การผ่าตัดมดลูก (Hysterectomy) เป็นการผ่าตัดที่นำมดลูกออกทั้งหมดหรือบางส่วน และอาจมีการตัดปากมดลูก ท่อนำไข่ และรังไข่ออกด้วยในการผ่าตัดครั้งเดียวกัน
ปรึกษาเภสัช สั่งยา ฟรีค่าส่งทั่วประเทศ*
แชทกับเภสัชกรฟรี! 9 โมงเช้าถึงเที่ยงคืน พร้อมรับส่วนลดค่ายา 5% HDmall ออกค่าส่งให้สูงสุด 40 บาท
การผ่าตัดมดลูกมีทั้งหมด 3 รูปแบบ ได้แก่
- Total hysterectomy เป็นการผ่าตัดนำมดลูกและปากมดลูกออกทั้งหมด การผ่าตัดนี้อาจตัดรังไข่หรือท่อนำไข่ออกด้วยก็ได้
- Partial hysterectomy เป็นการผ่าตัดที่นำมดลูกส่วนบนออกแต่เหลือปากมดลูกไว้ อาจมีการตัดรังไข่ด้วยในบางกรณี
- Radical hysterectomy เป็นการผ่าตัดเพื่อรักษาโรคมะเร็ง โดยจะมีการตัดเนื้อเยื่อรอบปากมดลูกและช่องคลอดส่วนบนออกด้วย อาจมีการตัดท่อนำไข่หรือรังไข่ด้วยก็ได้
สาเหตุที่ต้องเข้ารับการผ่าตัดมดลูก
มีหลายสาเหตุที่ผู้ป่วยต้องทำการผ่าตัดมดลูก เช่น
- พังผืดในมดลูก (Uterine Fibroids) การเจริญเติบโตของผนังมดลูกชนิดที่ไม่เป็นมะเร็ง
- เยื่อบุมดลูกเจริญผิดที่ (Endometriosis) ภาวะที่เยื่อบุมดลูกมีการเจริญที่นอกผนังมดลูกและที่รังไข่
- มะเร็งมดลูก (Uterine Cancer) การเจริญเติบโตของเนื้องอกร้ายภายในมดลูก
- ภาวะโพรงเยื่อบุมดลูกเจริญผิดที่ (Adenomyosis) การที่เยื่อบุในมดลูกเจริญภายในผนังของมดลูก
- มดลูกหย่อน (Uterine Prolapse) การที่มดลูกหย่อนลงมาในช่องคลอด
- อาการปวดในมดลูกเรื้อรัง
- มีเลือดออกจากมดลูกผิดปกติ
ขั้นตอนการผ่าตัดมดลูก
การผ่าตัดมดลูกเป็นการผ่าตัดใหญ่ และมักต้องทำภายใต้การดมยาสลบ โดยการผ่าตัดนี้สามารถทำได้ผ่านทางการลงมีดบริเวณท้องน้อย 1 แผล แล้วนำอุปกรณ์ขนาดเล็กใส่ผ่านแผลเข้าไปดำเนินการตามรูปแบบของการผ่าตัดมดลูกที่กำหนดไว้
อย่างไรก็ตาม แม้การผ่าตัดมดลูกจะเป็นวิธีการรักษาที่จำเป็นสำหรับโรคมะเร็ง แต่ในภาวะอื่น ผู้ป่วยหรือแพทย์อาจเลือกใช้การรักษาวิธีอื่นได้ เช่น
- การใช้ยา ยาคุมกำเนิดสามารถช่วยควบคุมอาการเลือดออกทางช่องคลอดที่ผิดปกติหรืออาการปวดประจำเดือนได้
- การรอเวลา ผังพืดที่มดลูกอาจหดตัวได้เองหลังจากเข้าสู่วัยหมดประจำเดือน
- การใส่อุปกรณ์พยุงช่องคลอด (Vaginal pessary) เป็นการใส่เครื่องมือเพื่อช่วยดันให้มดลูกอยู่กับที่หากมีภาวะมดลูกหย่อน
- การผ่าตัดอื่นๆ ผู้ป่วยสามารถเลือกการผ่าตัดวิธีอื่นที่แผลเล็กกว่าได้ ขึ้นอยู่กับสาเหตุที่ทำให้ต้องมีการผ่าตัด
การฟื้นตัวจากการผ่าตัดมดลูก
ร่างกายของผู้เข้ารับการผ่าตัดจะสามารถฟื้นตัวกลับเป็นปกติหลังการผ่าตัดประมาณ 6 สัปดาห์ และอาจพบอาการดังต่อไปนี้
- หมดประจำเดือน การตัดมดลูกจะทำให้ไม่มีประจำเดือนอีกต่อไป และถ้าหากมีการตัดรังไข่ออกด้วย ก็อาจพบอาการวัยทองเร็วกว่าปกติ
- อารมณ์ทางเพศลดลง เป็นอาการที่พบบ่อยในผู้ที่มีการตัดรังไข่ออกด้วย และยังมีความเสี่ยงต่อการเกิดภาวะกระดูกพรุน โรคหัวใจ และการกลั้นปัสสาวะไม่ได้ โดยเฉพาะหากมีการตัดรังไข่ทั้งสองข้างออก
- อาการซึมเศร้า อาจพบได้ในผู้หญิงบางคนที่ทราบว่าตัวเองจะไม่สามารถมีบุตรได้หลังจากการผ่าตัดมดลูก
