กองบรรณาธิการ HD
เขียนโดย
กองบรรณาธิการ HD
พญ.วรรณวนัช เสถียนธรรมมณี
ตรวจสอบความถูกต้องโดย
พญ.วรรณวนัช เสถียนธรรมมณี

การห้ามเลือดและดูแลบาดแผล

วิธีการปฐมพยาบาลบาดแผลและการห้ามเลือด
เผยแพร่ครั้งแรก 27 ก.พ. 2018 อัปเดตล่าสุด 17 พ.ย. 2020 ตรวจสอบความถูกต้อง 10 มี.ค. 2020 เวลาอ่านประมาณ 2 นาที
การห้ามเลือดและดูแลบาดแผล

เรื่องควรรู้

ขยาย

ปิด

  • เมื่อเกิดบาดแผลมีเลือดออก สิ่งแรกที่ควรทำคือ การห้ามเลือดด้วยการใช้มือกดบนแผลด้วยผ้าสะอาดก่อนจนกว่าเลือดจะหยุดไหล หากใช้วิธีนี้แล้วไม่ได้ผลห้ามใช้เชือกรัดแผลเด็ดขาด 
  • ล้างแผลด้วยสบู่และน้ำอุ่นให้สะอาด และไม่ควรใช้ไฮโดรเจนเปอร์ออกไซด์ หรือ ไอโอดีน เนื่องจากอาจไปทำลายเนื้อเยื่อบริเวณบาดแผลได้
  • ทาครีมที่มีฤทธิ์ฆ่าเชื้อแบคทีเรียลงบนแผลเพื่อลดความเสี่ยงของการติดเชื้อ จากนั้นปิดแผลด้วยพลาสเตอร์ หรือผ้าปิดแผลที่สะอาด ควรเปลี่ยนผ้าปิดแผล หรือพลาสเตอร์ใหม่ทุกวัน
  • หากพยายามห้ามเลือดราว 10 นาทีแล้วเลือดยังไม่หยุดไหล แผลมีความกว้างและลึก เป็นแผลบริเวณช่องท้อง หน้าอก หรือใบหน้า ลักษณะที่กล่าวมานี้ควรรีบนำส่งแพทย์ที่อยุ่ใกล้ที่สุด 
  • หากผู้ได้รับบาดเจ็บยังไม่เคยฉีดวัคซีนป้องกันโรคบาดทะยักควรรีบไปพบแพทย์ เพื่อพิจารณาฉีดวัคซีน (ดูแพ็กเกจฉีดวัคซีนป้องกันโรคบาดทะยักได้ที่นี่)

เมื่อร่างกายเกิดบาดแผลเปิดจนมีเลือดออกมา อันดับแรกนอกจากต้องห้ามเลือดก่อนแล้ว การทำความสะอาดบาดแผลก็เป็นสิ่งสำคัญเพราะบาดแผลเปิดอาจทำให้สิ่งสกปรกที่มองไม่เห็นเข้าไปอยู่ในบาดแผลได้ รวมถึงอาจเป็นจุดเริ่มต้นของการติดเชื้อโรคนานาชนิด 

ดังนั้นการรู้วิธีปฐมพยาบาลเบื้องต้นเมื่อเกิดบาดแผลจนเลือดออก จึงเป็นสิ่งที่ควรศึกษาไว้เพื่อให้สามารถแก้ปัญหาเฉพาะหน้าได้ถูกต้องและเหมาะสม

แพ็กเกจที่คุณอาจสนใจ
หมดปัญหาเหงื่อออกมากที่มืออย่างถาวร รักษาแล้วมือแห้ง ชีวิตง่ายขึ้น!

จองผ่าน HD ประหยัดกว่า / เบิกประกันได้ / ผ่อน 0% ได้ / ปรึกษาหมอก่อนผ่าตัดได้ไม่จำกัดครั้ง

การห้ามเลือด

การห้ามเลือดอย่างถูกวิธีเพื่อให้เลือดหยุดเร็วที่สุด จำเป็นต้องคำนึงถึงความสะอาดของแผล และมีข้อควรระวังบางอย่างที่ผู้ปฐมพยาบาลต้องระมัดระวัง

  • ใช้มือกดบนแผลด้วยผ้าสะอาด ผ้าก๊อซ หรือทิชชู่ จนกว่าเลือดจะหยุดไหล 
  • หากเลือดไหลซึมบริเวณผ้า อย่าเปลี่ยนผ้า แต่ให้นำผ้าใหม่อีกผืนมากดทับลงไปบนผ้าเดิม และห้ามหยุดกดแผล
  • หากเป็นแผลบริเวณขา หรือแขน ถ้าเป็นไปได้ให้ยกขา หรือแขนให้สูงกว่าหัวใจ ทั้งนี้เพื่อช่วยให้เลือดหยุดไหลเร็วขึ้น 
  • ต้องล้างมือทั้งหลังห้ามเลือดและก่อนที่จะทำแผล 
  • ห้ามใช้เชือกรัดแผล นอกจากในกรณีที่ห้ามเลือดด้วยวิธีกดแผลแล้วไม่ได้ผล

การทำความสะอาดแผล

ล้างแผลด้วยสบู่และน้ำอุ่น โดยล้างสบู่ออกให้สะอาดเพื่อป้องกันการระคายเคือง และไม่ควรใช้ไฮโดรเจนเปอร์ออกไซด์ (Hydrogen peroxide) หรือ ไอโอดีน เนื่องจากอาจไปทำลายเนื้อเยื่อบริเวณบาดแผลได้

การทำแผล

ใช้ครีมที่มีฤทธิ์ฆ่าเชื้อแบคทีเรียทาลงบนแผล เพื่อลดความเสี่ยงของการติดเชื้อบริเวณแผล จากนั้นปิดแผลด้วยพลาสเตอร์ หรือผ้าปิดแผลที่สะอาด 

แนะนำให้เปลี่ยนผ้าปิดแผล หรือพลาสเตอร์ใหม่ทุกวัน เพื่อให้แผลแห้งและสะอาดอยู่เสมอ

แผลแบบไหนที่ควรนำส่งโรงพยาบาล

เมื่อเกิดบาดแผลเลือดไหลที่ไม่ร้ายแรง การปฐมพยาบาลเบื้องต้นอาจเพียงพอสำหรับป้องกันไม่ให้เลือดไหล และไม่ให้เชื้อโรคเข้าสู่บาดแผลได้ 

แต่ยังมีแผลบางรูปแบบ หรืออาการเลือดออกที่ผิดปกติ รวมถึงบริเวณอวัยวะที่เกิดบาดแผลซึ่งต้องได้รับความช่วยเหลือจากแพทย์เท่านั้น เช่น 

  • มีเลือดไหลออกจากแผลมากผิดปกติ
  • มีเลือดออกภายใน
  • เป็นแผลที่ช่องท้อง หรือบริเวณหน้าอก
  • เลือดยังไม่หยุดไหลภายใน 10 นาที หลังจากพยายามห้ามเลือดแล้ว
  • มีเลือดพุ่งออกจากแผล
  • แผลมีขอบเปิด หรือแผลกว้าง
  • เป็นแผลบริเวณใบหน้า
  • มีสิ่งสกปรก หรือสิ่งแปลกปลอมต่างๆ อยู่ในแผล
  • แผลเริ่มมีการติดเชื้อ เช่น มีอาการแดง บวมบริเวณแผล มีหนอง หรือมีไข้ขึ้น
  • รู้สึกชาไปทั่วบริเวณแผล 
  • มีรอยแดงรอบแผล
  • เป็นบาดแผลถูกแทง หรือแผลลึก 
  • ผู้ได้รับบาดเจ็บยังไม่เคยได้รับวัคซีนบาดทะยักมาก่อนในระยะเวลา 5 ปี

จะเห็นได้ว่า ขั้นตอนการปฐมพยาบาลเมื่อบาดแผลมีเลือดออกไม่ได้มีความซับซ้อนมากมายนัก เพียงแต่ต้องรู้วิธีการห้ามเลือดที่ถูกวิธี การทำให้แผลสะอาด 

อาจต้องสังเกตลักษณะของแผลว่า มีความร้ายแรงมากขนาดไหน เพื่อจะได้จัดการอย่างถูกต้อง เพียงเท่านี้บาดแผลก็จะได้รับการรักษาอย่างถูกต้อง สะอาด และไม่ลุกลามไปถึงการติดเชื้อได้

ดูแพ็กเกจฉีดวัคซีนป้องกันโรคบาดทะยัก เปรียบเทียบราคา โปรโมชั่นล่าสุดจากโรงพยาบาลและคลินิกชั้นนำได้ที่นี่ หรือไม่พลาดทุกการอัปเดตแพ็กเกจต่างๆ เมื่อกดเป็นเพื่อนทางไลน์ @hdcoth และกดดาวน์โหลดแอป iOS และ Android


22 แหล่งข้อมูล
กองบรรณาธิการ HD มุ่งมั่นตั้งใจให้ผู้อ่านได้รับข้อมูลที่ถูกต้อง โดยทำงานร่วมกับแพทย์และบุคลากรทางการแพทย์ รวมถึงเลือกใช้ข้อมูลอ้างอิงที่น่าเชื่อถือจากสถาบันต่างๆ คุณสามารถอ่านหลักการทำงานของกองบรรณาธิการ HD ได้ที่นี่
Home Remedies to Stop Bleeding. Healthline. (https://www.healthline.com/health/home-remedies-to-stop-bleeding)
How to stop bleeding: Home remedies and preventing infection. Medical News Today. (https://www.medicalnewstoday.com/articles/319433)

บทความนี้มีจุดประสงค์เพื่อให้ความรู้แก่ผู้อ่าน และไม่สามารถแทนการแนะนำของแพทย์ การวินิจฉัยโรค หรือการรักษาได้ ผู้อ่านควรพบแพทย์เพื่อให้แพทย์ตรวจที่สถานพยาบาลทุกครั้ง และไม่ควรตีความเองหรือวางแผนการรักษาด้วยตัวเองจากการอ่านบทความนี้ ทาง HD พยายามอัปเดตข้อมูลให้ครบถ้วนถูกต้องอยู่เสมอ คุณสามารถส่งคำแนะนำได้ที่ https://honestdocs.typeform.com/to/kkohc7

ผู้เขียนและผู้รีวิวบทความไม่มีส่วนเกี่ยวข้องกับสินค้าหรือบริการที่นำเสนอแต่อย่างใด เว้นแต่จะระบุในเนื้อหา การแนะนำสินค้าและบริการแสดงขึ้นอัตโนมัติจากระบบของเว็บไซต์หรือแอปพลิเคชัน

ขอบคุณที่อ่านค่ะ คุณคิดว่าบทความนี้มีประโยชน์มากแค่ไหนคะ
(1 ดาว - น้อย / 5 ดาว - มาก)

บทความต่อไป