ผมเป็นคนรักหมาครับ อยู่ในสายเลือดเลย ตอนนี้เรามีหมา 2 ตัว ที่นิสัยแย่สุด ๆ แต่ก็เหมือนเจ้าของหมาทุกคนละครับ ผมไม่เคยนึกว่าจะ ไม่มีพวกมันอยู่ด้วย มันคอยทักผมที่ประตู กระดิกหางดีอกดีใจ และมี ความรักให้เราโดยปราศจากเงื่อนไข ไม่ว่าผมจะหมดแรงขนาดไหน มันก็ทําให้ผมใจอ่อนลุกขึ้นพาไปเดินและเล่นกับมันจนได้เสมอ
ผมมาจากบ้านที่เลี้ยงหมา อย่างน้อยก็มีอยู่ตัวหนึ่งเสมอ แม้ตอนที่ ผมและพี่น้องแยกบ้านหมดแล้ว พ่อแม่ผมก็ยังเลี้ยงลาบราดอร์สีดํา เพิ่ง ไม่นานมานี้เองที่เจ้าตัวสุดท้าย ฮันนา ตายจากไป นี่เป็นหนแรกที่ผมเห็นว่า พ่อกับแม่ไม่มีหมาอยู่ข้างตัว
บ่อยครั้งที่ผมถูกกับครอบครัวคนไข้ว่า ควรจะหาสัตว์เลี้ยงเพิ่มเข้ามาในชีวิตดีไหม ผมช่วยพวกเขาตัดสินว่า เป็นช่วงเวลาที่เหมาะสมหรือเปล่า และถ้าใช่ เลี้ยงอะไรจึงจะดีที่สุด ผมไม่ได้ใส่ใจคิดจริงจังเท่าไรว่า การมี สัตว์เลี้ยงตอนอายุมากเท่าพ่อแม่ผมเป็นสิ่งที่ดีหรือเปล่า พวกเขาอายุ 80 ต้นๆ และการมีหมาก็มีเรื่องต้องทําไม่น้อย แต่ผมก็มีความทรงจําดีๆ ถึง สัมพันธภาพระหว่างพ่อแม่กับสัตว์เลี้ยงของเขาและรู้ด้วยว่า หมามีส่วน สร้างความสุขกายสบายใจให้พวกเขา ผมนึกเห็นภาพพ่อแม่เดินออกกําลังกายกับฮันนาเป็นเพื่อนร่วมทางกัน พ่อแม่มีความสุขเวลามีคนแวะมาลูบหัว ฮันนาแล้วชมว่ามันสวยขนาดไหนกิจกรรมแบบนี้และการได้พบปะกับผู้คน ทําให้ชีวิตของพวกเขามีสีสัน โดยเฉพาะในยามที่แก่ตัวลงและลูกๆย้ายออกจากบ้านไปหมดแล้ว ผมเกิดอยากรู้ขึ้นมาว่า มีการพิสูจน์กันบ้างหรือเปล่าว่า การมีสัตว์เลี้ยงให้ประโยชน์ต่อสุขภาพมากโดยเฉพาะผู้สูงอายุ
ปรากฏว่ามีผู้ทําการศึกษาเรื่องนี้น้อยมากและผลการศึกษายังไม่มีบทสรุป บางอันก็ว่ามีผลดี บางอันก็ว่าไม่ช่วย หลายรายงานเห็นว่าเป็นการยากที่จะบอกว่าสุขภาพเจ้าของสัตว์เลี้ยงที่ดีขึ้นนั้น เป็นเพราะได้มีสัตว์เลี้ยง หรือว่าเกิดจากปัจจัยพื้นฐานของกลุ่มผู้ที่ตัดสินใจมีสัตว์เลี้ยงที่อาจต่างจากกลุ่มอื่น มีงานรวบรวมผลงานวิจัยทําโดย ดร. แฮโรลด์ เฮอร์ซอก ในหัวข้อ แนวทางการบําบัดในปัจจุบันด้วยวิทยาศาสตร์ทางจิต ซึ่งสรุปว่า ยังไม่สามารถพิสูจน์ยืนยันได้ถึงผลดีต่อสุขภาพกายและสุขภาพจิต ผมเองก็ออกจะเห็นด้วยครับ
การเลี้ยงหมาแมวก็มีความเสี่ยงต่อสุขภาพอยู่เหมือนกัน ศูนย์ควบคุม ป้องกันโรครายงานว่า แต่ละปีมีอุบัติเหตุหกล้มราว 90,000 รายที่เกี่ยวข้อง กับสัตว์เลี้ยง บ่อยครั้งที่อุบัติเหตุหกล้มเหล่านี้ ทําให้กระดูกหักโดยเฉพาะ ในผู้สูงวัยเกิน 75 ปี สาเหตุของการหกล้มที่บ่อยที่สุด คือการพาหมาเดินเล่น (ซึ่งที่จริงก็เป็นกิจกรรมมีประโยชน์ต่อสุขภาพเสียด้วย) นอกจากนี้ ในแต่ละปีคนมากกว่า 4 ล้านคน ถูกหมากัดในจํานวนนี้มีมากกว่า 300,000 รายที่ต้องไปห้องฉุกเฉิน นอกเหนือจากเรื่องอุบัติเหตุแล้ว สัตว์เลี้ยงก็อาจ เป็นแหล่งเชื้อก่อโรคหลายอย่าง เช่น โรคแคตสแครช (Cat Scratch) พยาธิ โรคไลม์ (Lyme) ท้องร่วง และโรคกลาก
กระนั้น สัตว์เลี้ยงที่มีประโยชน์มาก การพาหมาเดินเล่นช่วยให้หัวใจคุณเต้นเร็วขึ้นได้ ถือเป็นวิธียอดเยี่ยมในการผสานการออกกําลังกับ กิจวัตรประจําวันของคุณ และถ้าหมามีนิสัยชอบสมาคม การไปกับหมาจะ ทําให้คุณได้พูดคุยกับคนอื่นๆ แบบเดียวกับพ่อแม่ของผม คงได้ยินคําพูดที่ว่าถ้าอยากได้รู้จักใคร ๆ ก็หาลูกหมามาเลี้ยงสักตัว การพูดคุยทักทายแบบนี้ดีต่อสุขภาพของคุณ ผลการศึกษาพบว่า คนที่มีความสัมพันธ์กับสังคมรอบตัวมากกว่า มีแนวโน้มจะอายุยืนยาวกว่าและมีความสุขกว่าคนที่ ไม่สุงสิงกับใคร ๆ ประเด็นก็คือ หมาของคุณควรจะรักการสมาคมระดับเดียวกับเจ้าของ สําหรับคนบางคน ความผูกพันกับสัตว์เลี้ยงของตน ไม่ว่า จะเป็นหมา แมว ปลา หรือสัตว์อื่นใด ก็แน่นแฟ้นเท่าๆ หรือยิ่งกว่าความผูกพันกับคนด้วยกันเสียอีก ความสัมพันธ์นี้ส่งผลดีต่อสุขภาพจิตและความสุขของคุณเป็นอย่างยิ่ง
ไม่ว่าคุณจะอายุเท่าใด การมีสัตว์เลี้ยงสักตัวไม่ใช่เรื่องเล่น ๆ สัตว์เลี้ยงเป็นความรับผิดชอบที่ยาวนานทั้งทางอารมณ์และการเงิน ก่อนจะตกลงใจเลี้ยงต้องประเมินให้ดีก่อนว่า คุณสามารถดูแลมันได้จริงหรือเปล่า เลือกสัตว์เลี้ยงที่เหมาะกับวิถีชีวิตของคุณและเข้ากับครอบครัวคุณ การดูแลหมานั้นยุ่งยากกว่าแมวมาก และหมาแต่ละสายพันธุ์ที่มีระดับพลังงานไม่เหมือนกัน พ่อแม่ผมเฉียบมากที่เลือกฮันนา ซึ่งเป็นหมาวัยผู้ใหญ่นิสัย แสนสุขุม ถ้าจะต้องมีหมาอีกตัว พวกเขาก็จะมองหาหมาลักษณะนี้ เห็นได้ชัดว่า การเลี้ยงหมาเมื่อเราอายุมากเป็นเรื่องต้องลุ้น เพราะต้องคํานึงว่าคุณเองจะอยู่ไปอีกนานแค่ไหน ต้องคิดถึงสัตว์เลี้ยงด้วยว่าจะเป็นอย่างไร หากคุณแก่เกินจะดูแลมันได้ ควรเตรียมสอบถามเพื่อนหรือญาติเผื่อไว้ก่อน ว่าจะเต็มใจรับมันไปเลี้ยงหรือไม่
บทสรุปของหมอเบซเซอร์
การใช้ชีวิตกับสัตว์เลี้ยงคู่ใจอาจส่งผลดีต่อสุขภาพ ช่วยให้ชีวิตยืนยาวและก่อให้เกิดความผูกพันลึกซึ้งกับอีกชีวิตหนึ่ง แต่ก็มีความเสี่ยงอยู่ด้วยเช่นกัน ข้อดีจะเหนือกว่าความเสี่ยงหรือไม่ ต้องพิจารณาจากภาวะสุขภาพของคุณเอง ภาวะอารมณ์ และ สภาพแวดล้อมในการดําเนินชีวิต ดังนั้น เมื่อจะตัดสินใจเป็นเจ้าของสัตว์เลี้ยงสักตัว ควรพิจารณาให้ลึกและกว้างกว่าเพียงแค่อยากมีอายุยืนยาวและสุขภาพดี
หากคุณเห็นว่าบทความนี้มีประโยชน์และอยากอ่านเกี่ยวกับหัวข้อนี้เพิ่มเติม สามารถสนับสนุนผู้แต่ง นายแพทย์ริชาร์ด เบซเซอร์ ได้โดยการซื้อหนังสือ “ความจริงจากหมอไขข้อกังขาปัญหาสุขภาพ”
