สมอง (Brain) เป็นอวัยวะสำคัญอีกอย่างของร่างซึ่งอยู่ในส่วนของระบบประสาทวิทยา มีหน้าที่สั่งการเกี่ยวกับความรู้สึกนึกคิด ความจำ รวมถึงควบคุมการทำงานของเนื้อเยื่อ และอวัยวะต่างๆ ในร่างกาย และควบคุมการเคลื่อนไหวของอวัยวะแขนกับขา
สมองแบ่งเป็นหลายส่วน แต่ละส่วนมีหน้าที่ควบคุมเนื้อเยื่อ และอวัยวะอื่นๆที่แตกต่างกันออกไป โดยส่วนที่สำคัญของสมอง ได้แก่
ปรึกษาเภสัช สั่งยา ฟรีค่าส่งทั่วประเทศ*
แชทกับเภสัชกรฟรี! 9 โมงเช้าถึงเที่ยงคืน พร้อมรับส่วนลดค่ายา 5% HDmall ออกค่าส่งให้สูงสุด 40 บาท
- สมองใหญ่ (cerebum) มีหน้าที่หลักในด้านความจำ ความรู้สึก การพูดคุย และควบคุมการเคลื่อนไหวของแขนกับขา
- สมองน้อย (cerebellum) มีหน้าที่หลักเกี่ยวข้องกับการทรงตัวของร่างกาย
- สมองส่วนกลาง (mid brain) และก้านสมองส่วนท้าย (medulla oblongata) มีหน้าที่หลักควบคุมเกี่ยวกับการหายใจ
- โพรงสมอง อยู่ตรงกลางสมองทุกส่วน มีหน้าที่สร้างน้ำหล่อเลี้ยงสมอง และไขสันหลัง
นอกจากนี้ สมองประกอบด้วยเซลล์เนื้อเยื่อหลายชนิด ได้แก่ เซลล์ของเนื้อเยื่อสมองเอง เยื่อหุ้มสมอง และเส้นเลือด ซึ่งทั้งหมดสามารถเกิดเป็นเนื้องอก หรือมะเร็งได้ทั้งนั้น แต่ส่วนมากเนื้องอก ก้อนมะเร็งสมองเกือบทั้งหมดจะเกิดจากเยื่อหุ้มสมอง และตัวเซลล์ของเนื้อเยื่อสมองเอง
โรคมะเร็งสมองในที่นี้ หมายถึง โรคมะเร็งที่เกิดจากเซลล์เนื้อเยื่อสมองเอง ไม่ใช่โรคมะเร็งจากอวัยวะอื่นที่แพร่กระจายเข้าสู่สมอง (มะเร็งระยะที่ 4 ของอวัยวะอื่นๆ)
ความแตกต่างระหว่างโรคเนื้องอกสมองกับโรคมะเร็งสมอง
โรคเนื้องอกสมอง คือ โรคที่เกิดจากก้อนเนื้อซึ่งไม่สามารถลุกลาม และแพร่กระจายเข้าเนื้อเยื่อ หรืออวัยวะอื่นๆได้ แต่ถ้าก้อนเนื้อโตมาก จนไปกดเบียดทับเนื้อเยื่อ และอวัยวะข้างเคียง ก็สามารถทำให้เกิดอาการเช่นเดียวกับโรคมะเร็งสมอง
โรคมะเร็งสมอง คือ โรคที่เกิดจากเนื้องอกมะเร็งที่สามารถลุกลามทำลายเนื้อเยื่อต่างๆในสมอง และสามารถแพร่กระจายเข้าน้ำหล่อเลี้ยงสมองไขสันหลัง หรือน้ำไขสันหลัง และกระแสเลือดได้
โรคมะเร็งสมองสามารถแพร่กระจายเข้าสู่กระแสเลือดไปยังอวัยวะต่างๆ ได้เช่นเดียวกับโรคมะเร็งชนิดอื่น มักมีโอกาสเกิดได้น้อย แต่เมื่อมีการแพร่กระจาย ก็มักแพร่กระจายเข้าสู่ปอดด้วย
โรคเนื้องอกสมองกับโรคมะเร็งในสมองมีอาการที่รุนแรงคล้ายคลึงกัน จึงไม่แปลกที่หลายคนมักจะเข้าใจผิดระหว่าง 2 โรคนี้อยู่บ่อยๆ นอกจากนี้ เนื้องอกในสมองธรรมดาที่ไม่ใช่เนื้องอกมะเร็ง ก็สามารถพัฒนากลายเป็นเนื้องอกมะเร็งในภายหลังได้
ตรวจมะเร็งทั่วไปวันนี้ ที่คลินิกหรือรพ. ใกล้บ้านคุณ เริ่มต้นที่ 340 บาท ลดสูงสุด 64%
จองผ่าน HD ประหยัดกว่า / จ่ายทีหลังได้ / ผ่อน 0% ได้ / พร้อมแอดมินคอยตอบทุกคำถาม!
นอกจากนี้ แนวทางในการรักษาระหว่าง 2 โรคนี้ยังคล้ายคลึงกันด้วย เมื่อกล่าวถึงโรคทั้ง 2 ชนิดนี้จึงมักพูดสลับกันไปมา ควบคู่กัน หรือจัดเป็นโรคในกลุ่มเดียวกัน
สาเหตุของโรคเนื้องอกสมอง และโรคมะเร็งสมอง
ปัจจุบันยังไม่ทราบสาเหตุที่แน่นอนของการเกิดโรคเนื้องอกสมอง และโรคมะเร็งสมอง แต่จากการศึกษาเชื่อว่า น่าจะมาจากหลายปัจจัยเสี่ยงร่วมกัน ได้แก่
- ความผิดปกติทางพันธุกรรมบางชนิด ทั้งชนิดถ่ายทอดได้ และชนิดไม่ถ่ายทอด ซึ่งส่วนมากมีหน้าที่เกี่ยวข้องกับการควบคุมการแบ่งตัว และการตายของเซลล์ปรกติ
- การได้รับสารก่อมะเร็งบางชนิดในปริมาณสูงหรือต่อเนื่อง เช่นสารเคมีในอุตสาหกรรมบางชนิด
- การได้รับรังสีชนิดคลื่นแม่เหล็กไฟฟ้าในปริมาณสูงหรือต่อเนื่อง เช่น รังสีเอกซ์
- การบริโภคสารก่อมะเร็งในปริมาณสูงจากมารดาขณะตั้งครรภ์ ซึ่งในส่วนนี้เป็นปัจจัยเสี่ยงของโรคเนื้องอก และโรคมะเร็งสมองบางชนิดในเด็ก
- การขาดสารอาหารบางชนิดของมารดาขณะตั้งครรภ์ ซึ่งเป็นปัจจัยเสี่ยงของโรคเนื้องอก และโรคมะเร็งสมองบางชนิดในเด็กเช่นกัน
- การมีภูมิคุ้มกัน หรือภูมิต้านทานโรคบกพร่อง
- อายุ โดยผู้สูงอายุมีความเสี่ยงที่จะเกิดโรคเนื้องอกสมอง และโรคมะเร็งสมองมากที่สุด
อาการของโรคเนื้องอกสมอง และโรคมะเร็งสมอง
อาการของโรคเนื้องอกสมอง และโรคมะเร็งสมอง ขึ้นอยู่กับตำแหน่งที่เกิดโรค แต่โดยทั่วไปจะมีอาการที่พบบ่อย ดังนี้
- ปวดศีรษะมาก ทวีความรุนแรงขึ้นเรื่อยๆ บ่อบครั้งมีอาการอาเจียนร่วมด้วย
- แขน และขาข้างเดียวกันอ่อนแรง
- อาการชัก ซึ่งเป็นการชักโดยไม่มีไข้ แบ่งออกได้ 2 แบบ ได้แก่ อาการชักทั้งตัว อาจอุจจาระ ปัสสาวะราดด้วย และจะหมดสติหลังหยุดชัก กับอาการชักเฉพาะที่ เป็นการชักบริเวณกล้ามเนื้อมัดใดมัดหนึ่ง เช่น นิ้วทั้งห้า หรือบางนิ้ว หรือบริเวณเท้า
- อาจมีปัญหาทางสายดา เห็นภาพซ้อน หรือตาเหล่
- ทรงตัวไม่ได้ เดินเซ
การวินิจฉัยโรคเนื้องอกสมอง และโรคมะเร็งสมอง
แพทย์วินิจฉัยโรคเนื้องอกสมอง และโรคมะเร็งสมองได้จากการสอบถามประวัติอาการ การตรวจร่างกาย การตรวจสมองด้วยเอกซเรย์คอมพิวเตอร์ หรือด้วยคลื่นแม่เหล็กไฟฟ้า แต่การตรวจที่ให้ผลแน่นอน และแม่นยำ คือ การนำชิ้นเนื้อไปตรวจทางพยาธิวิทยา
โดยทั่วไป เมื่อผลการตรวจเอกซเรย์พบว่า มีก้อนเนื้อในสมอง การรักษา คือ การผ่าตัด จะไม่มีการตัดชิ้นเนื้อไปตรวจก่อน (เพราะไม่ว่าผลจะออกมาอย่างไร แพทย์ก็ต้องให้การผ่าตัดอยู่แล้ว) หลังจากนั้นจึงจะตรวจชิ้นเนื้อจากการผ่าตัดทางพยาธิวิทยา
อย่างไรก็ตามในผู้ป่วยที่ไม่สามารถผ่าตัดได้ แพทย์จะใช้วิธีการตัดชิ้นเนื้อเพื่อตรวจทางพยาธิวิทยา หรือถ้าตัดชิ้นเนื้อไม่ได้ เพราะโรคอยู่ในตำแหน่งที่มีอันตรายสูงต่อการตัดชิ้นเนื้อ แพทย์จะวินิจฉัยจากการตรวจภาพสมองด้วยเอกซเรย์คอมพิวเตอร์ MRI เพียงวิธีการเดียว
ปรึกษาเภสัช สั่งยา ฟรีค่าส่งทั่วประเทศ*
แชทกับเภสัชกรฟรี! 9 โมงเช้าถึงเที่ยงคืน พร้อมรับส่วนลดค่ายา 5% HDmall ออกค่าส่งให้สูงสุด 40 บาท
ระยะของโรคเนื้องอกสมอง และโรคมะเร็งสมอง
โรคเนื้องอกสมอง และโรคมะเร็งสมองไม่นิยมแบ่งระยะโรคเหมือนโรคมะเร็งชนิดอื่น แต่มักจะแบ่งตามความรุนแรงโรคจากน้อยไปมาก เช่น โรคระยะผ่าตัดได้ (อาจผ่าตัดก้อนมะเร็งออกได้หมด หรือผ่าตัดได้เพียงบางส่วน) ระยะผ่าตัดไม่ได้ และระยะโรคย้อนกลับเป็นซ้ำ
การประเมินระยะของโรคเนื้องอกสมอง และโรคมะเร็งสมอง
แพทย์จะประเมินได้ว่า โรคมะเร็งสมองอยู่ระยะใด จากจากประวัติการรักษาที่ผ่านมา อาการที่เกิดขึ้น อายุ และสุขภาพของผู้ป่วย
นอกจากนี้ แพทย์อาจตรวจภาพสมองด้วยเอกซเรย์คอมพิวเตอร์ หรือทำ MRI และดูผลจากการผ่าตัดว่า ตัดเนื้อมะเร็งออกได้หมด หรือมากน้อยเพียงใด
วิธีรักษาโรคเนื้องอกสมอง และโรคมะเร็งสมอง
การรักษาของโรคเนื้องอกสมอง และโรคมะเร็งสมอง คือ การผ่าตัด โดยภายหลังการผ่าตัด แพทย์จะประเมินการลุกลามของโรค และชนิดของเซลล์จากการตรวจทางพยาธิวิทยา และความสามารถในการผ่าตัดเอาก้อนเนื้อออกว่าได้มาก หรือน้อย
หลังจากนั้น แพทย์จึงพิจารณาการรักษาต่อเนื่อง ด้วยรังสีรักษา และเคมีบำบัด แต่ทั้งนี้ยังขึ้นกับอายุ และสุขภาพของผู้ป่วยด้วย ส่วนการใช้ยารักษาตรงเป้ายังอยู่ในระหว่างการศึกษา
โรคเนื้องอกสมอง หรือโรคมะเร็งสมองรักษาหายได้หรือไม่?
เนื้องอกสมองชนิดไม่รุนแรง เมื่อผ่าตัดออกได้หมด ผู้ป่วยจะมีโอกาสรักษาหายสูงถึงประมาณ 80-90% แต่หากไม่สามารถผ่าตัดเอาเนื้องอกออกได้หมด โอกาสควบคุมโรคให้ไม่ลุกลามรุนแรงขึ้นได้ก็ยังต่ำอยู่
อย่างไรก็ตาม โรคมะเร็งสมองบางชนิดมีความรุนแรงสูงมาก ไม่มีโอกาสรักษาหายได้ เช่น โรคเนื้องอกสมองชนิดจีบีเอ็ม (Glioblastoma multiforme: GBM) แต่ชนิดที่มีความรุนแรงโรคต่ำ จะยังมีโอกาสรักษาโรคหายได้ ทั้งนี้ขึ้นอยู่กับว่าสามารถผ่าตัดก้อนมะเร็งออกได้หมดหรือไม่
อย่างไรก็ตาม โดยทั่วไปโอกาสรักษาหายทั้งของโรคเนื้องอกสมอง และโรคมะเร็งสมอง นอกจากจะขึ้นอยู่กับชนิดของเซลล์เนื้องอก และโรคมะเร็งแล้ว ยังขึ้นอยู่กับขนาดก้อนเนื้อ ตำแหน่งที่เกิดโรคมะเร็งด้วย
โดยการเกิดโรคในเนื้อสมองที่อยู่ลึกติดกับโพรงสมอง สมองส่วนกลาง และก้านสมอง มักมีความรุนแรงโรคสูงมาก
มีวิธีป้องกันโรคเนื้องอกสมอง และโรคมะเร็งสมอง
ปัจจุบันยังไม่มีวิธีป้องกันโรคเนื้องอกสมอง และโรคมะเร็งสมองที่มีประสิทธิภาพ สิ่งที่สามารถป้องกันการเกิดโรคร้ายแรงชนิดนี้ได้ คือ หลีกเลี่ยงการเข้าใกล้ปัจจัยที่ทำให้เกิดโรค เช่น สารเคมี รังสีต่างๆ สารพิษจากโรงงาน
โรคมะเร็งสมองเป็นโรคร้ายแรงอีกชนิดที่ต้องรีบตรวจให้พบ เพื่อจะได้ผ่าตัดนำเนื้องอกอันตรายออกจากร่างกายให้เร็วที่สุด มิฉะนั้นผู้ป่วยอาจเป็นอันตรายถึงชีวิตได้
หากคุณไม่เคยมีอาการแสดงของโรคเนื้องอกสมอง หรือโรคมะเร็งสมองมาก่อน แนะนำให้หมั่นไปตรวจสุขภาพบ่อยๆ จะปลอดภัยที่สุด
เปรียบเทียบราคาและแพ็กเกจตรวจมะเร็งทั่วไป จากคลินิกและโรงพยาบาลใกล้คุณ และไม่พลาดทุกอัปเดตเรื่องสุขภาพและโปรโมชั่นเมื่อกดดาวน์โหลดแอป iOS และ Android
เป็นเนื้องอกในมดลูกอันตรายมากไหมค่ะ