คุณหมอคะ สอบถามเกี่ยวกับการเป็นเยื่อบุมดลูกเจริญผิดที่ ปัจจุบันรักษาโดยการกินยาคุม เป็นประจำเดือนน้อยลง แต่ก็ยังมีอาการปวดหลังด้านขวาซึ่งปวดมาก โดยเฉพาะเวลาที่อุจจาระ และมีอาการปวดปัสสะวะ บ่อย ช่วงเป็นประจำเดือน และหลังเป็นประจำเดือนปวดมากขึ้นด้วยค่ะ อยากทราบว่าทำอย่างไรให้อาการนี้หายคะ เพราะมีผลกระทบการใช้ชีวิตประจำวันมากค่ะ

เยื่อบุโพรงมดลูกเจริญผิดที่หรือ Endometriosis คือ เยื่อบุโพรงมดลูกที่ไปเจริญเติบโตอยู่ผิดที่นอกโพรงมดลูก ซึ่งเยื่อบุโพรงมดลูกนี้จะตอบสนองต่อฮอร์โมนเพศ โดยเฉพาะ Estrogen เมื่อไปอยู่ผิดที่ มันก็ยังคงจะทำหน้าที่เดิมคือ ทำให้เกิดประจำเดือนในบริเวณดังกล่าว เลือดจึงมักจะมีสีดำคล้ายช็อคโกแลต ซึ่งมักจะทำให้เกิดอาการปวดท้องประจำเดือน ปวดท้องเรื้อรังตามมาได้ครัล

สำหรับวิธ๊การรักษาคือ
ถ้าผู้ป่วยมีอาการรุนแรงน้อยถึงรุนแรงปานกลาง และจากการทำอุลต้าซาวน์ไม่พบ endometrioma แพทย์มักจะพิจารณาให้ยาบรรเทาอาการปวดร่วมกับยาคุมกำเนิด(Continuous hormonal contraceptive) ครับ ซึง่จะช่วยลดอาการปวดต่างๆได้ดี
หรือถ้าหากว่ามีอาการรุนแรงมกา ไม่ตอบสนองต่อการรักษาด้วยวิธ๊แรกไปแล้วนัน้ หรือบางคนกลับมาเป็นซ้ำ แพทย์จะพิจารณาเปลี่ยนกลุ่มตัวยา หรือร่วมกับทำการส่องกล้องเข้าไปเพื่อยืนยันการวินิจฉัยครับ อย่างไรก็ตามในที่ใช้ในการัรกษามีหลายกลุ่ม ยกตัวอย่างเช่น Estrogen-Progestin contraceptive, Progestin, GnRH agonist, Aromatase inhibitors หรือ Danazol

หรืออีกวิธีคือการผ่าตัด เพื่อตัดเอาบริเวณที่มีเยื่อบุโพรงมดลูกไปเจริญผิดที่เอาออกไปครับ แต่ก้มีข้อบ่งชี้ เช่น ยังคงมีอาการปวดท้องอยู่มากหลังให้การรักษาด้วยยาบรรเทาอาการปวดไปแล้ว หรือมีข้อห้ามต่างๆในการใช้ยารักษา หรือเพื่อการยืนยันในการวินิจฉัย หรือยังไม่สามารถตัดโรคต่างๆ เช่น มะเร็งรังไข่ออกไปได้ และอื่นๆอีกเป็นต้น

ดังนั้นเบื้องต้นหมอแนะนำให้กลับไปพบคุณหมอท่านเดิมก่อนนะครับ เพื่อปรึกษาถึงแนวทางการรักษาต่อไปครับ ผู้ป่วยแต่ละคนจะมีวิธีการรักษาที่แตกต่างกันออกไป รวมถึงดุลยพินิจของแพทย์ท่านนั้นๆ ด้วยครับ