสามขั้นตอน ได้แก่ การฆ่าเหาตัวเต็มวัย การกำจัดไข่ และการทำความสะอาดพื้นที่หรือเสื้อผ้าที่ติดเหาและโลน

แพ็กเกจที่คุณอาจสนใจ
หมดปัญหาเหงื่อออกมากที่มืออย่างถาวร รักษาแล้วมือแห้ง ชีวิตง่ายขึ้น!

จองผ่าน HD ประหยัดกว่า / เบิกประกันได้ / ผ่อน 0% ได้ / ปรึกษาหมอก่อนผ่าตัดได้ไม่จำกัดครั้ง

นอกจากกำจัดเหาและโลนที่อยู่บนตัวแล้ว ควรมีการดูดฝุ่นในบ้านอย่างละเอียด เพราะอาจมีเส้นผมที่มีไข่เหาร่วงอยู่ ซึ่งอาจทำให้เกิดการติดเหาขึ้นมาใหม่ได้ และควรทำความสะอาดผ้าคลุมเตียง ผ้าห่ม หรือเสื้อผ้าใดๆ ที่สัมผัสกับเหาด้วยน้ำร้อน จนกว่าจะไม่เจอตัวเหาอีก

การป้องกันการติดเหาหรือโลน

ไม่มีผลิตภัณฑ์หรือวิธีการใดที่พิสูจน์ว่าจะสามารถป้องกันการแพร่กระจายของเหาได้อย่างสมบูรณ์ แต่มีบางวิธีที่สามารถทำได้เพื่อลดโอกาสในการติดต่อ เช่น

  • หลีกเลี่ยงการสัมผัสแบบตัวต่อตัวกับผู้อื่น
  • พยายามอย่าใช้เครื่องใช้สุขอนามัยส่วนบุคคล โดยเฉพาะหวีหรือแปรงร่วมกัน
  • พยายามหลีกเลี่ยงบริเวณพื้นที่สาธารณะที่มีการติดต่อได้ง่าย เช่น พื้นที่ล็อคเกอร์ที่ใช้ร่วมกัน ตะขอแขวนเสื้อ และตู้เสื้อผ้าในที่สาธารณะ

ที่มาของข้อมูล

Zora DeGrandpre and Kathryn Watson, What Causes Lice? (https://www.healthline.com/symptom/lice), April 24, 2017.


9 แหล่งข้อมูล
กองบรรณาธิการ HD มุ่งมั่นตั้งใจให้ผู้อ่านได้รับข้อมูลที่ถูกต้อง โดยทำงานร่วมกับแพทย์และบุคลากรทางการแพทย์ รวมถึงเลือกใช้ข้อมูลอ้างอิงที่น่าเชื่อถือจากสถาบันต่างๆ คุณสามารถอ่านหลักการทำงานของกองบรรณาธิการ HD ได้ที่นี่
What Are Lice, and Where Do They Come From?. Healthline. (https://www.healthline.com/health/lice-what-are-lice)
Head Lice Treatment, Symptoms, Pictures, Home Remedies. MedicineNet. (https://www.medicinenet.com/head_lice/article.htm)
Head lice: Causes, symptoms, and treatments. Medical News Today. (https://www.medicalnewstoday.com/articles/164492)

บทความนี้มีจุดประสงค์เพื่อให้ความรู้แก่ผู้อ่าน และไม่สามารถแทนการแนะนำของแพทย์ การวินิจฉัยโรค หรือการรักษาได้ ผู้อ่านควรพบแพทย์เพื่อให้แพทย์ตรวจที่สถานพยาบาลทุกครั้ง และไม่ควรตีความเองหรือวางแผนการรักษาด้วยตัวเองจากการอ่านบทความนี้ ทาง HD พยายามอัปเดตข้อมูลให้ครบถ้วนถูกต้องอยู่เสมอ คุณสามารถส่งคำแนะนำได้ที่ https://honestdocs.typeform.com/to/kkohc7

ผู้เขียนและผู้รีวิวบทความไม่มีส่วนเกี่ยวข้องกับสินค้าหรือบริการที่นำเสนอแต่อย่างใด เว้นแต่จะระบุในเนื้อหา การแนะนำสินค้าและบริการแสดงขึ้นอัตโนมัติจากระบบของเว็บไซต์หรือแอปพลิเคชัน

ขอบคุณที่อ่านค่ะ คุณคิดว่าบทความนี้มีประโยชน์มากแค่ไหนคะ
(1 ดาว - น้อย / 5 ดาว - มาก)

บทความต่อไป