คุณหมอคะ ถ้าทายยาคุมหลังมีเพศสัมพัน5 ชั่วโมง เป็นแบบเม็ดเดียวอ่ะค่ะ จะช่วยได้ดีมากหรือป่าวคะ และนิ้วที่เปื้อนอสุจิจะ เข้าไปในล่องคอลดเวี่ยงต่อการท้องมากน้อยแค่ไหนคะ

หมายถึงยาคุมฉุกเฉินยี่ห้อ "เมเปิ้ล ฟอร์ท" ซึ่งมีแผงละ 1 เม็ดใช่มั้ยคะ?

ยาคุมฉุกเฉินทุก ๆ ยี่ห้อที่มีจำหน่ายในประเทศไทย ไม่ว่าจะเป็นแบบแผงละ 2 เม็ด หรือแผงละ 1 เม็ด มีตัวยาเหมือนกันและปริมาณยารวมทั้งแผงเท่ากันค่ะ การใช้เมเปิ้ล ฟอร์ท 1 เม็ดครั้งเดียว ก็เหมือนกับการใช้ยี่ห้ออื่น ๆ แบบ 2 เม็ดครั้งเดียวนั่นเองค่ะ นั่นคือประสิทธิภาพและผลข้างเคียงไม่แตกต่างกัน

แต่ยาคุมฉุกเฉินไม่ใช่วิธีคุมกำเนิดที่มีประสิทธิภาพสูงเหมือนกับวิธีคุมกำเนิดปกตินะคะ นั่นคือ
- ถ้ารับประทานยาคุมรายเดือนถูกต้องและตรงเวลา จะมีโอกาสตั้งครรภ์ 0.3%
- ถ้าใช้ถุงยางถูกต้องและไม่มีปัญหารั่วซึม จะมีโอกาสตั้งครรภ์ 2%
- ถ้าใช้ยาคุมฉุกเฉิน แม้จะใช้เร็วแค่ไหน ก็มีโอกาสตั้งครรภ์อย่างน้อย 15%

จะเห็นว่าความเสี่ยงต่างกันหลายเท่า ดังนั้น จึงไม่ควรใช้ยาคุมฉุกเฉินบ่อย ๆ หรือใช้แทนวิธีคุมกำเนิดปกติค่ะ เพราะจะมีความเสี่ยงที่จะคุมกำเนิดล้มเหลวและตั้งครรภ์ได้มากกว่า

สรุปก็คือ การที่รับประทานยาคุมฉุกเฉินแบบเม็ดเดียว หลังมีเพศสัมพันธ์ 5 ชั่วโมง ยังมีความเสี่ยงที่จะตั้งครรภ์ได้อย่างน้อย 15% ค่ะ ซึ่งถือว่าเสี่ยงกว่าการใช้ถุงยางหลายเท่า
..
..
..
หากมีการสอดใส่ที่สามารถพาอสุจิเข้าไปในช่องคลอด ย่อมมีความเสี่ยงที่จะตั้งครรภ์ได้ค่ะ โอกาสตั้งครรภ์จะมากหรือน้อยขึ้นกับระยะเวลาที่อสุจิหลั่งออกมา+สภาพแวดล้อมที่เหมาะสมให้อสุจิยังอยู่ได้+ปริมาณของอสุจิที่เข้าไปในช่องคลอด ซึ่งคงไม่สามารถระบุเป็นตัวเลขความเสี่ยงที่แน่นอนได้ แต่ถ้านิ้วมือที่สอดใส่ชุ่มไปด้วยอสุจิที่เพิ่งหลั่งออกมาใหม่ ๆ ก็จะมีโอกาสมากขึ้นค่ะ

ดังนั้น ในกรณีที่มีการสอดใส่ แล้วไม่ได้ป้องกัน การรับประทานยาคุมฉุกเฉินไว้ก่อนก็ดีกว่าไม่รับประทานนะคะ แต่อย่างที่กล่าวไปแล้วว่าประสิทธิภาพของยาคุมฉุกเฉินไม่สูงมากนัก จึงถือว่ายังมีความเสี่ยงที่จะตั้งครรภ์ได้มากกว่าการใช้วิธีคุมกำเนิดปกติค่ะ

ถ้านิ้วที่สอดใส่นั้นไม่เปื้อนน้ำอสุจิเลย และไม่มีน้ำอสุจิเลอะอยู่ภายนอกซึ่งอาจทำให้นิ้วที่สอดใส่นั้นพาเข้าไปในช่องคลอดได้ ก็ไม่มีความเสี่ยงที่จะตั้งครรภ์จากนิ้วที่สอดใส่ค่ะ แต่คงไม่สามารถรับรองได้ว่าจะเป็นจริงตามที่แฟนของหนูบอกมานะคะ ดังนั้น ถ้าไม่มั่นใจ และประจำเดือนไม่มาตามรอบปกติ ก็ควรตรวจการตั้งครรภ์ค่ะ

อาการที่หนูเป็นอยู่ น่าจะเป็นผลข้างเคียงจากยาคุมฉุกเฉินค่ะ หากไม่รุนแรงก็ไม่ต้องกังวลนะคะ เพราะผลข้างเคียงนี้จะหายเองได้ใน 1 - 2 วันค่ะ

ถ้าเป็นตกขาวปกติ ไม่มีสี ไม่มีกลิ่น ไม่คัน ให้รอดูไปก่อนค่ะว่าจะมีประจำเดือนตามรอบปกติหรือไม่

ถ้าตกขาวมีปริมาณมากผิดปกติ, ตกขาวมีสีผิดปกติ, มีกลิ่นเหม็นคาวหรือกลิ่นรุนแรง, มีอาการแสบหรือคันช่องคลอด หรือมีอาการปวดท้องรุนแรง ควรไปพบสูตินรีแพทย์เพื่อตรวจเพิ่มเติมว่ามีการติดเชื้อหรือมีความผิดปกติใด ๆ หรือไม่ เพื่อพิจารณาการรักษาที่เหมาะสมค่ะ

ถ้าเป็นตกขาวปกติ ไม่มีสี ไม่มีกลิ่น ไม่คัน ให้รอดูไปก่อนค่ะว่าจะมีประจำเดือนตามรอบปกติหรือไม่ ถ้าไม่มีประจำเดือนมาก็ให้ตรวจการตั้งครรภ์นะคะ

หากตรวจทางเลือด สามารถตรวจได้ห่างจากวันที่มีเพศสัมพันธ์ครั้งล่าสุดอย่างน้อย 9 วัน แต่ถ้าตรวจทางปัสสาวะ ให้ตรวจในตอนเช้าหลังตื่นนอน ห่างจากวันที่มีเพศสัมพันธ์ครั้งล่าสุดอย่างน้อย 14 วันค่ะ

หยดเลือดกะปริบกะปรอยที่เกิดภายใน 7 วันหลังรับประทานยาคุมฉุกเฉิน อาจเป็นผลข้างเคียงจากยาค่ะ

แต่ถ้าช่วงนี้ตรงกับช่วงที่คาดว่าประจำเดือนจะมาตามรอบปกติ และเลือดที่ออกมามีปริมาณมากและมาต่อเนื่องเหมือนประจำเดือน ก็น่าจะเป็นเลือดประจำเดือนนะคะ

อย่างไรก็ตาม หากมีอาการผิดปกติอื่น ๆ ร่วมด้วย เช่นตกขาวผิดปกติ, มีกลิ่นเหม็นคาวหรือกลิ่นรุนแรง, แสบหรือคันช่องคลอด, ปวดท้องรุนแรง ควรไปพบสูตินรีแพทย์เพื่อตรวจหาสาเหตุที่แท้จริงค่ะ
..
..
..
ส่วนอาการปวดศีรษะ อาจเป็นผลข้างเคียงจากยาหรือไม่ใช่ผลข้างเคียงจากยาก็ได้ค่ะ เพราะเป็นอาการที่ไม่จำเพาะเจาะจง เกิดได้จากหลายสาเหตุ

หากไม่แพ้ยาก็สามารถรับประทานพาราเซตามอลซึ่งเป็นยาสามัญประจำบ้าน ครั้งละ 1 เม็ด ทุก 4 - 6 ชั่วโมงที่มีอาการปวดหรือมีไข้บรรเทาอาการไปก่อนก็ได้นะคะ แต่ถ้าอาการไม่ดีขึ้น หรือมีอาการผิดปกติอื่น ๆ ร่วมด้วย ควรไปพบแพทย์เพื่อตรวจเพิ่มเติมและพิจารณาการรักษาที่เหมาะสมค่ะ