“ภาวะซึมเศร้าหลังคลอด (Baby Blues)” เป็นหนึ่งในอาการของโรคซึมเศร้าที่สามารถเกิดขึ้นได้กับคุณพ่อและคุณแม่มือใหม่ทุกคน และส่วนใหญ่ไม่รู้ตัวว่า ตนเองกำลังตกอยู่ในภาวะนั้น จึงจำเป็นต้องอาศัยคนรอบข้างสังเกตอาการ
อย่าละเลย เมื่อคุณมีอาการภาวะซึมเศร้าหลังคลอด ควรดูแลรักษาให้ดี เพราะอาจนำไปสู่โรคซึมเศร้าที่เกิดหลังจากการคลอดบุตร (Postpartum depression) ที่มีอาการรุนแรงกว่าได้
ปรึกษาสุขภาพจิต วันนี้ ที่คลินิกหรือรพ. ใกล้บ้านคุณ เริ่มต้นที่ 882 บาท ลดสูงสุด 51%
จองผ่าน HD ประหยัดกว่า / จ่ายทีหลังได้ / ผ่อน 0% ได้ / พร้อมแอดมินคอยตอบทุกคำถาม!
หากพบว่า ตนเองมีอารมณ์แปลกไป หรือเปลี่ยนไปหลังคลอดลูก เช่น อารมณ์แปรปรวน เบื่อหน่าย อาจเข้าข่ายลักษณะอาการของภาวะซึมเศร้าหลังคลอด ซึ่งมีระดับความรุนแรงแตกต่างกันไปในแต่ละบุคคล
คุณพ่อและคุณแม่มือใหม่จึงจำเป็นต้องรู้วิธีรับมือกับภาวะนี้
สาเหตุของภาวะซึมเศร้าหลังคลอด
ปัจจุบันยังไม่ทราบสาเหตุที่แน่ชัด สันนิษฐานว่า อาจเกิดจากสาเหตุต่อไปนี้
- การเปลี่ยนแปลงของฮอร์โมนเพศในร่างกาย เช่น เอสโตรเจน (estrogen) โปรเจสเตอโรน (Progesterone)
- ความเครียดและวิตกกังวลกับภาระที่เพิ่มขึ้น เช่น การเลี้ยงดูบุตร ค่าใช้จ่าย การเปลี่ยนแปลงของวิถีชีวิต จนส่งผลต่อสภาวะทางอารมณ์และร่างกาย
ลักษณะอาการภาวะซึมเศร้าหลังคลอด
อาการภาวะซึมเศร้าหลังคลอดจะแสดงภายใน 1 ปีแรกหลังคลอด เนื่องจากเป็นช่วงที่ระดับฮอร์โมนเปลี่ยนแปลงกลับสู่ปกติ และความเครียดระหว่างการปรับวิถีชีวิตให้เข้ากับการเลี้ยงลูกที่ไม่แน่นอน
ปกติแล้วอาการมักจะหายไปเองภายใน 1-2 สัปดาห์ แต่หากมากกว่านั้น ควรไปปรึกษาจิตแพทย์ทันที โดยมีลักษณะอาการ ดังนี้
- อาการอ่อนเพลีย
- วิตกกังวล
- อารมณ์ขึ้นๆ ลงๆ เปลี่ยนแปลงง่าย
- หงุดหงิดง่าย
- ร้องไห้ง่าย
- รู้สึกเศร้า หรือเซื่องซึม
วิธีรับมือเมื่อเกิดอาการภาวะซึมเศร้าหลังคลอด
- เมื่อรู้สึกว่า ตนเองมีอาการภาวะซึมเศร้าหลังคลอด ควรระบายปัญหากับคนใกล้ชิด
- ขอความช่วยเหลือจากคนรอบข้าง เพื่อลดภาระในการเลี้ยงลูก
- หากิจกรรม หรือออกกำลังกาย เพื่อบำบัดอาการเศร้า
- หากความรู้สึกเศร้ายาวนานมากกว่า 1 สัปดาห์ขึ้นไป ควรปรึกษาจิตแพทย์
หากรู้สึกเครียด เศร้าซึม หดหู่ แนะนำให้โทรศัพท์ปรึกษาสายด่วนสุขภาพจิต โทร.1323 หรือปรึกษาผ่านช่องทางออนไลน์ ซึ่งให้บริการโดยกรมสุขภาพจิต กระทรวงสาธารณสุข
หมดปัญหาเหงื่อออกมากที่มืออย่างถาวร รักษาแล้วมือแห้ง ชีวิตง่ายขึ้น!
จองผ่าน HD ประหยัดกว่า / เบิกประกันได้ / ผ่อน 0% ได้ / ปรึกษาหมอก่อนผ่าตัดได้ไม่จำกัดครั้ง
นอกจากนี้ยังมีผู้ให้บริการเอกชนที่เปิดให้บริการปรึกษาแพทย์แบบออนไลน์ (วีดีโอคอล) หรือจะเลือกโทรศัพท์ปรึกษาแพทย์แบบไม่เปิดกล้องก็ได้ เรียกว่า สะดวกสบายมากๆ อยู่ที่บ้าน หรืออยู่ที่ไหนก็สามารถปรึกษาแพทย์ได้ตลอดเวลา
มีลูกแฝด เสี่ยงเป็นโรคซึมเศร้าหลังคลอดมากกว่า
การดูแลทารก โดยเฉพาะจำนวนสองคนขึ้นไปเป็นงานยาก ความกดดันจากการที่ต้องดูแลทารกมากกว่าหนึ่งคน สามารถทำให้คุณพ่อและคุณแม่มือใหม่ มีโอกาสเป็นโรคซึมเศร้าหลังคลอดได้มากกว่า
ดังนั้นจึงต้องสังเกตอาการของตนเองมากเป็นพิเศษ เพื่อเตรียมรับมือได้ทันท่วงที
สาเหตุพื้นฐานที่ทำให้ผู้ปกครองที่มีลูกหลายคนเป็นโรคซึมเศร้า
- การดูแลทารกหลายคนเป็นงานยาก เพราะคุณจำเป็นต้องแบ่งเวลา และความสนใจให้พวกเขาอย่างสม่ำเสมอ
- การต้องดูแลเด็กทารกที่ตื่นบ่อยๆ ทำให้คุณพ่อคุณแม่นอนไม่พอ ยิ่งมีลูกแฝดก็ยิ่งต้องดูแลเด็กๆ พร้อมกันเพิ่มขึ้นอีก
- ฝาแฝดมีแนวโน้มที่จะต้องอยู่ในแผนกบำบัดพิเศษทารกแรกเกิด ส่งผลให้คุณพ่อคุณแม่เกิดอาการเครียดได้
- การตั้งครรภ์แฝดมีแนวโน้มที่จะทำให้เกิดภาวะแทรกซ้อนมากขึ้น และการคลอดก็จะเป็นไปได้ยากกว่าคุณแม่ทั่วไป
- ความรู้สึกอื่นๆ ที่อาจเกิดขึ้น
- อิจฉาคุณแม่ที่ไม่ได้มีลูกแฝด
- รู้สึกโดดเดี่ยวเพราะเป็นเรื่องยากสำหรับผู้ที่จะออกไปนอกบ้าน
- รู้สึกว่าไม่มีคนคอยช่วยเหลือ
สัญญาณของโรคซึมเศร้าหลังคลอด
การตระหนักถึงสัญญาณของโรคซึมเศร้าหลังคลอดเป็นเรื่องที่สำคัญ เพราะยิ่งคุณได้รับการวินิจฉัยโรคเร็วมากเท่าใด การรักษาก็จะเป็นไปได้ง่ายมากขึ้นเท่านั้น สัญญาณของโรคซึมเศร้าหลังคลอดมีดังต่อไปนี้
- ร้องไห้มาก
- นอนหลับยาก
- คิดว่า ตนเองเป็นพ่อแม่ที่ไม่ดี
- ไม่สามารถรับมือกับเรื่องต่างๆ ได้ และคิดโทษตัวเอง
- วิตกกังวล ตื่นตระหนก และรู้สึกผิด
- รู้สึกว่า งานที่เคยทำได้ง่าย กลายเป็นเรื่องหนักหนา
- เครียดและหงุดหงิด
- ไม่มีสมาธิ และตัดสินใจเรื่องต่างๆ ลำบาก
ภาวะซึมเศร้าหลังคลอดไม่ใช่เรื่องน่ากลัว เพียงแค่คุณพ่อ คุณแม่ และคนรอบตัว ช่วยกันสังเกตอาการ หากพบความผิดปกติ ไม่ละเลยกับโรคที่เกิดขึ้น รีบไปพบแพทย์ หรือปรึกษาผู้เชี่ยวชาญก็จะสามารถผ่านภาวะนี้ไปได้โดยง่าย
เปรียบเทียบราคาและแพ็กเกจปรึกษาปัญหาสุขภาพจิต จากคลินิกและโรงพยาบาลใกล้คุณ และไม่พลาดทุกอัปเดตเรื่องสุขภาพและโปรโมชั่นเมื่อกดดาวน์โหลดแอป iOS และ Android
