ผมมีปัญหาน้ำตาลในเลือดสูง สามารถสั่งยาทานเองได้ไหมครับ

ไม่ควรสั่งยาเองคะ เนื่องจากอย่างแรกคือน้ำตาลสูงมีหลายระดับ และเป็นได้จากหลายสาเหตุ การตรวจน้ำตาลในเลือดจะต้องตรวจหลังจากที่อดอาหารแล้วอย่างน้อย 8 ชั่วโมงจึงจะให้ผลที่ถูกต้อง และยาบางชนิด็ทำให้น้ำตาลสูงได้คะ
ซึ่งน้ำตาลสูงมีหลายระดับ หากน้ำตาลสูงมากเกิดไปจะทำให้เกิดภาวะเลือดเป็นกรด หรือภางะเลือดข้นจากที่น้ำตาลสูงมากได้คะ ทั้งสองภาวะเป็นอันตรายถึงชีวิต ดังนั้นหากได้รับการรักษาน้ำตาลสูงไม่ถูกต้องอาจเสียชีวิตได้คะ แนะนำให้ไปพลแพทย์เพื่อวินิจฉัยว่าน้ำตาลสูงนั้นจริงหรือไม่ มีภาวะเร่ฃด่วนที่ต้องรีบแก้ไขหรือไม่ และน้ำตาลสูงขำเป็นต้องได้รับยาฉีด insulin หรือเป็นเพียงยารับประทานก็เพียงพอหากกรณีที่ได้รับการวินิจฉัยว่าเป็นน้ำตาลสูงจากโรคเบาหวานคะ

การมีน้ำตาลในเลือดสูงนั้นก่อนอื่นต้องดูก่อนครับว่าระดับน้ำตาลในเลือดนั้นสูงในระดับใด
- ถ้าค่าน้ำตาลในเลือดอยู่ในช่วง 100-125 mg% ก็จะเป็นเพียงแค่ระดับน้ำตาลที่สูงกว่าปกติ(ระยะก่อนเป็นเบาหวาน) ซึ่งไม่มีความจำเป็นต้องใช้ยาครับ เพียงแค่ใช้วิธีการคุมอาหารควบคู่กับการออกกำลังกายก็เพียงพอ
- ถ้าค่าน้ำตาลในเลือดมีระดับตั้งแต่ 126 mg% ขึ้นไป และวัดได้ค่านี้ติดต่อกัน 2 ครั้ง ก็จะถือว่าเป็นโรคเบาหวาน และมีความจำเป็นต้องใช้ยาในการรักษาควบคู่กับการคุมอาหารและออกกำลังกายครับ

ยาที่ใช้รักษาโรคเบาหวานซึ่งมีฤทธิ์ในการลดระดับน้ำตาลในเลือดนั้นมีอยู่หลายชนิด ทั้งชนิดกินและชนิดฉีด และในรูปแบบของยาแต่ละชนิดก็ยังมีตัวยาต่างกันให้เลือกใช้ รวมถึงมีขนาดยาที่หลากหลาย การใช้ยาเพื่อลดระดับน้ำตาลในเลือดจึงควรอยู่ในความดูแลของแพทย์เสมอครับ การซื้อยามาใช้เองมีโอกาสที่จะทำให้เกิดอันตรายได้ เช่น มีน้ำตาลในเลือดต่ำเกินไปทำให้หมดสติจนถึงขั้นเสียชีวิตได้ หรือ ขนาดยาที่ใช้ไม่เพียงพอที่จะควบคุมระดับน้ำตาลในเลือดได้ ทำให้เกิดภาวะแทรกซ้อนจากโรคเบาหวานตามมา หรือมีภาวะวิกฤตจากระดับน้ำตาลในเลือดที่สูงทำให้เสียชีวิตได้เช่นกัน

หมอแนะนำว่าควรนำผลเลือดดังกล่าวไปปรึกษาแพทย์เพื่อให้ได้รับการรักษาที่เหมาะสมครับ

สิ่งที่สามารถทำได้เองในขณะนี้คือการลดการรับประทานอาหารที่มีรสหวาน ขนมหวาน น้ำหวาน น้ำอัดลม ชา/กาแฟที่เติมน้ำตาล เครื่องดื่มแอลกอฮอล์ และลดอาหารจำพวกแป้งลง ร่วมกับการออกกำลังกายอย่างสม่ำเสมอก็จะมีส่วนช่วยให้ระดับน้ำตาลในเลือดลดลงได้ครับ

การรับประทานน้ำหวาน อาหารหวานมากๆในวันก่อนตรวจเลือดอาจมีผลทำให้ระดับน้ำตาลในเลือดสูงขึ้นได้บ้าง แต่ทั้งนี้อาจต้องมีการตรวจดูระดับน้ำตาลสะสม (HbA1C) เพิ่มเติมก็จะช่วยสะท้อนให้เห็นถึงระดับน้ำตาลในเลือดในช่วง 3 เดือนที่ผ่านมาได้มากขึ้นครับ

เนื่องจากระดับน้ำตาลในเลือด 112 mg% นั้นเป็นระดับน้ำตาลที่สูงกว่าปกติแต่ยังไม่ได้ถึงขั้นเป็นเบาหวาน ในตอนนี้จึงอาจใช้วิธีควบคุมอาหาร ลดการดื่มน้ำหวาน การรับประทานขนมหวาน ของหวานต่างๆให้น้อยลง แล้วให้ลองไปตรวจเลือดติดตามระดับน้ำตาลในเลือดอีกครั้งในช่วง 3 เดือนข้างหน้าได้ครับ

การรับประทานอาหารหวาน น้ำหวานก่อนตรวจเลือดย่อมมีผลกับระดับน้ำตาลในเลือดได้ครับ แต่ระดับน้ำตาลในเลือดที่ตรวจได้นั้นก็อาจเป็นผลมาจากการรับประทานอาหารที่ผ่านมาก่อนหน้านั้นเป็นเวลานานได้เช่นกัน ในกรณีที่ต้องการทราบว่าระดับน้ำตาลในเลือดที่สูงเป็นผลมาจากการรับประทาของหวานที่มากเกินไปในวันก่อนตรวจเลือดวันเดียว หรือ เป็นผลมาจากพฤติกรรมการรับประทานอาหารที่ไม่ถูกต้องในระยะยาวต้องอาศัยการตรวจระดับน้ำตาลสะสม (HbA1C)เพิ่มเติมครับ

ถ้าหากผลเลือดดังกล่าวเป็นการตรวจเลือดหลังมีการงดน้ำงดอาหาร และมีค่าระดับน้ำตาลในเลือดที่สูงกว่ากรือเท่ากับ 126 mg% อย่างน้อย 2 ครั้ง ก็จะเป็นการยืนยันว่าเป็นโรคเบาหวานครับ

วิธีการดูแลตนเองเมื่อเป็นโรคเบาหวานจะประกอบด้วยการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมและการรับประทานยาตามที่แพทย์สั่งและไปตรวจติดตามอาการอย่างสม่ำเสมอครับ

ในที่นี้หมอจะเน้นเฉพาะส่วนของการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมให้ได้อ่านนะครับ

การปรับเปลี่ยนพฤติกรรมนั้นจะประกอบด้วยการควบคุมอาหารและออกกำลังกาย

ในส่วนของอาหารนั้นแนะนำให้รับประทานอาหารประเภทคาร์โบไฮเดรตให้น้อยลง ไม่ว่าจะเป็น ข้าว แป้ง น้ำตาล โดยมีสิ่งที่ควรหลีกเลี่ยงมากที่สุดคือน้ำตาลครับ
น้ำตาลนั้นอาจมีปนมากับอาหารได้ในหลายรูปแบบ เช่น ขนมหวานต่างๆ น้ำอัดลม ชา กาแฟที่เติมน้ำตาล ผลไม้ จึงควรหลีกเลี่ยงการรับประทานอาหารเหล่านี้ครับ

ส่วนการออกกำลังกายนั้นแนะนำให้ออกกำลังกายอย่างสม่ำเสมอ โดยควรออกกำลังกายอย่างน้อย 30 นาทีต่อวัน อย่างน้อย 5 วันต่อสัปดาห์ ทั้งนี้มีข้อควรระวัง คือ ถ้าหากออกกำลังกายแล้วมีอาการที่บ่งบอกถึงน้ำตาลในเลือดต่ำ ได้แก่ มือสั่น ใจสั่น เหงื่ออก หน้ามืด มึนงง ก็ควรหยุดออกกำลังกายและหาน้ำหวานมาดื่มในทันที และหากมีอาการน้ำตาลในเลือดต่ำหลังออกกำลังกายก็ควรกลับไปพบแพทย์เพื่อตรวจประเมินอาการ พิจารณาปรับเปลี่ยนยา และปรับวิธีการออกกำลังกายให้เหมาะสมมากขึ้นครับ