"พวกเขาเป็นแฝดแท้หรือแฝดเทียม?" นี่อาจจะเป็นคำถามที่พ่อแม่ของลูกแฝดได้รับบ่อยที่สุด มีหลายคนที่ไม่เข้าใจว่าสิ่งที่ตัวเองกำลังถามอยู่คืออะไรและคิดเอาเองว่ามันก็แค่การที่แฝดมีลักษณะทางกายภาพเหมือนกัน แต่จริงๆ แล้วประเภทของแฝดนั้นถูกกำหนดมาก่อนที่พวกเขาจะเกิด คำว่า แฝดแท้ (Identical) และแฝดเทียม (Fraternal) เป็นคำที่หมายถึงตัวอ่อนระยะไซโกต ซึ่งเป็นลักษณะของการรวมตัวของเซลล์ที่เกิดขึ้นเมื่อมีการปฏิสนธิ
แฝดแท้แฝดเทียม ต่างกันอย่างไร?
แฝดแท้ (Identical – monozygotic) เป็นแฝดที่เกิดจากไข่ที่มีการปฏิสนธิ 1 ฟองเกิดการแบ่งตัวออกเป็น 2 ส่วนทีมีลักษณะทางพันธุกรรมเหมือนกัน ฝาแฝดจะมีรหัสพันธุกรรมชุดเดียวกัน ดังนั้นจึงอาจมีความเหมือนกันได้หลายอย่าง อย่างไรก็ตามเนื่องจากปัจจัยทางสิ่งแวดล้อมก็มีผลก็รูปร่างลักษณะภายนอกเช่นกันไม่ใช่แต่เพียงพันธุกรรม ดังนั้นแฝดเหมือนจึงอาจจะมีลักษณะที่แตกต่างกันได้ ฝาแฝดประเภทนี้จะต้องเป็นแฝดที่มีเพศเดียวกัน ยกเว้นบางกรณีแต่พบได้น้อยมาก
แฝดเทียม (Freternal – dizygotic) เป็นแฝดที่เกิดจากไข่ที่ได้รับการปฏิสนธิ 2 ฟองที่แยกกันและมีการฝังตัวในมดลูก ความเกี่ยวข้องทางพันธุกรรมของแฝดชนิดนี้เทียบเท่ากับพี่น้องที่เกิดในช่วงเวลาที่แตกต่างกัน พวกเขาอาจมีลักษณะเหมือนกันหรือไม่ก็ได้
นักวิทยาศาสตร์ได้มีการตั้งทฤษฎีเกี่ยวกับแฝดชนิดที่ 3 ชื่อว่า polar body twinning หรือครึ่งแฝดแท้ คือ การที่มีไข่ที่ไม่ได้รับการผสมแยกออกเป็น 2 ส่วนและแต่ละส่วนถูกผสมโดยอสุจิคนละตัว ฝาแฝดประเภทนี้จะมีรหัสพันธุกรรมที่เหมือนกันอยู่ 1 ชุด (จากแม่) และเนื่องจากเพศของทารกถูกกำหนดโดยรหัสพันธุกรรมของพ่อ ดังนั้น ฝาแฝดชนิดนี้นี้อาจเป็นแฝดเพศเดียวกันหรือคนละเพศก็ได้ ดังนั้นหากการดูจากภายนอกอาจไม่ใช่เครื่องมือที่แม่นยำในการบอกประเภทของฝาแฝด
แล้วพ่อแม่จะแยกประเภทของแฝดได้อย่างไร? ในบางกรณีมีการตรวจพบหลักฐานระหว่างการตั้งครรภ์ เช่น การที่แฝดแท้บางคู่จะมีการใช้ถุงการตั้งครรภ์ รก และถุงน้ำคร่ำร่วมกัน อย่างไรก็ตามจำนวนของรกก็ไม่ได้เป็นตัวที่สามารถระบุได้ชัดเจนเสมอไป รก 2 อันของแฝดเทียมอาจมีการรวมตัวกันทำให้ดูเหมือนมี 1 อันได้และแฝดแท้ก็อาจจะมีการสร้างรกและถุงการตั้งครรภ์ที่แยกจากกันก็ได้ วิธีเดียวที่จะรู้ก็คือจากการตรวจทางพันธุกรรม โดยจะเป็นการนำตัวอย่าง DNA มาจากเด็กแต่ละคน (โดยทั่วไปมักจะนำมาจากการป้ายเก็บจากกระพุ้งแก้ม) และเปรียบเทียบความเหมือน มีบริษัท เช่น Proactive Genetics ที่รับประกันความแม่นยำที่ 99% ด้วยราคาประมาณ 160 ดอลล่าสหรัฐ
แล้วทำไมเรื่องนี้จึงสำคัญ? พ่อแม่บางคนอาจอยากรู้เนื่องจากกังวลเกี่ยวกับเรื่องทางการแพทย์ ในขณะที่บางคนอาจเข้าร่วมงานวิจัยทางวิทยาศาสตร์ แต่ส่วนมากก็มักจะเพียงต้องการอยากรู้ เพื่อตอบข้อสงสัยหรือยืนยันสิ่งที่ตนเองสงสัย