บทนำ
ยาโคลไตรมาโซล หรือที่รู้จักในชื่อการค้า คาลเนสเทน (calnesten) เป็นยาในกลุ่มยาต้านเชื้อรา ใช้สำหรับรักษาการติดเชื้อรากลุ่มแคนดิด้าในช่องคลอด การติดเชื้อแคนดิด้าในช่องปาก ผื่นผ้าอ้อมโรคเกลื้อน และการติดเชื้อกลาก ได้แก่ ฮ่องกงฟุต และสังคัง สามารถบริหารยาได้ทั้งวิธีรับประทาน ยาเม็ดสอดช่องคลอด หรือยาครีมทาบริเวณช่องคลอด ยาโคลไตรมาโซลอาจมีการผสมรวมกับสารกลุ่มกลูโคคอร์ติคอยด์ (glucocorticoid) อย่างเช่น เบต้าเมธาโซน (betamethasone) ซึ่งมีวางจำหน่ายในรูปแบบยาครีมในการรักษาโรคกลาก โรคสังคัง และโรคฮ่องกงฟุต แม้ว่ายาครีมผสมระหว่างโคลไตรมาโซลและเบต้าเมธาโซนจะมีการรับรองจากองค์การอาหารและยาของสหรัฐอเมริกา แต่ไม่ค่อยมีการใช้ยานี้เพื่อรักษาการติดเชื้อ defmatophyte ที่ผิวหนัง เนื่องจากเพิ่มผลข้างเคียงจากการใช้ในส่วนกลูโคคอร์ติดคอยด์ ยาโคลไตรมาโซลถูกค้นพบครั้งแรกในปี ค.ศ. 1969 และเป็นยาที่อยู่ในบัญชียาหลักขององค์การอนามัยโลก และมีวางจำหน่ายในรูปแบบของยาสามัญ ในปีค.ศ. 2016 คาร์เนสเทนเป็นยี่ห้อที่มีบอดจำหน่ายสูงสุดในเกาะอังกฤษ ด้วยยอดขายกว่า 39.2 ล้านปอนด์อังกฤษ
ตัวอย่างยี่ห้อของยา Clotrimazole ที่มีจำหน่ายในประเทศไทย
หมดปัญหาเหงื่อออกมากที่มืออย่างถาวร รักษาแล้วมือแห้ง ชีวิตง่ายขึ้น!
จองผ่าน HD ประหยัดกว่า / เบิกประกันได้ / ผ่อน 0% ได้ / ปรึกษาหมอก่อนผ่าตัดได้ไม่จำกัดครั้ง
โรค และอาการที่เกี่ยวข้องกับการใช้ยานี้บรรเทา
- ข้อบ่งใช้สำหรับติดเชื้อแคนดีด้าในช่องปากและลำคอ
- ข้อบ่งใช้สำหรับติดเชื้อราที่หูชั้นนอก
- ข้อบ่งใช้สำหรับติดเชื้อราที่ผิวหนัง
- ข้อบ่งใช้สำหรับติดเชื้อแคนดีด้าในช่องคลอด
กลไกการออกฤทธิ์ของยา Clotrimazole
กลไกการออกฤทธิ์ของยาคือ โคลไตรมาโซล เป็นยาปฏิชีวนะที่มีฤทธิ์ยับยั้งเชื้อรากว้าง โคลไตรมาโซลจับกับฟอสโฟลิพิด (phospholipid) บนเยื่อหุ้มเซลล์ รบกวนกระบวนการเลือกผ่านสารเข้าออกของผนังเซลล์ของเชื้อรา ทำให้เกิดการรั่วออกขององค์ประกอบสำคัญภายในเซลล์
ข้อบ่งใช้ของยา Clotrimazole
ข้อบ่งใช้สำหรับติดเชื้อแคนดีด้าในช่องปากและลำคอ ขนาดการใช้ยาในผู้ใหญ่ ยาในรูปแบบยาอม โดยยาอมหนึ่งเม็ดประกอบด้วยโคลไตรมาโซล ขนาด 10 มิลลิกรัม อมยาอมหนึ่งเม็ด วันละห้าครั้งเป็นเวลา 14 วัน ข้อบ่งใช้สำหรับป้องกันการติดเชื้อในผู้ป่วยที่ได้รับยากดภูมิคุ้มกัน ให้อมหนึ่งเม็ด วันละสามครั้งตลอดช่วงที่ได้รับยากดภูมิคุ้มกัน ข้อบ่งใช้สำหรับติดเชื้อราที่หูชั้นนอก ยาในรูปแบบยาหยอดหู ขนาดการใช้ยาในผู้ใหญ่ หยอดยาหยอดหูความเข้มข้น 1% ลงบริเวณที่มีการติดเชื้อรา ข้อบ่งใช้สำหรับติดเชื้อราที่ผิวหนัง ยาในรูปแบบยาทาผิวหนัง ขนาดการใช้ยาในผู้ใหญ่ ป้ายยาความเข้มข้น 1% วันละสองถึงสามครั้ง เป็นเวลาสองถึงสี่สัปดาห์ อาจใช้ยาในรูปแบบผงแป้งความเข้มข้น 1% โรยเพื่อป้องกันการติดเชื้อราซ้ำ ข้อบ่งใช้สำหรับติดเชื้อแคนดีด้าในช่องคลอด ขนาดการใช้ยาในผู้ใหญ่ ยาชนิดเม็ดสอดช่องคลอด สอดยาขนาด 100 มิลลิกรัม วันละครั้ง เป็นเวลาหกวัน หรือขนาด 200 มิลลิกรัม วันละครั้ง เป็นเวลาสามวัน หรือขนาด 500 มิลลิกรัม ใช้ครั้งเดียว หรือใช้ในรูปแบบยาครีมสำหรับป้าย ความเข้มข้น 1 2 หรือ 10% ป้ายบริเวณที่มีการติดเชื้อรา
ข้อปฏิบัติเมื่อลืมรับประทานยา Clotrimazole
หากลืมรับประทานยาตามเวลาปกติที่รับประทาน ถ้าปกติรับประทาน 1 เม็ด ให้รับประทานยาทันทีที่นึกได้จำนวน 1 เม็ดโดยไม่ต้องเพิ่มขนาดยาเป็น 2 เม็ดแทนเม็ดที่ลืมรับประทาน ในกรณีลืมรับประทานยาใกล้กับเวลารับประทานถัดไป ให้รับประทานยาในมื้อถัดไปในขนาด 1 เม็ด โดยข้ามยาในมื้อที่ลืมไปและไม่ต้องเพิ่มขนาดยาเป็น 2 เม็ด
ข้อควรระวังของการใช้ยา Clotrimazole
- ห้ามใช้ยานี้ในผู้ป่วยที่แพ้ยาโคลไตรมาโซล - หลีกเลี่ยงไม่ให้อยากสัมผัสกับดวงตาเหมือนกรณีใช้ยาในรูปแบบยาทา - ระวังการใช้ยานี้ไม่เด็กอายุต่ำกว่าสามปี - ระวังการใช้ยานี้ในสตรีมีครรภ์ และสตรีให้นมบุตร
ผลข้างเคียงอันไม่พึงประสงค์จากการใช้ยา Clotrimazole
ยานี้อาจก่อให้เกิดอาการอันไม่พึงประสงค์ ได้แก่ เมื่อใช้ยาในรูปแบบยาทาผิวหนัง อาจก่อให้เกิดผื่นแดง อาการระคายเคือง อาการแพ้ยา ผิวหนังอักเสบชนิดผื่นสัมผัส เมื่อใช้ยาในรูปแบบยารับประทาน ยาอาจรบกวนการทำงานของระบบทางเดินอาหาร ปัสสาวะขัด ภาวะซึมเศร้า การเพิ่มขึ้นของระดับเอนไซม์ตับ
ข้อมูลการใช้ยา Clotrimazole ในสตรีมีครรภ์และสตรีให้นมบุตร
สำหรับการใช้ยาในสตรีมีครรภ์ ยารับประทาน ตัวยาจัดอยู่ในกลุ่ม category C คือควรระมัดระวังการใช้ยาในสตรีมีครรภ์ สำหรับสตรีให้นมบุตร ควรระวังการใช้ยาและยาทาภายนอก จัดอยู่ในกลุ่มcategory B คือยาค่อนข้างมีความปลอดภัยในการใช้ยาในสตรีมีครรภ์
หมดปัญหาเหงื่อออกมากที่มืออย่างถาวร รักษาแล้วมือแห้ง ชีวิตง่ายขึ้น!
จองผ่าน HD ประหยัดกว่า / เบิกประกันได้ / ผ่อน 0% ได้ / ปรึกษาหมอก่อนผ่าตัดได้ไม่จำกัดครั้ง
ประเภทของยาตามองค์การอาหารและยา ประเทศไทย
(1) ยาจัดอยู่ในกลุ่มยาใช้ภายนอก
(2) ยาสำหรับรับประทานจัดอยู่ในกลุ่มยาอันตราย จำหน่ายเฉพาะในร้านขายยาแผนปัจจุบันที่มีเภสัชกรชั้นหนึ่งเป็นผู้จ่ายยาเท่านั้น
ข้อมูลการเก็บรักษายา Clotrimazole
เก็บที่อุณหภูมิต่ำกว่า 30 องศาเซลเซียส
สิ่งที่ควรแจ้งแพทย์ เภสัชกร และพยาบาลในการสั่งใช้ยา
แพทย์และเภสัชกรสามารถให้ข้อมูลการใช้ยาอย่างปลอดภัย ผู้ป่วยควรแจ้งข้อมูลเหล่านี้แก่แพทย์หรือเภสัชกรเพื่อประโยชน์ต่อผู้ป่วยและลดความเสี่ยงในการเกิดอันตรายจากการใช้ยา
- แจ้งข้อมูลการใช้ยารักษาโรคประจำตัว ยาที่เพิ่งรับประทานก่อนหน้านี้ ผลิตภัณฑ์เสริมอาหารที่รับประทาน (รวมถึงวิตามิน และสมุนไพร) ในกรณีมียาประจำตัวจำนวนมาก ให้พกยาเพื่อให้แพทย์หรือเภสัชกรช่วยตรวจสอบก่อนสั่งจ่ายยาใหม่ ไม่ให้เกิดอันตรกิริยาระหว่างยาที่จะได้รับใหม่และยาที่เดิมที่ผู้ป่วยใช้อยู่
- แจ้งประวัติการแพ้ยา หรืออาการแพ้ที่เกิดขึ้นเมื่อใช้ยา ผลิตภัณฑ์เสริมอาหาร หรือแพ้อาหารชนิดใดอยู่ (เนื่องจากยาบางชนิดมีส่วนประกอบของไข่ขาว นม ยีสต์) อาการที่เกิดขึ้น เช่น อาการบวม เกิดผื่น หายใจลำบาก หรือให้นำบัตรแพ้ยา พกติดตัวและแสดงบัตรนี้แก่แพทย์และเภสัชกรก่อนเข้าใช้บริการสุขภาพทุกครั้ง
- แจ้งข้อมูลในกรณีที่มีการตั้งครรภ์ หรือมีแผนที่จะตั้งครรภ์ หรือกำลังให้นมบุตร เนื่องจากยาบางชนิดส่งผลอันตรายต่อเด็กในครรภ์ หรือสามารถขับออกทางน้ำนมได้
- แจ้งข้อมูลที่จะส่งผลต่อการรับประทานยา เช่น มีปัญหาการกลืนลำบาก มีปัญหาด้านการมองเห็นหรืออ่านฉลากยา วิธีการรับประทานยา เพื่อแพทย์หรือเภสัชกรจะได้ช่วยแก้ไขปัญหาได้อย่างถูกต้อ
