กองบรรณาธิการ HD
เขียนโดย
กองบรรณาธิการ HD

โรคมะเร็งรังไข่ (Ovarian cancer)

รวมข้อมูลโรคมะเร็งรังไข่ อาการ ระยะ การรักษา การป้องกันเป็นอย่างไร
เผยแพร่ครั้งแรก 31 ส.ค. 2018 อัปเดตล่าสุด 17 พ.ย. 2020 เวลาอ่านประมาณ 5 นาที
โรคมะเร็งรังไข่ (Ovarian cancer)

เรื่องควรรู้

ขยาย

ปิด

  • โรคมะเร็งรังไข่ เป็นโรคมะเร็งที่เกิดจากความผิดปกติของเซลล์รังไข่ มักพบในผู้หญิงที่เคยมีประวัติเป็นโรคมะเร็งมาก่อนมีประวัติเป็นโรคมะเร็ง มีการตกไข่ทุกเดือน ไม่มีบุตร ไม่เคยใช้ยาคุมกำเนิด เข้าสู่วัยหมดประจำเดือนหลังอายุ 50 ปี 
  • อาการโรคมะเร็งรังไข่มีความใกล้เคียงกับโรคเกี่ยวกับกระเพาะ หรือลำไส้ ทำให้ผู้ป่วยมักไม่รู้ตัวว่า เป็นโรคนี้ เช่น อ่อนเพลีย คลื่นไส้อาเจียน ปวดท้อง อาหารไม่ย่อย จุกเสียดท้อง น้ำหนักขึ้น หรือลงผิดปกติ 
  • การรักษาโรคมะเร็งรังไข่จะรักษาโดยหลักๆ 2 วิธี คือ การผ่าตัด การทำเคมีบำบัด
  • วิธีป้องกันโรคมะเร็งรังไข่ที่ดีที่สุด คือ การตรวจภายในเพื่อหาความเสี่ยงโรคมะเร็งเกี่ยวกับระบบสืบพันธุ์
  • เปรียบเทียบราคาและแพ็กเกจตรวจมะเร็งสำหรับผู้หญิง

โรคมะเร็งรังไข่เป็นโรคมะเร็งอันดับต้นๆ อีกโรคที่พบในหญิงไทย โดยอันตรายของโรคนี้ คือ กว่าผู้ป่วยจะรู้ตัวว่า ตนเองเป็นโรคมะเร็งรังไข่ เชื้อมะเร็งก็ลุกลามไปไกลถึงระยะที่ยากจะรักษาให้หายแล้ว

ดังนั้นนอกเหนือจากโรคมะเร็งเต้านม หรือโรคมะเร็งปากมดลูก ทุกคนก็ควรรู้ข้อมูลเกี่ยวกับโรคมะเร็งรังไข่เอาไว้ เพื่อจะได้รู้เท่าทันการเกิดโรคนี้ได้ก่อนที่เชื้อมะเร็งจะแพร่กระจายไปจนไม่สามารถรักษา หรือบรรเทาอาการได้เลย

แพ็กเกจที่คุณอาจสนใจ
ปรึกษาเภสัช สั่งยา ฟรีค่าส่งทั่วประเทศ*

แชทกับเภสัชกรฟรี! 9 โมงเช้าถึงเที่ยงคืน พร้อมรับส่วนลดค่ายา 5% HDmall ออกค่าส่งให้สูงสุด 40 บาท

ความหมายของโรคมะเร็งรังไข่

โรคมะเร็งรังไข่ (Ovarian cancer) คือ โรคมะเร็งซึ่งเกิดจากความผิดปกติของเซลล์รังไข่ เป็นโรคที่จัดเป็นภัยเงียบในผู้หญิง เพราะมักไม่มีอาการแสดงออกมาล่วงหน้า และสังเกตความผิดปกติได้ยาก

สาเหตุของโรคมะเร็งรังไข่

แพทย์ยังไม่สามารถหาสาเหตุของการเกิดโรคมะเร็งรังไข่ได้อย่างแน่ชัด แต่ก็ยังมีปัจจัยเสี่ยงบางอย่างที่ทำให้เกิดโรคมะเร็งรังไข่ได้ เช่น

  • มีน้ำหนักตัวเกินเกณฑ์
  • เคยมีประวัติเป็นโรคมะเร็งมาก่อน เช่น โรคมะเร็งเต้านม โรคมะเร็งปากมดลูก โรคมะเร็งเยื่อบุโพรงมดลูก โรคมะเร็งลำไส้ใหญ่
  • มีประวัติคนในครอบครัวเคยเป็นโรคมะเร็งมาก่อน โดยเฉพาะผู้ใกล้ชิดทางสายเลือดที่เป็นผู้หญิง เช่น ย่า ยาย
  • เคยเป็นภาวะถุงน้ำรังไข่หลายใบ (Polycystic Ovary Syndrome: PCOS)
  • แม่ พี่สาว น้องสาวเป็นผู้หญิงที่มีประจำเดือนครั้งแรกก่อนอายุ 12 ปี
  • เป็นผู้หญิงที่หมดประจำเดือนหลังอายุ 50 ปี
  • เป็นผู้หญิงที่เข้ารับการทำฮอร์โมนบำบัดทดแทน (Hormone Replacement Therapy: HRT)
  • เป็นผู้หญิงที่ไม่เคยใช้ยาคุมกำเนิดมาก่อน
  • มีการตกไข่ทุกเดือน
  • การไม่มีบุตร หรือมีบุตรหลังจากอายุ 30 ปีแล้ว
  • อายุที่มากขึ้น โดยเฉพาะในผู้หญิงอายุมากกว่า 50 ปี
  • มีพฤติกรรมสูบบุหรี่

ระยะของโรคมะเร็งรังไข่

โรคมะเร็งรังไข่สามารถแบ่งออกได้ 4 ระยะ

  • ระยะที่ 1 เชื้อมะเร็งยังอยู่ที่รังไข่ข้างเดียว ยังไม่แพร่กระจายไปยังรังไข่อีกข้าง แต่ในผู้ป่วยบางรายก็อาจพบเซลล์มะเร็งในช่องท้องได้
  • ระยะที่ 2 เชื้อมะเร็งแพร่กระจายไปยังรังไข่อีกข้าง รวมถึงมดลูก ปีกมดลูก หรือท่อนำไข่ และอวัยวะอื่นๆ ในอุ้งเชิงกรานแล้ว
  • ระยะที่ 3 เชื้อมะเร็งมีขนาดประมาณ 1-2 เซนติเมตร หรืออาจใหญ่กว่านั้น และลุกลามออกไปนอกอุ้งเชิงกรานเข้าไปในเยื่อบุช่องท้อง หรือในท้องด้วย
  • ระยะที่ 4 เชื้อมะเร็งลุกลามเข้าไปในน้ำเยื่อหุ้มปอด รวมถึงอวัยวะอื่นๆ เช่น หัวใจ ปอด ม้าม ตับ ต่อมน้ำเหลือง

ประเภทของโรคมะเร็งรังไข่

เราสามารถจำแนกโรคมะเร็งรังไข่ได้หลักๆ 3 ชนิด

  1. โรคมะเร็งเยื่อบุรังไข่ (Epithelial Ovarian Cancer) เป็นชนิดของโรคมะเร็งรังไข่ที่พบได้บ่อยที่สุด และมักไม่แสดงอาการออกมาจนโรคถึงระยะที่รุนแรงแล้ว
  2. โรคมะเร็งรังไข่ชนิดฟองไข่ (Germ cell Cancer) เป็นชนิดของโรคมะเร็งรังไข่ที่สามารถสร้างไข่ได้ และยังมีส่วนทำให้ผลตรวจการตั้งครรภ์ผิดพลาดได้
  3. โรคมะเร็งรังไข่ชนิดเนื้อรังไข่ (Stomal cell tumors) เป็นชนิดของโรคมะเร็งรังไข่ที่เกิดจากการผลิตฮอร์โมนเอสโตรเจน ฮอร์โมนโปรเจสเตอโรน ฮฮร์โมนเทสโทสเตอโรน

อาการโรคมะเร็งรังไข่

อาการของผู้ป่วยโรคมะเร็งรังไข่ที่พบได้บ่อย ได้แก่

  • อ่อนเพลีย
  • เป็นสิว
  • คลื่นไส้อาเจียน
  • ท้องโต
  • ปวดท้อง
  • ปวดหลังส่วนล่าง
  • อาหารไม่ย่อย
  • จุกเสียด แน่นท้อง
  • ท้องผูก
  • ปวดกระดูกเชิงกราน
  • ประจำเดือนมาไม่ปกติ
  • น้ำหนักขึ้น หรือลงผิดปกติ
  • มีเลือดออกทางช่องคลอด
  • ต่อมน้ำเหลืองโต

ส่วนอาการอื่นๆ ที่อาจพบได้ในผู้ป่วยโรคมะเร็งรังไข่ คือ ปัสสาวะบ่อย ปวดท้องอย่างเฉียบพลัน เลือดออกในช่องท้อง รู้สึกเจ็บปวดขณะมีเพศสัมพันธ์

แพ็กเกจที่คุณอาจสนใจ
ตรวจมะเร็งทั่วไปวันนี้ ที่คลินิกหรือรพ. ใกล้บ้านคุณ เริ่มต้นที่ 340 บาท ลดสูงสุด 64%

จองผ่าน HD ประหยัดกว่า / จ่ายทีหลังได้ / ผ่อน 0% ได้ / พร้อมแอดมินคอยตอบทุกคำถาม!

อาการของโรคมะเร็งรังไข่จะมีความใกล้เคียงกับโรคเกี่ยวกับกระเพาะอาหาร หรือโรคเกี่ยวกับลำไส้ ทำให้ผู้ป่วยไม่รู้ตัวว่า ตนเองเป็นโรคมะเร็งรังไข่ แต่หากอาการเหล่านี้เกิดขึ้นบ่อยประมาณ 3 สัปดาห์ต่อครั้ง และเป็นอย่างต่อเนื่อง ให้รีบไปพบแพทย์เพื่อขอรับการวินิจฉัยทันที

หรือหากคุณไม่มั่นใจว่า อาการที่เกิดขึ้นเกี่ยวข้องกับระบบอื่นๆ ของร่างกายหรือไม่ ก็ให้ไปรับการตรวจสุขภาพด้านนั้นๆ โดยเฉพาะ หรือตรวจสุขภาพแบบองค์รวมเพื่อหาความผิดปกติของร่างกายต่อไป

อ่านเพิ่มเติม: สัญญาณเตือนโรคมะเร็งรังไข่

การวินิจฉัยโรคมะเร็งรังไข่

แพทย์มักใช้วิธีเหล่านี้ในการวินิจฉัยโรคมะเร็งรังไข่ ซึ่งได้แก่

  • การตรวจเลือดเพื่อหาสาร CA125 ซึ่งผลิตโดยเซลล์มะเร็งรังไข่
  • การตรวจอัลตราซาวด์ (Ultrasound)
  • การถ่ายเอกซเรย์หน้าอก (Chest X-ray)
  • การถ่ายภาพด้วยสนามแม่เหล็กไฟฟ้า (Magnetic Resonance Imaging: MRI)
  • การเจาะตรวจน้ำในช่องท้อง (Abdominal Fluid Aspiration)
  • การตรวจแปปสเมียร์ (Pap Smear หรือ Pap Test)
  • การส่องกล้อง (Laparoscopy)

วิธีรักษาโรคมะเร็งรังไข่

การรักษาโรคมะเร็งรังไข่จะขึ้นอยู่ระยะ และความรุนแรงของโรค แต่โดยหลักๆ วิธีรักษาโรคมะเร็งรังไข่จะจำแนกได้ดังนี้

1. การผ่าตัด

เป็นวิธีรักษาที่นิยมใช้กันมากที่สุด โดยการผ่าตัดก็จะแบ่งออกได้หลายรูปแบบ ส่วนของรังไข่ที่ต้องผ่าตัดก็ไม่เหมือนกัน ขึ้นอยู่กับการประเมินของแพทย์ เช่น

แพ็กเกจที่คุณอาจสนใจ
ปรึกษาเภสัช สั่งยา ฟรีค่าส่งทั่วประเทศ*

แชทกับเภสัชกรฟรี! 9 โมงเช้าถึงเที่ยงคืน พร้อมรับส่วนลดค่ายา 5% HDmall ออกค่าส่งให้สูงสุด 40 บาท

  • การผ่าตัดตัดรังไข่และท่อนำไข่ออกสองข้าง (Bilateral salpingo-oophorectomy)
  • การผ่าตัดตัดมดลูกออก (Total abdominal hysterectomy)
  • การผ่าตัดกำจัดชั้นเนื้อเยื่อไขมันช่องท้อง (Omentectomy)

นอกจากนี้แพทย์อาจตัดต่อมน้ำเหลืองบริเวณอุ้งเชิงกราน หรือช่องท้อง และเนื้อเยื่อบริเวณใกล้เคียงเพื่อนำไปตรวจด้วยว่า เชื้อมะเร็งได้แพร่กระจายออกไปแล้วหรือไม่

หากตรวจแล้วพบว่า มีการแพร่กระจาย แพทย์ก็จะพยายามกำจัดเซลล์มะเร็งออกไปให้มากที่สุด โดยจะให้เซลล์มะเร็งเหลือน้อยกว่า 1 เซนติเมตร

ในกรณีที่อาการของโรคมะเร็งรังไข่รุนแรงมาก แพทย์ก็อาจตัดอวัยวะส่วนที่ถูกเชื้อมะเร็งลุกลามออกไปด้วย เช่น มดลูก ท่อนำไข่ เนื้อเยื่อช่องท้อง

2. การทำเคมีบำบัด

หรือ “การทำคีโม” โดยเป็นกระบวนการให้ยาต้านมะเร็งเพื่อฆ่าเซลล์มะเร็งในร่างกาย ในผู้ป่วยบางรายอาจไม่ได้ทำเคมีบำบัดเพื่อฆ่าเซลล์มะเร็งในทันที แต่เป็นการทำเคมีบำบัดเพื่อลดขนาดก้อนมะเร็งก่อนเข้าผ่าตัด

ส่วนมากการทำเคมีบำบัดจะมีความถี่เป็นจำนวน 6 รอบ มักจะเป็นการให้ผ่านน้ำเกลือเข้าสู่หลอดเลือดดำ แต่ในผู้ป่วยบางรายก็อาจให้เป็นยาเม็ดสำหรับรับประทาน และผู้ป่วยที่เข้ารับเคมีบำบัดมักจะไม่ต้องนอนโรงพยาบาล

อย่างไรก็ตามผู้ป่วยโรคมะเร็งรังไข่นั้นอาจได้รับผลข้างเคียงจากยาที่ทำเคมีบำบัด เช่น ผมร่วง อ่อนเพลีย รู้สึกเจ็บภายในช่องปาก คลื่นไส้อาเจียน ปวดเมื่อยตามตัว มีปัญหาเกี่ยวกับการนอนหลับ

ถึงแม้การทำเคมีบำบัดจะเสร็จสิ้นแล้ว ผู้ป่วยก็อาจได้รับการผ่าตัดซึ่งเรียกว่า “การผ่าตัดซ้ำสองเพื่อตรวจสอบ (Second-look surgery)” ซึ่งเป็นการผ่าตัดเพื่อตรวจว่า ในร่างกายผู้ป่วยยังมีเชื้อมะเร็งหลังทำเคมีบำบัดหลงเหลืออยู่หรือไม่

การรักษาโรคมะเร็งรังไข่ให้หายขาดได้ต้องอาศัยทั้งความเชี่ยวชาญทางการแพทย์ ความรุนแรง และการลุกลามของโรคที่ยากต่อการสังเกตในช่วงแรกด้วย

และถึงแม้กระบวนการรักษาจะเสร็จสิ้น ผู้ป่วยก็ยังต้องกลับมาตรวจร่างกายทุก 2-4 เดือนใน 2 ปีแรกหลังจากรักษา เพื่อให้แพทย์มั่นใจว่า ไม่มีการกลับมาเป็นโรคมะเร็งรังไข่ซ้ำอีก

อ่านเพิ่มเติม: การตรวจวินิจฉัย และประเมินผลการรักษาโรคมะเร็งรังไข่

การป้องกันโรคมะเร็งรังไข่

โรคมะเร็งรังไข่จัดเป็นโรคที่ป้องกันได้ค่อนข้างยาก แต่ก็ยังมีวิธีป้องกัน และลดความเสี่ยงได้อยู่ เช่น

  • การรับประทานยาคุมกำเนิด
  • การตั้งครรภ์
  • การให้นมบุตรเอง
  • การผ่าตัดมดลูก
  • การออกกำลังกาย และรับประทานอาหารที่มีประโยชน์

จากวิธีป้องกันที่กล่าวไปข้างต้น ผู้หญิงทุกคนที่มีเป็นกลุ่มเสี่ยงอาจทำไม่ได้ทุกคน เพราะหลายคนไม่ได้ต้องการมีลูก รวมถึงไม่ได้มีความผิดปกติจนต้องผ่าตัดมดลูกทุกคน

ดังนั้นการไปตรวจภายใน ตรวจความเสี่ยงโรคมะเร็งในผู้หญิงจึงจัดเป็นวิธีป้องกันโรคมะเร็งรังไข่ที่ดีที่สุด เพราะเมื่อคุณตรวจแล้วพบว่า มีความเสี่ยงเป็นโรคมะเร็งรังไข่ ก็จะได้ปรึกษากับแพทย์ หรือขอคำแนะนำเพื่อลดความเสี่ยงต่อไป

อ่านเพิ่มเติม: วิธีป้องกันโรคมะเร็งรังไข่

เปรียบเทียบราคาและแพ็กเกจตรวจมะเร็งสำหรับผู้หญิง จากคลินิกและโรงพยาบาลใกล้คุณ และไม่พลาดทุกอัปเดตเรื่องสุขภาพและโปรโมชั่นเมื่อกดดาวน์โหลดแอป iOS และ Android

รวมบทความที่เกี่ยวข้องกับโรคมะเร็งรังไข่


4 แหล่งข้อมูล
กองบรรณาธิการ HD มุ่งมั่นตั้งใจให้ผู้อ่านได้รับข้อมูลที่ถูกต้อง โดยทำงานร่วมกับแพทย์และบุคลากรทางการแพทย์ รวมถึงเลือกใช้ข้อมูลอ้างอิงที่น่าเชื่อถือจากสถาบันต่างๆ คุณสามารถอ่านหลักการทำงานของกองบรรณาธิการ HD ได้ที่นี่
สถาบันมะเร็งแห่งชาติ กรมการแพทย์ กระทรวงสาธารณสุข, แนวทางการตรวจวินิจฉัยและรักษาโรคมะเร็งรังไข่ (http://203.157.118.2/uploads/documents/wg4/20170529_091750_15_0.pdf), 01 ตุลาคม 2563.
พญ. สุวิชา จิตติถาวร, มะเร็งรังไข่ (https://med.mahidol.ac.th/ramaclinic/sites/default/files/public/มะเร็งรังไข่.doc), 01 ตุลาคม 2563.
Trina Pagano, What Is Ovarian Cancer? What Causes It? (https://www.webmd.com/ovarian-cancer/guide/understanding-ovarian-cancer-basics#2), 01 October 2020.

บทความนี้มีจุดประสงค์เพื่อให้ความรู้แก่ผู้อ่าน และไม่สามารถแทนการแนะนำของแพทย์ การวินิจฉัยโรค หรือการรักษาได้ ผู้อ่านควรพบแพทย์เพื่อให้แพทย์ตรวจที่สถานพยาบาลทุกครั้ง และไม่ควรตีความเองหรือวางแผนการรักษาด้วยตัวเองจากการอ่านบทความนี้ ทาง HD พยายามอัปเดตข้อมูลให้ครบถ้วนถูกต้องอยู่เสมอ คุณสามารถส่งคำแนะนำได้ที่ https://honestdocs.typeform.com/to/kkohc7

ผู้เขียนและผู้รีวิวบทความไม่มีส่วนเกี่ยวข้องกับสินค้าหรือบริการที่นำเสนอแต่อย่างใด เว้นแต่จะระบุในเนื้อหา การแนะนำสินค้าและบริการแสดงขึ้นอัตโนมัติจากระบบของเว็บไซต์หรือแอปพลิเคชัน

ขอบคุณที่อ่านค่ะ คุณคิดว่าบทความนี้มีประโยชน์มากแค่ไหนคะ
(1 ดาว - น้อย / 5 ดาว - มาก)