ประโยชน์ของทองกวาว การนำมาใช้เพื่อสุขภาพ ตัวอย่างเมนูน่ากินจากทองกวาว และข้อควรระวัง
ทองกวาว เป็นพืชตระกูลถั่วที่มีขนาดไม่ใหญ่มาก สามารถขยายพันธุ์ได้ด้วยการเพาะเมล็ดหรือปักชำกิ่ง คนไทยโบราณเชื่อกันว่าเป็นต้นไม้มงคลที่ปลูกไว้แล้วจะทำให้ร่ำรวยเงินทอง ซึ่งต้นทองกวาวก็สามารถนำมาใช้ประโยชน์ได้อย่างหลากหลาย ดังนี้
ปรึกษาเภสัช สั่งยา ฟรีค่าส่งทั่วประเทศ*
แชทกับเภสัชกรฟรี! 9 โมงเช้าถึงเที่ยงคืน พร้อมรับส่วนลดค่ายา 5% HDmall ออกค่าส่งให้สูงสุด 40 บาท
ทำความรู้จักทองกวาว
ทองกวาว (Flame of the forest) เป็นชื่อของไม้ยืนต้นชนิดหนึ่งที่มีถิ่นกำเนิดในแถบเอเชียใต้ พบได้มากในประเทศไทย ลาว กัมพูชา เวียดนาม อินโดนีเซีย มาเลเซีย เนปาล บังกลาเทศ และปากีสถาน ลำต้นมีความสูงประมาณ 12-18 เมตร มักแผ่กิ่งก้านสาขาไปในทิศทางที่ไม่เป็นระเบียบ ลักษณะดอกจะโค้งงอมีปลายแหลม บานรวมกันเป็นช่อสีส้มแสด เมื่อดอกบานพร้อมกันเยอะๆ จึงทำให้ดูเหมือนเปลวไฟที่อยู่บนต้นไม้
ประโยชน์ของทองกวาว
ต้นทองกวาว สามารถนำไปทำประโยชน์ได้ ดังนี้
- นำมาย้อมผ้า นำดอกทองกวาวไปตากให้แห้ง แล้วนำมาขยำกับน้ำให้ได้สีส้มเฉดที่ต้องการ เดิมเกลือลงไปเล็กน้อยให้สีสดขึ้น จากนั้นให้นำผ้าลงไปแช่
- ใช้ห่อของ ใบสดของต้นทองกวาว มีขนาดความกว้างประมาณ 14 เซนติเมตร และมีความยาวประมาณ 18 เซนติเมตร จึงสามารถนำไปใช่ห่อของ หรือรองของแทนใบตองได้ ซึ่งปัจจุบันก็ได้มีการนำใบของพืชชนิดนี้มาอัดเพื่อเป็นจานจากธรรมชาติ
- ใช้ผลิตเป็นเครื่องมือต่างๆ เนื้อไม้จากต้นทองกวาว มีความแข็งแรงมาก จึงนิยมนำมาสร้างบ้าน และอาคารทางการเกษตรที่ทำจากไม้ ส่วนไม้ที่แก่แล้ว นิยมนำมาทำเป็นฟืนหรือนำไปเผาเป็นถ่าน
- ใช้เป็นอาหารสัตว์ ใบของต้นทองกวาว สามารถนำมาใช้เป็นอาหารให้กับสัตว์ต่างๆ เช่น วัว ควาย หรือช้างได้
การนำทองกวาวมาใช้เพื่อสุขภาพ
ทองกวาวสามารถนำมาใช้ประโยชน์ทางสุขภาพได้ดังต่อไปนี้
- ใบ นำมาใส่ครกโขลกตำให้ละเอียดแล้วนำไปพอกบริเวณส่วนต่างๆ ของร่างกาย เพื่อรักษาฝี กระ หรือพอกใบหน้าเพื่อรักษาสิวอักเสบ
- ดอก ใช้ต้มกับน้ำทิ้งไว้สักพักจนน้ำเปลี่ยนเป็นสีส้ม เติมน้ำตาลลงไป สามารถลดไข้ ถ่ายพยาธิ และขับปัสสาวะได้
- เมล็ด นำเมล็ดของต้นทองกวาวมาตำโขลกให้ละเอียด แล้วผสมกับน้ำมะนาว ใช้ทาในบริเวณที่เป็นผื่นคันหรือแผลอักเสบต่างๆ
- แก่น นำมาบดให้ละเอียด แล้วใช้แต้มทาบริเวณฟันซี่ที่มีอาการปวด เพื่อบรรเทาอาการเจ็บปวด
เมนูสุขภาพจากทองกวาว
ทองกวาว สามารถนำทำเครื่องดื่มเพื่อสุขภาพได้ ดังนี้
- น้ำรากทองกวาวต้ม นำรากของต้นทองกวาวมาทำความสะอาดให้หมดดินแล้วเคี่ยวกับน้ำสะอาดจนได้น้ำสีเหลือง กรองเอากากทั้งหมดทิ้งก่อนนำมาดื่ม หากไม่ชอบรสชาติเผ็ดร้อน สามารถเติมน้ำตาลกรวดลงไปได้ ใช้ดื่มเพื่อบำรุงธาตุ และบรรเทาอาการท้องอืด ท้องเฟ้อ
ข้อควรระวัง
จากการศึกษาพบว่า เปลือกและเมล็ดของทองกวาว มีสารออกฤทธิ์ชนิดหนึ่งที่คล้ายกับเอสโตรเจน สตรีมีครรภ์และสตรีที่อยู่ในช่วงให้นมบุตรจึงไม่ควรรับประทาน
ที่มาของข้อมูล
Birla Institute of Scientific Research, Butea monosperma (http://bioinfo.bisr.res.in/project/domap/plant_details.php?plantid=0043&bname=Butea%20monosperma)
India Biodiverity Portal, Butea monosperma (Lam.)Taub. (https://indiabiodiversity.org/species/show/31135)
เดชา ศิริภัทร, ทองกวาว:ความงามร้อนแรงแห่งฤดูกาล (https://www.doctor.or.th/article/detail/3049), 1 พฤษภาคม 2547
องค์การสวนพฤกษศาสตร์, ทองกวาว (http://www.qsbg.org/Database/Botanic_Book%20full%20option/search_detail.asp?botanic_id=811)
อุทยานธรรมชาติวิทยาสิรีรุกขชาติ, ทองกวาว (https://www.pharmacy.mahidol.ac.th/siri/index.php?page=search_detail&medicinal_id=39)
