รู้จัก “ไฟโบรสแกน” เทคโนโลยีตรวจตับแบบใหม่ที่หลายคนยังไม่รู้

ไฟโบรสแกน เป็นเทคโนโลยีใหม่ที่ใช้ในการตรวจโรคเกี่ยวกับตับ โดยจะใช้เพื่อตรวจหาไขมันที่สะสมอยู่ในตับและภาวะพังผืดในเนื้อตับโดยเฉพาะ
เผยแพร่ครั้งแรก 30 มิ.ย. 2017 อัปเดตล่าสุด 17 พ.ย. 2020 เวลาอ่านประมาณ 3 นาที
รู้จัก “ไฟโบรสแกน” เทคโนโลยีตรวจตับแบบใหม่ที่หลายคนยังไม่รู้

ไฟโบรสแกน (FibroScan) ศัพท์ใหม่ทางการแพทย์ที่หลายคนอาจไม่รู้จักและไม่คุ้นเคย ทำให้เกิดความสงสัยว่า มันคืออะไร และมีความสำคัญกับการรักษาทางการแพทย์อย่างไร

ไฟโบรสแกนคืออะไร

ไฟโบรสแกน เป็นเทคโนโลยีใหม่ที่ใช้ในการตรวจโรคเกี่ยวกับตับโดยจะใช้เพื่อตรวจหาไขมันที่สะสมอยู่ในตับและภาวะพังผืดในเนื้อตับโดยเฉพาะ ซึ่งการตรวจด้วยวิธีนี้จะไม่ทำให้เกิดอาการเจ็บหรือเสี่ยงต่อการเกิดภาวะแทรกซ้อนเหมือนกับการตรวจแบบเดิมๆ ที่ต้องใช้วิธีการเจาะตับ นอกจากนี้ก็สามารถตรวจก่อนป่วยได้อีกด้วย เพราะยิ่งตรวจก่อน รู้ก่อนก็จะยิ่งทำให้รักษาได้ทันและมีประสิทธิภาพมากเท่านั้น

แพ็กเกจที่คุณอาจสนใจ
หมดปัญหาเหงื่อออกมากที่มืออย่างถาวร รักษาแล้วมือแห้ง ชีวิตง่ายขึ้น!

จองผ่าน HD ประหยัดกว่า / เบิกประกันได้ / ผ่อน 0% ได้ / ปรึกษาหมอก่อนผ่าตัดได้ไม่จำกัดครั้ง

หลักการทำงานของไฟโบรสแกน

ทำงานโดยใช้เทคโนโลยี VCTETM (Vibration Controlled Transient Elastrography) โดยปล่อยคลื่นความถี่ 50 เฮิรตซ์ ที่ทำใหรู้สึกสั่นสะเทือนบรเิวณผิวหนัง ผ่านเขำ้ไปยังตับ และวัดความเร็วของคลื่นที่เคลื่อนกระจายผ่านเนื้อตับด้วยคลื่นเสียงความถี่สูง แล้วเครื่องจะประมวลผลออกมาว่า มีปริมาณพังผืดในตับมากน้อยเพียงใด 

ส่วนการตรวจหาไขมันในตับจะใช้เทคนิค CAP (Controlled Attenuation Parameter) โดยวัดการลดทอนของคลื่นเสียงความถี่สูงที่เข้าและออกจากตับ หากตับมีไขมันสะสมมากก็จะได้ผล CAP ที่สูงนั่นเอง 

การตรวจด้วยเครื่องไฟโบรสแกนเจ็บหรือไม่

สำหรับการตรวจรักษาด้วยเครื่องไฟโบรสแกนไม่มีอาการเจ็บปวด หรืออันตรายใดๆ ทั้งสิ้น โดยจะใช้เวลาเพียงแค่ 5-10 นาทีเท่านั้น แต่ในขณะตรวจอาจจะรู้สึกได้ถึงแรงสั่นสะเทือนบริเวณผิวหนังที่สัมผัสกับปลายหัวตรวจเล็กน้อย ฉะนั้นสำหรับใครที่ต้องตรวจเช็คสุขภาพตับด้วยเครื่องไฟโบรสแกนก็หมดกังวลในเรื่องนี้ได้ แถมยังสามารถตรวจซ้ำได้หลายครั้งโดยไม่เป็นอันตรายอีกด้วย

ขั้นตอนการตรวจไฟโบรสแกน

สำหรับขั้นตอนในการตรวจสุขภาพด้วยเทคโนโลยีไฟโบรสแกนมีขั้นตอนที่เรียบง่าย ไม่ยุ่งยากดังนี้

  • ผู้เข้ารับการตรวจจะต้องนอนหงายลงบนเตียงที่ทางโรงพยาบาลเตรียมไว้ โดยให้ยกแขนทั้งสองข้างขึ้นไว้เหนือศีรษะของตนเอง
  • แพทย์จะทาเจลที่หัวตรวจ หรือผิวหนังของผู้เข้ารับการตรวจเล็กน้อย ซึ่งเป็นตัวช่วยที่จะทำให้ผลในการตรวจมีประสิทธิภาพมากขึ้น
  • ใช้เครื่องมือตรวจไฟโบรสแกนตรวจวัดที่บริเวณกลางเนื้อตับประมาณ 10 ครั้งในจุดเดียวกัน
  • รอผลที่ได้ โดยแพทย์จะแปลข้อมูลจากผลให้ผู้รับการตรวจทราบพร้อมให้คำแนะนำ หากพบว่า มีภาวะพังผืดและไขมันในตับสูงก็จะส่งตัวเข้าสู่กระบวนการรักษาต่อไป

คำแนะนำในการตรวจไฟโบรสแกน

  • งดน้ำและอาหาร 3 ชั่วโมง ก่อนเข้ารับการตรวจ 
  • ห้ามใช้ตรวจกับอวัยวะอื่นๆ เนื่องจากไฟโบรสแกนถูกออกแบบมาให้ใช้กับการตรวจความผิดปกติของตับเท่านั้นจึงไม่ควรใช้กับการตรวจอวัยวะอื่นๆ เพราะอาจจะทำให้เกิดผลกระทบจนเป็นอันตรายได้
  • ห้ามใช้กับผู้ป่วยที่ติดอุปกรณ์ในร่างกาย เช่น เครื่องกระตุ้นหัวใจ (Pace maker) สามารถตรวจวัดได ้หากมีความจำเป็นต้องตรวจตับด้วยเครื่องไฟโบรสแกน ควรอยู่ในความดูแลของแพทย์ 
  • สำหรับผู้มีภาวะท้องมานซึ่งมีน้ำในช่องท้องมาก  สามารถตรวจวัดได้และมีความปลอดภัยต่อผู้ป่วยแต่จะไม่ประสบผลสำเร็จในการตรวจวัด เนื่องจากคลื่นของเครื่องไฟโบรสแกนที่ใช้ตรวจวัดจะไม่สามารถผานน้ำในช่องท้องได้ 
  • สำหรับหญิงตั้งครรภ์ หากมีความจำเป็นต้องตรวจตับด้วยเครื่องไฟโบรสแกน ควรอยู่ในความดูแลของแพทย์อย่างใกล้ชิดและปฏิบัติตามคำแนะนำของแพทย์อย่างเคร่งครัด

อาการแบบไหนที่ควรพบแพทย์ เพื่อตรวจความผิดปกติของตับ

จะรู้ได้อย่างไรว่า กำลังป่วยด้วยโรคตับซึ่งควรไปพบแพทย์เพื่อทำการตรวจโดยด่วน แนะนำให้สังเกตจากอาการและปัจจัยดังต่อไปนี้

  •  มีอาการตาเหลืองและตัวซีดเหลืองผิดปกติ เพราะนั่นอาจหมายถึงการทำงานของตับที่ผิดปกติไปจึงไม่สามารถขจัดสารที่ทำให้ตัวเหลืองได้นั่นเอง
  •  อ่อนเพลีย แม้จะนอนหลับพักผ่อนอย่างเพียงพอและมักจะมีอาการอาหารไม่ย่อยบ่อยๆ เนื่องจากตับไม่สามารถหลั่งเอนไซม์ที่ใช้ในการย่อยอาหารออกมาได้
  •  มีประวัติคนในครอบครัวป่วยด้วยโรคมะเร็งตับเพราะมีโอกาสที่บุคคลอื่นๆจะป่วยด้วยโรคนี้ได้สูง
  •  เป็นผู้ที่เคยดื่มสุราเรื้อรังหรือในปัจจุบันก็ยังดื่มอยู่ เพราะพิษสุราจะทำลายตับโดยตรง

ไฟโบรสแกนเป็นเครื่องมือในการตรวจความผิดปกติของตับที่ใช้เทคโนโลยีทันสมัยสามารถทราบผลได้อย่างรวดเร็ว มีประสิทธิภาพที่ดี ไม่เสี่ยงต่อการติดเชื้อ หรืออาการแทรกซ้อนใดๆ อีกด้วย ปัจจุบันมีการไฟโบรสแกนมาใช้ในทางการแพทย์อย่างแพร่หลายแทนวิธีตรวจแบบดั้งเดิม ดังนั้นหากใครมีอาการผิดปกติ หรือมีปัจจัยที่อาจเสี่ยงต่อการเป็นโรคตับสามารถเข้ารับการตรวจด้วยเครื่องไฟโบรสแกนพร้อมทำการรักษาได้ทันที


1 แหล่งข้อมูล
กองบรรณาธิการ HD มุ่งมั่นตั้งใจให้ผู้อ่านได้รับข้อมูลที่ถูกต้อง โดยทำงานร่วมกับแพทย์และบุคลากรทางการแพทย์ รวมถึงเลือกใช้ข้อมูลอ้างอิงที่น่าเชื่อถือจากสถาบันต่างๆ คุณสามารถอ่านหลักการทำงานของกองบรรณาธิการ HD ได้ที่นี่

บทความนี้มีจุดประสงค์เพื่อให้ความรู้แก่ผู้อ่าน และไม่สามารถแทนการแนะนำของแพทย์ การวินิจฉัยโรค หรือการรักษาได้ ผู้อ่านควรพบแพทย์เพื่อให้แพทย์ตรวจที่สถานพยาบาลทุกครั้ง และไม่ควรตีความเองหรือวางแผนการรักษาด้วยตัวเองจากการอ่านบทความนี้ ทาง HD พยายามอัปเดตข้อมูลให้ครบถ้วนถูกต้องอยู่เสมอ คุณสามารถส่งคำแนะนำได้ที่ https://honestdocs.typeform.com/to/kkohc7

ผู้เขียนและผู้รีวิวบทความไม่มีส่วนเกี่ยวข้องกับสินค้าหรือบริการที่นำเสนอแต่อย่างใด เว้นแต่จะระบุในเนื้อหา การแนะนำสินค้าและบริการแสดงขึ้นอัตโนมัติจากระบบของเว็บไซต์หรือแอปพลิเคชัน

ขอบคุณที่อ่านค่ะ คุณคิดว่าบทความนี้มีประโยชน์มากแค่ไหนคะ
(1 ดาว - น้อย / 5 ดาว - มาก)

บทความต่อไป
ภาวะมีลมในช่องท้อง ท้องอืด และมะเร็งลำไส้ใหญ่
ภาวะมีลมในช่องท้อง ท้องอืด และมะเร็งลำไส้ใหญ่

ถอดรหัสสัญญาณแสดงอาการปวดในทางเดินอาหาร

อ่านเพิ่ม
ตับโต (Liver Enlarged or Hepatomegaly)
ตับโต (Liver Enlarged or Hepatomegaly)

ภาวะตับโต สามารถเกิดได้จากหลายสาเหตุ เช่น โรคบางอย่าง กรรมพันธุ์ หรือพฤติกรรมการใช้ชีวิต หากปล่อยไว้ไม่รักษา อาจทำให้เกิดภาวะแทรกซ้อนที่เป็นอันตรายถึงแก่ชีวิตได้

อ่านเพิ่ม