โรคมะเร็งต่อมน้ำเหลือง (Lymphoma) เกิดจากเม็ดเลือดขาวลิมโฟไซต์ (Lymphocyte) ภายในต่อมน้ำเหลืองแบ่งตัวผิดปกติ จนเกิดเป็นก้อนเนื้องอกบริเวณดังกล่าว
ต่อมน้ำเหลือง เป็นต่อมที่กระจายอยู่ตามจุดต่างๆ ของร่างกาย เช่น คอ รักแร้ และเป็นส่วนหนึ่งของภูมิคุ้มกัน เนื่องจากมีหน้าที่ป้องกันเชื้อโรคเข้าสู่ร่างกาย ดังนั้นโรคมะเร็งต่อมน้ำเหลืองจึงสามารถเกิดขึ้นได้กับต่อมน้ำเหลืองทุกแห่งในร่างกาย และยังพบได้ในคนทุกวัยด้วย
ปรึกษาเภสัช สั่งยา ฟรีค่าส่งทั่วประเทศ*
แชทกับเภสัชกรฟรี! 9 โมงเช้าถึงเที่ยงคืน พร้อมรับส่วนลดค่ายา 5% HDmall ออกค่าส่งให้สูงสุด 40 บาท
อย่างไรก็ตาม โรงมะเร็งต่อมน้ำเหลืองจะพบได้ในผู้ชายมากกว่าผู้หญิง ผู้ที่มีภูมิคุ้มกันบกพร่อง รวมถึงผู้ที่ติดเชื้อไวรัส และแบคทีเรียบางชนิด
มะเร็งต่อมน้ำเหลืองจัดอยู่ในประเภทมะเร็งเม็ดเลือด สามารถแบ่งออกได้ 2 ประเภท ได้แก่
1. โรคมะเร็งต่อมน้ำเหลืองฮอดจ์กิน (Hodgkin's Lymphoma: HL)
เป็นประเภทของโรคมะเร็งต่อมน้ำเหลืองที่เกิดขึ้นในเม็ดเลือด และไขกระดูก บริเวณที่เกิดขึ้นมักอยู่ลำคอ และช่องอกโดยเกิดจากเซลล์ชื่อว่า "รีดส์ สเตนเบิร์ก (Reed-Sternberg)" ซึ่งเป็นเซลล์ในต่อมน้ำเหลืองเกิดความผิดปกติขึ้น
โรคมะเร็งต่อมน้ำเหลืองชนิดนี้มักพบในเด็ก และวัยรุ่น แต่มักพบได้น้อยกว่าประเภทที่ 2
2. โรคมะเร็งต่อมน้ำเหลืองนอนฮอดจ์กิน (Non-Hodgkin's Lymphoma: NHL)
เป็นประเภทโรคมะเร็งต่อมน้ำเหลืองที่พบได้บ่อยกว่ามะเร็งต่อมน้ำเหลืองฮอดจ์กิน และมักพบในผู้ใหญ่ รวมถึงผู้ที่มีภูมิคุ้มกันบกพร่อง มะเร็งชนิดนี้เกิดจากเม็ดเลือดขาวชนิดลิมโฟไซต์ (Lymphocyte) มีความผิดปกติ
เซลล์ลิมโฟไซต์ 3 ชนิดที่สามารถทำให้เกิดมะเร็งต่อมน้ำเหลืองชนิดนอนฮอดจ์กิน ประกอบไปด้วย
- B-Cell เป็นเซลล์ที่ทำให้ภูมิคุ้มกันของร่างกายต่อสู้กับการติดเชื้อ
- T-Cell ทำหน้าที่ช่วย B-Cell สร้างภูมิคุ้มกัน
- Natural Killer (NK) Cell ทำหน้าที่โจมตีเซลล์ที่ติดเชื้อไวรัส หรือเซลล์มะเร็ง
แม้มะเร็งต่อมน้ำเหลืองส่วนมากจะจัดอยู่ในกลุ่มฮอดจ์กิน หรือนอนฮอดจ์กิน แต่มะเร็งต่อมน้ำเหลืองบางชนิดก็มีลักษณะโดดเด่นไม่เหมือนชนิดอื่น เช่น
ตรวจมะเร็งทั่วไปวันนี้ ที่คลินิกหรือรพ. ใกล้บ้านคุณ เริ่มต้นที่ 340 บาท ลดสูงสุด 64%
จองผ่าน HD ประหยัดกว่า / จ่ายทีหลังได้ / ผ่อน 0% ได้ / พร้อมแอดมินคอยตอบทุกคำถาม!
- มะเร็งต่อมน้ำเหลืองที่ผิวหนัง (Skin lymphoma) มีอีกชื่อหนึ่งว่า "มะเร็งต่อมน้ำเหลืองชนิด Cutaneous T-Cell (Cutaneous T-Cell Lymphoma) " พบได้ประมาณ 2-3% ของโรคมะเร็งต่อมน้ำเหลืองชนิดนอนฮอดจ์กิน
- มะเร็งต่อมน้ำเหลืองในเด็ก มะเร็งต่อมน้ำเหลืองในเด็กพบได้ประมาณ 10-15% ของมะเร็งต่อมน้ำเหลืองชนิดฮอดจ์กิน และ 5% ของมะเร็งต่อมน้ำเหลืองชนิดนอนฮอดจ์กิน
- มะเร็งต่อมน้ำเหลืองที่เกี่ยวข้องกับโรค AIDS มีผู้ป่วยที่ติดเชื้อ HIV ประมาณ 10% เกิดมะเร็งต่อมน้ำเหลืองชนิดนอนฮอดจ์กินในเวลาหลังจากนั้นไม่นาน
- Waldenström macroglobulinemia (WM) เป็นมะเร็งที่เริ่มต้นจาก B-Cells ในระบบภูมิคุ้มกัน เซลล์มะเร็งในโรคนี้มีลักษณะเหมือนกับโรคมะเร็งเม็ดเลือดอีก 2 ชนิด คือ โรคมะเร็งต่อมน้ำเหลืองชนิดนอนฮอดจ์กิน และ โรคมะเร็งเม็ดเลือดขาวมัลติเพิลไมอิโลมา (Multiple Myeloma)
อาการของโรคมะเร็งต่อมน้ำเหลือง
ผู้ที่เป็นโรคมะเร็งต่อมน้ำเหลือง จะมีอาการลุกลามไปตามระยะของโรคซึ่งแบ่งออกได้ 4 ระยะดังนี้
- ระยะที่ 1: เริ่มมีรอยโรคมะเร็ง (ก้อนมะเร็ง) ที่ต่อมน้ำเหลืองบริเวณใดบริเวณหนึ่งของร่างกาย เช่น ลำคอ รักแร้ ช่องท้อง ขาหนีบ
- ระยะที่ 2: มีรอยโรคมะเร็งที่ต่อมน้ำเหลืองมากกว่า 2 จุดขึ้นไป โดยรอยโรคจะอยู่ด้านเดียวกับกระบังลม เช่น คอข้างซ้าย รักแร้ซ้าย
- ระยะที่ 3: มีรอยโรคมะเร็งต่อมน้ำเหลือคนละด้านกับกระบังลม หรืออยู่ทั้ง และใต้กระบังลม
- ระยะที่ 4: เชื้อมะเร็งกระจายตัวออกไปยังอวัยวะอื่นๆ เช่น ไขกระดูก ตับ ปอด สมอง
นอกจากนี้ผู้ป่วยโรคมะเร็งต่อมน้ำเหลือยังจะมีอาการเบื่ออาหาร น้ำหนักลดเร็ว เหงื่อออกมากในเวลากลางคืน มีไข้ หนาวสั่น หายใจไม่สะดวก ปวดศีรษะ และการคลำเจอก้อนมะเร็งต่อมน้ำเหลืองก็ไม่ได้สร้างอาการเจ็บปวดใดๆ ด้วย
หากคุณคลำเจอก้อนเนื้อบางอย่างแล้วไม่ได้รู้สึกเจ็บอะไร อย่าเพิ่งวางใจว่ามันไม่เป็นอันตราย
การตรวจวินิจฉัยโรคมะเร็งต่อมน้ำเหลือง
แพทย์จะซักประวัติสุขภาพเบื้องต้น จากนั้นอาจมีการตัดชิ้นเนื้อเพื่อส่งตรวจทางพยาธิวิทยาต่อไป หรืออาจมีการย้อมชิ้นเนื้อด้วยน้ำยา การทำเอกซเรย์คอมพิวเตอร์ (CT Scan) บริเวณช่องท้อง รวมถึงเจาะไขกระดูกเพื่อหาระยะของโรคมะเร็ง
การรักษาโรคมะเร็งต่อมน้ำเหลือง
การรักษามะเร็งต่อมน้ำเหลืองที่เหมาะสมกับผู้ป่วยแต่ละคนจะขึ้นอยู่กับชนิดของมะเร็ง ระยะ และการลุกลามของโรค แต่โดยทั่วไปแล้ว การรักษาที่นิยมที่สุด ได้แก่
- การใช้ยา อาจเป็นยาเคมีบำบัดเพื่อกำจัดเซลล์มะเร็ง หรือยาปฏิชีวนะ
- การฉายรังสีรักษา (Radiation therapy) โดยใช้รังสีเอ็กซเรย์ และรังสีโปรตอนเข้าไปกำจัดเซลล์มะเร็ง เป็นวิธีที่มักใช้ในผู้ป่วยที่ไม่สามารถทนยาเคมีบำบัดได้ หรือมีก้อนมะเร็งใหญ่มาก
- การปลูกถ่ายไขกระดูก โดยใช้ Stem Cell ไขกระดูกของผู้บริจาคที่เข้ากันได้เท่านั้น และยังต้องมีการใช้รังสีหรือยาเคมีเพื่อกดภูมิคุ้มกัน ไม่ให้ร่างกายต่อต้านเซลล์ที่ปลูกถ่ายเข้าไป
การดูแลตัวเองเมื่อเป็นโรคมะเร็งต่อมน้ำเหลือง
นอกจากการรักษาทางการแพทย์แล้ว การดูแลตนเองก็เป็นเรื่องสำคัญมาก โดยเฉพาะในระหว่าง และหลังการรักษา เพราะจะช่วยกระตุ้นภูมิคุ้มกัน และป้องกันไม่ให้เชื้อมะเร็งแพร่กระจายหรือกลับมาเป็นซ้ำได้ โดยวิธีการสร้างเสริมสุขภาพที่ดี ได้แก่
- ออกกำลังกายเป็นประจำ แต่อยู่ในเกณฑ์ที่เหมาะสมไม่หักโหม เพราะอาจเสี่ยงหน้ามืดเป็นลมได้
- รับประทานอาหารที่มีประโยชน์ โดยเน้นผักผลไม้เป็นหลัก รวมถึงอาหารที่ให้พลังงานต่อร่างกาย เช่น ไข่ เนื้อสัตว์ และหลีกเลี่ยงการรับประทานอาหารที่มีน้ำตาลสูง อาหารดิบ และอาหารหมักดอง
- งดสูบบุหรี่ และงดบริโภคแอลกอฮอล์
- รักษาสุขอนามัยร่างกายให้สะอาด โดยเฉพาะบริเวณช่องปาก และทวารหนัก
- พักผ่อนให้เพียงพอ อย่าปล่อยให้ร่างกายอ่อนเพลีย
เปรียบเทียบราคาและแพ็กเกจตรวจโรคมะเร็งทั่วไป จากคลินิกและโรงพยาบาลใกล้คุณ และไม่พลาดทุกอัปเดตเรื่องสุขภาพและโปรโมชั่นเมื่อกดดาวน์โหลดแอป iOS และ Android
มีก้อนกลมๆใต้คางข้างขวา มีขนาดประมาณ4 ซม. หมอบอกว่าเป็นต่อมน้ำเหลืองอักเสบ อีก2สัปดาห์นัดอีกที ให้ยาฆ่าเชื้อกับยาแก้ปวดมากิน รู้สึกว่าเจ็บกว่าเดิม บวมกว่าเดิม เคี้ยวอาหาร หาว กลืน ก็เจ็บ เจ็บจนลามไปถึงหู ทำไงถึงจะหายคะ กลัวเป็นมะเร็ง ถ้าเป็นรักษาให้หายได้ไหมคะ 😢