ภาวะเต้านมโตในผู้ชาย เป็นภาวะที่สามารถพบได้ในเกือบทุกช่วงชีวิต และสามารถหายเองได้โดยไม่จำเป็นต้องทำการรักษา เว้นแต่จะเกิดความเจ็บปวดหรือรู้สึกไม่มั่นใจในตัวเอง
ภาวะเต้านมโตในผู้ชาย คือภาวะที่ผู้ชายมีเนื้อเยื่อเต้านมมากกว่าปกติ สามารถเกิดขึ้นได้ในช่วงวัยเด็ก ช่วงวัยรุ่น หรือเมื่อสูงอายุ ภาวะนี้อาจเกิดขึ้นเนื่องจากการเปลี่ยนแปลงตามธรรมชาติของร่างกาย การเปลี่ยนแปลงของฮอร์โมน หรือเป็นผลข้างเคียงจากการใช้ยาบางชนิด สามารถพบอาการเต้านมโตได้ที่เต้านมข้างเดียวหรือทั้ง 2 ข้างก็ได้
ปรึกษาเภสัช สั่งยา ฟรีค่าส่งทั่วประเทศ*
แชทกับเภสัชกรฟรี! 9 โมงเช้าถึงเที่ยงคืน พร้อมรับส่วนลดค่ายา 5% HDmall ออกค่าส่งให้สูงสุด 40 บาท
ภาวะนี้ ไม่เกี่ยวข้องกับภาวะไขมันจับในเต้านม หรือภาวะเต้านมเทียม (Pseudogynecomastia) ที่มีสาเหตุมาจากความอ้วนและการมีไขมันจับในเนื้อเยื่อเต้านม โดยทั่วไปแล้วผู้ชายที่มีภาวะเต้านมโตไม่จำเป็นต้องทำการรักษา เว้นแต่ภาวะนี้จะไปทำลายความมั่นใจ และความนับถือตนเอง ซึ่งอาจทำให้บางคนแยกตัวออกจากการทำกิจกรรมในสังคมด้วยความอาย หากเป็นกรณีนี้แพทย์จะรักษาให้ด้วยการใช้ยา หรือการผ่าตัด
อาการของผู้ชายที่มีภาวะเต้านมโต
อาการของผู้ชายที่มีภาวะเต้านมโต ได้แก่ เต้านมมีขนาดใหญ่ขึ้น มีของเหลวไหลจากเต้านม และมีอาการกดเจ็บที่เต้านม
สาเหตุของภาวะเต้านมโตในผู้ชาย
สาเหตุสำคัญของการมีภาวะเต้านมโตในผู้ชาย คือการลดลงของเทสโทสเทอโรนที่เป็นฮอร์โมนเพศชาย ร่วมกับการมีเอสโตรเจนที่เป็นฮอร์โมนเพศหญิงเพิ่มขึ้น ซึ่งสามารถเกิดขึ้นได้ตามปกติในช่วงต่างๆ ของชีวิต และจะเกิดขึ้นในช่วงวัยทารกแรกเกิด ในเด็กที่กำลังเข้าสู่วัยรุ่น และในผู้สูงอายุ เรียกได้ว่าภาวะพร่องฮอร์โมนเพศชาย (Andropause)
เด็กทารกแรกเกิดเพศชายที่ดูดนมแม่ มักจะมีภาวะเต้านมโต เพราะในน้ำนมแม่มีเอสโตรเจนเป็นส่วนประกอบหลัก จึงอาจทำให้มีระดับฮอร์โมนเอสโตรเจนสูงขึ้น และจะค่อยๆ กลับสู่สภาวะปกติเมื่อเลิกดื่มแม่
ส่วนในเด็กวัยรุ่นผู้ชาย ถึงจะมีการผลิตฮอร์โมนแอนโดรเจนที่เป็นฮอร์โมนเพศชายอีกชนิดออกมา แต่ก็มีการผลิตเอสโตรเจนออกมาด้วย จึงอาจทำให้เกิดภาวะเต้านมโตในผู้ชายได้ โดยภาวะนี้มักเกิดขึ้นเพียงชั่วคราวและหายไปเองเมื่อระดับฮอร์โมนกลับเข้าสู่สมดุลอีกครั้ง
ส่วนภาวะทางการแพทย์อื่นๆ ที่เป็นสาเหตุของภาวะเต้านมโตได้แก่ เนื้องอกหรือมะเร็งอัณฑะ ภาวะตับวาย ภาวะที่ต่อมไทรอยด์ทำงานมากเกินไป และภาวะไตวาย และนอกจากนี้ การใช้ยาบางชนิดอย่างสเตียรอยด์ และยาบ้า ก็ทำให้ระดับเอสโตรเจนในร่างกายสูงขึ้น จนทำให้เกิดภาวะดังกล่าวได้
ปรึกษาเภสัช สั่งยา ฟรีค่าส่งทั่วประเทศ*
แชทกับเภสัชกรฟรี! 9 โมงเช้าถึงเที่ยงคืน พร้อมรับส่วนลดค่ายา 5% HDmall ออกค่าส่งให้สูงสุด 40 บาท
การวินิจฉัยภาวะเต้านมโตในผู้ชาย
ภาวะเต้านมโตในผู้ชาย หมายถึงเนื้อเยื่อเต้านมจะต้องมีเส้นผ่านศูนย์กลางใหญ่กว่า 0.5 เซนติเมตร ซึ่งแพทย์จะทำการตรวจร่างกายที่บริเวณเต้านมและที่อวัยวะเพศ รวมถึงซักประวัติทางการแพทย์ หากยังไม่ทราบสาเหตุของภาวะนี้อย่างแน่ชัด แพทย์อาจพิจารณาให้มีการเจาะเลือดตรวจระดับฮอร์โมนและเข้ารับตรวจเอกซเรย์เต้านม (Mammogram) เพื่อตรวจดูเนื้อเยื่อเต้านมและตรวจหาเนื้องอกผิดปกติที่อาจเกิดขึ้นในเต้านม
ในบางกรณีอาจต้องมีการตรวจเพิ่มเติม เช่น การตรวจเอ็มอาร์ไอ (MRI scans) การตรวจซีทีสแกน (CT scans) การตรวจเอกซเรย์ (X-rays) หรือการเจาะเก็บชิ้นเนื้อไปตรวจในห้องปฏิบัติการ
การรักษาภาวะเต้านมโตในผู้ชาย
ภาวะเต้านมโตในผู้ชาย สามารถยุบลงได้เองโดยไม่จำเป็นต้องทำการรักษา เว้นแต่จะมีสาเหตุมาจากภาวะอื่นๆ ซึ่งจะต้องมีการรักษาโรคที่เป็นสาเหตุแทน เพื่อให้เต้านมยุบตัวลง ในกรณีที่ภาวะเต้านมโตทำให้เกิดอาการปวดอย่างรุนแรง หรือทำให้เกิดความอับอายผู้อื่น ก็มีวิธีการรักษาดังนี้
- การผ่าตัด : เพื่อกำจัดไขมันและเนื้อเยื่อเต้านมส่วนเกินออก ซึ่งแพทย์จะแนะนำให้ผ่าตัดเอาเต้านมออกได้ หากผู้ที่มีภาวะเต้านมโตซึ่งส่งผลต่อความอับอายหรือปัญหาด้านสภาพจิตใจ
- การใช้ยา : ยาที่ส่งผลต่อระดับฮอร์โมนในร่างกายอาจถูกนำมาใช้รักษาภาวะเต้านมโตในผู้ชาย เช่น Tamoxifen และ Raloxifene
ที่มาของข้อมูล
April Khan and Marijane Leonard, What Causes Breast Enlargement in Men? (https://www.healthline.com/symptom/breast-enlargement-in-men), February 24, 2016.
