การตรวจ Anti-dsDNA โดยการเจาะเลือดไปตรวจ มักจะทำเพื่อยืนยันผลวินิจฉัยในผู้ที่มีผลตรวจ Antinuclear antibody เป็นบวก รวมถึงผู้ที่มีอาการของโรคลูปัสเบื้องต้น เช่น เจ็บกล้ามเนื้อ เจ็บข้อต่อ มีผื่นแดงคล้ายผีเสื้อที่จมูกและแก้ม เป็นต้น
ชื่ออื่น: Antibody to ds-DNA, Native double-stranded DNA antibody, Anti-DNA, Double stranded DNA antibody
หมดปัญหาเหงื่อออกมากที่มืออย่างถาวร รักษาแล้วมือแห้ง ชีวิตง่ายขึ้น!
จองผ่าน HD ประหยัดกว่า / เบิกประกันได้ / ผ่อน 0% ได้ / ปรึกษาหมอก่อนผ่าตัดได้ไม่จำกัดครั้ง
ชื่อทางการ: Anti-double-stranded DNA, IgG
จุดประสงค์การตรวจ Anti-dsDNA
การตรวจ Anti-dsDNA ทำเพื่อช่วยวินิจฉัยโรคลูปัสในผู้ที่มีผลตรวจ Antinuclear antibody (ANA) เป็นบวก และมีสัญญาณหรืออาการป่วยที่บ่งชี้ถึงโรคลูปัส
โดยทั่วไปแล้วการตรวจ ANA เป็นการตรวจแรกที่ใช้ประเมินโรคแพ้ภูมิตัวเอง แม้แพทย์จะสามารถพบผลตรวจ ANA ที่เป็นบวกในผู้ที่เป็นโรคลูปัสได้ประมาณ 95% แต่ก็สามารถพบผลตรวจ ANA เป็นบวกได้ในภาวะอื่นๆ เช่นกัน
การตรวจ Anti-dsDNA อาจช่วยประเมินความรุนแรงของโรคลูปัส เนื่องจากผู้ที่เป็นโรคลูปัสที่มีอาการกลับมากำเริบอีกครั้งมักจะมีอาการแย่ลง ซึ่งแพทย์อาจพบ Anti-dsDNA เพิ่มขึ้นก่อนและระหว่างที่โรคกำเริบ
นอกจากนี้แพทย์อาจใช้ผลตรวจ Anti-dsDNA สำหรับติดตามโรคไตอักเสบลูปัส (Lupus nephritis) ซึ่งเป็นภาวะแทรกซ้อนที่รุนแรงของโรคลูปัสที่ทำให้ตับเสียหายและอักเสบ ส่งผลให้มีโปรตีนในปัสสาวะ ความดันโลหิตสูง และไตวาย โดยจะเกิดขึ้นเมื่อออโตแอนติบอดีจับกับแอนติเจนที่สะสมอยู่ในไต
เมื่อไรที่ต้องตรวจ Anti-dsDNA?
แพทย์จะตรวจ Anti-dsDNA เมื่อผู้ป่วยมีสัญญาณและอาการที่เกิดจากโรคลูปัส และมีผลตรวจ ANA เป็นบวก โดยผู้ป่วยโรคลูปัสจะมีสัญญาณและอาการดังนี้
หมดปัญหาเหงื่อออกมากที่มืออย่างถาวร รักษาแล้วมือแห้ง ชีวิตง่ายขึ้น!
จองผ่าน HD ประหยัดกว่า / เบิกประกันได้ / ผ่อน 0% ได้ / ปรึกษาหมอก่อนผ่าตัดได้ไม่จำกัดครั้ง
- เจ็บกล้ามเนื้อ
- เจ็บตามข้อต่อ 1 ข้อหรือมากกว่านี้ ซึ่งจะเจ็บเหมือนกับตอนมีภาวะข้อต่ออักเสบ
- มีผื่นแดงที่คล้ายกับผีเสื้อทั่วทั้งบริเวณจมูกและแก้ม
- มีไข้ต่ำ
- อ่อนเพลียบ่อย อ่อนแอ
- ผิวไวต่อแสง
- ผมร่วงและน้ำหนักลดลง
- มือหรือเท้าชา
- อวัยวะและเนื้อเยื่ออักเสบและเสียหาย เช่น ไต ปอด หัวใจ เยื่อบุหัวใจ ระบบประสาทส่วนกลาง และเส้นเลือด
วิธีเก็บตัวอย่างเลือดเพื่อตรวจ Anti-dsDNA
แพทย์จะตรวจ Anti-dsDNA จากเลือดโดยการแทงเข็มเข้าไปในเส้นเลือดดำที่แขน ซึ่งผู้เข้ารับการตรวจไม่จำเป็นต้องเตรียมตัวล่วงหน้า
รายละเอียดการตรวจ Anti-dsDNA
Anti-double stranded DNA antibody หรือ Anti-dsDNA เป็นหนึ่งในกลุ่มของออโตแอนติบอดีที่เรียกว่า Antinuclear antibodies (ANA) ร่างกายจะผลิตออโตแอนติบอดีขึ้นมาเมื่อระบบภูมิคุ้มกันไม่สามารถแยกระหว่างเนื้อเยื่อตัวเอง หรือสิ่งแปลกปลอมที่เข้ามาในร่างกาย ทำให้เซลล์ที่ดีของร่างกายถูกทำลาย ส่งผลให้เนื้อเยื่อและอวัยวะเสียหาย
แม้จะมีหลายโรคที่ทำให้ร่างกายมี Anti-dsDNA ในระดับต่ำ แต่โดยทั่วไปแล้วมักจะสัมพันธ์กับโรคลูปัส ซึ่งเป็นโรคเรื้อรังที่เกิดจากการแพ้ภูมิตัวเอง ซึ่งสามารถส่งผลกระทบต่อเนื้อเยื่อ หรืออวัยวะต่างๆ ของร่างกาย เช่น ไต ข้อต่อ เส้นเลือด ผิว หัวใจ ปอด และสมอง อย่างไรก็ตาม การตรวจ Anti-dsDNA ควบคู่กับการตรวจออโตแอนติบอดีอื่นๆ อาจช่วยวินิจฉัยโรคลูปัส และแยกความแตกต่างของโรคลูปัสออกจากโรคแพ้ภูมิตัวเองชนิดอื่นๆ
หนึ่งในภาวะแทรกซ้อนที่ร้ายแรงของโรคลูปัส คือโรคไตอักเสบลูปัส (Lupus nephritis) ซึ่งเป็นภาวะไตอักเสบที่ส่งผลให้มีโปรตีนในปัสสาวะ มีความดันโลหิตสูง และไตวาย
ความหมายของผลตรวจ Anti-dsDNA
แพทย์มักนำผลตรวจ Anti-dsDNA มาพิจารณาร่วมกับประวัติการเจ็บป่วย สัญญาณและอาการของโรคลูปัส และผลตรวจออโตแอนติบอดีอื่นๆ การมี Anti-dsDNA ในเลือดสูงสัมพันธ์กับโรคลูปัสเป็นอย่างมาก และมักเพิ่มขึ้นอย่างมีนัยสำคัญในระหว่างหรือก่อนที่โรคจะกำเริบ
เมื่อผล Anti-dsDNA เป็นบวก และผู้ที่เข้ารับการตรวจมีสัญญาณและอาการอื่นๆ ที่เกี่ยวข้องกับโรคลูปัส ก็หมายความว่ามีโอกาสที่จะเป็นโรคลูปัส โดยเฉพาะอย่างยิ่งถ้าผลตรวจ Anti-Sm เป็นบวก
สิ่งที่ควรรู้เกี่ยวกับ Anti-dsDNA
บางครั้งแพทย์อาจพบ Anti-dsDNA ในผู้ป่วยบางโรค และผู้ที่รับประทานยาบางชนิด เช่น
- ผู้ที่เป็นโรคตับอักเสบเรื้อรัง
- ผู้ที่เป็นโรคตับแข็งทางเดินน้ำดี (Primary Biliary Cirrhosis: PBC)
- ผู้ที่เป็นโรคโมโนนิวคลิโอสิส (Infectious mononucleosis)
- ผู้ที่รับประทานยา Procainamide และ Hydralazine
