อยากสอบถามคุณหมอค่ะ คือหนูพึ่งมีอะไรกันกับแฟนไปเมื่อ 3-4 วันที่แล้ว (มีอะไรกันโดยไม่ได้ใส่ถุงยาง แต่หลั่งข้างนอกค่ะ) แล้ววันนี้จู่ๆก็มีเลือดออกทางช่องคลอด ไม่แน่ใจว่าใช่เลือดประจำเดือนไหม เพราะเดือนที่แล้วมาวันที่11 หมดวันที่17ค่ะ แล้วอีกอย่างประจำเดือนหนูก็ยังมาไม่คงที่ด้วยค่ะ ก็เลยกังวลว่าอาการแบบนี้จะท้องไหมคะ แล้วอาการแบบนี้คืออะไรหรอคะ รบกวนคุณหมอตอบหนูด้วยนะคะ

สวัสดีครับ
การมีเพศสัมพันธ์โดยการหลั่งนอกนั้นไม่ใช่การมีเพศสัมพันธ์ที่ปลอดภัย เนื่องจากในขณะที่มีการสอดใส่นั้นอาจมีอสุจิที่ปนอยู่ในน้ำหล่อลื่นของผู้ชายหลุดลอดเข้าไปปฏิสนธิกับไข่ได้ทำให้มีโอกาสตั้งครรภ์ได้ 4-27% ครับ ในกรณีที่ยังไม่พร้อมตั้งครรภ์จึงควรรักษายาคุมฉุกเฉินให้เร็วที่สุดภายใน 120 ชั่วโมงหลังมีเพศสัมพันธ์เพื่อที่จะช่วยลดโอกาสตั้งครรภ์ลง 75-85% ครับ

ส่วนอาการเลือดออกที่เกิดขึ้นในตอนนี้นั้นอาจบอกได้ยากครับว่าเกิดจากสาเหตุใดเนื่องจากจะต้องอาศัยการตรวจดูลักษณะเลือดและการตรวจร่างกายเพิ่มเติมก่อน และถ้าหากเดิมเป็นคนที่ประจำเดือนมาไม่สม่ำเสมออยู่แล้วก็จะยิ่งบอกได้ยากว่าเป็นประจำเดือนหรือไม่ครับ

นอกจากประจำเดือนแล้ว การมีเลือดออกผิดปกติทางช่องคลอดก็ยังเกิดได้จากหลายสาเหตุ เช่น
- ระดับฮอร์โมนในเลือดที่ผิดปกติ
- มีการอักเสบติดเชื้อในช่องคลอดและอุ้งเชิงกราน
- ต่อมไทรอยด์ทำงานผิดปกติ
- เยื่อบุโพรงมดลูกเจริญผิดปกติ
- เนื้องอกมดลูก
- ติ่งเนื้อหรือมะเร็งที่ปากมดลูก

ถ้าหากเลือดที่ออกมานั้นไม่ได้มีลักษณะเหมือนประจำเดือน ออกมาในปริมาณมาก หยุดยาก หรือออกมาติดต่อกันหลายวัน หมอก็แนะนำว่าควรไปพบแพทย์นรีเวชเพื่อตรวจหาสาเหตุเพิ่มเติมครับ

ยาคุมฉุกเฉินจะมีผลป้องกันการตั้งครรภ์จากการมีเพศสัมพันธ์ก่อนรับประทานยา 120 ชั่วโมงเท่านั้นครับ ถ้าหากมีเพศสัมพันธ์อีกหลังจากรับประทานยาคุมฉุกเฉินไปแล้วก็จะมีโอกาสผิดพลาดตั้งครรภ์ได้โดยไม่ได้รับการป้องกันจากยาคุมฉุกเฉินครับ

จากเหตุการณ์นี้การมีเพศสัมพันธ์ในวันที่ 27 กุมภาพันธ์จึงยังคงมีโอกาสผิดพลาดตั้งครรภ์ได้ 4-27% อยู่ครับ ซึ่งถ้าในขณะนี้ยังไม่เกิน 120 ชั่วโมงหลังมีเพศสัมพันธ์ครั้งดังกล่าวก็ยังสามารถรับประทานยาคุมฉุกเฉินเพื่อป้องกันการตั้งครรภ์เพิ่มเติมได้ครับ

ส่วนอาการเลือดออกที่เกิดขึ้นนั้นยังมีอีกสาเหตุหนึ่งที่เป็นไปได้ คือ อาจเป็นผลข้างเคียงจากการรับประทานยาคุมฉุกเฉินในวันที่ 26 กุมภาพันธ์ครับ โดยเลือดที่ออกจากผลข้างเคียงของยาคุมฉุกเฉินนั้นจะเป็นเลือดที่ออกมาในลักษณะเลือดกระปริดกระปรอย ออกมาติดต่อกันไม่เกิน 3-7 วัน ถ้าหากเลือดออกมานานกว่านี้หรือออกมาในปริมาณมากก็ควรไปพบแพทย์เพื่อตรวจหาสาเหตุเพิ่มเติมด้วยครับ

โอกาสตั้งครรภ์จากการมีอพศสัมพันธ์โดยการหลั่งนอกนั่นมีได้ 4-27% ครับ ซึ่งถ้าหากยังไม่เกิน 120 ชั่วโมงหลังมีเพศสัมพันธ์ก็จะยังสามารถรับประทานยาคุมฉุกเฉินเพื่อลดโอกาสตั้งครรภ์ลงได้ 75-85% แต่ถ้าหากเลย 120 ชั่วโมงหลังมีเพศสัมพันธ์ไปแล้วก็จะไม่สามารถป้องกันการตั้งครรภ์ได้อีกครับ

หลังจากนี้หมอแนะนำให้งดการมีเพศสัมพันธ์ไปก่อนหรือถ้าหากจะมีเพศสัมพันธ์จริงๆก็ต้องใช้ถุงยางอนามัยร่วมด้วยทุกครั้ง และให้รอตรวจการตั้งครรภ์เพื่อยืนยันดู โดยให้ตรวจห่างจากการมีเพศสัมพันธ์ครั้งสุดท้ายอย่างน้อย 14 วันและใช้ปัสสาวะหลังตื่นนอนตอนเช้าในการตรวจ ก็จะให้ผลตรวจที่เชื่อถือได้ 97-99% ครับ

และถ้าหากหลังจากนี้มีประจำเดือนมาตามปกติเมื่อไหร่ก็อาจเริ่มการคุมกำเนิดด้วยวิธีอื่นๆเพิ่มได้ เช่น
- ถ้าหากต้องการรับประทานยาคุมแบบรายเดือน ก็สามารถเริ่มรับประทานได้ภายใน 5 วันแรกของการมีประจำเดือน
- ถ้าหากต้องการฉีดหรือฝังยาคุมกำเนิด ก็สามารถเริ่มใช้ได้ภายใน 7 วันแรกของการมีประจำเดือน

การรับประทานยาคุมฉุกเฉินสามารถรับประทานได้ภายใน 120 ชั่วโมงหลังมีเพศสัมพันธ์ นั่นหมายความว่าถ้าเป็นตอนนี้ก็จะยังสามารถรับประทานยาคุมฉุกเฉินได้อยู่ครับ

โดยในการรับประทานยาคุมฉุกเฉินครั้งนี้หมอแนะนำให้รับประทานยาแบบทีเดียว 2 เม็ดพร้อมกัน หรือรับประทานเม็ดเดียวสำหรับยาคุมฉุกเฉินยี้ห้อที่มียาเม็ดเดียว เพื่อให้ระดับฮอร์โมนสูงขึ้นอย่างรวดเร็วและทันกับภายในเวลา 120 ชั่วโมงที่กำหนดครับ

การรับประทานยาคุมฉุกเฉินไม่มีผลในระยะยาว แต่อาจมีผลข้างเคียงหลังรับประทานยาได้มากกว่ายาคุมตามปกติในระยะสั้นๆครับ เช่น คลื่นไส้อาเจียน ปวดท้อง ปวดศีรษะ คัดตึงเต้านม อารมณ์แปรปรวน ตกขาวมากขึ้น เลือดออกผิดปกติระหว่างรอบเดือน

ดังนั้นถ้าหากไม่มีความจำเป็นจริงๆก็ไม่ควรรับประทานยาคุมฉุกเฉินบ่อยๆครับ แต่ในกรณีนี้ที่ได้มีเพศสัมพันธ์โดยไปมาได้ป้องกันไปแล้วหมอจึงแนะนำว่าควรรับประทานยาคุมฉุกเฉินไปก่อน

หลังจากนี้ถ้าหากจะมีเพศสัมพันธ์อีกก็ควรมีการป้องกันทุกครั้งเพื่อที่จะได้ไม่ต้องรับประทานยาคุมฉุกเฉินครับ

สาเหตุที่ไม่แนะนำให้รับประทานยาคุมฉุกเฉินบ่อยๆเป็นเพราะว่ายาคุมฉุกเฉินไม่ใช่การคุมกำเนิดที่มีประสิทธิภาพสูง การรับประทานยาคุมฉุกเฉินสามารถป้องกันการตั้งครรภ์ได้เพียง 75-85% เท่านั้น ถ้าเป็นไปได้จึงควรคุมกำเนิดด้วยวิธีอื่นจึงจะดีที่สุดครับ

ในอดีตนั้นเคยมีความเชื่อว่าการรับประทานยาคุมฉุกเฉินบ่อยๆจะเพิ่มความเสี่ยงต่อการตั้งครรภ์นอกมดลูก แต่การศึกษาวิจัยในปัจจุบันได้พิสูจน์แล้วว่าข้อมูลนี้ไม่ได้เป็นความจริงครับ การรับประทานยาคุมฉุกเฉินจึงสามารถทำได้เสมอถ้าหากมีความจำเป็นจริงๆ

ถ้าหากเลือดที่ออกมาหลังการรับประทานยาคุมฉุกเฉินออกมาติดต่อกันเพียง 1-2 วันก็มีแนวโน้มที่จะเกิดจากผลข้างเคียงของยาคุมฉุกเฉินมากกว่าที่จะเป็นประจำเดือนครับ

การมีเลือดออกหลังจากรับประทานยาคุมฉุกเฉินไม่ได้เป็นการบ่งบอกว่าจะมีการตั้งครรภ์หรือไม่ครับ

ถ้าหากต้องการทราบว่ามีการตั้งครรภ์หรือไม่ให้ชัดเจนหมอก็แนะนำให้ลองตรวจการตั้งครรภ์ดูครับ โดยให้ตรวจห่างจากการมีเพศสัมพันธ์ครั้งสุดท้ายอย่างน้อย 14 วันและใช้ปัสสาวะหลังตื่นนอนตอนเช้าในการตรวจ ก็จะให้ผลตรวจที่เชื่อถือได้ 97-99% ครับ

ถ้าหากมั่นใจว่าเลือดที่ออกมานั้นใช่ประจำเดือนแน่ๆก็ไม่จำเป็นต้องตรวจการตั้งครรภ์ครับ เนื่องจากถ้ามีการตั้งครรภ์เยื่อบุโพรงมดลูกก็จะต้องเจริญหนาตัวมากขึ้นเรื่อยๆและไม่หลุดลอกออกมาเป็นประจำเดือนครับ

แต่จากลักษณะเลือดตามที่เล่ามาข้างต้นนั้นหมอคิดว่ายังมีโอกาสเป็นประจำเดือนได้น้อย เนื่องจากเลือดออกมาเพียง 2 วันเท่านั้น

ดังนั้นหมอจึงยังแนะนำให้ลองตรวจการตั้งครรภ์ดูตามวิธีที่หมอแนะนำไปก่อนครับ

ถ้าหากมั่นใจแล้วว่าเลือดที่ออกมาเหมือนกับประจำเดือนในเดือนที่ผ่านๆมาก็ไม่จำเป็นต้องตรวจการตั้งครรภ์ครับ

แต่ถ้าหากยังไม่มั่นใจการลองตรวจการตั้งครรภ์เอาไว้เพื่อให้มั่นใจก็ไม่เสียหายครับ