ยาชาเฉพาะที่ (Local Anesthetics)

เผยแพร่ครั้งแรก 15 ส.ค. 2018 อัปเดตล่าสุด 17 พ.ย. 2020 เวลาอ่านประมาณ 2 นาที
ยาชาเฉพาะที่ (Local Anesthetics)

บทนำ

Local anesthesia คือ การระงับความรู้สึกหรือชาเฉพาะที่โดยการใช้ยาชาเฉพาะที่ หรือเรียกว่า local anaesthetic โดยสามารถใช้ในการระงับอาการเจ็บปวด ป้องกันการเจ็บปวดระหว่างการผ่าตัด หรือ รักษาการปวดหลังผ่าตัดก็ได้

ยาชาเฉพาะที่แตกต่างจากยาชาทั่วไปโดยจะไม่ทำให้เกิดอาการเบลอ มึนงง สับสน มีความปลอดภัยในการใช้มากกว่า และใช้งานได้ง่าย

แพ็กเกจที่คุณอาจสนใจ
หมดปัญหาเหงื่อออกมากที่มืออย่างถาวร รักษาแล้วมือแห้ง ชีวิตง่ายขึ้น!

จองผ่าน HD ประหยัดกว่า / เบิกประกันได้ / ผ่อน 0% ได้ / ปรึกษาหมอก่อนผ่าตัดได้ไม่จำกัดครั้ง

ยาชาเฉพาะที่ออกฤทธิ์อย่างไร

ยาชาเฉพาะที่จะยับยั้งการส่งกระแสประสาทไปสู่สมองเฉพาะในบริเวณที่ใช้ยา ดังนั้นผู้ใช้จะไม่รู้สึกถึงความเจ็บปวดแต่อาจจะรู้สึกถึงแรงกด หรือการเคลื่อนไหวได้บ้าง

โดยทั่วไปยาชาจะใช้เวลาประมาณ 2-3 นาทีในการออกฤทธิ์ และผู้ใช้จะกลับมารู้สึกได้ปกติหลังจากเวลาผ่านไปประมาณ 2-3 ชั่วโมงเมื่อยหมดฤทธิ์

ยาชาเฉพาะที่มีข้อบ่งใช้อย่างไร

โดยมายาชาเฉพาะที่จะถูกสั่งใช้โดย ทันตแพทย์ แพทย์ผ่าตัด หรือบุคลากรทางการแพทย์ทั่วไป บางชนิดสามารถหาได้เองจากร้านขายทั่วไป โดยยาชาเฉพาะที่มีหลายรูปแบบได้แก่ ครีม เจล สเปรย์ ฉีด หรือขี้ผึ้ง

ข้อบ่งใช้ของยาชาเฉพาะที่มีดังนี้

  • รักษาอาการปวด ในกรณีที่ไม่ร้ายแรง เช่น แผลร้อนในในช่องปาก อาการเจ็บคอ โดยสามารถใช้รูปแบบเจลหรือสเปรย์ได้
  • ยาชาเฉพาะที่ชนิดฉีด สามารถใช้ในกรณีที่เจ็บปวดมาก เช่น อาการปวดข้อมาเป็นเวลานาน เป็นต้น
  • ป้องกันอาการเจ็บปวดก่อนและหลังผ่าตัด โดยใช้ร่วมกับยากล่อมประสาท (Sedatives) เพื่อให้ผู้ป่วยรู้สึกผ่อนคลายระหว่างทำการผ่าตัด
  • ใช้ในการทำผ่าตัดเล็ก เช่น การผ่าตัดฟันคุด ผ่าตัดหูด ตัดชิ้นเนื้อ ผ่าต้อกระจกในตา เป็นต้น

ยาชาเฉพาะที่สามารถใช้ในการผ่าตัดใหญ่ได้เช่นกัน เมื่อแพทย์ต้องการให้ผู้ป่วยยังรู้สึกตัวในระหว่างการผ่าตัด เช่น การผ่าตัดสมองบางชนิด หรือใช้ป้องกันอาการเจ็บปวดหลังจากการผ่าตัดที่ทำภายใต้การใช้ยาชาชนิดทั่วไป

การฉีดยาเข้าช่องไขสันหลัง (Epidural Anesthesia)

เป็นการฉีดยาชาเข้าสู่ช่องไขสันหลัง หรือบริเวณหลังด้านล่างที่เรียกว่า epidural space ดดยจะฉีด 1 เข็มบริเวณหลัง ซึ่งใช้สำหรับระงับความเจ็บปวดได้ในบริเวณค่อนข้างกว้าง โดยมากจะใช้ในการผ่าคลอด หรืออาจใช้ในการลดความเจ็บปวดในการผ่าตัดเปลี่ยนสะโพก หรือเปลี่ยนข้อเข่าได้เช่นกัน

แพ็กเกจที่คุณอาจสนใจ
หมดปัญหาเหงื่อออกมากที่มืออย่างถาวร รักษาแล้วมือแห้ง ชีวิตง่ายขึ้น!

จองผ่าน HD ประหยัดกว่า / เบิกประกันได้ / ผ่อน 0% ได้ / ปรึกษาหมอก่อนผ่าตัดได้ไม่จำกัดครั้ง

ยาชาเฉพาะที่สามารถใช้แทนยาชาทั่วไปได้ เช่น การให้ยาชาเพื่อระงับปวดเฉพาะส่วนแขนหรือขา (Peripheral nerve block) ทำให้ไม่ต้องใช้ยาชาทั่วไปเพิ่มเติมเพื่อระงับปวด และแพทย์มักจะใช้ร่วมกับยากล่อมประสาทร่วมด้วย เพื่อให้ผู้ป่วยรู้สึกผ่อนคลายยิ่งขึ้น

ความเสี่ยงและผลข้างเคียงที่อาจเกิดขึ้นในการใช้ยาชาเฉพาะที่

การใช้ยาชาเฉพาะที่นั้นค่อนข้างปลอดภัยและผลข้างเคียงที่ร้ายแรงนั้นค่อนข้างน้อย ผู้ป่วยอาจรู้สึกไม่สบายตัว หรือมีความรู้สึกเจ็บเล็กน้อยขณะฉีดยาชาเฉพาะที่ อาจไม่มีความรู้สึกหรือชาไปชั่วขณะ ทำให้ต้องระวังในการเกิดอุบัติเหตุ เช่นรอยข่วน หรือรอยช้ำเกิดขึ้นโดยไม่รู้ตัวได้

บางรายอาจมีอาการเหล่านี้ได้เล็กน้อย เช่น

หากมีอาการเหล่านี้อาจจะแจ้งแพทย์ได้หากอาการไม่หายไปในเวลาอันสั้น ในบางกรณี แต่มีโอกาสเกิดได้น้อยมาก คือบางรายมีอาการแพ้ยาเกิดขึ้น หรือ ชัก หัวใจเต้นแรง หัวใจล้มเหลว ต้องรีบส่งโรงพยาบาลทันที


3 แหล่งข้อมูล
กองบรรณาธิการ HD มุ่งมั่นตั้งใจให้ผู้อ่านได้รับข้อมูลที่ถูกต้อง โดยทำงานร่วมกับแพทย์และบุคลากรทางการแพทย์ รวมถึงเลือกใช้ข้อมูลอ้างอิงที่น่าเชื่อถือจากสถาบันต่างๆ คุณสามารถอ่านหลักการทำงานของกองบรรณาธิการ HD ได้ที่นี่
Tomoyasu Y, et al. (2011). Allergic reactions to local anesthetics in dental patients: Analysis of intracutaneous and challenge tests. DOI: (https://benthamopen.com/FULLTEXT/TODENTJ-5-146)
Lee JM, et al. (2017). Use of local anesthetics for dental treatment during pregnancy; safety for parturient. DOI: (http://doi.org/10.17245/jdapm.2017.17.2.81)
Becker DE, et al. (2006). Essentials of local anesthetic pharmacology. DOI: (http://www.anesthesiaprogress.org/doi/abs/10.2344/0003-3006%282006%2953%5B98%3AEOLAP%5D2.0.CO%3B2)

บทความนี้มีจุดประสงค์เพื่อให้ความรู้แก่ผู้อ่าน และไม่สามารถแทนการแนะนำของแพทย์ การวินิจฉัยโรค หรือการรักษาได้ ผู้อ่านควรพบแพทย์เพื่อให้แพทย์ตรวจที่สถานพยาบาลทุกครั้ง และไม่ควรตีความเองหรือวางแผนการรักษาด้วยตัวเองจากการอ่านบทความนี้ ทาง HD พยายามอัปเดตข้อมูลให้ครบถ้วนถูกต้องอยู่เสมอ คุณสามารถส่งคำแนะนำได้ที่ https://honestdocs.typeform.com/to/kkohc7

ผู้เขียนและผู้รีวิวบทความไม่มีส่วนเกี่ยวข้องกับสินค้าหรือบริการที่นำเสนอแต่อย่างใด เว้นแต่จะระบุในเนื้อหา การแนะนำสินค้าและบริการแสดงขึ้นอัตโนมัติจากระบบของเว็บไซต์หรือแอปพลิเคชัน

ขอบคุณที่อ่านค่ะ คุณคิดว่าบทความนี้มีประโยชน์มากแค่ไหนคะ
(1 ดาว - น้อย / 5 ดาว - มาก)