วริษา ศรีเปลี่ยนจันทร์
เขียนโดย
วริษา ศรีเปลี่ยนจันทร์
ทพญ.สิริพัชร ชำนาญเวช
ตรวจสอบความถูกต้องโดย
ทพญ.สิริพัชร ชำนาญเวช

รีเทนเนอร์สำคัญอย่างไร ไม่ได้จัดฟันใส่ได้ไหม?

เรียนรู้ความสำคัญของรีเทนเนอร์ มี่กี่แบบ รีเทนเนอร์หลวม คับ เกิดจากอะไร มาดูกัน
เผยแพร่ครั้งแรก 22 ต.ค. 2020 อัปเดตล่าสุด 9 ธ.ค. 2022 ตรวจสอบความถูกต้อง 17 พ.ย. 2020 เวลาอ่านประมาณ 4 นาที
รีเทนเนอร์สำคัญอย่างไร ไม่ได้จัดฟันใส่ได้ไหม?

เรื่องควรรู้

ขยาย

ปิด

  • รีเทนเนอร์ เป็นอุปกรณ์จำเป็นสำหรับผู้ที่เคยผ่านการจัดฟันมาแล้ว เพราะช่วยคงสภาพแนวฟันทั้งบนและล่างให้ยังอยู่ในตำแหน่งที่เหมาะสม
  • หากต้องการให้ฟันคงตำแหน่งจัดเรียงสวยอยู่เหมือนตอนจัดฟันเสร็จ คุณควรใส่รีเทนเนอร์ไปตลอดชีวิต หรือนานเท่าที่ทันตแพทย์แนะนำ
  • รีเทนเนอร์ที่นิยมใช้กันมี 2 ชนิด ได้แก่ รีเทนเนอร์แบบลวดกับรีเทนเนอร์แบบใส
  • ถึงแม้จะเคยจัดฟันมานานแล้ว หากไม่ใส่รีเทนเนอร์ฟันก็ยังมีโอกาสล้ม เอียง หรือเกได้ ซึ่งมีทางแก้เพียงทางเดียวคือ ต้องกลับไปจัดฟันใหม่อีกครั้ง ส่วนผู้ที่ไม่ได้จัดฟัน ไม่มีความจำเป็นที่จะต้องใส่รีเทนเนอร์ 
  • เปรียบเทียบราคาและแพ็กเกจทำรีเทนเนอร์

ผู้ที่เคยผ่านการจัดฟันทุกคนย่อมต้องรู้จักอุปกรณ์ที่ชื่อว่า “รีเทนเนอร์” กันแล้ว เพราะรีเทนเนอร์เป็นอุปกรณ์ที่มีความสำคัญต่อการเรียงตัวของฟันหลังการจัดฟันเสร็จแล้วอย่างมาก หากจัดฟันเสร็จแล้วไม่ได้ใส่รีเทนเนอร์ ก็มีโอกาสอย่างมากที่ฟันจะล้ม เอียง ได้ดังเดิม 

รีเทนเนอร์มีหลายแบบ แต่ละแบบมีจุดเด่น-ข้อด้อยแตกต่างกัน แต่ข้อเดียวที่เหมือนกันคือ ข้อปฏิบัติในการใส่รีเทนเนอร์ ส่วนระยะเวลาในการใส่รีเทนเนอร์จะสั้นยาวแค่ไหน หรือจัดฟันเสร็จแล้วไม่ใส่เลยได้หรือไม่ เรามาดูคำตอบพร้อมๆ กัน

แพ็กเกจที่คุณอาจสนใจ
ทำรีเทนเนอร์วันนี้ ที่คลินิกใกล้บ้านคุณ เริ่มต้นที่ 891 บาท ลดสูงสุด 78%

จองผ่าน HD ประหยัดกว่า / จ่ายทีหลังได้ / ผ่อน 0% ได้ / พร้อมแอดมินคอยตอบทุกคำถาม!

ความหมาย และความสำคัญของรีเทนเนอร์

รีเทนเนอร์ (Retainer) คือ อุปกรณ์สำหรับคงสภาพแนวฟันทั้งบนและล่างหลังจากจากจัดฟันเสร็จแล้ว การจัดฟันในที่นี้หมายถึงการจัดฟันทุกแบบ ไม่ว่าจะการจัดฟันแบบลวด หรือการจัดฟันแบบใส

ทั้งนี้เพื่อให้แนวฟันบนและล่างที่จัดเรียงใหม่ยังคงสภาพอยู่อย่างนั้นได้ยาวนาน 

สาเหตุที่หลังจัดฟันเสร็จแล้วยังต้องใส่รีเทนเนอร์ต่อไปอีก ก็เพราะในช่วงแรกหลังจากถอดอุปกรณ์จัดฟันแล้ว เอ็นยึดปริทันต์ที่ถูกฟันดึงรั้งไปยังตำแหน่งใหม่ ยังสามารถดึงฟันกลับมาตำแหน่งเดิมได้

ผู้ที่เคยจัดฟันจึงจำเป็นต้องมีอุปกรณ์เข้ามาคงสภาพแนวฟันทั้งบนและล่างให้ยังคงอยู่ในตำแหน่งที่เหมาะสม

ดังนั้นความสำคัญของรีเทนเนอร์คือ การช่วยเป็นโครงสร้างที่ช่วยยึดไม่ให้ฟันที่จัดเสร็จแล้วเคลื่อนตัวกลับไปเรียงผิดรูปอีกครั้ง

ระยะเวลาในการใส่รีเทนเนอร์

ระยะเวลาสำหรับการใส่รีเทนเนอร์ในแต่ละคนจะไม่เท่ากัน แต่หากคุณต้องการคงสภาพแนวฟันที่เรียงตัวสวยงามไปตลอด ก็ควรใส่รีเทนเนอร์ไปตลอดชีวิต

แพ็กเกจที่คุณอาจสนใจ
ทำรีเทนเนอร์วันนี้ ที่คลินิกใกล้บ้านคุณ เริ่มต้นที่ 891 บาท ลดสูงสุด 78%

จองผ่าน HD ประหยัดกว่า / จ่ายทีหลังได้ / ผ่อน 0% ได้ / พร้อมแอดมินคอยตอบทุกคำถาม!

โดยในช่วง 1 ปีแรกที่ใส่ คุณอาจต้องใส่รีเทนเนอร์ทั้งกลางวัน และกลางคืน สามารถถอดออกได้เฉพาะเวลาแปรงฟัน หรือขณะรับประทานอาหารเท่านั้น 

จากนั้นในปีถัดๆ ไป คุณถึงสามารถลดช่วงเวลาในการใส่รีเทนเนอร์ลงได้ เช่น ใส่เฉพาะเวลานอน ทั้งนี้ขึ้นอยู่กับการแนะนำของทันตแพทย์ด้วย

ประเภทของรีเทนเนอร์

รีเทนเนอร์สามารถแบ่งออกได้หลักๆ 2 ชนิด ได้แก่

รีเทนเนอร์แบบลวด 

มักใช้วัสดุอะคริลิคสำหรับทำเป็นฐาน และมีโครงสำหรับจัดฟันเป็นวัสดุจากลวดโลหะไร้สนิม 

จุดเด่น: มีความแข็งแรง ไม่ขังน้ำลาย สามารถถอดเปลี่ยนสี หรือลายของตัวฐานรีเทนเนอร์ได้

จุดด้อย: ตัวโครงสร้างที่เป็นลวดโลหะไร้สนิม สามารถเห็นได้ชัดจากภายนอก ผู้อื่นจะเห็นได้ชัดว่า คุณกำลังใส่รีเทนเนอร์

แพ็กเกจที่คุณอาจสนใจ
ทำรีเทนเนอร์วันนี้ ที่คลินิกใกล้บ้านคุณ เริ่มต้นที่ 891 บาท ลดสูงสุด 78%

จองผ่าน HD ประหยัดกว่า / จ่ายทีหลังได้ / ผ่อน 0% ได้ / พร้อมแอดมินคอยตอบทุกคำถาม!

รีเทนเนอร์แบบใส 

ใช้วัสดุจากพลาสติก ดูค่อนข้างกลมกลืนไปกับเนื้อฟัน วิธีใส่จะไม่ซับซ้อนเท่ากับรีเทนเนอร์แบบลวด โดยสามารถใส่ครอบลงไปกับฟันเพียงเท่านั้นก็เสร็จเรียบร้อย

จุดเด่น: 
ไม่ทำให้ผู้อื่นเห็นว่า คุณกำลังใส่รีเทนเนอร์ อีกทั้งยังใส่สบายกว่ารีเทนเนอร์แบบลวด 

จุดด้อย: ทำความสะอาดยาก มีความแข็งแรงน้อยกว่าแบบลวด

ผลกระทบหากไม่ใส่รีเทนเนอร์หลังจัดฟัน

ผู้ที่ไม่ใส่รีเทนเนอร์หลังจัดฟันมีความเสี่ยงที่ฟันจะล้ม เอียง หรือเกได้ ถึงแม้จะเคยจัดฟันให้เรียงตัวอย่างเหมาะสมมาเป็นเวลานานแล้วก็ตาม

นอกจากนี้หากไม่ยอมใส่รีเทนเนอร์ตั้งแต่จัดฟันเสร็จใหม่ๆ แล้วกลับมาใส่รีเทนเนอร์ชิ้นเดิมในภายหลัง ลักษณะรีเทนเนอร์กับลักษณะฟันในเวลานั้นอาจไม่พอดีกันเหมือนช่วงแรกๆ อีก

รีเทนเนอร์อาจหลวม หรือคับตึงกว่าปกติ ส่งผลทำให้เกิดบาดแผลในช่องปากระหว่างใช้งานได้ ซึ่งปัญหานี้สามารถแก้ได้ด้วยวิธีเดียวคือ ไปทำรีเทนเนอร์คู่ใหม่กับทันตแพทย์เท่านั้น 

หากมีปัญหาเรื่องการจัดเรียงฟันอีก ฟันล้ม ฟันเอียง และรู้สึกไม่พึงพอใจ หรือไม่มั่นใจอีกแล้ว คุณก็อาจตัดสินใจเข้ารับการจัดฟันใหม่อีกครั้ง

ไม่ได้จัดฟัน ใส่รีเทนเนอร์ได้หรือไม่?

คำตอบคือ ไม่ได้ ไม่จำเป็น และไม่ควรอย่างยิ่ง เพราะรีเทนเนอร์มีหน้าที่คงสภาพแนวฟันที่จัดใหม่ให้คงอยู่ได้ยาวนาน หากไม่ได้จัดฟันแล้วไปทำรีเทนเนอร์มาใส่เองก็ไม่มีประโยชน์ใดๆ เกิดขึ้น  

ยิ่งหากไปหยิบยืมเอารีเทนเนอร์ผู้อื่นมาใส่ หรือไปซื้อรีเทนเนอร์ที่ทำเลียนแบบ ยิ่งห้ามทำโดยเด็ดขาด เพราะทันตแพทย์จะเป็นผู้จัดทำรีเทนเนอร์ทุกชิ้นให้เหมาะสมกับการจัดเรียงฟันของผู้ใส่เท่านั้น แน่นอนว่า รีเทนเนอร์แต่ละชิ้นก็จะมีขนาดและลักษณะแตกต่างกันไป

ดังนั้นหากคุณไม่ได้เป็นเจ้าของรีเทนเนอร์ชิ้นนั้น แล้วนำมันมาใส่กับฟันของตนเอง รีเทนเนอร์ก็อาจแตกเสียหายได้ด้วย ซึ่งจะทำให้เกิดแผลในช่องปาก หรือหากไม่แตกก็อาจเกิดการเสียดสีเพราะแน่นคับเกินไป เจ็บเหงือก และฟัน รู้สึกอึดอัด พูดไม่ชัด รวมทั้งฟันเคลื่อนตำแหน่ง

นอกจากนี้การใส่รีเทนเนอร์ที่ไม่ได้ทำโดยทันตแพทย์ ยังอาจมาพร้อมกับการปนเปื้อนเชื้อโรค วัสดุอุปกรณ์ที่ไม่ได้มาตรฐาน เมื่อใส่เข้าไปอาจทำให้เกิดบาดแผล สร้างความระคายเคืองให้ช่องปากได้  

วิธีทำความสะอาด และดูแลรักษารีเทนเนอร์

วิธีดูแลรักษารีเทนเนอร์ทำได้ไม่ยาก เพียงแต่ต้องอาศัยความระมัดระวังและความสม่ำเสมอ เพื่อให้รีเทนเนอร์ยังคงสภาพที่ดี สามารถใช้งานได้อย่างสมบูรณ์

  • ควรแปรงฟันก่อนใช้รีเทนเนอร์ โดยเฉพาะหลังจากรับประทานอาหารเสร็จ เพื่อไม่ให้มีเศษอาหารเข้าไปสะสมอยู่ในรีเทนเนอร์

  • ทำความสะอาดรีเทนเนอร์ด้วยแปรงสีฟันขนนุ่มกับน้ำอุ่นและสบู่อ่อน หลังจากนั้นซับรีเทนเนอร์ให้แห้ง หรืออาจใช้เม็ดทำความสะอาด หรือครีมทำความสะอาดรีเทนเนอร์ (เช่น Efferdent® หรือ Polident®) ก็ได้

    แต่ทางที่ดีให้ปรึกษาทันตแพทย์ก่อนว่า ควรใช้สารใดล้างทำความสะอาดรีเทนเนอร์ โดยไม่ทำให้รีเทนเนอร์ผุกร่อน หรือเสียหาย

  • อย่าใช้ยาสีฟัน น้ำยาล้างจาน ผงซักฟอก และน้ำร้อนต้มเดือดในการล้างรีเทนเนอร์เพราะอาจทำให้รีเทนเนอร์เกิดความเสียหายได้ โดยเฉพาะรีเทนเนอร์แบบใสที่อาจบิดงอเสียรูปจนใช้งานไม่ได้อีก 

  • ระหว่างวันที่ใช้รีเทนเนอร์ หากรู้สึกว่า มีเศษอาหารเข้าไปติดรีเทนเนอร์ หรือรีเทนเนอร์มีกลิ่นเหม็น ให้ถอดรีเทนเนอร์ออก ผสมน้ำอุ่นกับน้ำยาบ้วนปากในปริมาณเท่ากันเพื่อล้างรีเทนเนอร์แบบชั่วคราว โดยน้ำยาบ้วนปากที่ใช้ล้างรีเทนเนอร์ไม่ควรมีสารแอลกอฮอล์ผสมอยู่

  • วางรีเทนเนอร์ให้ห่างจากสัตว์เลี้ยง เพื่อป้องกันไม่ให้สิ่งสกปรก ขนสัตว์ น้ำลายสัตว์ปนเปื้อนรีเทนเนอร์จนสกปรกส
  • เก็บรีเทนเนอร์ใส่กล่องไว้ในกล่องเสมอหากไม่ได้ใช้งาน 
  • อย่ากำรีเทนเนอร์ ไม่ห่อรีเทนเนอร์ไว้ในกระดาษทิชชู่ เพราะมีโอกาสที่คุณอาจจะเผลอใช้มือกด บิด หรือกำรีเทนเนอร์แรงๆ ระหว่างถือจนรีเทนเนอร์รูปร่างบิดเบี้ยวไปจากเดิม ไม่พอดีต่อช่องปาก และไม่สามารถใช้งานได้อีก รวมทั้งมีโอกาสที่จะลืม หรือเผลอโยนรีเทนเนอร์ทิ้งได้

รีเทนเนอร์เป็นอุปกรณ์ที่เปราะบาง มักเสียหายง่ายหากไม่ได้รับการดูแลอย่างเหมาะสม อีกทั้งหลายคนยังชอบมองข้ามความสำคัญของอุปกรณ์นี้ และมองว่า แค่การจัดฟันอย่างเดียวก็สามารถทำให้ฟันสวยไปได้ตลอดชีวิตแล้ว

แต่ความจริง รีเทนเนอร์เป็นอุปกรณ์สำคัญที่ขาดไม่ได้ในการช่วยจัดฟันให้อยู่ในตำแหน่งเรียงสวยงามไปได้เป็นระยะยาวนาน เพียงแต่ต้องใส่รีเทนเนอร์ให้ถูกวิธีเท่านั้น

คุณจึงอย่าละเลยที่จะใส่รีเทนเนอร์หลังจัดฟัน และอย่าลืมไปตรวจฟันทุกๆ 6 เดือนกับทันตแพทย์ด้วย เพื่อความมั่นใจในสุขภาพช่องปากของตนเอง

บทความที่เกี่ยวข้อง

รีวิว ทำรีเทนเนอร์ แบบลวด ที่ หน้ามอ ทันตกรรม จ.ชลบุรี | HDmall
รีวิว ทำรีเทนเนอร์ แบบลวด ที่ Smile Seasons Dental Clinic (คลินิกทันตกรรมสไมล์ซีซันส์) | HDmall
รีวิว ทำรีเทนเนอร์ฟันปลอม ที่ Tooth Box Dental Clinic | HDmall

เปรียบเทียบราคาและแพ็กเกจทำรีเทนเนอร์ จากคลินิกและโรงพยาบาลใกล้คุณ และไม่พลาดทุกอัปเดตเรื่องสุขภาพและโปรโมชั่นเมื่อกดดาวน์โหลดแอป iOS และ Android


14 แหล่งข้อมูล
กองบรรณาธิการ HD มุ่งมั่นตั้งใจให้ผู้อ่านได้รับข้อมูลที่ถูกต้อง โดยทำงานร่วมกับแพทย์และบุคลากรทางการแพทย์ รวมถึงเลือกใช้ข้อมูลอ้างอิงที่น่าเชื่อถือจากสถาบันต่างๆ คุณสามารถอ่านหลักการทำงานของกองบรรณาธิการ HD ได้ที่นี่
เลือกรีเทนเนอร์แบบไหนดี? ระหว่างลวดหรือใส | HDmall (https://hdmall.co.th/c/how-to-choose-right-retainer).
รีเทนเนอร์ลวด เปลี่ยนสีได้ไหม? และเรื่องอื่นๆ ที่ควรรู้ของรีเทนเนอร์ลวด | HDmall (https://hdmall.co.th/c/normal-retainer).
รีเทนเนอร์แบบใส (Clear retainer) ข้อดีข้อเสียเป็นยังไง? | HDmall (https://hdmall.co.th/c/clear-retainer).

บทความนี้มีจุดประสงค์เพื่อให้ความรู้แก่ผู้อ่าน และไม่สามารถแทนการแนะนำของแพทย์ การวินิจฉัยโรค หรือการรักษาได้ ผู้อ่านควรพบแพทย์เพื่อให้แพทย์ตรวจที่สถานพยาบาลทุกครั้ง และไม่ควรตีความเองหรือวางแผนการรักษาด้วยตัวเองจากการอ่านบทความนี้ ทาง HD พยายามอัปเดตข้อมูลให้ครบถ้วนถูกต้องอยู่เสมอ คุณสามารถส่งคำแนะนำได้ที่ https://honestdocs.typeform.com/to/kkohc7

ผู้เขียนและผู้รีวิวบทความไม่มีส่วนเกี่ยวข้องกับสินค้าหรือบริการที่นำเสนอแต่อย่างใด เว้นแต่จะระบุในเนื้อหา การแนะนำสินค้าและบริการแสดงขึ้นอัตโนมัติจากระบบของเว็บไซต์หรือแอปพลิเคชัน

ขอบคุณที่อ่านค่ะ คุณคิดว่าบทความนี้มีประโยชน์มากแค่ไหนคะ
(1 ดาว - น้อย / 5 ดาว - มาก)

บทความต่อไป
วิธีใส่รีเทนเนอร์อย่างถูกต้อง จากทันตแพทย์
วิธีใส่รีเทนเนอร์อย่างถูกต้อง จากทันตแพทย์

แนะนำวิธีใส่รีเทนเนอร์อย่างถูกต้อง เพื่อคงตำแหน่งฟันหลังจากจัดฟัน พร้อมวิธีดูแลรักษารีเทนเนอร์จากทันตแพทย์

อ่านเพิ่ม
รีเทนเนอร์ Vivera รีเทนเนอร์แบบใส ที่ใช้เทคโนโลยีเดียวกันกับการจัดฟันแบบ Invisalign
รีเทนเนอร์ Vivera รีเทนเนอร์แบบใส ที่ใช้เทคโนโลยีเดียวกันกับการจัดฟันแบบ Invisalign

รักษารอยยิ้มสวยอย่างยาวนานด้วยรีเทนเนอร์ Vivera รีเทนเนอร์แบบใสที่ผลิตจากเทอร์โมพลาสติก เอกสิทธิ์เฉพาะของ Invisalign ที่ทำให้แข็งแรงทนทาน ติดสีน้อย และสวมใส่สบาย แตกต่างจากรีเทนเนอร์แบบใสทั่วไป

อ่านเพิ่ม
ทำความรู้จักกับรีเทนเนอร์แบบท่อสี
ทำความรู้จักกับรีเทนเนอร์แบบท่อสี

ไขข้อสงสัย ท่อสีที่อยู่บนเส้นลวดคืออะไร แตกต่างจากรีเทนเนอร์แบบลวดธรรมดาอย่างไร

อ่านเพิ่ม