Sebaceous Cyst (ซีสต์ไขมันผิวหนัง)

ซีสต์ไขมันผิวหนัง (Sebaceous Cyst) เป็นก้อนหรือตุ่มใต้ผิวหนังขนาดเล็ก ซีสต์ชนิดนี้ไม่ก่อให้เกิดมะเร็ง มักพบได้บนใบหน้า คอ หลังช่วงบน และหน้าอกส่วนบน แต่ก็สามารถพบได้บนส่วนอื่นของร่างกายได้เช่นกัน 

แม้ซีสต์ไขมันผิวหนังจะไม่ก่อให้เกิดมะเร็ง แต่ซีสต์ชนิดนี้สามารถทำให้เกิดอาการระคายเคืองได้ โดยจะโตขึ้นอย่างช้าๆ และไม่ก่อให้เกิดความเจ็บปวด แต่อาจเกิดการอักเสบหรือติดเชื้อได้เมื่อผิวหนังชั้นนอกกลายเป็นสีแดง เป็นขุย และเป็นแผล

แพ็กเกจที่คุณอาจสนใจ

หมดปัญหาเหงื่อออกมากที่มืออย่างถาวร รักษาแล้วมือแห้ง ชีวิตง่ายขึ้น!

จองผ่าน HD ประหยัดกว่า / เบิกประกันได้ / ผ่อน 0% ได้ / ปรึกษาหมอก่อนผ่าตัดได้ไม่จำกัดครั้ง

กด

สาเหตุของการเกิดซีสไขมันผิวหนัง

ซีสต์ไขมันผิวหนังมักเกิดขึ้นจากปุ่มรากผมบวม กล่าวคือต่อมไขมัน (ซีบัม) ที่ช่วยหล่อลื่นผิวหนังและเส้นผมเกิดทำงานผิดปกติ และเซลล์เคลื่อนตัวลึกลงไปในผิว ซึ่งแทนที่จะหลุดออกไปกลับเพิ่มจำนวนขึ้น จึงก่อให้เกิดซีสต์ และเมื่อเซลล์ที่ก่อผนังของซีสต์หลั่งโปรตีนเคราตินเข้าไปก็จะทำให้เกิดหนองขึ้นในซีสต์ และส่งกลิ่นเหม็นออกมา

บางครั้งซีสต์อาจเกิดขึ้นโดยกรรมพันธุ์ เช่น Steatocystoma Multiplex ซึ่งเป็นโรคถุงน้ำของต่อมไขมัน เกิดขึ้นเมื่อซีสต์ไขมันผิวหนังหลายๆ ก้อนก่อตัวขึ้น แต่โดยทั่วไปจะพบได้ยากมาก

ซีสไขมันผิวหนังที่เรียกว่า Sebaceous cysts และ Epidermoid cysts มักได้รับการพูดถึงที่สลับกันไปมาแต่จริง ๆ และซีสทั้งสองชนิดนั้นต่างกัน

ซีสไขมันผิวหนังชนิด Sebaceous Cysts เกิดจากปุ่มรากผมในขณะที่ epidermoid cysts โตขึ้นจากเซลล์ผิวหนัง

ซีสไขมันผิวหนัง (Sebaceous Cyst) มักเกิดขึ้นหลังจากที่ปุ่มรากผมบวม ซีสชนิดนี้เกิดขึ้นจากต่อมไขมัน ซึ่งเป็นต่อมที่หลั่งไขมัน (ซีบัม) ที่ช่วยหล่อลื่นผิวหนังและเส้นผม

ซีสไขมันผิวหนังชนิด Epidermoid cysts เกิดขึ้นจากผิวหนัง ซึ่งเป็นผิวหนังชั้นนอกสุดหรือ epidermis ส่วนนี้มีเซลล์ชั้นบาง ๆ อยู่เต็มไปหมดที่หลุดออกไปเรื่อย ๆ อย่างไรก็ตาม เมื่อเซลล์ได้เคลื่อนตัวลึกลงไปในผิวของคุณแทนที่จะหลุดออกไป เซลล์จะเพิ่มจำนวนและก่อให้เกิดซีส

แพ็กเกจที่คุณอาจสนใจ

หมดปัญหาเหงื่อออกมากที่มืออย่างถาวร รักษาแล้วมือแห้ง ชีวิตง่ายขึ้น!

จองผ่าน HD ประหยัดกว่า / เบิกประกันได้ / ผ่อน 0% ได้ / ปรึกษาหมอก่อนผ่าตัดได้ไม่จำกัดครั้ง

กด

เซลล์ที่ก่อผนังของซีสหลั่งโปรตีน เคราตินเข้าไปในซีส เมื่อหนองภายในซีสไหลออกอาจมีกลิ่นเหม็นเกิดขึ้น ซึ่งบางครั้งซีสเหล่านั้นสามารถเกิดขึ้นโดยกรรมพันธุ์ ยกตัวอย่างเช่น steatocystoma multiplex ที่เป็นโรคถุงน้ำของต่อมไขมันนั้นเป็นโรคทางกรรมพันธุ์ที่พบได้ยากและเกิดขึ้นเมื่อซีสไขมันผิวหนัง (Sebaceous cyst) หลาย ๆ ก้อนก่อตัวขึ้น ซีสสามารถมีขนาดเล็กในหลาย ๆ ปีหรืออาจจะโตขึ้น ในกรณีอื่นๆ ซีสไขมันผิวหนัง (Sebaceous cyst) สามารถหายไปเองได้

อาการของซีสต์ไขมันผิวหนัง

ซีสต์ไขมันผิวหนังที่มีขนาดเล็กมักไม่ก่อให้เกิดความเจ็บปวด แต่ซีสต์ที่มีขนาดใหญ่อาจสร้างความระคายเคืองและทำให้รู้สึกเจ็บขึ้นได้ โดยเฉพาะอย่างยิ่งซีสต์บนใบหน้าและคอที่จะทำให้รู้สึกถึงการกดทับผิวหนังและรู้สึกเจ็บมากกว่าบริเวณอื่นๆ

ซีสต์ไขมันผิวหนังมักมีลักษณะเป็นสะเก็ดสีขาวและเมื่อสัมผัสดูจะรู้สึกอ่อนนุ่ม ไม่แข็ง และไม่ก่อให้เกิดมะเร็ง แต่หากสังเกตถึงความผิดปกติต่อไปนี้ อาจบ่งบอกถึงซีสต์ที่เสี่ยงกลายเป็นเนื้อร้ายได้ ให้ไปพบแพทย์ทันที

• ซีสต์มีเส้นผ่านศูนย์กลางใหญ่กว่า 5 เซนติเมตร
• โตขึ้นใหม่อย่างรวดเร็วหลังจากเข้ารับการรักษาเพื่อผ่าออกไปแล้วรอบหนึ่ง
• มีสัญญาณของการติดเชื้อ เช่น แดง เจ็บ และมีหนองไหล

การวินิจฉัยและรักษาซีสต์ไขมันผิวหนัง

ถ้าซีสไขมันผิวหนังไม่ได้ทำให้เกิดปัญหาหรือสามารถบดบังโดยเครื่องสำอาง คุณคงไม่จำเป็นต้องทำการรักษาใด ๆ แต่ถ้ามันบวมหรือเป็นขุย หลุดลุ่ย การรักษาแบบธรรมดาอาจช่วยได้ ยกตัวอย่างเช่น การประคบร้อนบนซีสอาจช่วยให้หนองข้างในได้ไหลออกมา พยายามที่จะไม่แกะหรือบีบซีสชนิดใดๆ เช่น สิว เป็นต้น แต่ถ้ามันอักเสบหรือปวด คุณควรไปพบแพทย์ อย่าลืมที่จะเก็บข้อมูลของการบาดเจ็บบริเวณผิวหนังที่เกิดขึ้นเร็ว ๆ นี้ เช่น ครั้งแรกที่คุณรู้ตัวว่าเป็นซีส ถ้าคุณเคยเป็นซีสบริเวณอื่น ๆ และถ้าประวัติครอบครัวของคุณเคยมีคนเป็นซีส ก่อนที่คุณจะไปพบแพทย์

โดยทั่วไปแล้ว แพทย์ประจำตัวของคุณสามารถตัดสินใจได้ว่าซีสชนิดนั้นคือซีสไขมันผิวหนังจากการทดสอบ เช่น การทำเนื้อเยื่อของซีสไปตัดชิ้นเนื้อเพื่อให้แน่ใจว่านี่ไม่ใช่อีกประเภทของการเจริญเติบโตของผิวหนัง เขาอาจตัดสินใจที่จะเจาะหนองออกจากซีสหรือฉีดยาสเตียรอยด์เข้าสู่ซีสเพื่อลดอาการบวม

แต่เมื่อซีสต์ไขมันผิวหนังอักเสบหรือแตกจะทำให้เกิดการติดเชื้อขึ้น คุณจำเป็นต้องไปพบแพทย์เท่านั้น ไม่สามารถรับประทานยาเองได้ โดยระหว่างที่รอพบแพทย์อาจประคบร้อนเพื่อช่วยให้หนองข้างในไหลออกมาก่อน และพยายามไม่แกะหรือบีบซีสต์ 

แพ็กเกจที่คุณอาจสนใจ

ปรึกษาเภสัช สั่งยา ฟรีค่าส่งทั่วประเทศ*

แชทกับเภสัชกรฟรี! 9 โมงเช้าถึงเที่ยงคืน พร้อมรับส่วนลดค่ายา 5% HDmall ออกค่าส่งให้สูงสุด 40 บาท

กด

ในการวินิจฉัยแพทย์จะทำการทดสอบผิวหนังเพื่อหาชนิดของซีสต์ เช่น ตัดชิ้นเนื้อเยื่อของซีสต์ไปตรวจ จากนั้นจะเป็นขั้นตอนเจาะหนองออกจากซีสต์หรือฉีดยาสเตียรอยด์เพื่อลดอาการบวม แต่หากซีสต์ไขมันผิวหนังมีขนาดใหญ่ แพทย์มักใช้เลเซอร์เพื่อผ่าซีสต์ออก

การผ่าซีสไขมันผิวหนัง (Sebaceous Cyst)

อีกหนึ่งวิธีสำหรับซีสไขมันผิวหนังที่มีลักษณะใหญ่และเป็นขุย หลุดลุ่ยคือการผ่าตัดเพื่อผ่าซีสออก ในบางกรณี แพทย์ประจำตัวของคุณอาจใช้วิธีเลเซอร์เพื่อผ่าซีส วิธีนี้อาจมองว่าเป็นการรักษาที่ดีกว่าถ้าซีสนั้นมีขนาดค่อนข้างใหญ่หรือเกิดขึ้นในจุดที่ต้องใช้เครื่องสำอางปิดบัง หลังการรักษามั่นใจว่าคุณนั้นรู้และเข้าใจวิธีดูแลซีสด้วยตนเองเมื่ออยู่บ้าน อย่าลืมถามแพทย์ประจำตัวของคุณว่าคุณมีนัดติดตามอาการหรือไม่

นอกเหนือจากนั้น ควรถามแพทย์ประจำตัวของคุณเกี่ยวกับภาวะแทรกซ้อนที่อาจเกิดขึ้น โดยการยืนยันผ่านการโทรศัพท์กลับไปหาแพทย์ประจำตัวของคุณ

ภาวะแทรกซ้อนของซีสไขมันผิวหนัง (Sebaceous Cyst)

ซีสไขมันผิวหนังสามารถเกิดการติดเชื้อได้ ถ้าซีสแตก มันสามารถเกิดการติดเชื้อเหมือนฝี และคุณจำเป็นต้องทำการรักษาทันที อย่างไรก็ตาม โดยกรณีส่วนมากมันไม่มีการเกิดภาวะแทรกซ้อนหรือผลข้างเคียงหลังการรักษาชองการเอาหนองออกหรือผ่าตัดเพื่อเอาซีสออก แต่ถึงกระนั้นแม้แต่การผ่าตัดเพื่อเอาซีสออกนั้นจะประสบผลสำเร็จ ในบางครั้งซีสสามารถกลับมาเป็นใหม่ได้อีกด้วย

รายการตรวจสอบการบำรุงผิวของคุณ

• หลีกเลี่ยงการถูกแสงแดดมากเกินไป
• หลีกเลี่ยงการใช้บริการของร้านที่ให้บริการอาบแดดเทียมแทนแสงอาทิตย์
• พบแพทย์ผู้เชี่ยวชาญทางโรคผิวหนังที่เก่ง
• เฝ้าระวังอาการของโรคมะเร็ง