โรคน้ำกัดเท้า หรือโรคกลากที่เท้า เป็นการติดเชื้อราประเภทหนึ่งของเท้า ในภาษาอังกฤษมีชื่อว่า Athlete's foot ซึ่งมาจากการเป็นโรคที่พบบ่อยในนักกีฬา ส่วนในทางการแพทย์จะเรียกว่า Tinea pedis ซึ่งหมายถึง โรคกลากที่เท้า
โรคกลากที่เท้าเป็นโรคที่พบบ่อย โดยมีการศึกษาพบว่า คนส่วนใหญ่จะเป็นโรคน้ำกัดเท้าในช่วงชีวิตหนึ่งของพวกเขา โรคน้ำกัดเท้าจะเกิดขึ้นในประมาณ 10% ของประชากรโลก
ปรึกษาเภสัช สั่งยา ฟรีค่าส่งทั่วประเทศ*
แชทกับเภสัชกรฟรี! 9 โมงเช้าถึงเที่ยงคืน พร้อมรับส่วนลดค่ายา 5% HDmall ออกค่าส่งให้สูงสุด 40 บาท
โรคกลากที่เท้าจะเริ่มตรงบริเวณระหว่างนิ้วเท้า พบบ่อยในคนที่เท้าเปียกเกือบตลอดเวลาหรือใส่รองเท้าที่คับแคบจนไม่มีที่ระบาย ทำให้เท้าชุ่มเหงื่อและอับ และในคนที่มีเหงื่อออกบริเวณเท้ามาก
อาการตอนแรกจะมีเพียงแค่คัน มีผื่นลักษณะไม่ชัดเจน มีรอยแตกตามบริเวณกดทับที่ส้นเท้า บางครั้งอาจพบขุยสีขาวหรือผิวหนังเปื่อยได้ และมักมีกลิ่นที่รุนแรงร่วมด้วย จากนั้นจะแพร่กระจายไปยังที่ต่างๆ ได้โดยผ่านทางพื้น ผ้าเช็ดตัว หรือเสื้อผ้า
โรคน้ำกัดเท้าเกิดจากอะไร?
โรคน้ำกัดเท้าเกิดจากการติดเชื้อราหลายประเภท รวมถึงยีสต์ โดยเชื้อราที่พบบ่อยที่สุด คือ เดอร์มาโทไฟต์ (Dermatophytes) ซึ่งเป็นเชื้อราที่อาศัยเคราตินในการเจริญเติบโต และมักทำให้ผิวหนังเกิดโรค
เชื้อก่อโรคอื่นๆ ที่พบบ่อย มีดังนี้
- Trichophyton rubrum
- Trichophyton interdigitale (ในอดีตมีชื่อเรียกว่า Trichophyton mentagrophytes var. interdigitale)
- Epidermophyton floccosum
เชื้อรานั้น เติบโตในผิวหนังชั้นนอก (ผิวหนังกำพร้า) และเข้าสู่ผิวหนังจากรอยแตก จุลินทรีย์ต้องการความชุ่มชื่นและความอบอุ่นในการแพร่พันธุ์ แม้ว่าโรคกลากที่เท้าสามารถเกิดขึ้นในทุกส่วนของเท้า แต่มักพบบ่อยบริเวณผิวหนังระหว่างนิ้วเท้า
ปัจจัยเสี่ยงต่อการเกิดโรคน้ำกัดเท้า
ปัจจัยเสี่ยงต่อการเกิดโรคน้ำกัดเท้า มีดังต่อไปนี้
ปรึกษาเภสัช สั่งยา ฟรีค่าส่งทั่วประเทศ*
แชทกับเภสัชกรฟรี! 9 โมงเช้าถึงเที่ยงคืน พร้อมรับส่วนลดค่ายา 5% HDmall ออกค่าส่งให้สูงสุด 40 บาท
- ใส่รองเท้าที่คับจนเกินไป หรือใส่ถุงเท้าชื้น
- ใช้ของใช้ร่วมกับผู้ที่มีการติดเชื้อรา เช่น พรม เสื่อ เสื้อผ้า รองเท้า เป็นต้น
- มีพฤติกรรมเดินเท้าเปล่าในที่สาธารณะซึ่งอาจมีเชื้อราอยู่ เช่น ในห้องเปลี่ยนเสื้อผ้าของนักกีฬา ห้องซาวน่า ห้องอาบน้ำรวม เป็นต้น
- มีอาการผิวหนังอักเสบเรื้อรัง
- มีระบบภูมิคุ้มกันอ่อนแอ
- มีการไหลเวียนโลหิตที่ขาที่ไม่ดี โดยอาจเกิดจากโรคเบาหวานหรือโรคเส้นเลือดแดงส่วนปลายอุดตัน
อาการแสดงของโรคน้ำกัดเท้า
โรคกลากที่เท้าอาจทำให้เกิดอาการแสดงหลายอย่าง ซึ่งส่งผลกระทบต่อเท้า รวมถึงอาการดังนี้
- รอยแดงและอาการคันของผิวหนัง (ผื่น)
- รอยสะเก็ดหรือขุยที่ลอกออกของผิวหนังในบริเวณเล็กๆ (เช่น ระหว่างนิ้วเท้า) หรือทั่วทั้งฝ่าเท้า
- ผิวแตกที่เจ็บปวด (รอยแตกของผิว) ซึ่งมักจะเกิดจากการลอกของสะเก็ดผิวหนังอย่างรุนแรง
- แผลพุพองที่เต็มไปด้วยน้ำหนอง
- ฝ่าเท้าที่หนาขึ้น
เชื้อราที่เท้าสามารถแพร่กระจายไปที่เล็บ และทำให้สีของเล็บเปลี่ยนสี หนาขึ้น หรือแตกละเอียด โรคน้ำกัดเท้าสามารถทำลายผิวหนังและเปิดผิวออก จึงอาจทำให้มีการติดเชื้อแบคทีเรีย เช่น เซลล์เนื้อเยื่ออักเสบเพิ่มเติม
โรคน้ำกัดเท้าเป็นโรคติดต่อหรือไม่?
โรคน้ำกัดเท้าเป็นโรคติดต่อ มีความเป็นได้ที่คุณจะได้รับการติดเชื้อจากการจับผิวของผู้ที่มีเชื้อรา แม้ว่าพวกเขาไม่ได้มีการติดเชื้อที่กำลังดำเนินอยู่ นอกจากนี้ โรคน้ำกัดเท้าสามารถแพร่กระจายได้โดยการเดินเท้าเปล่าบนพื้นผิวที่เปียกแฉะและติดเชื้อ เช่น ในห้องเปลี่ยนเสื้อผ้าของนักกีฬาและที่อาบน้ำสาธารณะ
ไม่เพียงแค่นั้น คุณสามารถติดโรคน้ำกัดเท้าได้ถ้าคุณมีสุขอนามัยที่ไม่ดีพอ เช่นถ้าคุณปฏิบัติดังต่อไปนี้
- ไม่ล้างเท้าและไม่ทำให้เท้าแห้งหลังการออกกำลังกายหรือหลังจากเท้าเปียก (รวมถึงเหงื่อ)
- ใช้ถุงเท้า รองเท้า และผ้าเช็ดตัวร่วมกับผู้อื่น
- สวมใส่ถุงเท้าหรือรองเท้าที่เปียก หรือสวมใส่ถุงเท้าหรือรองเท้าที่ระบายอากาศได้ไม่ดี ส่งเสริมให้มีเหงื่ออกชุ่มภายในรองเท้า
- นำถุงเท้ากลับมาใช้ซ้ำโดยที่ยังไม่ได้ซัก (โดยเฉพาะที่มีเหงื่อออก)
- สวมใส่รองเท้าที่ชำรุด
- ใส่รองเท้าคู่เดิมซ้ำตลอด ไม่ได้สลับสับเปลี่ยนบ้าง
วิธีรักษาโรคน้ำกัดเท้า
โรคน้ำกัดเท้าสามารถรักษาได้ด้วยยาฆ่าเชื้อราที่ขายตามร้านขายยาในรูปแบบครีม เจล โลชั่น สเปรย์ และแป้ง ที่มีหนึ่งในสารออกฤทธิ์ดังนี้
- โคลไทรมาโซล (Clotrimazole)
- ไมโคนาโซล (Miconazole)
- ออกซิโคนาโซล (Oxiconazole)
- คีโทโคนาโซล (Ketoconazole)
จากรายงานของศูนย์ควบคุมและป้องกันโรค (CDC) แห่งสหรัฐอเมริกา พบว่าการรักษาโรคน้ำกัดเท้าต้องใช้เวลาอย่างน้อย 2-4 สัปดาห์
หมดปัญหาเหงื่อออกมากที่มืออย่างถาวร รักษาแล้วมือแห้ง ชีวิตง่ายขึ้น!
จองผ่าน HD ประหยัดกว่า / เบิกประกันได้ / ผ่อน 0% ได้ / ปรึกษาหมอก่อนผ่าตัดได้ไม่จำกัดครั้ง
นอกจากการใช้ยารักษาโรคน้ำกัดเท้าแล้ว ควรจะปรับเปลี่ยนพฤติกรรมดังต่อไปนี้
- ทำความสะอาดเท้าให้แห้งอยู่เสมอ
- ให้เท้าของคุณได้ระบายอากาศ โดยการถอดรองเท้า หรือใส่รองเท้าแตะให้บ่อยที่สุดเท่าที่จะเป็นไปได้
- หลีกเลี่ยงการสวมรองเท้าที่หนัก รองเท้าแบบปิด หรือถุงเท้าที่หนา
- หมุนเวียนการใส่รองเท้าและอย่านำถุงเท้ากลับมาใช้ซ้ำโดยที่ยังไม่ได้ซัก
- หลีกเลี่ยงการใช้สระว่ายน้ำหรือห้องอาบน้ำสาธารณะ
ถ้าการติดเชื้อของคุณยังไม่ดีขึ้น แพทย์อาจจ่ายยาเม็ดต้านเชื้อราที่แรงขึ้น เช่น เทอร์บินาฟีน (Terbinafine) หรือไอทราโคนาโซล (Itraconazole)
การรักษาโดยสมุนไพรสำหรับโรคน้ำกัดเท้า
บางคนเลือกที่จะรักษาโรคน้ำกัดเท้าด้วยการใช้น้ำมันหอมระเหยสกัดจากธรรมชาติ (Tea tree oil) หรือแช่เท้าในน้ำที่ผสมผลิตภัณฑ์สมุนไพรบางชนิด แต่ถึงกระนั้น จากรายงานของศูนย์ข้อมูลเทคโนโลยีชีวภาพแห่งชาติยังไม่มีความเห็นในทางการแพทย์ว่าผลิตภัณฑ์เหล่านี้ใช้แล้วได้ผลจริง
นอกจากนี้ พบว่า 10% ของครีมน้ำมันหอมระเหยจากธรรมชาติไม่ได้มีสรรพคุณดีไปกว่ายาหลอก (ครีมที่ไม่ได้มีตัวยาผสมอยู่) ในการรักษาโรคน้ำกัดเท้าให้หายขาด
ในทางกลับกัน แม้ว่ารายงานการศึกษาในปี 2002 พบว่า 50% ของสารละลายน้ำมันหอมระเหยจากธรรมชาติสามารถรักษาโรคน้ำกัดเท้าของผู้คนถึงสองในสามให้หายขาดได้ก็ตาม
ก็ยังเป็นเรื่องสำคัญที่คุณควรตระหนักว่า นักวิจัยมักใช้ส่วนประกอบที่บริสุทธิ์และได้รับการประเมินมาดีมาก และผลิตภัณฑ์น้ำมันหอมระเหยจากธรรมชาติไม่ได้รับการควบคุมการผลิตให้ได้มาตรฐานไปในทางเดียวกันเหมือนกับยารักษาโรค
นอกจากน้ำมันหอมระเหยจากธรรมชาติแล้ว มีการพบว่าสารประกอบในกระเทียมที่เรียกว่าอะโจอีน (Ajoene) สามารถยับยั้งเชื้อราได้ และงานวิจัยบางชิ้นชี้ให้เห็นว่า สารนี้มีประสิทธิภาพในการรักษากลากที่เท้า
แต่สารตัวนี้ไม่ได้มีวางนำหน่ายในเชิงพาณิชย์ และยังไม่มีอะไรที่ยืนยันแน่ชัดว่ายาทาหรือการแช่เท้าในน้ำที่มีส่วนผสมของกระเทียมหยาบหรือกระเทียมสดอาจมีประสิทธิภาพในการรักษาโรคน้ำกัดเท้า
โรคน้ำกัดเท้าเกิดจากการติดเชื้อรา และพฤติกรรมการใช้ชีวิตที่ไม่เหมาะสม เช่น สวมใส่ถุงเท้าซ้ำๆ ชอบเดินเท้าเปล่าในที่เปียกชื้น หรือไม่รักษาความสะอาด เมื่อเกิดโรคแล้วก็ควรรีบไปซื้อยาทาต้านเชื้อรามารักษาให้หาย และปรับเปลี่ยนพฤติกรรมการใช้ชีวิต ก็จะช่วยให้ห่างไกลจากโรคน้ำกัดเท้าได้
ดูแพ็กเกจตรวจสุขภาพ เปรียบเทียบราคา โปรโมชั่นล่าสุดจากโรงพยาบาลและคลินิกชั้นนำได้ที่นี่ หรือไม่พลาดทุกการอัปเดตแพ็กเกจต่างๆ เมื่อกดเป็นเพื่อนทางไลน์ @hdcoth และกดดาวน์โหลดแอป iOS และ Android
เป็นไข้หวัดใหญ่ชนิดเดียวกันในช่วงๆเวลาใกล้กันได้หรือไม่คะ