อุจจาระสีดำนั้นหมายถึงการที่อุจจาระที่ถ่ายออกมานั้นมีสีแดงเข้มหรือดำ การที่อุจจาระนั้นเป็นเลือดหรือเป็นสีดำนั้นแสดงว่ามีเลือดออกหรือมีการบาดเจ็บอื่นๆ ในระบบทางเดินอาหาร หรืออาจจะเกิดหลังจากที่คุณรับประทานอาหารที่มีสีเข้มก็ได้ หากคุณมีอาการถ่ายเป็นเลือดหรือถ่ายดำ ควรไปพบแพทย์เพื่อให้แน่ใจว่าไม่ได้เกิดจากโรคที่รุงแรง
สาเหตุของการเกิดอุจจาระสีดำ
การที่มีเลือดออกในทางเดินอาหารส่วนต้นนั้นสามารถทำให้อุจจาระนั้นมีสีดำได้ ซึ่งการมีแผลหรือหลอดอาหารหรือกระเพาะอาหารเกิดการระคายเคืองนั้นสามารถทำให้เลือดออกได้ เวลาที่เลือดนั้นผสมเข้ากับสารน้ำในทางเดินอาหารก็จะทำให้กลายเป็นสีดำ
ยาบางชนิดสามารถทำให้อุจจาระเป็นสีดำได้เช่นธาตุเหล็กและยาที่มีส่วนผสมของบิสมัทเป็นต้น
บางครั้งโรคเกี่ยวกับระบบเลือดและการไหลเวียนของเลือดในระบบทางเดินอาหารที่รุนแรงนั้นก็สามารถทำให้อุจจาระมีสีดำได้ เช่น
- ภาวะลำไส้ขาดเลือด
- เส้นเลือดมีลักษณะผิดปกติ
- มีเส้นเลือดโป่งพองในลำไส้
อุจจาระเป็นเลือด
อุจจาระเป็นเลือดนั้นสามารถเกิดได้จากหลายสาเหตุ โดยอาจเกิดจากเลือดที่ออกในระบบทางเดินอาหารส่วนปลาย การที่มีมะเร็งหรือติ่งเนื้องอกเข้ามาในลำไส้ใหญ่นั้นก็สามารถทำให้มีเลือดออกได้ในบางกรณี โรคที่มีการอักเสบของลำไส้เช่น diverticulosis, ulcerative colitis และ Crohn’s disease นั้นอาจจะทำให้มีอุจจาระสีแดงสดหรือมีแดงเข้มได้
สาเหตุที่พบบ่อยของการเกิดอุจจาระเป็นเลือดนั้นก็คือริดสีดวงทวาร ริดสีดวงทวารนั้นเป็นเส้นเลือดดำที่โป่งพองออกบริเวณทวารหนักหรือรูทวาร เวลาที่เบ่งจะทำให้ลำไส้เกิดการเคลื่อนที่และทำให้เลือดออกได้
การที่ทางเดินอาหารนั้นอุดตันไม่ว่าในจุดใดก็ตามสามารถทำให้อุจจาระมีสีดำหรือเป็นเลือดได้
สาเหตุจากอาหาร
อาหารที่คุณรับประทานนั้นสามารถทำให้อุจจาระนั้นดูคล้ายเลือดหรือเป็นสีดำได้ เช่นการรับประทานอาหารที่มีสีแดงหรือดำ
ตัวอย่างอาหารดังกล่าวนั้นประกอบด้วยด้วย
- Licorice สีดำ
- บลูเบอร์รี่
- คุกกี้ชอกโกแลตแบบเข้ม
- วุ้นสีแดง
- หัวบีท
- ผลไม้สีแดง
เราจะสามารถวินิจฉัยสาเหตุที่ทำให้อุจจาระเป็นเลือดหรือมีสีดำได้อย่างไร
แพทย์จะทำการซักประวัติและตรวจร่างกายเพื่อหาสาเหตุที่ทำให้อุจจาระของคุณปกติ และอาจจะมีการตรวจเลือดและตรวจอุจจาระเพิ่มเติม การส่งตรวจทางรังสีวินิจฉัยเช่นการตรวจเอกซเรย์คลื่นแม่เหล็กไฟฟ้า เอกซเรย์ และเอกซเรย์คอมพิวเตอร์นั้นจะช่วยให้เห็นการไหลเวียนของเลือดในระบบทางเดินอาหารได้ ซึ่งจะช่วยให้เห็นตำแหน่งที่เกิดการอุดตันและน่าจะเป็นสาเหตุให้เกิดเลือดออกในทางเดินอาหาร
แพทย์อาจจะนัดตรวจส่องกล้องทางทวารหนักเพื่อประเมินภายในของลำไส้ใหญ่ โดยแพทย์จะใช้ท่อขนาดเล็กที่ติดกล้องส่องเข้าไปดูภายในเพื่อค้นหาสาเหตุที่ทำให้เกิดอาการ
วิธีการรักษาหากมีอุจจาระเป็นเลือดหรือมีสีดำ
วิธีการรักษานั้นจะขึ้นกับสาเหตุที่ทำให้เกิดอาการดังกล่าว ผู้ที่เป็นมะเร็งและมีริดสีดวงทวารนั้นสามารถถ่ายอุจจาระได้ง่ายขึ้นและลดเลือดที่ออกได้โดยการใช้ยาระบายกลุ่มที่ทำให้อุจจาระนิ่มลง การแช่ก้นในน้ำอุ่นนั้นก็จะช่วยลดอาการปวดของโรคริดสีดวงทวารและป้องกันเลือดออกได้เช่นกัน
แพทย์อาจจะมีการสั่งจ่ายยาลดกรดเพื่อรักษาแผลในทางเดินอาหารที่ทำให้มีเลือดออก ในผู้ป่วยที่ลำไส้มีการอักเสบอาจจะใช้ยาปฏิชีวนะร่วมกับยากดภูมิคุ้มกัน
ภาวะเส้นเลือดผิดปกติและอุดตันนั้นอาจจะต้องเข้ารับการรักษาด้วยการผ่าตัด หากเลือดยังคงออกไม่หยุด หากคุณเสียเลือดออกมาทางอุจจาระ คุณจะเสี่ยงต่อการเกิดภาวะซีด และอาจจะต้องรับเลือดเพื่อเพิ่มปริมาณเม็ดเลือดแดง
ติ่งเนื้อในลำไส้นั้นที่ทำให้อุจจาระเป็นเลือดได้นั้นอาจจะเป็นลักษณะที่แสดงภาวะก่อนการเป็นมะเร็ง หรือเป็นมะเร็งในผู้ป่วยบางราย แพทย์จะเป็นผู้กำหนดวิธีการรักษาที่เหมาะสมสำหรับโรคต่อไปนี้ โดยอาจจะทำเพียงแค่การผ่าตัดหรือในบางรายอาจจะต้องเข้ารับการฉายแสงและรับยาเคมีบำบัดร่วมด้วยหากเป็นมะเร็ง
วิธีการป้องกันการถ่ายอุจจาระเป็นเลือดหรือมีสีดำ
คุณสามารถลดอุบัติการณ์การถ่ายอุจจาระเป็นเลือดหรือมีสีดำได้โดยการดื่มน้ำมากๆ และรับประทานอาหารที่มีเส้นใยอาหารสูง น้ำและเส้นใยอาหารจะช่วยทำให้อุจจาระนุ่มลงซึ่งจะทำให้ถ่ายออกมาได้ง่ายขึ้น ตัวอย่างอาหารที่มีเส้นใยอาหารเช่น
- ราสเบอร์รี่
- ลูกแพร์
- ธัญพืช
- ถั่ว
- Artichokes
อย่างไรก็ตามควรปรึกษาแพทย์เพื่อหาอาหารที่มีเส้นใยสูงที่เหมาะกับโรคของคุณ เพราะเบอร์รี่นั้นอาจจะทำให้เกิดการระคายเคืองได้หากคุณมีภาวะอักเสบในลำไส้