สุขอนามัย ห้องส้วมหรือห้องสุขา

ห้องสุขา เป็นชื่อของห้องที่ใช้สำหรับถ่ายอุจจาระ ปัสสาวะอีกชื่อหนึ่ง การดูแลห้องสุขาหรือห้องส้วมจึงเป็นเรื่องสำคัญยิ่งที่จะป้องกันไม่ให้เกิดกลิ่นเหม็นสกปรก รบกวนคนในบ้านของตน หรือผู้คนในบ้านใกล้เคียง ดังนั้นการสร้างส้วมจึงต้องทำให้ถูกสุขลักษณะ อุจจาระ และปัสสาวะที่ขับถ่ายออกมาจากคนเป็นโรคจะมีเชื้อโรคหลายชนิดที่ถูกขับถ่ายปนออกมา ซึ่งสามารถติดต่อไปอยู่ผู้อื่นได้ด้วยเหตุนี้ ถ้าถ่ายลงในส้วมที่ไม่ถูกสุขลักษณะก็จะเป็นการกระจายของโรคได้ เช่น โรคบิด, โรคท้องร่วง, โรคไข้รากสาด, โรคพยาธิลำไส้, โรคที่อันตรายมาก ก็คือ อหิวาตกโรค เพื่อป้องกันการกระจายของโรคเหล่านี้ จึงต้องมีส้วมที่ถูกสุขลักษณะใช้ในทุกบ้าน ไม่ให้ไปถ่ายเรี่ยราดตามพื้นดิน, พุ่มไม้ บ้านที่ยากจนก็ควรพยายามสร้างส้วมให้ดี โดยใช้อุปกรณ์เครื่องใช้ที่มีราคาถูก และดัดแปลงให้ดีที่สุด ตามแบบของกระทรวงสาธารณสุข ได้ออกแบบและแนะนำให้สร้างมี 2 แบบ คือ

1. ส้วมซึม สำหรับบ้านที่มีฐานดี
2. ส้วมหลุม เป็นส้วมที่สร้างค่อนข้างไม่แพง

ส้วมซึม

 

เป็นส้วมเหมาะสำหรับใช้ในบ้านที่มีน้ำใช้มากพอที่จะชำระล้าง ได้ไม่มีกลิ่น แมลงวันไม่ได้ไต่ตอม แมลงสาบไม่อาศัยอยู่ ใช้ได้นานเพราะเต็มแล้วยังใช้เครื่องสูบในหลุมเก็บออก ไปทิ้ง หรือตักออกทิ้งได้ ส้วมซึมจึงเป็นการส้วมที่ถูกสุขลักษณะที่สุด

แพ็กเกจที่คุณอาจสนใจ

ปรึกษาเภสัช สั่งยา ฟรีค่าส่งทั่วประเทศ*

แชทกับเภสัชกรฟรี! 9 โมงเช้าถึงเที่ยงคืน พร้อมรับส่วนลดค่ายา 5% HDmall ออกค่าส่งให้สูงสุด 40 บาท

กด

การเลือกสถานที่สร้าง

ในบ้านที่ใช้น้ำประปาไม่มีปัญหาเพียงแต่จะหาที่ที่เหมาะกับตัวบ้าน ถ้าใช้น้ำจากบ่อน้ำจะมีปัญหาบ้าง หากระยะทางให้ห่างกันอย่างน้อย 30 เมตร เพราะจะมีการซึมไปหากันได้ ถ้าสร้างใกล้ตัวบ้านก็เช่นกัน พยายามหาให้ห่างกับบ่อน้ำหรืออยู่ในที่ลุ่มต่ำกว่าบ่อน้ำ

วิธีสร้างส้วมซึม

1. ขุดหลุมกลม หรือสี่เหลี่ยมจัตุรัสก็ได้ ให้กว้างเส้นผ่าศูนย์กลางราว 1 เมตร ลึกประมาณ 2 เมตร
2. วางในหลุมขุดด้วยวงคอนกรีต หรือถึงยางมะตอยซ้อนกันสูงขึ้นกว่าระดับพื้นดินเดิมอย่างน้อย 1 ฟุต วงคอนกรีตเส้นผ่าศูนย์กลาง 80 ซม. สูง 40 ซม. ถังยางมะตอยเส้นผ่าศูนย์กลาง 60 ซม. สูง 80 ซม. ถ้าเป็นวงคอนกรีตรอยต่อวงที่ 2 และ 3 ให้ยาด้วยซีเมนต์ ถ้าเป็นถังยางมะตอยใช้ 2 ถังต่อกันถึงใบล่างควรเจาะรูสัก 2-3 รู
3. พูนดินขึ้นเรื่อย ๆ จนถึงระดับดิน
4. วางแผ่นส้วม และหัวส้วม (คอห่าน) ให้ได้ระดับ แล้วยารอยต่อด้วยซีเมนต์ กันกลิ่น, แมลงวัน และแมลงสาบเข้าไปอยู่อาศัยและมีท่อระบายอากาศสูงพอที่กลิ่นไม่รบกวน
5. สำหรับส้วมสร้างนอกบ้านจะต้องสร้างเรือนส้วม มีช่องระบายอากาศได้ดี มีแสงสว่างพอควรจะลาดปูพื้นด้วยคอนกรีตจะทำความสะอาดง่าย

ส้วมหลุม 

 

การเลือกสถานที่มักจะเลือกทำห่างจากตัวบ้าน และควรอยู่ห่างจากแหล่งน้ำ เช่น บ่อน้ำ แม่น้ำลำคลอง ลำธาร หรือสระน้ำ หรือน้ำพุ พอสมควร

1. ขุดกว้าง 1 เมตร ลึก 1.5 เมตร กลม หรือสี่เหลี่ยมจัตุรัสก็ได้
2. เอาไม้ไผ่ผ่าแล้วปักกรุรอบ ๆ ด้านในของหลุมดังภาพ
3. ใช้ไม้ 2 แผ่น วางพาดปากหลุม เพื่อเอาแผ่นส้วมปิดทับ แผ่นส้วมจะมีช่องถ่าย และมีฝาปิดมิดชิด กันแมลงวันและแมลงสาบอาศัย
4. สร้างตัวเรือนส้วมคร่อม และควรย้ายได้สะดวก เมื่อส้วมเต็ม
5. เมื่อส้วมเกือบเต็มแล้ว ย้ายตัวเรือนส้วมและฝาครอบถัง หลังจากนั้นถมดินอัดแน่นหนา 30 ซม.