ตอบโดย

ชัยวัฒน์ จิรานันท์สกุล (หมอเปี๊ยก) (นพ.)

อาการปวดหลัง เป็นอาการที่นำมาพบแพทย์มากที่สุด อาการหนึ่ง
คนทั่วไป มักนึกถึงโรคที่ร้ายแรง เช่นโรคไต แต่จากอุบัติการณ์ การเกิดแล้ว สาเหตุที่พบบ่อยกว่าคือจาก กล้ามเนื้อเส้นเอ็น


มาทำความเข้าใจ รู้จักโรคปวดหลังกัน


ปวดหลัง เป็นปญหาที่พบได้บ่อยในทุกเพศทุกวัย ไม่เฉพาะแต่ในผู้สูงอายุเทานั้น อาการปวดหลังเป็นภาวะที่สร้างความเจ็บปวด และกระทบตอการ ใชชีวิตประจำวันเป็นอย่างมาก


สาเหตุของการปวดหลัง



-ทาทางอิริยาบถ การเคลื่อนไหวรางกาย และการใชงานหลัง ที่ไม่ถูกตองเป็นเวลานาน เป็นสาเหตุการปวดหลังที่พบไดบอยในคนวัยทํางานที่ตองทํางานกับคอมพิวเตอร หรือทํางานนั่งโตะเป็นเวลานาน ๆ
-การบาดเจ็บบริเวณหลัง จากอุบัติเหตุหรือการเล่นกีฬา เชน รักบี้ฟุตบอล
-ความผิดปกติของกระดูกสันหลังแต่กำเนิด เชน โพรงกระดูกสันหลังตีบแต่กำเนิด กระดูกสันหลังคด
-โรคของกระดูกสันหลัง
--การเสื่อมสภาพของกระดูกสันหลัง
--หมอนรองกระดูกสันหลังเคลื่อนทับเสนประสาทจึงมีอาการปวดร้าวลงขาร่วมดวย
--โพรงกระดูกสันหลังตีบแคบ มักมีอาการชา เมื่อยขา เวลาเดินระยะทางไกล จนตองหยุดพักเปนระยะ
--กระดูกสันหลังเคลื่อน ทําใหเกิดอาการปวดหลังเมื่อมีการขยับตัว
-โรคอื่น ๆ ที่ทําใหเกิดอาการปวดราวมาที่หลังได เชน นิ่วในกรวยไตหรือหลอดไต โรคเกี่ยวกับรังไข และมดลูก มะเร็งที่มีการกระจายมายังกระดูกสันหลัง ซึ่งจะมีอาการปวดมากตลอดเวลา แม้หลับไปแลว ก็ตองตื่นด้วยอาการปวด




การรักษาอาการปวดหลัง มี 2 วิธีหลัก




1.การรักษาโดยไมตองผาตัด
แบงเปน


-การรักษาแบบประคับประคอง ไดแก การรับประทานยา การทํากายภาพบําบัด การบริหารกลามเนื้อหลัง และหนาทองใหแข็งแรง การลดน้ําหนัก และการนอนพัก มักเป็นวิธีที่ใชเริ่มตนในการรักษา ยกเวนกรณีที่ผูปวยมีขอบงชี้ชัดเจน วาตองไดรับการรักษาโดยวิธีอื่น


-การฉีดยาสเตียรอยดเขาโพรงกระดูกสันหลัง ซึ่งจะชวยลดความปวดจากการอักเสบและชวยในการวินิจฉัยตําแหนงที่เป็นตนเหตุ ของอาการปวดได การรักษาวิธีนี้ใชในกรณีที่ผูปวยไดรับการรักษาแบบประคับประคองเต็มที่แลว แตอาการไมดีขึ้น หรือมีอาการปวดรุนแรง จากการที่เสนประสาทโดนรบกวน


2.การรักษาโดยการผาตัด


แพทยจะใชวิธีการรักษานี้ เมื่อผูปวยมีขอบงชี้ที่ชัดเจน เชน ควบคุมการขับถายไมได ขาออนแรง เดินไม่ได้ หรือเมื่อทําการรักษาโดยวิธีอื่นแลว ไม่ได้ผล ซึ่งวิธีการผาตัดมีหลายวิธี ขึ้นกับภาวะของผู้ป่วย หรือขอบงชี้ในการผาตัด




วิธีการปฏิบัติตัวเพื่อบรรเทาและปองกันอาการปวดหลัง


***การบริหารรางกายเฉพาะสวน


-ทาที่ 1 ทายืดกลามเนื้อหลังและตนขาดานหลัง
1.ยืนตรง ปลายเทาขนานกับหัวไหล
2.กมตัวไปดานหนา เขาตึง เหยียดแขนลงแตะปลายเทา ยืดค้างไว 10 วินาที ทำซ้ำ 5-10 ครั้ง


-ทาที่ 2 ทายืดกล้ามเนื้อหลัง
1.นั่งหลังตรง ปลายเท้าขนานกับหัวไหล
2.กมตัวไปด้านหนา เหยียดแขนลงแตะปลายเทา ยืดค้างไว 10วินาที ทำซ้ำ 5-10 ครั้ง


-ทาที่ 3 ท่ายืดกล้ามเนื้อหลังและกล้ามเนื้อต้นขา
1 นั่งหลังตรง ปลายเท้าขนานกับหัวไหล่
2 ยกขาวางบนเท้าของขาอีกข้าง ก้มตัวไปด้านหน้า เหยียด​แขนลงจนรู้สึกหลังตึง ยืดค้างไว้ 10 วินาที ทำสลับขาอีกข้าง


-ท่าที่ 4 ท่าบริหารเพื่อเพิ่มความแข็งแรงและทนทานของกล้ามเนื้อหน้าท้อง สะโพก และหลัง
1 นอนหงายชันเข่า 2 ข้าง
2 หายใจเข้า และออก ช้า ๆ พร้อมกับแขม่วหน้าท้อง กดหลังให้ติดแนบกับพื้น เกร็งไว้ แล้วนับ 1-10 แล้วพัก ทำซ้ำ 10 ครั้ง



***ฝึกฝนการใช้ลักษณะท่าทางที่ถูกต้องในชีวิตประจำวัน เพื่อลดความเสี่ยงในการเกิดอาการปวดหลัง และบรรเทาอาการปวดหลัง เช่น การยืนให้ยืดหลังให้ตรง การยกของใช้การย่อตัวลง เข่าข้างหนึ่งยันพื้น หลังตรงตลอดเวลา อีกทั้ง ควรหลีกเลี่ยงการอยู่ในท่าใดท่าหนึ่งเป็นเวลานาน ๆ และควบคุมน้ำหนักตัว ไม่ให้อ้วน เพราะการมีหน้าท้องยื่น ทำให้หลังต้องแอ่นมากขึ้น ทำให้เกิดอาการปวดหลังได้


อาการปวดหลัง สามารถเกิดขึ้นได้กับทุกคน และเป็นอาการที่พบได้บ่อย สร้างความลำบาก และความทรมานในการดารงชีวิตประจำวัน แต่อาการปวดหลังสามารถปองกันไม่ใหเกิดขึ้นได้ ดังนั้นเราจึงควรตระหนักในการปองกันตนเอง เพื่อไม่ให้เกิดอาการปวดหลัง หรือหากเกิดอาการปวดหลังขึ้นแล้ว ก็ควรปฏิบัติตัวให้ถูกตอง ดังที่ได้แนะนำเพื่อชะลอความรุนแรง และบรรเทาอาการปวดหลังดังกล่าว



Reference : คณะแพทยศาสตร์ ศิริราชพยาบาล มหาวิทยาลัยมหิดล

http://www.si.mahidol.ac.th/th/division/hph/admin/news_files/327_49_1.pdf

http://www.si.mahidol.ac.th/th/division/hph/admin/news_files/326_49_1.pdf


http://www.si.mahidol.ac.th/sidoctor/e-pl/articledetail.asp?id=817



http://www.thaihealth.or.th/Content/28005-%E0%B8%9B%E0%B8%A7%E0%B8%94%E0%B8%AB%E0%B8%A5%E0%B8%B1%E0%B8%87%20%E0%B9%81%E0%B8%81%E0%B9%89%E0%B9%84%E0%B8%94%E0%B9%89%E0%B8%96%E0%B9%89%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%B9%E0%B9%89%E0%B8%AA%E0%B8%B2%E0%B9%80%E0%B8%AB%E0%B8%95%E0%B8%B8.html


https://www.bumrungrad.com/th/spine-institute-surgery-bangkok-thailand-best-jci/conditions/back-pain


https://www.bangkokhospital.com/index.php/th/diseases-treatment/low-back-pain