วิธีรักษาอาการปวดหลัง

ตอบโดย

ชัยวัฒน์ จิรานันท์สกุล (หมอเปี๊ยก) (นพ.)

อาการปวดหลัง เป็นอาการที่นำมาพบแพทย์มากที่สุด อาการหนึ่ง
คนทั่วไป มักนึกถึงโรคที่ร้ายแรง เช่นโรคไต แต่จากอุบัติการณ์ การเกิดแล้ว สาเหตุที่พบบ่อยกว่าคือจาก กล้ามเนื้อเส้นเอ็น


มาทำความเข้าใจ รู้จักโรคปวดหลังกัน


ปวดหลัง เป็นปัญหาที่พบได้บ่อยในทุกเพศทุกวัย ไม่เฉพาะแต่ในผู้สูงอายุเท่านั้น อาการปวดหลังเป็นภาวะที่สร้างความเจ็บปวด และกระทบตอการ ใชชีวิตประจำวันเป็นอย่างมาก


สาเหตุของการปวดหลัง



-ทาทางอิริยาบถ การเคลื่อนไหวรางกาย และการใชงานหลัง ที่ไม่ถูกตองเป็นเวลานาน เป็นสาเหตุการปวดหลังที่พบไดบอยในคนวัยทํางานที่ตองทํางานกับคอมพิวเตอร หรือทํางานนั่งโตะเป็นเวลานาน ๆ
-การบาดเจ็บบริเวณหลัง จากอุบัติเหตุหรือการเล่นกีฬา เชน รักบี้ฟุตบอล
-ความผิดปกติของกระดูกสันหลังแต่กำเนิด เชน โพรงกระดูกสันหลังตีบแต่กำเนิด กระดูกสันหลังคด
-โรคของกระดูกสันหลัง
--การเสื่อมสภาพของกระดูกสันหลัง
--หมอนรองกระดูกสันหลังเคลื่อนทับเสนประสาทจึงมีอาการปวดร้าวลงขาร่วมดวย
--โพรงกระดูกสันหลังตีบแคบ มักมีอาการชา เมื่อยขา เวลาเดินระยะทางไกล จนตองหยุดพักเปนระยะ
--กระดูกสันหลังเคลื่อน ทําใหเกิดอาการปวดหลังเมื่อมีการขยับตัว
-โรคอื่น ๆ ที่ทําใหเกิดอาการปวดราวมาที่หลังได เชน นิ่วในกรวยไตหรือหลอดไต โรคเกี่ยวกับรังไข และมดลูก มะเร็งที่มีการกระจายมายังกระดูกสันหลัง ซึ่งจะมีอาการปวดมากตลอดเวลา แม้หลับไปแลว ก็ตองตื่นด้วยอาการปวด




การรักษาอาการปวดหลัง มี 2 วิธีหลัก




1.การรักษาโดยไมตองผาตัด
แบงเปน


-การรักษาแบบประคับประคอง ไดแก การรับประทานยา การทํากายภาพบําบัด การบริหารกลามเนื้อหลัง และหนาทองใหแข็งแรง การลดน้ําหนัก และการนอนพัก มักเป็นวิธีที่ใชเริ่มตนในการรักษา ยกเวนกรณีที่ผูปวยมีขอบงชี้ชัดเจน วาตองไดรับการรักษาโดยวิธีอื่น


-การฉีดยาสเตียรอยดเขาโพรงกระดูกสันหลัง ซึ่งจะชวยลดความปวดจากการอักเสบและชวยในการวินิจฉัยตําแหนงที่เป็นตนเหตุ ของอาการปวดได การรักษาวิธีนี้ใชในกรณีที่ผูปวยไดรับการรักษาแบบประคับประคองเต็มที่แลว แตอาการไมดีขึ้น หรือมีอาการปวดรุนแรง จากการที่เสนประสาทโดนรบกวน


2.การรักษาโดยการผาตัด


แพทยจะใชวิธีการรักษานี้ เมื่อผูปวยมีขอบงชี้ที่ชัดเจน เชน ควบคุมการขับถายไมได ขาออนแรง เดินไม่ได้ หรือเมื่อทําการรักษาโดยวิธีอื่นแลว ไม่ได้ผล ซึ่งวิธีการผาตัดมีหลายวิธี ขึ้นกับภาวะของผู้ป่วย หรือขอบงชี้ในการผาตัด




วิธีการปฏิบัติตัวเพื่อบรรเทาและปองกันอาการปวดหลัง


***การบริหารรางกายเฉพาะสวน


-ทาที่ 1 ทายืดกลามเนื้อหลังและตนขาดานหลัง
1.ยืนตรง ปลายเทาขนานกับหัวไหล
2.กมตัวไปดานหนา เขาตึง เหยียดแขนลงแตะปลายเทา ยืดค้างไว 10 วินาที ทำซ้ำ 5-10 ครั้ง


-ทาที่ 2 ทายืดกล้ามเนื้อหลัง
1.นั่งหลังตรง ปลายเท้าขนานกับหัวไหล
2.กมตัวไปด้านหนา เหยียดแขนลงแตะปลายเทา ยืดค้างไว 10วินาที ทำซ้ำ 5-10 ครั้ง


-ทาที่ 3 ท่ายืดกล้ามเนื้อหลังและกล้ามเนื้อต้นขา
1 นั่งหลังตรง ปลายเท้าขนานกับหัวไหล่
2 ยกขาวางบนเท้าของขาอีกข้าง ก้มตัวไปด้านหน้า เหยียด​แขนลงจนรู้สึกหลังตึง ยืดค้างไว้ 10 วินาที ทำสลับขาอีกข้าง


-ท่าที่ 4 ท่าบริหารเพื่อเพิ่มความแข็งแรงและทนทานของกล้ามเนื้อหน้าท้อง สะโพก และหลัง
1 นอนหงายชันเข่า 2 ข้าง
2 หายใจเข้า และออก ช้า ๆ พร้อมกับแขม่วหน้าท้อง กดหลังให้ติดแนบกับพื้น เกร็งไว้ แล้วนับ 1-10 แล้วพัก ทำซ้ำ 10 ครั้ง



***ฝึกฝนการใช้ลักษณะท่าทางที่ถูกต้องในชีวิตประจำวัน เพื่อลดความเสี่ยงในการเกิดอาการปวดหลัง และบรรเทาอาการปวดหลัง เช่น การยืนให้ยืดหลังให้ตรง การยกของใช้การย่อตัวลง เข่าข้างหนึ่งยันพื้น หลังตรงตลอดเวลา อีกทั้ง ควรหลีกเลี่ยงการอยู่ในท่าใดท่าหนึ่งเป็นเวลานาน ๆ และควบคุมน้ำหนักตัว ไม่ให้อ้วน เพราะการมีหน้าท้องยื่น ทำให้หลังต้องแอ่นมากขึ้น ทำให้เกิดอาการปวดหลังได้


อาการปวดหลัง สามารถเกิดขึ้นได้กับทุกคน และเป็นอาการที่พบได้บ่อย สร้างความลำบาก และความทรมานในการดารงชีวิตประจำวัน แต่อาการปวดหลังสามารถปองกันไม่ใหเกิดขึ้นได้ ดังนั้นเราจึงควรตระหนักในการปองกันตนเอง เพื่อไม่ให้เกิดอาการปวดหลัง หรือหากเกิดอาการปวดหลังขึ้นแล้ว ก็ควรปฏิบัติตัวให้ถูกตอง ดังที่ได้แนะนำเพื่อชะลอความรุนแรง และบรรเทาอาการปวดหลังดังกล่าว



ข้อมูลจาก คณะแพทยศาสตร์ ศิริราชพยาบาล มหาวิทยาลัยมหิดล