คอหอยส่วนปาก (Oropharynx) เป็นเนื้อเยื่อในส่วนที่อยู่ระหว่างช่องปาก (ทางด้านหน้า) คอหอย และกล่องเสียง (ทางด้านล่างในส่วนลำคอ) อวัยวะในคอหอยส่วนปากประกอบด้วย โคนลิ้น ต่อมทอนซิล เพดานอ่อน และลิ้นไก่
ส่วนเซลล์ในคอหอยส่วนปากประกอบด้วยเซลล์หลายชนิด ได้แก่ เยื่อเมือกบุภายใน คอหอยส่วนปาก เส้นเลือด เซลล์ต่อมน้ำลาย เซลล์ต่อมน้ำเหลือง และกล้ามเนื้อ
ปรึกษาเภสัช สั่งยา ฟรีค่าส่งทั่วประเทศ*
แชทกับเภสัชกรฟรี! 9 โมงเช้าถึงเที่ยงคืน พร้อมรับส่วนลดค่ายา 5% HDmall ออกค่าส่งให้สูงสุด 40 บาท
เซลล์ทุกชนิดดังกล่าวสามารถเกิดเป็นโรคมะเร็งได้ แต่ส่วนใหญ่ (เกือบ ทั้งหมด) ของโรคมะเร็งคอหอยส่วนปาก จะเกิดจากเซลล์ของเยื่อเมือกบุภายใน คอหอยส่วนปาก
หน้าที่ของเนื้อเยื่อในคอหอยส่วนปาก
เนื้อเยื่อต่างๆในส่วนของคอหอยส่วนปาก มีหน้าที่เกี่ยวกับการรับรสชาติ การกลืน ช่วยในการออกเสียง รวมถึงเป็นทางผ่านของอาหารและอากาศ นอกจากนี้ ต่อมทอนซิลซึ่งมีทั้งด้านซ้ายและขวายังมีหน้าที่เกี่ยวกับการกำจัดเชื้อโรค รวมถึงเกี่ยวข้องกับระบบภูมิคุ้มกันต้านทานโรค
ธรรมชาติของโรคมะเร็งคอหอยส่วนปากมีระยะโรค วิธีตรวจรักษา และการพยากรณ์โรคเหมือนกัน ได้แก่ โคนลิ้น ต่อมทอนซิล เพดานอ่อน และลิ้นไก่ ดังนั้น แพทย์โรคมะเร็งจึงจัดรวมเป็นโรคมะเร็งในกลุ่มเดียวกันเรียกว่า "โรคมะเร็งคอหอยส่วนปาก"
โรคมะเร็งคอหอยส่วนปากเกิดจากอะไร ?
โรคมะเร็งคอหอยส่วนปากจัดเป็นโรคมะเร็งที่พบได้บ่อยปานกลาง มักพบในคนอายุ 40 ปีขึ้นไป และพบในผู้ชายมากกว่าผู้หญิงประมาณ 4 เท่า
โรคมะเร็งคอหอยส่วนปากมีหลายชนิด แต่ที่พบบ่อยประมาณร้อยละ 90 เป็นเซลล์มะเร็งชนิดที่มีความรุนแรงของโรคปานกลาง
สาเหตุของการเกิดโรคมะเร็งคอหอยส่วนปากยังไม่ทราบแน่ชัด แต่เชื่อว่า น่าจะมาจากหลายปัจจัยเสี่ยงร่วมกัน ได้แก่
หมดปัญหาเหงื่อออกมากที่มืออย่างถาวร รักษาแล้วมือแห้ง ชีวิตง่ายขึ้น!
จองผ่าน HD ประหยัดกว่า / เบิกประกันได้ / ผ่อน 0% ได้ / ปรึกษาหมอก่อนผ่าตัดได้ไม่จำกัดครั้ง
- ความผิดปรกติจากพันธุกรรมชนิดไม่ถ่ายทอดบางชนิด ซึ่งควบคุมเกี่ยวกับการเจริญเติบโต และ/หรือ การตายของเซลล์
- การสูบบุหรี่มาเป็นเวลานาน
- การดื่มเครื่องดื่มแอลกอฮอล์มาเป็นเวลานาน
- การติดเชื้อไวรัสชนิดเอชพีวีในช่องปาก
- เจ็บคอเรื้อรัง
- มีแผล หรือก้อนเนื้อในเนื้อเยื่อ หรืออวัยวะดังกล่าว
อาการแสดงสำคัญของโรคมะเร็งคอหอยส่วนปาก
โรคมะเร็งคอหอยส่วนปากไม่มีอาการเฉพาะ แต่จะมีอาการเหมือนการอักเสบทั่วไปของคอหอยส่วนปาก อาการที่พบได้บ่อย คือ
- มีกลิ่นปากรุนแรง จากการเน่า หรือติดเชื้อของก้อนเนื้อมะเร็ง
- กลืนอาหาร และ/หรือ หายใจไม่สะดวก เนื่องจากก้อนเนื้อโตปิดกั้นช่อง ปาก และ/หรือ ลำคอ
- เสียงพูดเหมือนกำลังอมอะไรอยู่ เนื่องจากการโตของก้อนเนื้อ หรือแผลมะเร็ง
- น้ำลาย หรือเสมหะมีเลือดปน บางครั้งมีเลือดออกทางช่องปาก
- เมื่อโรคลุกลามมาก ต่อมน้ำเหลืองที่ลำคอจะโตจนคลำได้ ซึ่งอาจพบโตเพียงต่อมเดียว หรือหลายต่อม อาจโตเพียงด้านเดียว หรือทั้งสองด้านของ ลำคอ
โรคมะเร็งคอหอยส่วนปากมีกี่ระยะ?
โรคมะเร็งคอหอยส่วนปาก มี 4 ระยะ เช่นเดียวกับโรคมะเร็งโดยทั่วไป (แต่บางระยะแบ่งเป็นระยะย่อย ซึ่งแพทย์โรคมะเร็งใช้เป็น ตัวบ่งชี้ทางการรักษา) ได้แก่
ระยะที่ 1 ก้อน หรือแผลมะเร็งลุกลามเฉพาะที่ มีขนาดโตไม่เกิน 2 เซนติเมตร
ระยะที่ 2 ก้อน หรือแผลมะเร็งยังลุกลามเฉพาะที่ มีขนาดโตมากกว่า 2 เซนติเมตร แต่ไม่เกิน 4 เซนติเมตร
ระยะที่ 3 ก้อน หรือแผลมะเร็งโตมากกว่า 4 เซนติเมตร และ/หรือลุกลาม เข้าฝากล่องเสียง และ/หรือลุกลามเข้าต่อมน้ำเหลืองที่ลำคอเพียงต่อมเดียว และ ต่อมยังมีขนาดโตไม่เกิน 3 เซนติเมตร
ระยะที่ 4 ก้อน หรือแผลมะเร็งลุกลามเข้าเนื้อเยื่อ หรืออวัยวะข้างเคียงมากกว่า ในระยะที่ 3 และ/หรือ ลุกลามเข้าต่อมน้ำเหลืองบริเวณลำคอหลายต่อม และ หรือทั้งสองข้างของลำคอ และ/หรือ ต่อมน้ำเหลืองมีขนาดโตมากกว่า 6 เซนติเมตรขึ้นไป หรือแพร่กระจายเข้าสู่กระแสเลือดไปยังอวัยวะที่อยู่ไกลออกไป อวัยวะ ที่พบบ่อยคือปอด ตับ และกระดูก
ปรึกษาเภสัช สั่งยา ฟรีค่าส่งทั่วประเทศ*
แชทกับเภสัชกรฟรี! 9 โมงเช้าถึงเที่ยงคืน พร้อมรับส่วนลดค่ายา 5% HDmall ออกค่าส่งให้สูงสุด 40 บาท
รู้ได้อย่างไรว่า เป็นโรคมะเร็งคอหอยส่วนปาก ?
แพทย์วินิจฉัยได้ว่า เป็นโรคมะเร็งของคอหอยส่วนปาก จากการสอบ
- ถามประวัติอาการ
- การตรวจร่างกาย
- การตรวจในช่องปาก
- การตัดชิ้นเนื้อจากก้อนเนื้อ หรือแผลไปตรวจทางพยาธิวิทยา
โรคมะเร็งคอหอยส่วนปากมีวิธีรักษาอย่างไร ?
วิธีรักษาหลักในโรคมะเร็งคอหอยส่วนปากคือ รังสีรักษา และให้ยาเคมีบำบัดร่วมด้วยเมื่อโรคอยู่ในระยะลุกลาม โรคมะเร็งในส่วนนี้มักมีปัญหาในการผ่าตัด ผ่าตัดได้ยาก ดังนั้นการผ่าตัดจึงใช้รักษาเฉพาะผู้ป่วยบางรายเท่านั้น
อย่างไรก็ตาม การที่แพทย์จะใช้วิธีการใดรักษาก็ยังขึ้นอยู่กับระยะของโรคมะเร็ง ตำแหน่งของการเกิดโรคมะเร็ง อายุและสุขภาพของผู้ป่วย ส่วนการรักษาด้วยยารักษาตรงเป้า ยังอยู่ในระหว่างการศึกษา
โรคมะเร็งคอหอยส่วนปากรักษาหายได้หรือไม่ ?
โรคมะเร็งคอหอยส่วนปากจัดเป็นโรคมะเร็งที่มีความรุนแรงปานกลางมีโอกาสรักษาให้หายได้ แต่ทั้งนี้ขึ้นอยู่กับระยะของโรค อายุและสุขภาพของผู้ป่วย
มีวิธีตรวจคัดกรองโรคมะเร็งคอหอยส่วนปากหรือไม่ ?
ปัจจุบันยังไม่มีวิธีตรวจคัดกรองที่มีประสิทธิภาพให้พบโรคมะเร็งคอหอยส่วนปากตั้งแต่ระยะเริ่มเป็น จึงต้องอาศัยความเอาใจใส่ และการสังเกตจากตัวผู้ป่วยเอง ซึ่งเมื่อสงสัย/พบอาการผิดปรกติดังกล่าว ควรรีบไปปรึกษาแพทย์
ปัจจุบันยังไม่มีวิธีที่มีประสิทธิภาพในการป้องกันโรคมะเร็งคอหอยส่วนปาก ดังนั้นวิธีที่ดีที่สุดในขณะนี้คือ การหลีกเลี่ยงปัจจัยเสี่ยงดังที่กล่าวแล้ว
อย่างไรก็ตาม กำลังมีการศึกษาว่าวัคซีนป้องกันโรคมะเร็งปากมดลูก (เป็นวัคซีนป้องกันการติดเชื้อไวรัสเอชพีวี ซึ่งเป็นสาเหตุสำคัญของการเกิดโรคมะเร็งปากมดลูก) สามารถช่วยป้องกันการเกิดโรคมะเร็งคอหอยส่วนปากได้หรือไม่
เนื่องจากปัจจัยเสี่ยงหนึ่งของการเกิดโรคมะเร็งคอหอยส่วนปากคือ การติดเชื้อไวรัสเอชพีวีเช่นกัน
เปรียบเทียบราคาและแพ็กเกจตรวจคัดกรองมะเร็งทั่วไป จากคลินิกและโรงพยาบาลใกล้คุณ และไม่พลาดทุกอัปเดตเรื่องสุขภาพและโปรโมชั่นเมื่อกดดาวน์โหลดแอป iOS และ Android
