การส่องกล้องตรวจลำไส้ใหญ่ เป็นขั้นตอนหนึ่งที่แพทย์ใช้ตรวจสภาพภายในลำไส้ใหญ่เพื่อตรวจคัดกรองมะเร็งลำไส้ใหญ่หรือเนื้องอกอันตรายที่นำไปสู่การเกิดโรคมะเร็งในผู้ที่มีสุขภาพดี นอกจากนี้การส่องกล้องยังอาจใช้เพื่อวินิจฉัยอาการอุจจาระเป็นเลือด หรืออาการของระบบทางเดินอาหารอื่นๆ เช่น อาการปวดหรือการทำงานของลำไส้ที่เปลี่ยนไป
ผู้ที่มีอายุ 50 ปีทุกคนควรได้รับการตรวจลำไส้ใหญ่ และควรตรวจซ้ำทุกๆ 10 ปี หากไม่มีอาการแสดงให้เห็น ถ้าพบว่าประวัติครอบครัวมีคนเป็นมะเร็งลำไส้ใหญ่ มีติ่ง หรือมีภาวะบางอย่างที่เกี่ยวกับลำไส้ ก็อาจต้องเข้ารับการส่องกล้องตรวจลำไส้ใหญ่ตั้งแต่อายุยังน้อยหรือต้องตรวจทุกปี
การเตรียมตัวก่อนเข้ารับการส่องกล้องตรวจลำไส้ใหญ่
แพทย์มักจะแนะนำอาหารให้ผู้เข้ารับการตรวจรับประทานอย่างน้อย 1-2 วันก่อนเข้ารับการตรวจ และคืนก่อนเข้ารับการตรวจ แพทย์อาจให้ดื่มยาระบาย หรือให้ใช้ยาระบายแบบเหน็บ เพื่อให้แน่ใจว่าไม่มีสิ่งกีดขวางใดๆ ภายในลำไส้ใหญ่ขณะส่องกล้อง ในระหว่างนี้หากมีการใช้ยา วิตามิน หรืออาหารเสริม ให้แจ้งแพทย์ก่อนเพราะอาจต้องหยุดการใช้ยาบางชนิด
ขั้นตอนการส่องกล้องตรวจลำไส้ใหญ่
ในขั้นตอนแรก ผู้เข้ารับการตรวจจะต้องขึ้นไปนอนตะแคงบนเตียงพร้อมรับยาระงับความรู้สึก ซึ่งอาจจะเป็นยาเม็ดหรือยาฉีดเข้าทางหลอดเลือดดำ ในระหว่างที่ทำการตรวจ แพทย์จะสอดกล้องส่องลำไส้ใหญ่เข้าไปทางทวารหนักและลำไส้ใหญ่ กล้องนี้มีลักษณะเป็นหลอดเล็กยาวและมีความยืดหยุ่นสูง ที่ปลายของหลอดจะมีกล้องและไฟขนาดเล็กติดอยู่ ขณะตรวจกล้องจะเป่าอากาศเข้าไปในลำไส้ใหญ่ด้วยเพื่อให้ส่องดูภายในได้ดีขึ้น
แพทย์จะดูภาพรวมทั้งหมดภายในลำไส้ใหญ่ และอาจมีการตัดตัวอย่างเนื้อเยื่อ หรือตัดติ่งในลำไส้ผ่านการส่องกล้อง ในกรณีที่แพทย์ต้องการชื้นเนื้อเพื่อตรวจหาโรคมะเร็ง
ผลข้างเคียงจากการส่องกล้องตรวจลำไส้ใหญ่
เป็นธรรมดาที่จะรู้สึกแน่นท้อง ท้องอืด หรือง่วงนอนหลังตรวจ บางคนอาจพบเลือดออกที่ลำไส้ในช่วงแรกๆ หลังเข้ารับการส่องกล้องด้วย ส่วนความเสี่ยงการส่องกล้องตรวจลำไส้ใหญ่ที่พบบ่อย ได้แก่ ลำไส้ใหญ่ทะลุ และอาการแพ้ยาระงับความรู้สึก
หากมีอาการต่อไปนี้หลังส่องกล้องตรวจลำไส้ใหญ่ ให้รีบกลับมาพบแพทย์ทันที
- มีไข้
- อาการปวดรุนแรง
- เลือดออกจำนวนมากหรือเลือดออกเป็นก้อน
- อ่อนเพลีย
- วิงเวียนศีรษะ