หากสาวๆ พบว่ารอบเดือนยังมาไม่ปกติหรือสม่ำเสมอนั่นอาจเพราะร่างกายของคุณกำลังเจริญเติบโตสู่วัยสาว ทว่าบางทีอาจเป็นเพราะการเปลี่ยนแปลงของการไหลเวียนเลือด ซึ่งเป็นสัญญาณหนึ่งของภาวะเลือดออกผิดปกติจากโพรงมดลูกได้
ภาวะเลือดออกผิดปกติจากโพรงมดลูก หรือ AUB คืออะไร
ภาวะเลือดออกผิดปกติจากโพรงมดลูก หรือ AUB (Abnormal uterine bleeding) เป็นชื่อที่แพทย์ใช้ระบุอาการเมื่อเด็กหญิงมีประจำเดือนมาผิดปกติ หรือบางทีแพทย์อาจเรียกภาวะเช่นนี้ในอีกชื่อหนึ่งคือ DUB (Dysfunctional uterine bleeding) เช่นเดียวกันกับชื่อของโรคหรืออาการอื่นๆ ที่ฟังดูแล้วน่ากลัว ซึ่งแท้จริงแล้วอาการอาจไม่ได้น่ากลัวอย่างที่คิด เช่นเดียวกันกับภาวะ AUB ที่เกิดขึ้นกับเด็กสาวที่ไม่ได้เป็นอาการที่น่าวิตกกังวลเลย
ปรึกษาเภสัช สั่งยา ฟรีค่าส่งทั่วประเทศ*
แชทกับเภสัชกรฟรี! 9 โมงเช้าถึงเที่ยงคืน พร้อมรับส่วนลดค่ายา 5% HDmall ออกค่าส่งให้สูงสุด 40 บาท
ภาวะเลือดออกผิดปกติจากโพรงมดลูก หรือ AUB หมายถึง การที่รอบเดือนมามากหรือมาในระยะเวลานานกว่าปกติ หรือรอบเดือนอาจไม่มาเอาซะเลย โดยการมีเลือดออกช่วงที่ไม่ได้มีรอบเดือนก็เป็นสัญญาณหนึ่งของภาวะ AUB ได้เช่นกัน อย่างไรก็ตาม AUB ไม่ได้เป็นโรคหรืออาการที่น่ากังวลหรือเป็นปัญหาใหญ่ ทว่าภาวะนี้อาจนำไปสู่โรคโลหิตจางได้
หากเด็กสาวคนหนึ่งมีภาวะ AUB เธอจะมีรอบเดือนที่นานและมากกว่าปกติมากหรืออาจมาน้อยมากและอาจไม่มาเลย
เนื่องจากภาวะ AUB ไม่ได้ถือว่าเป็นปัญหาใหญ่ ดังนั้นแพทย์จะไม่มีกระบวนการใดๆ ในการรักษา แต่หากแพทย์พบว่าเงื่อนไขทางการรักษาบางประการอาจเป็นสาเหตุของภาวะ AUB แพทย์จึงจะวินิจฉัยหาสาเหตุและทำการรักษาต่อไป หรือแพทย์จะรักษาภาวะนี้เมื่อภาวะ AUB เป็นต้นเหตุของโรคหรืออาการอื่นๆ โดยแพทย์จะเริ่มกังวลหากพบว่า เด็กหญิงคนหนึ่งมีเลือดออกมากเกินไปหรือมากกว่าที่ควรจะเป็น
อะไรคือสาเหตุของภาวะนี้
ส่วนใหญ่แล้วภาวะ AUB จะเกิดขึ้นเมื่อมีการเปลี่ยนแปลงของระดับฮอร์โมนในร่างกาย สำหรับสาวๆ วัยรุ่นแล้ว สาเหตุที่ทำให้ระดับของฮอร์โมนเปลี่ยนแปลงคือ การที่ร่างกายไม่ผลิตไข่จากรังไข่ เรียกว่า ภาวะไข่ไม่ตก (Anovulation) เพราะการมีไข่ตกถือเป็นกระบวนการหนึ่งของการมีรอบเดือน และหากเด็กผู้หญิงไม่มีไข่ตก ก็จะทำให้ฮอร์โมนเปลี่ยนแปลงส่งผลให้รอบเดือนมาไม่สม่ำเสมอหรือมีประจำเดือนมากผิดปกติได้
ภาวะไข่ไม่ตกมักเกิดขึ้นกับเด็กหญิงที่เริ่มต้นมีรอบเดือน เนื่องจากระบบการทำงานของสมองที่ส่งไปยังระบบสืบพันธุ์เกี่ยวกับการตกไข่ยังไม่สมบูรณ์ ดังนั้นอาจต้องใช้เวลากว่า 2-3 ปี ที่พวกเธอจะมีรอบเดือนมาปกติ
ยังมีสาเหตุอื่นๆ ที่นำมาสู่ภาวะ AUB ได้อีก เช่น อาการป่วยหรือโรคบางอย่าง อย่างไทรอยด์หรือภาวะที่มีถุงน้ำรังไข่หลายใบ ก็สามารถส่งผลต่อการเปลี่ยนแปลงฮอร์โมนในร่างกายได้ นอกจากนี้ ปัญหาอื่นๆ อาจเป็นสาเหตุได้ เช่น การออกกำลังกายอย่างหักโหม การทานอาหารไม่ครบหมู่หรือขาดสารอาหาร และความเครียด ก็เป็นสาเหตุได้ด้วย ไม่เพียงเท่านี้ ภาวะ AUB ที่มีเลือดออกมากๆ ก็มีสาเหตุมาจากโรคเกี่ยวกับเกล็ดเลือด อย่างโรค von Willebrand disease เป็นต้น
ปรึกษาเภสัช สั่งยา ฟรีค่าส่งทั่วประเทศ*
แชทกับเภสัชกรฟรี! 9 โมงเช้าถึงเที่ยงคืน พร้อมรับส่วนลดค่ายา 5% HDmall ออกค่าส่งให้สูงสุด 40 บาท
สัญญาณบอกอาการของภาวะ AUB
ภาวะที่ประจำเดือนมาเป็นจำนวนมากสามารถเกิดขึ้นได้เป็นครั้งคราวกับผู้หญิงทุกคน แล้วคุณจะทราบได้อย่างไรว่าเกิดภาวะ AUB กับคุณ? มีเพียงแพทย์เท่านั้นที่จะวินิจฉัยได้อย่างถูกต้อง ซึ่งมีสัญญาณที่บอกได้ว่าคุณกำลังมีภาวะ AUB โดยสิ่งที่จะเตือนคุณได้คือการสังเกตแบบ 1-10-20 ดังนี้
- คุณใช้ผ้าอนามัยมากกว่า 1 แผ่นใน 1 ชั่วโมง
- รอบเดือนมามากกว่า 10 วัน
- ช่วงเว้นจากการมีรอบเดือนน้อยกว่า 20 วัน
หากคุณสังเกตพบความผิดปกติดังที่กล่าวมา แนะนำให้พบแพทย์ นอกจากนี้การมีเลือดออกช่วงที่เว้นจากการมีรอบเดือนหรือหลังจากมีเพศสัมพันธ์ก็เป็นสัญญาณของภาวะ AUB เช่นกัน
หากรอบเดือนของคุณไม่มานานกว่า 3 เดือน แนะนำให้ปรึกษาแพทย์เช่นกัน และการที่ไม่ไม่รอบเดือนมาเลยจะส่งผลให้เนื้อเยื่อเกาะตัวมากขึ้นเรื่อยๆ ในมดลูก ซึ่งเลือดก็จะไหลออกมาในที่สุด
จะวินิจฉัยอาการของภาวะ AUB ได้อย่างไร
แพทย์จะหาสาเหตุของอาการเลือดออกจากโรคหรือปัญหาทางสุขภาพอื่นๆ ก่อนที่จะระบุว่าคุณมีภาวะ AUB เช่น แพทย์วินิจฉัยว่าเด็กหญิงคนหนึ่งมีเลือดออกมากเกิดจากโรคเกี่ยวกับเกล็ดเลือดที่เรียกว่าโรค von Willebrand disease เป็นต้น โดยการวินิจฉัยภาวะ AUB แพทย์จะถามคำถามเกี่ยวกับรอบเดือนและการมีเลือดออก โดยแพทย์จะถามคุณเกี่ยวกับวันที่คุณเริ่มมีรอบเดือนครั้งสุดท้าย
นอกจากนี้ แพทย์อาจถามคำถามที่ไม่เกี่ยวข้องกับรอบเดือนเลย เช่น น้ำหนักตัวที่มีการเปลี่ยนแปลงล่าสุด หรือถามว่าคุณเคยมีเพศสัมพันธ์หรือไม่ แพทย์จำเป็นต้องถามคำถามเหล่านี้เนื่องด้วยเงื่อนไขทางสุขภาพหรือโรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์ที่อาจเป็นสาเหตุของการมีเลือดออก เพราะหากเป็นโรคเหล่านี้และไม่ได้รับการรักษาอาจส่งผลให้เป็นโรคหรือมีอาการที่ร้ายแรงมากขึ้นได้ เช่น ภาวะการมีบุตรยาก
หญิงที่มีเพศสัมพันธ์และรอบเดือนขาดจำเป็นต้องพบแพทย์ เพราะการที่รอบเดือนขาดอาจเป็นสัญญาณของการตั้งครรภ์หรืออาจเป็นสัญญาณของภาวะ AUB ได้เช่นกัน ในทางกลับกัน หากมีเลือดออกมากหรือมีเลือดช่วงที่ไม่ได้มีรอบเดือน อาจเป็นผลมาจากการติดเชื้อหรือปัญหาอื่นๆ เช่น การตั้งครรภ์นอกมดลูก ซึ่งจะทำให้มีเลือดออกมากและอาจเป็นอันตรายถึงชีวิตได้
ปรึกษาเภสัช สั่งยา ฟรีค่าส่งทั่วประเทศ*
แชทกับเภสัชกรฟรี! 9 โมงเช้าถึงเที่ยงคืน พร้อมรับส่วนลดค่ายา 5% HDmall ออกค่าส่งให้สูงสุด 40 บาท
แพทย์จะทำการตรวจร่างกายและอาจตรวจภายในร่วมด้วย และบางครั้งแพทย์จะสั่งให้มีการตรวจเลือดหรือตรวจอัลตราซาวด์ ซึ่งการตรวจเลือดจะแสดงให้เห็นได้ว่าเด็กคนนั้นมีภาวะโลหิตจางด้วยหรือไม่
การรักษาภาวะ AUB
แพทย์จะทำการรักษาภาวะ AUB ตามอาการที่เกิดขึ้นและตามสาเหตุที่ทำให้มีเลือดออกมาก หากคุณมีเลือดออกมาก แพทย์จะตรวจเลือดเพื่อหาภาวะโลหิตจางและจะสั่งยาเสริมธาตุเหล็กให้ทานหรือใช้วิธีการักษาอื่นๆ หากมีเลือดออกน้อยมากหรือเลือดออกผิดปกติเป็นระยะเวลานาน แพทย์มักจะสั่งให้ทานยาคุมกำเนิด เนื่องจากยาคุมกำเนิดมีส่วนประกอบของฮอร์โมนที่จะช่วยปรับสมดุลฮอร์โมนในร่างกายเพื่อให้รอบเดือนมาปกติได้
เด็กสาวส่วนใหญ่ต้องการเวลาเพื่อให้ร่างกายได้ปรับตัวกับฮอร์โมน จนกว่ารอบเดือนของพวกเธอจะมาเป็นปกติในที่สุด หากคุณกังวลว่ารอบเดือนของคุณมาไม่ปกติ แนะนำให้ปรึกษาแพทย์
ที่มาของข้อมูล http://kidshealth.org/en/teens/aub.html