แนวทางใช้การกระตุ้นด้วยไฟฟ้าของนักกายภาพบำบัด

รู้จักการทำกายภาพบำบัดด้วยการใช้ไฟฟ้ากระตุ้น ลดอาการปวด ช่วยการเคลื่อนไหวได้ดีกว่าเดิม
เผยแพร่ครั้งแรก 30 ก.ย. 2017 อัปเดตล่าสุด 17 พ.ย. 2020 เวลาอ่านประมาณ 4 นาที
แนวทางใช้การกระตุ้นด้วยไฟฟ้าของนักกายภาพบำบัด

นอกจากการทำกายภาพบำบัดด้วยการเคลื่อนไหว หรือการนวดบำบัดตามจุดต่างๆ อย่างที่เราคุ้นเคยกันแล้ว ยังมีการทำกายภาพบำบัดด้วยไฟฟ้าเพื่อกระตุ้นการเคลื่อนไหวร่วมด้วย ซึ่งการทำกายภาพบำบัดด้วยการกระตุ้นด้วยไฟฟ้าก็มีหลายประเภท ดังนี้

E-Stim ที่ใช้ในการทำกายภาพบำบัด

การกระตุ้นด้วยไฟฟ้าเป็นแนวทางการรักษาอย่างหนึ่งในการทำกายภาพบำบัดอย่างครอบคลุม การกระตุ้นด้วยไฟฟ้าหรือที่เรียกกันว่า E-stim นั้นมีหลายชนิด การกระตุ้นชนิดต่าง ๆ ใช้เพื่อวัตถุประสงค์ที่ต่างกันไปในแผนการทำกายภาพบำบัด

แพ็กเกจที่คุณอาจสนใจ
ปรึกษาเภสัช สั่งยา ฟรีค่าส่งทั่วประเทศ*

แชทกับเภสัชกรฟรี! 9 โมงเช้าถึงเที่ยงคืน พร้อมรับส่วนลดค่ายา 5% HDmall ออกค่าส่งให้สูงสุด 40 บาท

หากคุณมีปัญหาในการเคลื่อนไหวหลังจากการบาดเจ็บหรือการเจ็บป่วย คุณอาจได้รับประโยชน์จากการทำกายภาพบำบัดเพื่อให้กลับมาเคลื่อนไหวได้ตามปกติอีกครั้ง นักกายภาพบำบัดของคุณอาจเลือกใช้การกระตุ้นด้วยไฟฟ้าเพื่อช่วยให้คุณเคลื่อนไหวได้ดีขึ้นหรือรู้สึกดีขึ้น

นี่เป็นบางตัวอย่างของการใช้การกระตุ้นไฟฟ้าของนักกายภาพบำบัด หากคุณมีความเข้าใจพื้นฐานเกี่ยวกับการกระตุ้นด้วยไฟฟ้าที่นักกายภาพบำบัดของคุณใช้เพื่อให้ได้ผลลัพธ์ตามต้องการแล้ว คุณจะไม่ลังเลใจที่จะสละเวลามาทำกายภาพบำบัดเลย

สิ่งแรก: การกระตุ้นด้วยไฟฟ้าเพื่อบรรเทาความเจ็บปวด

TENS เพื่อควบคุมอาการปวดเรื้อรังและฉับพลัน

(นักกายภาพบำบัดอาจใช้การกระตุ้นด้วยไฟฟ้ากับกล้ามเนื้อและเส้นประสาทของคุณเพื่อช่วยให้ทำงานได้ดีขึ้น)

การกระตุ้นกล้ามเนื้อและเส้นประสาทด้วยไฟฟ้าผ่านทางผิวหนัง (Transcutaneous electrical neuromuscular stimulation หรือ TENS) 

เป็นรูปแบบหนึ่งที่นักกายภาพบำบัดใช้เพื่อควบคุมอาการปวด กระแสไฟฟ้าจะกระตุ้นปลายประสาทในผิวหนังซึ่งส่งต่อสัญญาณของความเจ็บปวดไปยังสมอง สัญญาณเหล่านี้สามารถถูกขัดขวางเพื่อช่วยลดอาการเจ็บปวดที่คุณรู้สึกได้

แพ็กเกจที่คุณอาจสนใจ
ปรึกษาเภสัช สั่งยา ฟรีค่าส่งทั่วประเทศ*

แชทกับเภสัชกรฟรี! 9 โมงเช้าถึงเที่ยงคืน พร้อมรับส่วนลดค่ายา 5% HDmall ออกค่าส่งให้สูงสุด 40 บาท

คำเตือน: TENS เป็นการรักษาแบบ passive therapy (หมายเหตุผู้แปล: การรักษาที่ผู้ป่วยได้รับการรักษาโดยตรง เช่น ด้วยความร้อน การกระตุ้นด้วยไฟฟ้า เป็นต้น โดยไม่ได้ออกกำลังกายยืดเหยียดกล้ามเนื้อ) 

และการทำกายภาพบำบัดที่ได้ผลดีคือใช้การออกกำลังกายเป็นหลัก คุณต้องแน่ใจว่าคุณใช้ TENS เป็นเพียงการควบคุมอาการปวดซึ่งเป็นส่วนหนึ่งของการทำกายภาพบำบัดที่ต้องออกกำลังกายด้วย

NMES เพื่อให้การทำงานของกล้ามเนื้อดีขึ้น

การกระตุ้นด้วยกระแสไฟฟ้าสามารถใช้เพื่อทำให้การทำงานของกล้ามเนื้อดีขึ้น

นักกายภาพบำบัดของคุณอาจใช้การกระตุ้นด้วยไฟฟ้าเพื่อช่วยให้การหดตัวของกล้ามเนื้อของคุณดีขึ้น นี่อาจมีความสำคัญโดยเฉพาะหลังการผ่าตัด การบาดเจ็บ หรือการไม่ได้เคลื่อนไหวนานๆ

Russian Stimulation หรือการกระตุ้นกล้ามเนื้อและเส้นประสาทด้วยไฟฟ้า (neuromuscular electrical stimulation-NMES) มักถูกใช้เพื่อช่วยให้กล้ามเนื้อของคุณกลับมาหดตัวได้ดีอีกครั้ง 

ในการทำ NMES นักกายภาพบำบัดจะติดขั้วไฟฟ้าที่บริเวณกล้ามเนื้อที่หดตัวได้ไม่ดี จากนั้นจะกระตุ้นด้วยกระแสไฟฟ้าเพื่อทำให้กล้ามเนื้อหดตัว ในช่วงที่กระแสไฟฟ้ากระตุ้นกล้ามเนื้อของคุณ คุณอาจออกแรงร่วมกับการกระตุ้นเพื่อช่วยให้มีการรวมตัวกันของกล้ามเนื้อและเส้นประสาทของกล้ามเนื้อที่บาดเจ็บได้ดีขึ้น

แพ็กเกจที่คุณอาจสนใจ
กายภาพบำบัดและนวดเพื่อการรักษาวันนี้ ที่คลินิกหรือรพ. ใกล้บ้านคุณ เริ่มต้นที่ 198 บาท ลดสูงสุด 92%

จองผ่าน HD ประหยัดกว่า / จ่ายทีหลังได้ / ผ่อน 0% ได้ / พร้อมแอดมินคอยตอบทุกคำถาม!

กลุ่มผู้เชี่ยวชาญในด้านการกระตุ้น เช่น Bioness ใช้ functional NMES ซึ่งจะมีสวิตช์เล็กๆ เพิ่มเข้ามาในวงจรซึ่งสามารถเปิดและปิดได้ในขณะที่มีการใช้งานกล้ามเนื้อ เช่น การเดินหรือเอื้อมหยิบของ ซึ่งช่วยให้ผู้ป่วยกลับมาใช้งานกล้ามเนื้อได้ด้วยตนเองหลังจากเป็นอัมพาต หรือมีอาการบาดเจ็บที่ทำให้กล้ามเนื้ออ่อนแรงหรือฝ่อลีบ

E-stim สำหรับการควบคุมการกลั้นปัสสาวะ

นักกายภาพบำบัดสามารถช่วยคุณได้หากคุณมีปัญหาเรื่องการกลั้นปัสสาวะ

หากคุณมีปัญหาเรื่องกลั้นปัสสาวะไม่ได้ นักกายภาพบำบัดอาจใช้การกระตุ้นด้วยไฟฟ้าเพื่อทำให้คุณใช้กล้ามเนื้อที่ช่วยให้กลั้นปัสสาวะไว้ได้ 

นักกายภาพบำบัดอาจใช้การกระตุ้นกระแสไฟฟ้าเป็นการรักษาแบบ biofeedback คือการใช้กระแสไฟฟ้าตรวจดูการหดตัวของกล้ามเนื้อ 

เพื่อดูว่าคุณใช้กล้ามเนื้อได้เหมาะสมหรือไม่ ซึ่งอาจตรวจได้ยากด้วยตาเปล่าหรือด้วยนิ้วมือเนื่องจากตำแหน่งของกล้ามเนื้อที่ควบคุมการขับถ่าย

การกระตุ้นด้วยกระแสไฟฟ้าเพื่อลดจุดกดเจ็บ (trigger points)

นักกายภาพบำบัดอาจจัดการกับจุดกดเจ็บของคุณด้วยการกระตุ้นด้วยไฟฟ้า

หากคุณรู้สึกว่ากล้ามเนื้อหดเกร็งและมีจุดกดเจ็บ นักกายภาพบำบัดอาจใช้การกระตุ้นด้วยกระแสไฟฟ้า เช่น ไฟฟ้ากระแสสลับ interferential current เพื่อทำให้อาการของคุณลดลง กระแสไฟฟ้าสามารถทำให้กล้ามเนื้อหดและคลายตัว และช่วยลดความตึงของกล้ามเนื้อนั้นได้

จำไว้ว่าการยืดกล้ามเนื้อหลังจากการกระตุ้นด้วยไฟฟ้ามีความจำเป็นเพื่อช่วยให้ไม่เกิดจุดกดเจ็บ และงานวิจัยส่วนใหญ่บ่งชี้ว่าแม้กระแสไฟฟ้าอาจลดอาการของคุณได้ แต่จุดกดเจ็บในกล้ามเนื้อของคุณอาจยังคงอยู่

การให้ยาร่วมกับการกระตุ้นด้วยไฟฟ้า

นักกายภาพบำบัดอาจใช้การกระตุ้นด้วยไฟฟ้าที่เรียกว่า iontophoresis เพื่อให้ยา

Iontophoresis เป็นรูปแบบหนึ่งของการกระตุ้นด้วยไฟฟ้าที่นักกายภาพบำบัดของคุณใช้เพื่อให้ยา กระแสไฟฟ้าจะนำยาเข้าทางผิวหนังและเข้าสู่เนื้อเยื่อที่บาดเจ็บของคุณ

Iontophoresis มักใช้ในการให้ยาต้านการอักเสบ เช่น dexamethasone และยังอาจใช้ลดอาการเกร็งของกล้ามเนื้อ หรือสลายแคลเซียมที่อาจสะสมในกล้ามเนื้อหรือเส้นเอ็นอีกด้วย

การกระตุ้นด้วยไฟฟ้าเพื่อรักษาบาดแผล

นักกายภาพบำบัดอาจใช้การกระตุ้นด้วยไฟฟ้าเพื่อรักษาแผลของคุณ

นักกายภาพบำบัดบางคนเป็นผู้เชี่ยวชาญด้านการรักษาแผล และพวกเขาอาจใช้การกระตุ้นด้วยกระแสไฟฟ้าเพื่อช่วยให้แผลหายดีขึ้น 

การกระตุ้นด้วยกระแสไฟฟ้าที่มีความต่างศักย์สูงแสดงให้เห็นว่ามีประโยชน์ต่อแผลที่จัดการได้ยากและไม่หายดีตามปกติ กระแสไฟฟ้าช่วยเพิ่มการไหลเวียนของเลือดที่ขอบแผลเพื่อช่วยให้แผลหาย

นักกายภาพบำบัดเป็นผู้เชี่ยวชาญเรื่องการขยับเคลื่อนไหวร่างกาย ซึ่งสามารถจัดการออกกำลังกายและการรักษาที่บ้านเพื่อช่วยให้คุณเคลื่อนไหวได้ดีขึ้นและรู้สึกดีขึ้น ในบางครั้งอุปกรณ์ช่วยเหลือและรักษา เช่น การกระตุ้นด้วยไฟฟ้าอาจใช้เพื่อช่วยในการออกกำลังกายจากการทำกายภาพบำบัดของคุณ 

หากได้เรียนรู้การใช้การกระตุ้นด้วยกระแสไฟฟ้าในแนวทางต่าง ๆ แล้ว คุณก็จะไม่รู้สึกประหลาดใจที่นักกายภาพบำบัดนำกระแสไฟฟ้ามาใช้ในการทำกายภาพบำบัดของคุณอีกต่อไป


12 แหล่งข้อมูล
กองบรรณาธิการ HD มุ่งมั่นตั้งใจให้ผู้อ่านได้รับข้อมูลที่ถูกต้อง โดยทำงานร่วมกับแพทย์และบุคลากรทางการแพทย์ รวมถึงเลือกใช้ข้อมูลอ้างอิงที่น่าเชื่อถือจากสถาบันต่างๆ คุณสามารถอ่านหลักการทำงานของกองบรรณาธิการ HD ได้ที่นี่
E-Stim: What It Is, How It Works, and Why It May Help You. Healthline. (https://www.healthline.com/health/pain-relief/e-stim)
Types of Electrical Stimulation Used in PT. Verywell Health. (https://www.verywellhealth.com/estim-use-in-physical-therapy-2696490)
How Electrical Stimulation Is Used in Physical Therapy. Verywell Health. (https://www.verywellhealth.com/electrical-stimulation-2696122)

บทความนี้มีจุดประสงค์เพื่อให้ความรู้แก่ผู้อ่าน และไม่สามารถแทนการแนะนำของแพทย์ การวินิจฉัยโรค หรือการรักษาได้ ผู้อ่านควรพบแพทย์เพื่อให้แพทย์ตรวจที่สถานพยาบาลทุกครั้ง และไม่ควรตีความเองหรือวางแผนการรักษาด้วยตัวเองจากการอ่านบทความนี้ ทาง HD พยายามอัปเดตข้อมูลให้ครบถ้วนถูกต้องอยู่เสมอ คุณสามารถส่งคำแนะนำได้ที่ https://honestdocs.typeform.com/to/kkohc7

ผู้เขียนและผู้รีวิวบทความไม่มีส่วนเกี่ยวข้องกับสินค้าหรือบริการที่นำเสนอแต่อย่างใด เว้นแต่จะระบุในเนื้อหา การแนะนำสินค้าและบริการแสดงขึ้นอัตโนมัติจากระบบของเว็บไซต์หรือแอปพลิเคชัน

ขอบคุณที่อ่านค่ะ คุณคิดว่าบทความนี้มีประโยชน์มากแค่ไหนคะ
(1 ดาว - น้อย / 5 ดาว - มาก)

บทความต่อไป
พอกันทีกับการซิทอัพ ถึงเวลาเล่นโยคะและพีลาทีสเพื่อกล้ามเนื้อหน้าท้อง
พอกันทีกับการซิทอัพ ถึงเวลาเล่นโยคะและพีลาทีสเพื่อกล้ามเนื้อหน้าท้อง

หลากหลายวิธีเพื่อช่วยสร้างความแข็งแรงให้กับกล้ามเนื้อหน้าท้อง

อ่านเพิ่ม
คอตกหมอนคืออะไร กายภาพบำบัดช่วยรักษาได้หรือไม่?
คอตกหมอนคืออะไร กายภาพบำบัดช่วยรักษาได้หรือไม่?

ทำความเข้าใจสาเหตุ อาการ วิธีการดูแลตัวเองเบื้องต้นรวมถึงวิธีการรักษาคอตกหมอนตามวิธีทางกายภาพบำบัด

อ่านเพิ่ม
กล้ามเนื้ออ่อนแรง (Muscle Weakness)
กล้ามเนื้ออ่อนแรง (Muscle Weakness)

กล้ามเนื้ออ่อนแรง ภาวะที่เกิดได้กับคนทุกเพศทุกวัย แม้กระทั่งในคนที่ดูมีรูปลักษณ์กำยำก็ตาม

อ่านเพิ่ม