ภาวะไร้อารมณ์ คือ ภาวะที่หมดความสนใจในกิจกรรมต่างๆ หรือไม่อยากมีปฏิสัมพันธ์กับผู้อื่นแต่อย่างใด ภาวะดังกล่าวสามารถส่งผลต่อประสิทธิภาพในการทำงาน การรักษาความสัมพันธ์กับผู้อื่น และลดความสุขในชีวิตลง
หมดปัญหาเหงื่อออกมากที่มืออย่างถาวร รักษาแล้วมือแห้ง ชีวิตง่ายขึ้น!
จองผ่าน HD ประหยัดกว่า / เบิกประกันได้ / ผ่อน 0% ได้ / ปรึกษาหมอก่อนผ่าตัดได้ไม่จำกัดครั้ง
ภาวะไร้อารมณ์เป็นอาการของโรคทางระบบประสาทหลายอย่าง เช่น โรคอัลไซเมอร์ นอกจากนี้ยังสามารถถือเป็นกลุ่มอาการอย่างหนึ่งได้อีกด้วย
อาการของภาวะไร้อารมณ์
ผู้ที่มีภาวะไร้อารมณ์จะรู้สึกขาดแรงบันดาลใจ หรือแรงจูงใจจะทำกิจกรรมใดๆ แม้แต่กิจกรรมที่เคยชอบหรือสนใจก็ยังเพิกเฉยและไม่สนใจจะทำเช่นเคย
ภาวะไร้อารมณ์อาจทำให้ผู้ป่วยแสดงความไม่สนใจหลายๆ มุมในชีวิต เช่น ไม่สนใจจะพบปะผู้คนใหม่ๆ หรือลองสิ่งใหม่ๆ หมดความสนใจในกิจกรรม หรือไม่อยากจัดการกับปัญหาหรือข้อกังวลส่วนตัว ซึ่งอาจส่งผลต่อการรักษาความสัมพันธ์กับผู้อื่น และลดประสิทธิภาพการทำงานหรือการเรียนอย่างชัดเจน
อย่างไรก็ตาม ภาวะไร้อารมณ์ก็ไม่ได้เหมือนกับภาวะซึมเศร้า เนื่องจากภาวะดังกล่าวอาจทำให้รู้สึกหมดหวังและรู้สึกผิด ซึ่งอาจนำไปสู่การใช้สารเสพติด และการฆ่าตัวตาย
สาเหตุของภาวะไร้อารมณ์
ภาวะไร้อารมณ์ อาจเป็นอาการของโรคทางจิตเวชและระบบประสาทหลายโรค เช่น
- โรคอัลไซเมอร์ (Alzheimer's Disease)
- โรคซึมเศร้าเรื้อรัง (Dysthymia)
- โรคสมองส่วนหน้าและขมับเสื่อม (Frontotemporal Dementia)
- โรคฮันติงตัน (Huntington’s Disease)
- โรคพาร์กินสัน (Parkinson’s Disease)
- โรคก้านสมองพิการ (Progressive Supranuclear Palsy)
- โรคจิตเภท (Schizophrenia)
- โรคหลอดเลือดสมอง (Stroke)
- โรคสมองเสื่อมจากหลอดเลือดสมองอุดตัน (Vascular Dementia)
จากการศึกษาหนึ่งในปี ค.ศ. 2011 พบรอยโรคในกลีบสมองส่วนหน้า (Frontal Lobe) ของสมองในผู้ป่วยที่ไร้อารมณ์ ซึ่งนักวิจัยและผู้เชี่ยวชาญเชื่อว่าศูนย์ภาวะไร้อารมณ์ของสมอง (Brain’s Apathy Center) ตั้งอยู่ด้านหน้าของสมอง โดยอาจเป็นผลมาจากโรคหลอดเลือดสมองที่กระทบการทำงานของสมองส่วนดังกล่าวจึงทำให้เกิดภาวะนี้ขึ้น
หมดปัญหาเหงื่อออกมากที่มืออย่างถาวร รักษาแล้วมือแห้ง ชีวิตง่ายขึ้น!
จองผ่าน HD ประหยัดกว่า / เบิกประกันได้ / ผ่อน 0% ได้ / ปรึกษาหมอก่อนผ่าตัดได้ไม่จำกัดครั้ง
การวินิจฉัยภาวะไร้อารมณ์
แพทย์และบุคลากรทางการแพทย์ จะใช้เกณฑ์ 4 ข้อในการวินิจฉัยภาวะไร้อารมณ์ ได้แก่
- ขาดแรงจูงใจหรือแรงกระตุ้นลดลง : ผู้ป่วยแสดงออกว่ามีแรงจูงใจที่ลดลงอย่างเห็นได้ชัด ซึ่งไม่สอดคล้องกับอายุ วัฒนธรรมในขณะนั้น หรือสุขภาพร่างกาย
- การเปลี่ยนแปลงพฤติกรรม ความคิด หรืออารมณ์ : พฤติกรรมและความคิดที่เปลี่ยนไป อาจทำให้ยากที่จะมีส่วนร่วมในการสนทนาทั่วไปหรือทำงานประจำวันร่วมกับผู้อื่น
- ผลกระทบต่อคุณภาพชีวิต : พฤติกรรมที่เปลี่ยนไปส่งผลเสียต่อชีวิตการทำงาน และความสัมพันธ์ส่วนตัว
- การเปลี่ยนแปลงพฤติกรรมที่ไม่ได้มาจากสาเหตุอื่น : พฤติกรรมที่เปลี่ยนไปไม่เกี่ยวข้องกับความพิการทางร่างกาย การใช้สารเสพติด หรือจิตสำนึกที่เปลี่ยนไปแต่อย่างใด
การรักษาภาวะไร้อารมณ์
การรักษาภาวะไร้อารมณ์จะขึ้นอยู่กับสาเหตุเป็นหลัก หากแพทย์พิจารณาว่าอาการของผู้ป่วย สามารถรักษาด้วยยาได้ แพทย์ก็อาจจะจ่ายยาให้ผู้ป่วยดังต่อไปนี้
- ยารักษาโรคอัลไซเมอร์ เช่น Donepezil Galantamine Rivastigmine
- ยารักษาโรคซึมเศร้า เช่น Paroxetine Sertraline Bupropion
- ยากระตุ้นการไหลเวียนโลหิตในสมองและกระตุ้นการเผาผลาญ เพื่อรักษาอาการของโรคหลอดเลือดสมอง เช่น Nicergoline
- ยากระตุ้นสารโดปามีนเพื่อรักษาโรคพาร์กินสัน เช่น Ropinirole
- ยารักษาโรคจิตเพื่อรักษาโรคจิตเภท
- ยารักษาโรคสมาธิสั้น
บางกรณีแพทย์อาจพิจารณาให้ผู้ป่วยเข้ารับการทำจิตบำบัดร่วมกับใช้ยา ซึ่งอาจทำให้การรักษามีประสิทธิภาพมากกว่าการรักษาด้วยวิธีใดวิธีหนึ่งเพียงอย่างเดียว
ปัจจุบันยังมีการวิจัยอย่างต่อเนื่องเกี่ยวกับการรักษาภาวะไร้อารมณ์อื่นๆ เช่น การกระตุ้นสมองด้วยคลื่นไฟฟ้า โดยแพทย์ผู้เชี่ยวชาญจะใช้กระแสไฟฟ้าแรงดันต่ำเป็นระยะเวลาสั้นๆ บนหน้าผากเพื่อกระตุ้นสมองส่วนหน้า วิธีนี้อาจช่วยรักษาภาวะไร้อารมณ์ของผู้ป่วยหลังได้รับบาดเจ็บที่ศีรษะซึ่งส่งผลต่อสมองส่วนหน้าได้
