กาหลง หรือต้นส้มเสี้ยว (ชื่อเรียนทางภาคกลาง) เป็นไม้ยืนต้นอยู่ในวงศ์เดียวกันกับพืชตระกูลถั่ว และอยู่ในวงศ์ย่อยของราชพฤกษ์ เจริญเติบโตได้ดีในดินแทบทุกชนิด จึงนิยมปลูกเป็นไม้ประดับกลางแจ้งตามอาคารบ้านเรือน และสถานที่สาธารณะต่างๆ มีถิ่นกำเนิดอยู่ในเขตร้อนของประเทศอินเดีย กัมพูชา พม่า ลาว อินโดนีเซีย ฟิลิปปินส์ มาเลเซีย และประเทศไทย
ชื่อไทย กาหลง
ปรึกษาเภสัช สั่งยา ฟรีค่าส่งทั่วประเทศ*
แชทกับเภสัชกรฟรี! 9 โมงเช้าถึงเที่ยงคืน พร้อมรับส่วนลดค่ายา 5% HDmall ออกค่าส่งให้สูงสุด 40 บาท
ชื่อท้องถิ่นอื่น เสี้ยวน้อย (เชียงใหม่), โยธิกา(นครศรีธรรมราช) เป็นต้น
ชื่อสามัญ Snowy orchid tree, Orchid tree
ชื่อวิทยาศาสตร์ Bauhinia acuminata L.
ชื่อวงศ์ CAESALPINIACEAE
ลักษณะทางพฤกษศาสตร์ของกาหลง
- ลำต้น ไม้พุ่มขนาดเล็กถึงขนาดกลาง มีความสูงของต้นประมาณ 1-2 เมตร เปลือกลำต้นเรียบเป็นสีน้ำตาล แตกกิ่งก้านเล็กน้อย มีขนสีขาวปกคลุมอยู่บริเวณยอดและกิ่งอ่อน
- ใบ ลักษณะใบเป็นรูปทรงรีกว้าง ออกใบเดี่ยวเรียงสลับกัน ปลายใบเว้าลึกเข้ามาเกือบครึ่งใบ คล้ายรูปไต แยกเป็น 2 พู โคนใบมนและเว้าเป็นรูปหัวใจ ขอบใบเรียบ ท้องใบมีขนสีขาวละเอียด ขนาดใบกว้างประมาณ 7-9 เซนติเมตรและยาวประมาณ 8-11 เซนติเมตร แผ่นใบค่อนข้างหนา สีเขียวเข้ม ผลัดใบช่วงฤดูหนาว และเริ่มแตกใบอ่อนในช่วงฤดูร้อน
- ดอก เป็นช่อกระจะแบบสั้น ประมาณช่อละ 4-6 ดอก ที่บริเวณปลายกิ่ง กลีบดอกย่อยมีลักษณะเป็นรูปไข่ สีขาวบริสุทธิ์ มีใบประดับรูปสามเหลี่ยมขนาดเล็กประมาณ 2-3 ใบอยู่บริเวณโคนก้าน ดอกที่บานเต็มที่จะมีขนาดเส้นผ่านศูนย์กลางประมาณ 6-8 เซนติเมตร มีกลิ่นหอมอ่อน และออกดอกได้ตลอดทั้งปี
- ผล มีลักษณะฝักแบนรูปขอบขนาน กว้างประมาณ 1.3-1.6 เซนติเมตร และยาวประมาณ 8-10 เซนติเมตร ขอบฝักเป็นสันหนา โคนแหลม ปลายฝักป้านมีติ่งแหลม ฝักอ่อนจะมีสีเขียวและเมื่อฝักแก่จะกลายเป็นสีน้ำตาล
- เมล็ด เมล็ดมีลักษณะแบน ขนาดเล็ก สีน้ำตาล แต่ละฝักจะมีเมล็ดประมาณ 7-10 เมล็ด
วิธีการขยายพันธุ์กาหลง
ขยายพันธุ์โดยวิธีการตอน และการเพาะเมล็ด จะให้ดอกและติดฝักหลังจากปลูกด้วยเมล็ดไปได้ประมาณ 2-4 ปี
สรรพคุณทางยาของกาหลง
- ราก ช่วยขับเสมหะ ใช้ต้มเป็นยาดื่มช่วยแก้อาการ แก้บิด (โรคลําไส้ใหญ่อักเสบ มีอาการปวดมวนและอุจจาระเป็นมูกเลือด)
- ต้น ใช้เป็นยาแก้โรคลักปิดลักเปิด (โรคที่มีอาการเลือดออกตามไรฟันและเหงือก) ใช้รักษากามโรค (โรคซึ่งติดต่อกันได้โดยการประกอบกามกิจหรือติดต่อกันโดยใช้สิ่งของร่วมกับคนเป็นกามโรคเป็นต้น)
- ใบ ใช้เป็นยารักษาแผลในจมูก
วิธีการใช้กาหลง
- การทำยาพอก นำใบกาหลงมาล้างน้ำให้สะอาด จากนั้นตำให้แหลก แล้วนำไปผสมกับเหล้าขาว 40 ดีกรี จากนั้นนำมาพอกบริเวณที่มีปัญหาโรคผิวหนัง
- การทำยาต้ม นำส่วนของเปลือกต้น ราก หรือใบ อัตราส่วนอย่างละเท่าๆกัน ใส่หม้อจากนั้นใส่น้ำท่วมตัวยา ตั้งไฟปานกลางจนเดือด และต้มต่ออีกประมาณ 15 นาที จากนั้นนำน้ำมากรอง รับประทานเป็นยาชงดื่ม
- การแพทย์อายุรเวท อินเดีย ใช้เปลือกต้นและรากต้มรักษาอาการเกี่ยวกับระบบทางเดินอาหาร ใช้รักษาโรคมาลาเรีย ใช้รักษาแผลที่เกิดในโพรงจมูกโดยวิธีการพอกยา ใช้เปลือกต้นและใบ ต้มรักษากามโรค นิ่วในกระเพาะปัสสาวะ หอบหืด โรคเรื้อน ใช้รากต้มรักษาอาการไอ และรักษาโรคเกี่ยวกับระบบทางเดินปัสสาวะ
- ในประเทศมาเลเซียและอินโดนีเซีย ใช้พืชชนิดนี้ต้มเพื่อรักษาอาการไอและอาการหวัด นอกจากนี้ยังนำใบกาหลงมาตำ และนำมาพอกบริเวณที่มีปัญหาเกี่ยวกับโรคผิวหนัง
ข้อควรระวังในการใช้กาหลง
บริเวณใบและกิ่งของต้นกาหลง จะมีขนอ่อนประปราย หากสัมผัสกับผิวหนังโดยตรงจะทำให้ระคายเคืองผิวหนังได้
การทดสอบความเป็นพิษของต้นกาหลง พบว่าความเป็นพิษต่ำ รวมถึงยังไม่พบผลข้างเคียงและอาการไม่พึ่งประสงค์ ทั้งนี้ขึ้นอยู่กับแต่ละบุคคล
