ทารกแรกเกิดน้ำหนักน้อย หรือทารกที่มีน้ำหนักแรกเกิดน้อยกว่า 2.5 กิโลกรัม มักเกิดจากการคลอดก่อนกำหนด และการไม่ดูแลสุขภาพของมารดาในขณะที่ตั้งครรภ์
ทารกแรกเกิดน้ำหนักน้อย หมายถึง ทารกที่มีน้ำหนักแรกเกิดน้อยกว่า 2,500 กรัม มักพบได้ในเด็กที่คลอดก่อนกำหนด หรือ คลอดก่อน 37 สัปดาห์ของการตั้งครรภ์ และยังพบได้บ่อยในครรภ์แฝด เช่น แฝดสองหรือแฝดสาม
ปรึกษาเภสัช สั่งยา ฟรีค่าส่งทั่วประเทศ*
แชทกับเภสัชกรฟรี! 9 โมงเช้าถึงเที่ยงคืน พร้อมรับส่วนลดค่ายา 5% HDmall ออกค่าส่งให้สูงสุด 40 บาท
เด็กทารกที่มีน้ำหนักแรกคลอดต่ำ จะมีขนาดตัวเล็กกว่าเด็กแรกเกิดทั่วไป ตัวผอม มีไขมันในร่างกายน้อย มีศีรษะโตแบบไม่สมส่วนกับร่างกาย และยังมีความเสี่ยงเกี่ยวกับปัญหาด้านพัฒนาการ ภาวะแทรกซ้อนทางสุขภาพจกความอ่อนแอ ซึ่งทารกบางรายอาจเสียชีวิตก่อนวัยอันควรเมื่อเทียบกับเด็กที่คลอดออกมาน้ำหนักปกติ
สาเหตุของทารกแรกเกิดน้ำหนักน้อย
สาเหตุส่วนใหญ่ของทารกแรกเกิดน้ำหนักน้อย คือ การคลอดก่อนกำหนด เพราะส่วนมากทารกจะเจริญเติบโตและตัวใหญ่ขึ้นในช่วงท้ายๆ ของการตั้งครรภ์ หากทารกคลอดก่อนสัปดาห์ที่ 37 ก็จะทำให้ตัวเล็กและมีน้ำหนักตัวน้อย ส่วนสาเหตุอื่นๆ ที่ทำให้ทารกมีน้ำหนักตัวน้อย ได้แก่
- ปัญหาที่เกิดกับรกของมารดา (Placenta)
- ภาวะทารกในครรภ์เจริญเติบโตช้า (Intrauterine growth restriction (IUGR))
- ความผิดปกติของทารกแต่กำเนิด
- การได้รับสารอาหารที่ไม่เพียงพอขณะตั้งครรภ์
- การใช้ยาบางชนิด
- การดื่มแอลกอฮอล์ขณะตั้งครรภ์
การวินิจฉัยทารกแรกเกิดน้ำหนักน้อย
ทารกแรกเกิดจะได้รับการชั่งน้ำหนักทันทีหลังคลอด ถ้าน้ำหนักทารกน้อยกว่า 2,500 กรัม หรือ 2.5 กิโลกรัม จะได้รับการวินิจฉัยว่ามีน้ำหนักแรกเกิดน้อยกว่าปกติ และถ้าน้ำหนักทารกน้อยกว่า 1,500 กรัม หรือ 1.5 กิโลกรัม จะวินิจฉัยว่ามีน้ำหนักแรกเกิดน้อยกว่าปกติมาก (Very low birth weight (VLBW))
การฝากครรภ์ตั้งแต่อายุน้อย จะทำให้แพทย์สามารถตรวจติดตามขนาดร่างกายและน้ำหนักตัวเด็กขณะอยู่ในครรภ์ และอาจช่วยให้แพทย์ตรวจเจอสาเหตุที่ทำให้ทารกเกิดมามีน้ำหนักตัวน้อยได้ก่อนที่ทารกจะคลอดออกมา
การรักษาทารกแรกเกิดน้ำหนักน้อย
การรักษาทารกแรกเกิดน้ำหนักน้อยจะขึ้นกับสถานการณ์เฉพาะบุคคล ทารกบางคนจำเป็นต้องอยู่ในโรงพยาบาลจนกว่าน้ำหนักตัวจะเพิ่มขึ้นจนอยู่ในเกณฑ์ที่เหมาะสมจึงจะออกจากโรงพยาบาลได้
แต่ถ้าทารกมีภาวะแทรกซ้อนอื่นๆ เช่น ปอดทำงานน้อยกว่าปกติ หรือมีปัญหาเกี่ยวกับลำไส้ กรณีนี้จำเป็นต้องรักษาในโรงพยาบาลจนกว่าภาวะแทรกซ้อนจะได้รับการรักษา ซึ่งบุคลากรทางการแพทย์จะใช้เตียงพิเศษควบคุมอุณหภูมิ และให้อาหารเด็กด้วยเทคนิคพิเศษเพื่อดูแลเด็กทารกเหล่านี้ให้หายเป็นปกติ
ปรึกษาเภสัช สั่งยา ฟรีค่าส่งทั่วประเทศ*
แชทกับเภสัชกรฟรี! 9 โมงเช้าถึงเที่ยงคืน พร้อมรับส่วนลดค่ายา 5% HDmall ออกค่าส่งให้สูงสุด 40 บาท
ข้อมูลจากองค์การอนามัยโลกระบุว่า ทารกแรกเกิดที่มีน้ำหนักตัวน้อยควรได้รับนมแม่เพื่อช่วยกระตุ้นการเจริญเติบโตและเพิ่มน้ำหนักตัว ถ้าแม่ไม่สามารถให้นมได้ ก็อาจต้องขอรับบริจาคน้ำนมแม่จากแม่ท่านอื่น หรืออาจต้องใช้นมผงสูตรทดแทนน้ำนมแม่มาใช้แทน
แนวโน้มในอนาคตสำหรับผู้ที่มีน้ำหนักแรกเกิดน้อย
ทารกแรกเกิดน้ำหนักน้อยที่ไม่มีภาวะแทรกซ้อนใดๆ จะสามารถเจริญเติบโตและมีน้ำหนักตัวเป็นปกติได้ในอนาคต แต่ในเด็กบางรายอาจมีปัญหาพัฒนาการช้า มีปัญหาทางสติปัญหาในระดับไม่รุนแรง หรืออาจมีปัญหาทางสุขภาพบางอย่างถาวร ซึ่งจะมีความรุนแรงแตกต่างกันไปในแต่ละบุคคล
ที่มาของข้อมูล
Amber Erickson Gabbey, What Causes Low Birth Weights? (https://www.healthline.com/symptom/low-birth-weights), December 7, 2016.
