อาการท้องผูกถือเป็นอาการที่หลายคนน่าจะคุ้นเคยกันดี ซึ่งคนที่มีอาการท้องผูกคือ คนที่ถ่ายน้อยกว่า 3 วันต่อสัปดาห์ โดยอาจมีอาการอื่นๆ ร่วมด้วย เช่น ใช้ความพยายามในการเบ่งอุจจาระ รู้สึกถ่ายไม่สุด มีอุจจาระขนาดเล็ก แห้ง หรือแข็ง รู้สึกแน่นบริเวณไส้ตรง ฯลฯ อย่างไรก็ตาม อาการท้องผูกไม่เพียงแต่ทำให้คุณรู้สึกทรมานเท่านั้น แต่มันยังทำให้เกิดปัญหาสุขภาพอื่นๆ ได้อย่างคาดไม่ถึง เราลองมาดูกันดีกว่าว่าอาการท้องผูกสามารถทำให้เกิดผลข้างเคียงได้อย่างไรบ้าง
1. ทำให้ปวดศีรษะ
อาการปวดศีรษะสามารถเกิดขึ้นได้จากหลายสาเหตุ และอาการท้องผูกก็เป็นหนึ่งในปัจจัยที่เป็นไปได้ค่ะ เพราะเมื่อเราถ่ายลำบาก แน่นอนว่ามันก็จะทำให้เรารู้สึกเจ็บ รู้สึกไม่สบายตัว วิตกกังวล หรือกดดัน และนั่นก็จะทำให้เกิดความรู้สึกเครียดเป็นอย่างมาก และกระตุ้นให้เกิดอาการปวดศีรษะได้ในที่สุด
นอกจากนี้สาเหตุทั่วไปที่ทำให้ท้องผูกก็คือ การที่ร่างกายได้รับน้ำไม่เพียงพอ ซึ่งลำไส้จำเป็นต้องใช้น้ำเพื่อทำให้อุจจาระนุ่ม ถ้าคุณดื่มน้ำน้อย อุจจาระจะแห้งและแข็ง ในกรณีนี้การดื่มน้ำไม่เพียงพอยังทำให้คุณปวดศีรษะได้อีกด้วย ดังนั้นการดื่มน้ำเพิ่มขึ้นจะช่วยบรรเทาทั้งอาการท้องผูกและอาการปวดศีรษะ
ยิ่งไปกว่านั้น ยังมีการค้นพบด้วยว่า อาการปวดศีรษะนั้นอาจมีต้นเหตุมาจากการมีสารพิษก่อตัวขึ้นในระหว่างที่ท้องผูก หากของเสียเหล่านี้ตกค้างอยู่นานเกินไป มันก็อาจทำให้เกิดการดูดซึมเข้าสู่ร่างกายอีกครั้ง และทำให้ปวดศีรษะได้ในที่สุด
2. ทำให้สิวขึ้น
การมีอาการท้องผูกสามารถเป็นสัญญาณที่บอกว่าปริมาณจุลินทรีย์ในลำไส้ผิดปกติ และเมื่อมีจุลินทรีย์ชนิดดีน้อย มันก็ไม่เพียงแต่ทำให้ท้องผูกเท่านั้น แต่มันยังส่งผลต่อผิวของคุณอีกด้วย การมีสภาพผิว เช่น บวม เป็นสิว มีรอยคล้ำใต้ตา และแม้แต่ผื่นก็สามารถเกิดได้จากการมีปัญหาบริเวณลำไส้ ทั้งนี้ผิวหนังของเราเป็นอวัยวะที่ใหญ่ที่สุดของร่างกาย และมันยังมีหน้าที่กำจัดของเสีย ดังนั้นสารพิษที่เข้าไปในร่างกายผ่านการทานอาหารที่ไม่ดีต่อสุขภาพ หรือการมีอาหารตกค้างในระหว่างที่ท้องผูก สามารถทำให้เกิดสิวและร่องรอยชนิดอื่นๆ หากร่างกายไม่สามารถกำจัดสารพิษผ่านทางอุจจาระ มันก็จะปรากฏให้เห็นผ่านทางผิวแทน
3. ทำให้อยากอาหารลดลง
คนที่มีอาการท้องผูกมักมีความอยากอาหารลดลง นอกจากนี้ในขณะที่ท้องผูก มันอาจทำให้คุณท้องอืดและมีท้องบวมกว่าเดิม แต่การสูญเสียความอยากอาหารที่เกิดร่วมกับอาการท้องผูกเรื้อรังนั้นไม่ได้เป็นเรื่องที่น่ายินดีเท่าไรนัก ซึ่งมันจะคล้ายกับเวลาที่คุณไม่อยากทานอาหารหลังจากที่เจ็บป่วย ดังนั้นมันจึงไม่ใช่กลยุทธ์การลดน้ำหนักที่มีประสิทธิผล
4. ทำให้เป็นริดสีดวง
เมื่อเรามีอาการท้องผูก เราก็จะพยายามเบ่งอุจจาระ และต้องออกแรงมากเป็นพิเศษ ซึ่งมันจะทำให้เกิดการฉีกขาดได้ค่ะ ทั้งนี้ลำไส้เล็กจะถูกปกคลุมด้วยเส้นใยกล้ามเนื้อเรียบที่จะเคลื่อนย้ายอาหารและของเสียไปตลอดทางเดินอาหาร เมื่อกล้ามเนื้อเหล่านี้ได้รับแรงกดดัน อย่างการมีอาการท้องผูกเป็นเวลานาน มันก็ยังทำให้เส้นเลือดดำบริเวณไส้ตรงได้รับผลกระทบไปด้วย ในระหว่างที่ท้องผูก เส้นเลือดดำเหล่านี้สามารถขยายขนาดใหญ่กว่าปกติ และยื่นออกมานอกรูทวาร แน่นอนว่ามันจะทำให้คุณรู้สึกไม่สบายตัว
5. ทำให้ปากเหม็น
มีงานวิจัยหนึ่งพบว่า เกือบ ¼ ของคนที่ปากเหม็นนั้นอาจเกิดจากอาการท้องผูก ในขณะที่มีบางรายงานระบุว่า คนที่ท้องผูกมักสัมผัสได้ถึงรสชาติที่ไม่ดีในปาก หรือมีอาการปากเหม็นเกิดขึ้นซ้ำๆ แม้ว่าสาเหตุของความเชื่อมโยงดังกล่าวยังไม่ชัดเจน แต่มีการค้นพบว่าอาการท้องผูกอาจทำให้แบคทีเรียชนิดไม่ดีเพิ่มจำนวนอย่างรวดเร็ว ซึ่งจะทำให้ผลิตก๊าซที่มีกลิ่นเหม็น ออกมา
วิธีช่วยรับมือกับอาการท้องผูก
- อย่าอั้นอุจจาระ - ถ้าคุณรู้สึกปวดอุจจาระ ยิ่งคุณรีบไปปลดทุกข์เร็วเท่าไร มันก็ยิ่งดีเท่านั้น
- ออกกำลังกายเป็นประจำ - การทำกิจกรรมทางกายช่วยให้เลือดไหลไปทั่วระบบย่อยอาหาร และสามารถกระตุ้นให้ปวดอุจจาระ
- อย่าเครียด – ความเครียด และสภาวะอารมณ์มีผลต่อระบบย่อยอาหาร หากคุณเครียดเรื้อรัง มันก็สามารถทำให้เกิดการอักเสบในทางเดินอาหาร และทำให้ระบบย่อยอาหารทำงานผิดปกติ สำหรับตัวอย่างของวิธีคลายเครียดที่ดี เช่น การบำบัดพฤติกรรมและความคิด การทำสมาธิ การฝึกโยคะ การนวด การทำสุคนธบำบัด โฮมีโอพาธี ฯลฯ
- ทานอาหารที่มีไฟเบอร์ให้มากขึ้น - ตัวอย่างของอาหารที่มีไฟเบอร์สูง เช่น ผักใบเขียว ถั่ว เมล็ดพันธุ์ เมล็ดเจีย ควินัว ข้าวกล้อง ลูกพรุนชนิดออร์แกนิก ฯลฯ
- ดื่มน้ำให้มากขึ้น – การดื่มน้ำจะช่วยให้อุจจาระของคุณนิ่มลง
- สำรวจยาที่ทาน – ยาบางชนิด อย่างยารักษาโรคซึมเศร้า และยา NSAID สามารถทำให้ท้องผูก นอกจากนี้อาหารเสริมก็สามารถทำให้คุณถ่ายลำบากเช่นกัน โดยเฉพาะธาตุเหล็กและแคลเซียมคาร์บอเนต
- ทานอาหารที่มีโปรไบโอติก - มีงานวิจัยพบว่า คนที่ไม่มีอาการท้องผูกมีระดับของแบคทีเรียชนิดดีอย่างแลคโตบาซิลลัสและไบฟิโดแบคทีเรียมมากกว่าคนที่ท้องผูก ดังนั้นการทานอาหารที่มีแบคทีเรียชนิดดีสูง โปรไบโอติกในรูปแบบของอาหารเสริมและอาหารหมักดอง อาจช่วยให้อาการดีขึ้น
อาการท้องผูกสามารถทำให้คุณมีสิวขึ้นไปจนถึงทำให้ปวดศีรษะ แต่คุณสามารถป้องกันไม่ให้มันเกิดขึ้น หรือทำให้อาการบรรเทาลงโดยทำตามวิธีที่เรากล่าวไป หากอาการยังไม่ดีขึ้น คุณก็ไม่ควรปล่อยผ่าน และรีบไปพบแพทย์ค่ะ